جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "pixe" در نشریات گروه "تاریخ"
تکرار جستجوی کلیدواژه «pixe» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
Studying the elemental composition of coins does not only provide chemical information of the legal tender but provides insight into the manufacturing process, history, and economic state of the country during the minting year of the coins. The elemental composition of some Sassaian coins spanning from the years 582 to 591 AD have been analyzed using PIXE at the Bubansor physical lab of India and metallic the elements Ca, Fe, Cu, Ag, Au, and Pb were observed. The result The study of elemental composition of silver coins in Iran under the Sassanian period can help to explain the locations and identification of coins' mines. By determining not only major but also minor and trace element concentrations, the coin's compositions were used to deduce information both on the economic conditions under the different reigns. The aim of this work is to study the chemical composition of some Hormizd IV coins to show the economic situation and find any relation between the mines used for the extraction of silver and the actual silver coins minted at that time. Using the PIXE technique, the show that Hormizd IV king used almost Cerussite mines for their coins and are brought to light valuable information about the economy of the time.
Keywords: Sassanian, Hormizd IV, Coins, Silver, PIXE, Darabgerd Mint, Iran -
الیمایی ها به صورت یک ساتراپی خودمختار و گاهی نیمه خودمختار، هم زمان با سلوکیان و پارت ها در جنوب غرب، غرب و جنوب ایران از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده اند. این حکومت از اواسط قرن دوم پیش ازمیلاد تا ظهور امپراتوری ساسانی، هم زمان با حکومت سلوکی و اشکانی حضور فعالی در جریانات سیاسی و اقتصادی منطقه ایفا نموده است. عمده آثار یادمانی دوره اشکانی در حیطه جغرافیایی الیمایی قرار دارند و بسیاری از سنت هایی که در دوره ساسانی تجلی یافته از دستاوردهای اصلی فرهنگ الیمایی بوده است. باوجود طیف گسترده آثار شناسایی شده مربوط به این دوره، هنوز بسیاری از جنبه های حکومت الیمایی ناشناخته است. سکه ها، ازجمله داده های سودمند و شاخص باستان شناسی هستند که با توجه به ماندگاری و فراوانی، ازطریق مطالعه نقش و خط استفاده شده در سکه ها، می توان اطلاعات ارزشمندی درباره شناخت ادوار مختلف به دست آورد. علاوه بر این موضوعات، بهره بردن از علوم آزمایشگاهی برروی این یافته ها اطلاعات تکمیلی سودمندی را در اختیار محققین قرار می دهد. در این مقاله، مجموعه ای از سکه های مفرغی و نقره ای متعلق به دوره الیمایی با استفاده از دستگاه پیکسی مطالعه شدند، تا ازطریق تجزیه عنصری و مشخص کردن ترکیبات شیمیایی، بتوان به پرسش هایی درمورد غلظت یا خلوص، تعداد معادن، تعداد ضرابخانه ها در این سکه ها و نمود این ترکیبات در شناخت ساختار اقتصادی و سیاسی دوره مذکور دست یافت. برای رسیدن به اهداف یاد شده، 35 سکه از الیماییان آنالیز گردید، این سکه ها بازه زمانی 85 پ.م. تا اوایل قرن سوم م. را دربر می گیرند. نتایج مشاهدات، نشان داد که سکه های آنالیز در شش ضرابخانه ضرب شده (دو ضرابخانه در هر سه دوره استفاده شده) و ماده خام اولیه آن ها از سه معدن متفاوت هستند. ازطرفی، نسبت درصد عناصر اصلی سکه ها در سه دوره الیمایی با هم متفاوت بوده و روند کاهشی درصد نقره و مس و روند افزایشی درصد سرب در سکه های آنالیز شده، بازگوکننده وضعیت بهتر ضرب سکه در دوره اول الیمایی نسبت به دوره دوم و سوم و شرایط بهتر اقتصادی-سیاسی شاهان این دوره است؛ علاوه بر آن، تسلط الیماییان بر شوش تاثیر مستقیم بر خلوص و کیفیت بهتر سکه های آنان داشته است.
کلید واژگان: سکه های الیمایی, سنگ معدن, پیکسی, آنالیزThe Elymais, as a semi-autonomous and sometimes autonomous satrap, had a special place in southwestern, western, and southern Iran at the same time as the Seleucids and Parthians. Most of the Parthian monuments are located in the Elymais geographical region and many of the traditions that were manifested during the Sassanid period have been the main achievements of Elymais culture. Despite the wide range of artifacts identified during this period, many aspects of the Elymais rule are still unknown. Coins as useful and index data in archaeology, due to their durability and frequency, by studying motifs and texts, provide valuable information about different periods. In addition, the use of laboratory science on these findings provides useful supplementary information for researchers. In this article, a collection of bronze and silver coins belonging to the Elymais period were studied by the PIXE method, in order to answer the questions about the concentration or purity, the number of mines, the number of mints on these coins, and the appearance of these compounds in understanding the economic and political structure of the period. To achieve these purposes, 35 coins from the Elymais were analyzed. These coins ranged from 85 BC to the early third century AD. The results showed that the analyzed coins were minted in six mints and their raw material was different from the three mines. On the other hand, the ratio of the percentage of the main elements of coins in the three Elymais periods are different and the decreasing trend of silver and copper percentages and the increasing trend of lead percentage in the analyzed coins indicate a better coin minting situation in the first Elymais period than the second and third periods, and the better political and economic situation of the kings of this period; In addition, the domination of the Elymais over Susa had a direct effect on the purity and better quality of their coins
Keywords: Coin, Elemental Analysis, PIXE, political, economic situation, Elymais -
در کاوش محوطه شاهکوه سفال های اسگرافیاتو به تعداد زیاد به همراه کوره پخت سفال به دست آمد؛ نمونه سفال های اسگرافیاتو از محوطه هایی هم چون لمبسر و قلعه الموت نیز یافت شد. شباهت های ظاهری هم چون رنگ خمیره، فرم ظروف، آمیزه و ضخامت قطعات سفال ساده درون کوره با سفال های اسگرافیاتو موجب شد تا احتمال داده شود سفال های اسگرافیاتو نیز در این محوطه تهیه می شدند. در این پژوهش درمجموع 26 قطعه سفال اسگرافیاتو و ساده از 2 محوطه شاخص منطقه الموت جهت مقایسه ترکیبات خمیره سفال ها انتخاب شد. اهداف پژوهش عبارتنداز: شناسایی ترکیب شیمیایی سفال های هر محوطه؛ دومین هدف درک تفاوت ها یا شباهت های ترکیبات هر محوطه و تلاش برای ارزیابی احتمال تولید سفال های اسگرافیاتو منطقه الموت در شاهکوه است. پرسش های این پژوهش عبارتنداز: ترکیبات شیمیایی سفال های این محوطه ها تا چه حد مشابه یا متمایز هستند و چند گروه متمایز براساس ترکیبات شیمیایی قابل شناسایی خواهد بود؟ چه میزان از نمونه های اسگرافیاتو با نمونه های بدون لعاب هم گروه خواهند بود و ارتباط بین گروه ها را براساس بستر باستان شناسی-تاریخی چگونه می توان تبیین کرد؟ نمونه های این پژوهش به کمک دستگاه PIXE در سازمان انرژی اتمی آزمایش شد و از نرم افزار GUPIX برای تجزیه و تحلیل طیف ها استفاده شد. درمجموع 29 ترکیب در نمونه ها ثبت شد. نتایج با نرم افزار SPSS, Dplot مطالعه شد. با نسبت گیری بین مقادیر ترکیبات شیمیایی سفال ها سه گروه متمایز شناسایی شد. سفال های داخل کوره در گروه نخست، سفال های سطحی شاهکوه (جدیدترین دوره استقرار محوطه) در گروه دوم و سفال های لمبسر در گروه سوم قرار گرفتند. نمونه های O38 بین گروه دوم و سوم مشترک بود. براساس این نتایج مشخص شد منبع خاک سفال های بدون لعاب داخل کوره شاهکوه متمایز از سفال های اسگرفیاتو است و در نتیجه احتمالا محل ساخت سفال های اسگرافیاتو در محوطه شاهکوه نبوده است. نکته دوم تفاوت گروه دوم و سوم به دلیل تغییر در منبع و کارگاه سفالگری در گذر زمان از دوره اول اسماعیلیه (پیش از حمله مغول به منطقه) و دوره دوم اسماعیلیه (پس از حمله مغول) است که احتمالا ناشی از پیامدهای این حملات است.
کلید واژگان: سفال اسگرافیاتو, الموت, شاهکوه, لمبسر, پیکسیIn the Islamic period of various arts, including pottery, great progress was made, along with unglazed potteries; a variety of glazed potteries was produced. Among the pottery in the Islamic era, is the Sgraffito pottery (carving under the glaze). in this study, 26 pieces of pottery were studied from Shahkouh and Lembassar sites. Of these, 5 samples of non-glazed pottery are related to Shokouh's kiln, which is indicated by the Kou (Koureh) mark in the result table. 8 samples of pottery are collected from the range around the kiln, shown in the table with the o38 (trench’s name was O38) mark. 7 samples of pottery are collected from different sections of Shahkouh site, which is indicated by the Moh (Mohavateh) on the table, and 6 samples of pottery belong to the Lambesar castle, which is indicated by the symbol Lam in the results table. Elements of Mgo and So3 in the samples of the kiln can be useful for identification of samples. Especially sulfur trioxide (So3) as an indicator of pottery inside the furnace that was produced in Shahkouh itself. In addition, the authors used the statistical study and components analyses of these elements. The purpose of this study is to identify the elemental composition of pottery in the kiln and glazed pottery of Shahkouh and Lembesar. The questions raised in this research are: What amounts of the Alamut’s Sgraffito pottery are produced at Shahkouh site? The results of this study showed that the chemical structure of unglazed pottery obtained from Shchokh's kiln differs from that of Shahkouh's Sgraffito pottery and compares them with the Lambesar's Sgraffito indicating their different structures. As a result, it can be admitted that unglazed potteries that was extracted from the Shahkouh kiln was local production, but Sgraffito pottery was not produced by Shahkouh and Lembasser; Sgraffito potteries are produced elsewhere and it was imported into the sites.
Keywords: Sgraffito pottery, Shahkouh, Lambesar, PIXE -
دوره ی حکومت پیروز ساسانی را باید یکی از پرتنش ترین دوره های تاریخ دانست؛ خشک سالی، جنگ های پی درپی و طولانی، تصرف ایران از دو جناح مختلف، و درنهایت خراج گذاری ایرانیان به هپتالیان را باید عوامل این تنش های سیاسی-اقتصادی دانست. به طورکلی سکه های پیروز ساسانی در چهار گونه ی مختلف در چهار بازه ی متفاوت زمانی از حکومت وی، در ضرابخانه های مختلف به ضرب رسیده اند؛ بنابراین، تجزیه ی عنصری فلزات این سکه ها اطلاعات با ارزشی در مورد شرایط اقتصادی-سیاسی، نوع معادن و طریقه ی آماده سازی سکه را در اختیار قرار می دهد. در پژوهش حاضر، جهت تجزیه ی عنصری این سکه ها از روش آزمایش غیرمخرب پیکسی استفاده شده است. پرسش های پژوهش عبارتنداز: حال قدرت اقتصادی ایران در چهار بازه ی زمانی حکومت پیروز ساسانی با شاخصه ی عیار سکه ها چگونه است؟ با توجه به تجزیه عنصری این سکه ها، می توان نوع معادن، نحوه ی استحصال فلز از سنگ معدن، و عیارکردن سکه ها را مشخص نمود و شرحی از آن ارائه داد؟داده های این مقاله را 41 سکه ی غیرتکراری از 183 سکه ی گنجینه ی پیروزگت که در سال 1380 در تیس چابهار کشف شده را تشکیل می دهد. اما برخلاف این تصور که عیار سکه ها به علت تنش های سیاسی این دوره، باید پایین می آمد؛ چنین نشده و با آزمایش پیکسی ثابت گردید که عیار این سکه ها به طور میانگین همیشه بالاتر از 96 درصد بوده است. مقدار طلای موجود در این سکه ها همواره به طور میانگین 1 درصد بوده است و چون این مقدار میان 0.2 تا 1.5 درصد بوده، نشانگر استفاده از معادن سروسایت در آن دوره است که وجود سرب در برخی از سکه ها نیز این نظر را تایید می کند؛ فقط یک سکه (120,GOM) مقدار پایینی از طلا به اندازه ی 0.15 درصد داشته است که می تواند علتی بر استفاده از معادن گالنا در بازه ی چهارم حکومت پیروز باشد. اما مقدار پایین مس، به علت آلیاژ نشدن در این سکه ها و همچنین وجود مقدار سرب و تنوع عنصری، به خصوص در دوره ی دوم و سوم، می تواند نشانگر تعجیل در ضرب سکه ها و عدم دقت کافی در استحصال نقره باشد.
کلید واژگان: باستان سنجی, پیکسی, سکه شناسی, پیروز ساسانی, پیروزگتAbstract The ruling era of Piruz, the Sassanid king, must be considered one of the most challenging historical periods. The reasons of political-economic tensions could be traced in drought, successive and long wars, the capture of Iran from two different directions, and, ultimately, the tribute paid by Iranians to Hephthalites. Generally speaking, the coins belonging to Piruz ruling era were minted in four different forms throughout four different periods of time in various places; therefore, the elemental analysis of the metal used in these coins provides us with valuable information about the economic-political conditions, the type of mines, and the minting process of the coins. Hence, to conduct an elemental analysis of these coins, the non-destructive PIXE test was employed. The data of the present study is extracted from 41 non-repetitive coins out of 183 coins belonging to Piruzgat Treasure discovered in Tis, Chabahar, in 1380. However, unlike the supposition that the coins alloy must have been low due to the political tensions of that era, PIXE proved that the alloy has always been above 96 percent on the average. The amount of gold in these coins has always been at an average of one percent. Since this value ranged from 0.2 to 1.5 percent, the use of Cerussite mines in that period is proved which is also confirmed by the presence of lead in some coins. Only one type of coin (120,GOM) had a low amount of gold (0.15 percent) which could be the sign of using Galena mines in the 4th period of the ruling era. But the low amount of copper could signify a hurry in minting and inadequecy of silver extraction as a result of not using copper in these coins, existence of lead, and elemental variety especilly in the second and third periods. Keywords: PIXE; Numismatics; Piruz, the Sassanid King; Piruzgat; Sassanian.
Keywords: PIXE, Numismatics, Piruz, the Sassanid King, Piruzgat -
آن چه امروزه به عنوان یک وجه مخرب در تاریخ هنر و فرهنگ کشور محسوب می شود، جعل آثار باستانی به معنای معاصر آن است که سابقه ای حدود 150-100 سال دارد. این آثار با توقیف از سارقان و جاعلان وارد موزه ها شده اند که تا زمانی که به عنوان اثر جعلی شناسایی نشوند، اثر اصل محسوب می شوند که از این رو، شناسایی دقیق و تشخیص اصل از غیراصل این آثار با استفاده از مطالعات علمی و آزمایشگاهی و قبل از ورود به موزه ها، اهمیت بسیار دارد. در این پژوهش، تعداد 10 سکه ی نقره ی منسوب به دوره ی هخامنشی، از یک مجموعه ی 57 عددی که در موزه ی پارس شیراز نگهداری می شوند و از سارقان آثار فرهنگی در مرودشت فارس ضبط شده اند، انتخاب و جهت تعیین اصالت سنجی مورد بررسی آزمایشگاهی قرار گرفته اند. هدف از اجرای تحقیق، پاسخ به این دو پرسش عمده بود: 1- نمونه ی سکه های نقره ی مورد مطالعه بر مبنای فناوری و ریزساختارشناسی با مسکوکات نقره ی عصر هخامنشی مطابقت دارند؟ 2- چگونه می توان از میزان تشابه ساختاری سکه ها به اصالت آن ها پی برد؟ جهت پاسخ به این پرسش ها و پس از انجام مطالعات کتابخانه ای، ابتدا سکه های مورد مطالعه توسط دستگاه PIXE مورد آنالیز عنصری قرار گرفته و میزان عناصر موجود در آن ها اندازه گیری گردید؛ سپس، نتایج به دست آمده با نتایج مطالعه ی صورت گرفته بر روی 57 سکه ی اصل هخامنشی متعلق به موزه ی ملی ایران باستان، به عنوان نمونه های شاهد، مقایسه شدند. نتایج این مقایسه نشان داد که عناصر فلزی، مانند: نقره، سرب، طلا و مس و نحوه ی پراکنش آن ها در نمونه های مورد مطالعه و در سکه های اصل هخامنشی، مقادیر مشابهی دارند که این موضوع می تواند اصالت نمونه ها را تایید نماید. درنهایت، مطالعات تطبیقی نقوش و وزن نمونه ها، شباهت آن ها را با سکه های اصل نقره ی هخامنشی تایید کرد.کلید واژگان: اصالت سنجی, پیکسی, سکه ی نقره, شکل, هخامنشیDespite the brilliant history of Iran, as one of the first promoters of coinage and the worthy collections of coins remained from ancient times, the cognitive study as an independent kind of science or as the historian supplement studies, was at less attention in Iran. Because of the metal resistance of the coins, they will be less affected by the environmental degradation factors comparing to the other historic and ancient artifacts; and in many cases, they remain in almost good quality. This advantage sometimes causes bugs in authenticity of some collections which were not obtained from the scientific archaeological excavations. In this research, 10 samples of silver coins related to the Achaemenian dynasty, were selected from a bigger collection of 57 pieces, which is kept in Pars Museum of Shiraz. This collection were recorded from the thieves of cultural relics in Marvdasht of Fars province in 2009, and was used for the elemental analysis at this study. As these coins are precious museum objects, sampling is very restricted, and the analytical method must be as non-destructive as possible. In different laboratories around the world, extensive methods of analysis are used in order to quantitative analysis of the elements, including particle induced X-ray emission spectroscopy (PIXE). This facility is available in Iran, so due to limitations in sampling and in using the other destructive methods in this study, PIXE analytical method was selected to be used in the analyzing process. Since the amount of metal elements plays an important role in determining the authentication of the Achaemenid coins, the percent of following elements were measured in the coin samples: Aluminum (Al), Sulfur (S), Chlorine (Cl), Calcium (Ca), Titanium (Ti), Manganese (Mn), Iron (Fe), Copper (Cu), Zinc (Zn), Silver (Ag), Lead (Pb), and, Gold (Au). This assessment was based on the assumption that the trace elements present in the sample could be considered as an indicator of the authenticity of the coins.Keywords: Achaemenid, Authentication, PIXE, Schekel, Silver Coin
-
پی بردن به وضعیت زیست محیطی و الگوی معیشتی در محوطه های باستانی یکی از مسائل مهم در مطالعات باستان شناسی است. باستان شناسان از روش های گوناگونی برای انجام این مطالعات استفاده می کنند؛ یکی از این روش ها بررسی وضعیت غذایی از طریق اندازه گیری و مطالعه عناصر تشکیل دهنده اسکلت های باستانی است. اشکانیان در طول سالهای 238 پ.م. تا 224 م. بر ایران حکومت کردند.آنها به مرور قلمرو خود را از شرق به غرب گسترش داده و نواحی جدیدی را به قلمرو خود افزودند.گسترش قلمرو اشکانی باعث شد که مناطق متنوعی از نظر زیست محیطی در قلمرو این پادشاهی بگنجد. تنوع زیست محیطی باعث ایجاد تنوع غذایی در محوطه های مختلف بازمانده از این دوره شد. تجزیه عنصری دندان های اسکلت های انسانی که از محوطه ها و گورستان های دوره اشکانی به دست آمده، اطلاعات ارزشمندی را درباره الگوی غذایی مردمان این دوره در اختیار ما قرار می دهد. در این مقاله با هدف دستیابی به اطلاعاتی درباره وضعیت غذایی در دوره اشکانی با استفاده از دستگاهPIXE (گسیل پرتو X در اثر بر انگیختگی با پروتون) به تجزیه عنصری دندان های اسکلت های انسانی این دوره می پردازیم. دندان های مورد مطالعه از شیان، خرند، گنداب، ولیران و نخل ابراهیمی به دست آمده اند. آهن ، کلسیم، استرانسیوم، روی و فسفر عناصری هستند که در این پژوهش مورد تاکید قرار می گیرند. در این پژوهش موفق به کسب اطلاعاتی درباره نوع غذاهای مصرفی وتنوع غذایی در جوامع مورد مطالعه در دوره اشکانی شده ایم.
کلید واژگان: دوره اشکانی, الگوی غذایی, PIXE, آهن, کلسیم, استرانسیوم, روی, فسفرReconstructing of environment and livelihood in ancient sites is an important subject in archaeological studies. Researchers use several methods for palaeodiet studies. One of these methods survey nutrition in use determines rate concentration of chemical element in ancient skeletal. Parthian people which ruled in Iran since 238 BC for 224 AD, when extended their power from east to the west by occupying new territory , found different civilization with their food consuming patterns. Elemental analysis of teeth of human skeletal from sites and graves of this period gave valuable information about nutrition in this period. In this article we want the found information about paleodiet in Parthian period in use PIXE manner. We have selected the teeth under study, from several Parthian sites in Iran, Shian, Valiran, Kharand, Gandab and nakhle Ibrahimi. We emphasis on these elements; Fe, Ca, Sr, Zn and P. In this research we gathered information about the variety in food in Parthian period.
Keywords: Parthian period, Nutrition, PIXE, Fe, Ca, Sr, Zn, P -
آنالیز سکه های نقرهبه روش PIXE،یکی از روش های دقیق سنجش عناصر تشکیل دهنده آنهاست.این عمل می تواند اطلاعات ارزنده ای درباره عناصر شیمیایی موجود در سکه ها دهد که در رابطه باوضعیت معیشتی و معادن استخراج شده جهت ضرب سکه باشد. در طول دوره اشکانی ضرابخانه ها بواسطه انگیزه های گوناگونی،رویه معمول ضرب سکه را تغییر می دادند ونیزمنابع معدنی جدیدی را برای ذوب فلز انتخاب می کردند. در طی دوران پادشاهی فرهاد چهارم(2-38 پ.م.)همانند دوران قبل (مهرداد اول171-138پ.م.)، سکه های ضرب شده شامل سکه های نقره ای یک درهمی و چهاردرهمی، سکه های برنزی و مسی بود.در این بین سکه های نقره ای به نسبت ارزش فلز و گستره جغرافیایی که در آن در گردش بودند، اهمیت بیشتری را داشتند.در این پژوهش 10نمونه از سکه های یک درهمی فرهاد چهارم که بوسیله دستگاه PIXEمورد آزمایش قرار گرفته اند،مطالعه می شود.این طیف سنجی از سکه ها مشخص کرد که میزان عنصر نقره موجود در آنها به شدت در نوسان است. افت شدید نقره در برخی از سکه های یک درهمی گویای اوضاع نابسامان اقتصادی و تلاش ضرابخانه ها برای کنترل آن به نفع حکومت است.
کلید واژگان: اشکانیان, فرهاد چهارم, نقره, آنالیز سکه, روش PIXESilver Coins analysis technique (PIXE), seems an accurate method of measuring their constituent elements. It can offer valuable information about the chemical elements and minerals from the coins living in the coinage. During the Parthian Mint due to various reasons, the usual procedure would change the coins for melting metal, also chose a new mineral. During the reign of the Phraates IV (38-2 B.C.) As well pre (Mitridat I 171-138 BC.), silver coins, including one derhami and four drahmy coins were bronze and copper. The silver coins to the value of the metal and geographies that in turn, were more important than practice. In this study, 10 samples of coins - a complexity Phraates IV by the PIXE were tested. It spectroscopy revealed that the element silver coins in them varies greatly. Silver drop on some coins represent an abnormal situation of economic complexity and effort to win control of the state mint for reign.
Keywords: Partians, Phraates IV, Silver, Coin analysis, PIXE
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.