جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "philosophical explanation" در نشریات گروه "علوم انسانی"
-
فصلنامه اندیشه دینی، پیاپی 81 (زمستان 1400)، صص 103 -124
نسبت میان علم و فلسفه از وجوه گوناگونی قابل بررسی است؛ یکی از این وجوه، پرسش از نسبت میان توصیف علمی و تعلیل فلسفی است. پیروان دیدگاه تجربه گرا بر این باور اند که میان پرسش از چرایی پدیده ها در مقام تعلیل، و چگونگی آن ها، در مقام توصیف، نسبتی وجود ندارد و مرزهای علم طبیعی، مستقل از فلسفه است. در این میان بازخوانی اندیشه حکیمانی چون ابن سینا، که توامان از دانش حکمت و علوم طبیعی بهره مند بودند، می تواند برای رهیافت های جدید در نسبت میان علم و فلسفه راهگشا باشد. در نظام حکمت سینوی، مقام تعلیل از مقام توصیف تمایزاتی دارد، اما از آن مستقل نیست. شیوه تعلیل فلسفی، چه در فلسفه الهی و چه در فلسفه طبیعی، در شیوه توصیف علمی اثرگذار است و از حیث روش شناختی، توصیف در برابر تجویز قرار می گیرد و نه تعلیل. بر این اساس بدون داشتن الگوی مشخص از روابط علی - معلولی، نمی توان توصیف روشمندی از پدیده های طبیعی و علمی ارایه داد. ویژگی های اساسی در این الگوی علی شامل: تمایز علیت بالذات از بالعرض، علیت قریب از بعید، علیت مرکب از بسیط، علیت بالقوه از بالفعل و همچنین اثرگذاری نسبت میان علل، در اسناددهی و استدلال آوری علمی است.
کلید واژگان: تعلیل فلسفی, توصیف علمی, ابن سینا, افعال داروییThe relationship between science and philosophy can be examined from various aspects; One of them is the question of the relationship between "scientific description" and "philosophical explanation." empiricists believe that there is no relation between the question of why phenomena are in the position of explanation, and how they are in the position of description and that the boundaries of natural science are independent of metaphysical and physical philosophy. In the meantime, paying attention to the thoughts of Avicenna, who was familiar with both philosophy and natural science, can be useful. In the Avicennian philosophy, explanation differs from the description, but it is not independent. The method of philosophical explanation, both in metaphysical philosophy and in physical philosophy, is effective in the method of scientific description. Thus, methodologically, description is the opposite of prescription, not explanation. Accordingly, without having any model of causal relations, it is not possible to provide a methodical description of natural and scientific phenomena. The main features of this causal model include: distinguishing between causal and intrinsic causality, near and far causality, simple and compound causality, potential and actual causality, and also the effect of causal relations in scientific attribution and reasoning.
Keywords: Philosophical explanation, Scientific Description, Avicenna, Medicinal functions -
فرزند داشتن خداوند، از مباحثی است که در ادیان و مذاهب مختلف مورد توجه می باشد. مسئله تحقیق، آن است که، «فرزندآوری خداوند» با مبانی برهانی ابن سینا، ملاصدرا و علامه طباطبایی پیرامون آیه 3 سوره توحید چگونه قابل بررسی است؟ روش تحقیق حاضر، تحلیلی توصیفی است که در طول پژوهش، از بازنویسی و واضح سازی استدلال ها، در قالب جداول و گزاره های منطقی بهره گیری شده است. مبتنی بر یافته های تحقیق، ابن سینا بر اساس «لزوم ماهیت مشترک مابین والد و مولود» فرزندآوری خداوند را باطل می داند. ملاصدرا سه استدلال مطرح می کند؛ استدلال اول دارای ضعف «تبیین ناکافی مقدمه» است. استدلال دوم، با مبانی ایشان در باب حرکت جوهری عالم و دوام فیض ناسازگار می باشد. استدلال سوم ایشان، در مقام مقایسه، تناسب بیشتری با مبانی حکمت متعالیه دارد. استدلال علامه طباطبایی مبتنی است بر ناسازگاری فرزندآوری با صمدیت، که نسخه تکمیلی استدلال [بر اساس وجوب وجود خداوند] ارایه شده است.
کلید واژگان: خداوند, ابن سینا, ملاصدرا, طباطبایی, تفسیر فلسفی, فرزند آوریGod`s being of a child is of those attended issues in different religions and denominations. The question of the study follows as: what may one say about God`s childbearing on the basis of Ibn Sina, Mulla Sadra and Allameh Tabataba`i`s reasonable principles on the third verse of the chapter Tawhid? The method of the study is analytical and descriptive and the findings are offered in tables and logical propositions. On the findings of the research, Ibn Sina has based God`s impossibility of childbearing on the necessity of common nature of the father and the child; Mulla Sadra has proposed three proofs in the field of which the third is more defensible with regard to his philosophical foundations; while the first and the second are not defensible as not being correctly explained and not being in agreement with his principles of the departure movement. And Allameh has based the impossibility on God`s uniqueness of Existence.
.Keywords: God, Ibn Sina, Mulla Sadra, Tabataba`i, Philosophical Explanation, Childbearing -
موضوع این مقاله تبیین فلسفی مراحل و گونه شناسی روش تحقیق در روانشناسی است. روش این تحقیق، تحلیل محتوای کیفی متون و منابع روانشناسی و بررسی انتقادی آنها با روش عقلی فلسفی است. یافته های این پژوهش در چهار بخش: گزارش، تحلیل، طبقه بندی و نقد ارائه شده است. مراحل روش تحقیق را می توان در چهار عنوان برشمرد: بیان مسئله؛ پیشینه پژوهی؛ جمع آوری اطلاعات؛ و تحلیل، تفسیر و ارزیابی اطلاعات. در رویکردهای پژوهشی سه گانه کمی، کیفی و ترکیبی، ماهیت کمیت، یکی از اعراض نه گانه فلسفی است که عدد، شکل و زمان از اقسام آن است و ریشه در پارادایم اثبات گرایی دارد. کیف نیز یکی از اعراض است و در پژوهش های کیفی با سه دسته کیف های محسوس، استعدادی و نفسانی سروکار داریم. بنیان های فلسفی پژوهش کیفی در تفسیری بودن، ارتباطی بودن، انعکاسی و کیفی بودن است. هرچند روشهای کمی و کیفی ناظر به پارادایم های متفاوت هستند، اما معطوف بودن به مسئله واحد و مکمل بودن آنها دلیل بهره گیری از آنها در رویکردهای ترکیبی است.
کلید واژگان: روش تحقیق در روانشناسی, تبیین فلسقی, روش کمی, روش کیفی, روش ترکیبیThis article is going to disscus about philosophical explanation of the stages and typology of research methodology in psychology. Our method in this article is to analyze the qualitative content of psychology texts and sources and critically examine them with a philosophical rational approach. This study is presented in four sections: reporting, analysis, classification and criticism. Some of which are: The steps of the research method can be divided into four categories: problem statement; research background; data collection; and analysis, interpretation and evaluation of information. According to the three approaches of quantitative, qualitative and mix method research, it can be said that quantity is one of the nine philosophical accidents such as number, form and time and is rooted in the positivist paradigm. Quality in qualitative research method is also one of the accidents dealing with the three categories of sensibility, susceptibility, and psychic qualities. The philosophical foundations of qualitative research methods are interpretive, communicative, reflective, and qualitative. Criticisms of interpretive and critical paradigms are also significant here. The qualitative and quantitative research method, although looking at different paradigms, but because focusing on the single issue, and being complementary of these two approaches the mix method researches are possible.
Keywords: Philosophy of Psychology, Research in Psychology, Philosophical Explanation, Quantitative Method, Qualitative Method, Mix Method
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.