جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "ارث" در نشریات گروه "علوم اجتماعی"
تکرار جستجوی کلیدواژه «ارث» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
گردآوری و نشر اوراق پراکنده مربوط به دوره قاجار به ما کمک کرد تا پنجره ای هرچند کوچک را به فضای پشت پرده سیاست دوره قاجار بگشاییم. ماجرا مربوط به قتل جوانی در نیمه دوم سال 1317 ه.ق در کوچه باریکی منتهی به مسجد جامع بیجار به ضرب گلوله است. شخصی که از یک سو به خاندان امیرنظام گروسی و از سوی به دیگر به خاندانی از حاکمان بیجارمربوط است. پیوند خانوادگی به این دو خانواده پس از چند سال به دلیل وفات عروس که دختر امیرنظام گروسی بوده، روابط دو خانواده را تیره کرد؛ چون امیرنظام گروسی معتقد بود حاجی امیرتومان زنش را مسموم کرده است. به مرور اختلافات به درون خانواده کشیده می شود و پسر از پدر تقاضای مهریه مادرش را می نماید، تا اینکه موضوع به محکمه کشیده می شود و آتش اختلاف بین پدر و پسر شعله ورتر شده و در نهایت یکی از کدخدایان بیجار پسر را در نزدیکی منزلش در بیجار به قتل می رساند.
باوجودآنکه قاتل بودن کدخدا برای عدلیه در مرکز محرز شده؛ اما بعید است باوجود پیگیری خواهر و همسر مقتول، وی را قصاص کرده باشند. رسیدگی به این ماجرا هزینه قابل توجهی باید روی دست حکومت گذاشته باشد.کلید واژگان: خانواده, ارث, گروس, کرمانشاه, تهران, عدلیه, قصاصThe collection and publication of scattered documents related to the Qajar era have helped us open a small window into the behind-the-scenes politics of that period. The case involves the murder of a young man in the second half of 1317 AH in a narrow alley leading to the Jameh Mosque of Bijar, where he was shot. The victim was connected on one side to the Amir Nezam Garusi family and on the other to a ruling family in Bijar. This familial connection between the two families soured a few years later due to the death of the bride, who was the daughter of Amir Nezam Garusi. Amir Nezam Garusi believed that Haji Amir Tuman had poisoned his daughter. Gradually, the conflict spread within the family, and the son demanded his mother's dowry from his father. The matter escalated to court, intensifying the conflict between father and son, ultimately leading to the murder of the son by one of the headmen of Bijar near his home. Although it was clear to the central judiciary that the headman was the killer, it is unlikely that he was executed despite the efforts of the victim's sister and wife. This case must have incurred significant expenses for the government.
.Keywords: Family, Inheritance, Garus, Kermanshah, Tehran, Judiciary, Retribution -
اختلاط اموال همسران در نهاد خانواده - چه در حاکمیت رژیم اشتراک دارایی و چه در نظام استقلال اموال زوجین- با چالش و نزاع جدی مواجه است. در راستای پر کردن این خلا در نظام تقنینی و قضایی خانواده با تاسیس نهاد «قایم مقامی عینی» - منبعث از حقوق فرانسه- این امکان فراهم می شود از زوال حقوق مالی زوجین، حفاظت و صیانت گردد. ازاین رو هدف مقاله پیش رو با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی مبتنی بر داده های کتابخانه ای، تبیین نقش و جایگاه حقوقی قایم مقامی عینی در تعیین و تفکیک اموال زوجین می باشد. طبق یافته های پژوهش «وجود حق معتبر در معرض زوال» و «امکان انتقال حق به مال جانشین» دو شرط اساسی نهاد قایم مقامی عینی است که در رژیم مالی خانواده نیز امکان تحقق دارد. مهم ترین مصادیق این نهاد در حقوق خانواده در تفسیر شرط تنصیف اموال پس از طلاق، استرداد جهیزیه، هدایای نامزدی، اموال متعلق به ماترک متوفی، طلب مشاع و حبوه جلوه و ظهور می یابد.کلید واژگان: نظام مالی خانواده, حقوق زوجین, ارث, قائم مقامی عینی, انتقال حق
-
هدف این پژوهش استخراج و شرح روایتی است که در گفتمان دینی حضرت زهرا (س)، بویژه خطبه فدکیه، از ماهیت « توحید،نبوت،ارث و حاکمیت بعد از پیامبر» ارایه شده است. از اینرو، مهمترین پرسش این پژوهش به این شیوه صورتبندی شده است : چه تصویری از توحید،نبوت، ارث و حاکمیت بعد از پیامبر در گفتمان دینی حضرت زهرا (س) ارایه شده است ؟ به عبارت دیگر، روایت گفتمان دینی حضرت زهرا (س) از توحید،نبوت، ، و ارث و حاکمیت بعد از پیامبر چه بوده ودر درون گفتمان دینی ایشان به ارایه چه تصویری از این پدیده پرداخته است ؟ به منظور پاسخ گفتن به پنج پرسش بالا، محقق نخست به مطالعه نظریه های مربوط به رابطه متن و واقعیت پرداخته و پس از بررسی انتقادی نظریه های مزبور و جای دادن آنها در قالب دو رویکرد کلی 1- نظریه بازتاب (گفتمان دینی تقلید واقعیت است) و 2- نظریه گفتمان (گفتمان دینی به تولید واقعیت در قالب منطق درونی خود می پردازد) و استخراج مولفه های فرمی و مضمونی که تاکنون از آن ها به عنوان «مکانیسم های بازنمایی واقعیت در دنیای زبان» سخن گفته شده است، کوشیده است با استفاده از روش «تحلیل گفتمان» تیون ون دایک، جیمز پل جی و روث وداک نشان دهد که در گفتمان دینی حضرت زهرا (س) به چه شیوه یا شیوه هایی به بازنمایی چهار مساله « توحید،نبوت، ، و ارث و حاکمیت بعد از پیامبر» پرداخته شده است.
کلید واژگان: گفتمان دینی حضرت زهرا(س), خطبه فدکیه, توحید, نبوت, ارث, حاکمیت بعد از پیامبر, تحلیل گفتمانThe purpose of this study is to extract and explain a narration that has been presented in the religious discourse of Hazrat Zahra (PBUH), especially the sermon of Fadkiyeh, from the nature of "monotheism, prophecy, inheritance and sovereignty after the Prophet". Therefore, the most important question of this research is formulated as follows: What image of monotheism, prophecy, inheritance and rule after the Prophet is presented in the religious discourse of Hazrat Zahra (PBUH)? In other words, what is the narration of the religious discourse of Hazrat Zahra (PBUH) about monotheism, prophecy, and inheritance and sovereignty after the Prophet, and what image has she presented of this phenomenon within her religious discourse? In order to answer the above five questions, the researcher first studied the theories related to the relationship between text and reality and after critically examining these theories and placing them in the form of two general approaches 1- reflection theory (religious discourse imitates reality) and 2. Discourse theory (religious discourse produces reality in the form of its own internal logic) and the extraction of formal and thematic components, which have so far been referred to as "mechanisms for representing reality in the world of language", has sought to use the method. "Discourse Analysis" by Theon Van Dyke, James Paul J. and Ruth wodak to show what in the religious discourse of Hazrat Zahra (PBUH) Methods or methods have been used to represent the four issues of "monotheism, prophecy, and inheritance and sovereignty after the Prophet."
Keywords: Religious discourse of Hazrat Zahra (PBUH), sermon of Fadkiyeh, Monotheism, Prophecy, Inheritance, rule after the Prophet, Discourse analysis -
پژوهشنامه متین، پیاپی 81 (زمستان 1397)، صص 143 -162بحثی که در باب ارث کمتر به آن پرداخته شده این است کهجدای از اموال (اعیان)، حقوق (با انواع تقسیمات آن) نیز می تواند موضوع ارث قرار گیرد؛ اما همان طور که می دانیم بین انواع حق تفاوت وجود دارد، امام خمینی نیز به عنوان یک فقیه ریزبین، همین تفاوت ها را در ارث پذیر بودن یا نبودن حق تاثیر گذار می داند؛ لذا باید بررسی کرد که اصولا چه حقوقی به ارث می رسند و مبنا و قواعد ارث پذیر بودن یا نبودن حقوق، چیست؟ درواقع تکاپو برای یافتن یک قاعده کلی و رسیدن به یک جمع بندی و آشتی بین نظرات موافقین و مخالفین ارث حق با توجه به اقسام حق و تفاوت های بین آن با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و مراجعه به نظرات فقها و حقوقدانان و همچنین توجه خاص به نظرات امام خمینی، از اهداف و نوآوری های مهم این مقاله محسوب می شود. نتیجه نهایی نیز بیانگر این است که از میان انواع و اقسام حق، تنها حقوق مالی است که اصولا تحت شرایطی به ارث می رسد، مگر در موارد خاص که حقوق غیرمالی نیز می تواند موضوع ارث قرار بگیرد.کلید واژگان: ارث, حق, حقوق مالی, حقوق غیرمالی, ترکه, امام خمینیMatin, Volume:20 Issue: 81, 2019, PP 143 -162An issue that has drawn lesser attention in the field of inheritance is that beside properties, rights (and its different types) too can be a subject of inheritance. However, there are differences among different types of rights. Imam Khomeini maintained that these differences can influence the inheritability of a right or otherwise. The main question of this paper is: What rights are inherited and what are the principles for inheritability of a right? Descriptive and documental methods have been employed in this research to find out a general rule for inheritability of rights based on the viewpoints of the jurisprudents, jurists and Imam Khomeini. The findings of the research indicate that among different types of rights, only financial rights are inheritable, unless in some special cases that non-financial rights too are inheritable.Keywords: : Inheritance, Right, financial rights, non-financial rights, legacy, Imam Khomeini
-
امروزه در جامعه ما به دلیل تغییرات گسترده اجتماعی، مقوله ارث مسائل متعددی به همراه دارد که یکی از آن ها اختلافات ارثی است. استمرار این گونه از اختلافات سبب می شود تعاملات اجتماعی آشتی ناپذیر در بین وراث برقرار شود و خسارت های جبران ناپذیری به سرمایه اجتماعی نظام خانواده و خویشاوندی وارد سازد. این مقاله با اتخاذ رهیافت های کیفی و با استفاده از دیدگاه های مشارکت کنندگان پژوهش - که همگی ساکن شهر رشت اند – به این پرسش اساسی پاسخ می دهد که آشتی ناپذیری بین وراث، چه آثار و پیامدهایی دارد. نتایج نشان می دهد روند آشتی ناپذیری بین وراث پیامدهای مخربی دارد؛ به طوری که با ازبین بردن همدلی و محبت در نظام خانواده و خویشاوندی، سبب فرسودگی سرمایه اجتماعی نهاد خانواده می شود؛ نهادی که سهم تعیین کننده ای به عنوان منبع تولید و تقویت سرمایه اجتماعی هر جامعه دارد؛ به طوری که درصورت فرسایش سرمایه نهاد خانواده باید انتظار فرسایش و اختلال در سرمایه اجتماعی در سطح جامعه را نیز داشت.کلید واژگان: آشتی ناپذیری, ارث, تعاملات اجتماعی, خانواده, خویشاوندی, سرمایه اجتماعیToday, in our society, due to widespread social changes, inheritance can have many issues. One of the issues that we face in our society with regard to the phenomenon of inheritance is the formation of inheritance disputes. Such disagreements, in the event of continuity in the family and kinship system, create an irreconcilable social interaction among the heirs, and ultimately make irreparable damage to the social capital of the family and kinship system. By adopting qualitative approaches and using the views of the research collaborators who were all in Rasht, this article seeks to answer the fundamental question of what effects and consequences are implausible between heritage? The results of this research show that the process of inertia between the heirs is unprovoked and has devastating consequences, which by eliminating empathy and affection within the system of family and kinship, which is, in the first instance, erosion of the social capital of the family institution. An institution that has a decisive role as the source of production and the strengthening of the social capital of every society. In the event of the erosion of capital, the institution of the family should expect the erosion and disruption of social capital at the community level.Keywords: Inheritance, family, social interaction, antagonism, Social capital
-
یکی از پر تنش ترین بحث های اجتماعی جهان امروز تغییر جنسیت می باشد. زیرا در حالی که بسیاری از مردم این پدیده را انحراف می پندارند، بسیاری از پزشکان آن را یک بیماری می دانند که باید درمان شود. از آنجا که حقوق در ایران، در پی تنظیم روابط اجتماعی آن هم با رعایت مبانی شرعی و فقهی آن است، باید در خصوص وضعیت تغییر جنسیت ارائه نظر نماید. سئوالات مهمی که با آن روبرو هستیم این است که موضع قانونگذار ما با توجه به فقه و منابع شرعی در خصوص تغییر جنسیت و به ویژه، تغییر جنسیت زنان چیست واین که پس از تغییر جنسیت چه مسایلی برای شخص ایجاد می شود؟و با چه تغییراتی در حوزه حقوق وتکالیف روبرو می شود؟ همچنین پس از تعریف مفهوم پزشکی و فقهی وحقوقی تغییر جنسیت، به تحلیل نظرات مختلف فقهی – حقوقی در رابطه با تغییر جنسیت پرداخته می شود،که با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است ودرنهایت خواهیم گفت که با احراز اضطرار به تشخیص قاضی وجلب نظر کارشناسی از پزشکان متخصص این تغییر امکان پذیر است.کلید واژگان: تغییر جنسیت, زنان, مهریه, ارث, فقهی, حقوقی
-
ارث یکی از مهم ترین نهادهای حقوقی در هر جامعه ای است که قواعد و مقررات آن در قوامیس حقوقی بشر همواره متاثر از اصول و مبانی ای بوده است. این اصول و مبانی عمدتا تحت تاثیر اوضاع و احوال و زمان و مکانی شکل می گرفته که بشر در آن می زیسته است. طبیعی است که با تغییر این اوضاع و احوال، اصول و مبانی نشات گرفته از آن نیز باید تغییر کند تا جامعه شاهد قوانین مناسب با عصر خود باشد. از این رو اصول و قواعد ارث در میان همه اقوام و تمدن های پیشین تا به امروز به موازات تغییر زمان و مکان همواره در حال تطور و تکامل بوده است. قواعد ارث در جزیره العرب نیز از این قاعده مستثنی نبوده و تحث تاثیر اصول و مبانی ای شکل گرفته که حاکم بر آنجا بوده است. که با طلوع اسلام در آن سرزمین قواعد ومقررات مربوط به ارث به سمت تطور و تکامل پیش رفته است. در این مقاله سعی شده است که با بررسی نظر حقوقدانان و فقهای امامیه و همچنین آرای امام خمینی پیرامون واژه ارث، ابتدا تعریف دقیقی از مفهوم ارث ارائه کرده و سپس به تبیین قواعد و مبانی ای بپردازیم که مقررات ارث ناشی از آن بوده است.کلید واژگان: ارث, مبانی تاریخی, میراث, حقوق اسلام, امام خمینیInheritance is one of the most important legal foundations in any society and it has always been under certain rules and regulations in different legal systems. These rules and regulations have been chiefly shaped up according to the conditions, time and the living place of the human beings. As a matter of fact, upon a change in the living conditions, these rules and regulations must also go under change to let the society embrace rules proportionate to its time. Therefore, the rules and regulations on inheritance have gone under drastic changes and passed behind stages of evolution in the course of time and place among the past generations and civilizations. The inheritance laws in the Arabian Peninsula has been no exception to this, i.e. they have been enacted and developed based on the rules and principles governing the entire peninsula. With the advent of Islam in that land, the rules and regulations on inheritance experienced great developments. In this paper, we have tried to review the views of jurists and Imamiyah theoreticians at law, as well as Imam Khomeinis views on inheritance. While presenting a precise definition of the word inheritance, we have tried to clarify the rules and fundamentals serving as the basis for inheritance laws.Keywords: Inheritance, historical fundamentals, heritage, Islamic law
-
یکی از اختلافات فقها و حقوق دانان از دیرباز، مسئله ی میزان ارث زوجه از اموال غیرمنقول زوج است. قانون مدنی ایران تا قبل از سال 1387 در ماده ی 946 از نظر مشهور فقها تبعیت می کرد، اما از سال 1387 با اصلاحیه ای جدید نظریه ی غیر مشهور را پذیرفته که با بازبینی ادله این نظریه منطقی تر به نظر می رسد. به تبع اختلاف در میزان ارث زوجه از اموال غیرمنقول، درباره ی حق خیار زوجه از معاملات اموال غیرمنقول زوج نیز اختلاف هست. در هر یک از دو مورد پنج نظریه وجود دارد. از آنجا که قانون مدنی قبل و بعد از اصلاح به نوعی برای زوجه در اموال غیرمنقول زوج محرومیت قائل شده، این سوال مطرح است که با وجود محرومیت زوجه از عین اموال غیرمنقول زوج، آیا وی از حق خیار معاملات غیرمنقول ارث می برد یا نه؟ پاسخ این سوال در قانون نیامده و یکی از مسائل مبتلابه در جامعه است. در این پژوهش پس از بررسی میزان ارث زوجه از اموال غیرمنقول و ادله ی آن، نظریه های مختلفی درباره ی میزان حق خیار زوجه از اموال غیرمنقول که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده، به دست آمده که نظریه ی پنجم یعنی محق بودن زوجه از خیار در صورت فروش اموال غیرمنقول و محرومیت از حق خیار در صورت خرید اموال غیرمنقول توسط زوج، ارجح است.کلید واژگان: زوجه, عقار, ارث, خیار, معاملهFrom long time ago, one of differences between jurisconsults and lawyers is the amount of wifes inherited her husbands immovable property. The civil law of Iran before 1387 followed up the famous opinion of jurisconsults in act 946, but from 1387 accepted the obscure opinion with a new amendment that this opinion seems more logical with the review of reasons. In consequence of differences in the amount of wifes inherited from immovable property, also there are some differences about the right of wifes option from the contracts of husbands immovable property such as land and house. In one of both cases exist five opinions. Because of the civil law somehow deprives wife in husbands immovable property before and after correction, this question is mentioned that despite the deprivation of wife from the same husbands immovable property, Is she inherited from the option right to terminate the contract of immovable property or not? The answer of this question doesnt mention in law and is one of come down with problems in society. In this research after studying the amount of wifes inherited from immovable property and its reasons, obtained different opinions about the amount of option right of wife from immovable property that is done in descriptive analysis method, That the fifth opinion means the wife to be right of option in case of the sale of immovable property and deprivation from option right, if the husband buy immovable property, is prefered.Keywords: Wife, immovable property, inherited, option, contract
-
ارث یک واقعه حقوقی است که به موت حقیقی و یا به موت فرضی مورث تحقق پیدا می کند و مالکیت ورثه نسبت به ترکه متوفی مستقر نمی شود مگر پس از ادای حقوق و دیونی که به ترکه میت تعلق می گیرد (مستفاد از ماده 867 و 868 ق.م)؛ بنابراین تملک ترکه اثر اراده وارث نیست و تملک به رضای او تحقق نمی یابد بلکه تملک ترکه قهری و به حکم قانون صورت می پذیرد و اراده وارث هیچ دخالتی در آن ندارد و مدخل و آغاز آن مرگ مورث است.
با وجود این، قانونگذار به هر یک از وارثان حق قبول یا رد ترکه را داده است (مواد 242 و 259 ق.ا.ح) و این سوال را برانگیخته است که آیا اختیار وارثان در قبول یا رد ترکه از جنس قبول و رد ایجاب یک قرار است و اینکه آیا رد ترکه به معنای اعراض از مالکیت آن است. در این مقاله، اثر قبول و رد ترکه با توجه به ضوابط فقهی و حقوقی مورد بررسی قرار گرفته است و مستفاد از این قواعد اثر اصلی قبول و رد ترکه در عهده دار شدن دیونی است که بر ذمه مورث بوده و همراه ترکه از او برجای مانده است. در واقع قبول و رد ترکه اعلام اراده در پایبند بودن و یا نبودن به دارایی خانواده و ادامه راه متوفی است و مقصود از قبول و رد، قبول یا رد سمت مدیریت بر ترکه است که به اختیار، اهلیت استیفاء و اراده آزاد وارثان بستگی دارد.
کلید واژگان: ترکه, قبول ترکه, رد ترکه, ارث, مالکیت ورثه, آثارInheritance is a legal event which materializes with the real or perceived death of the legator, while the ownership of the heirs over the inheritance is not established until all dues belonging to the inheritance are duly paid (based on Articles 867 and 868 of the Civil Code). Therefore, ownership of the inheritance is not the effect of the will of the heirs and ownership does not materialize due to their consent, rather ownership of inheritance takes effect through legal ruling and the will of the heirs does not have any role and its beginning is the death of the legator. Nevertheless, the legislator has entitled each of the heirs to accept or reject the inheritance (Articles242 and 259, Islamic Punishment Code). It gives rise to the following questions: is the prerogative of the heirs in accepting or rejecting the inheritance similar to acceptance or rejection of conclusion of a contract? Is rejection of an inheritance tantamount to turning back to ownership? Attempts have been made in this article to discuss the effect of acceptance or rejection of inheritance in the light of jurisprudential and legal regulations. Also based on these regulations, the effect of acceptance or rejection is subject to commitment to the dues of the legator, which are left with his/her inheritance. In fact, acceptance or rejection of inheritance is announcement of the will and commitment or lack of commitment to the properties of the family and continuation of the way of the deceased. Acceptance or rejection means acceptance or rejection of the position of management of the inheritance which depends on the prerogative, competence for assumption and free will of the heirs.Keywords: Inheritance, acceptance of inheritance, rejection of inheritance, heritage, ownership, heir, effects -
کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان، پس از ذکر مقدمه، در ده ماده تدوین شده است. بیشتر موارد مذکور در این کنوانسیون از نظر حقوق اسلامی پذیرفته شده است، و در راستای دیدگاه های فقهی امام خمینی است، و چنانکه ذکر خواهد شد، در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز به صراحت مورد تاکید قرار گرفته است، اما موضوع قابل بحث آن است که در موارد بسیار محدودی در زمینه احوال شخصی، نمی توان به طور کلی، و با نادیده گرفتن حقوق دیگر افراد در خانواده آن را پذیرفت. این موضوع سبب بروز چالشی در زمینه حقوق زنان شده است، که به مساله مورد بحث در میان اندیشمندان حقوق اسلامی تبدیل شده است. هدف از این پژوهش بیان این مطلب است که این موارد، نه تنها تبعیض ناروا به شمار نمی روند، بلکه منطبق بر ویژگی های حقوقی زنان است، که بر اساس شایستگی هایی هستند که از سوی پروردگار در وجود زنان به ودیعه گذاشته شده، و برطبق آن زن نقش حقیقی خود را در اجتماع به دست می آورد. افزون بر این، از نظر مدونین کنوانسیون نیز برابری کامل پذیرفته نیست.
کلید واژگان: حقوق زنان, کنوانسیون رفع تبعیض, قانون اساسی, احوال شخصی, نفقه, ارثThe convention on the Elimination of All forms of Discrimination against Women has a preamble and ten articles. Most of the contents of this convention are accepted in the Islamic Law and are in congruence with the jurisprudential viewpoints of Imam Khomeini. They have been explicitly approved by the Constitution of the Islamic Republic of Iran. But the issue is that in certain cases pertaining to personal affairs, the acceptance of some of the contents of the convention causes neglect of the rights of other members of the family. It is a challenge in the field of women’s rights which is seriously followed up and discussed by Muslim jurists and lawyers. The main hypothesis of the present paper is that the said cases not only are not discriminatory but are compatible with the characteristics of women’s rights that are based on the merits bestowed upon the women by the Creator and on whose bases women acquire their true role in the society. Moreover, the authors of the convention do not accept complete equality between men and women.Keywords: women's rights, convention on the Elimination of All forms of Discrimination against Women, constitution, personal affairs, alimony, inheritance -
اگرچه متون تاریخی به زبان ایلامی از دوره ایلامی قدیم نادر هستند، اما از شوش در دوره سوکل مخ ها نزدیک به 550 سند حقوقی به زبان اکدی و در موضوعات گوناگون حقوقی به دست آمده است که فرصتی بی نظیر برای مطالعه نهادهای حقوقی و اجتماعی ایلام باستان فراهم می کند. مقاله حاضر ضمن ویرایش و ترجمه وصیت نامه گیمیل ادد، اهل شوش از سده 17 ق. م، به چگونگی قانون وصیت در ایلام باستان می پردازد. مقاله حاضر ابتدا برای مشخص کردن بستر تاریخی دوره سوکل مخ ها را تعریف می کند. سپس با تکیه به اسناد همزمان از بین النهرین و شوش درباره دامنه اختیار افراد برای وصیت کردن و جنبه های حقوقی وصیت توضیح می دهد.سرانجام وصیت نامه ایلامی گیمیل ادد و یک سند مرتبط از دیدگاه صورت و ماهیت مطالعه خواهد شد. مطالعه حاضر نشان می دهد که والدین نمی توانستند بدون دلیل فرزندان خود را از ارث محروم کنند؛ اما کوتاهی فرزندان در نگهداری از والدین دلیل کافی برای محروم کردن از ارث دانسته می شد. سند حاضر نشان می دهد که زنان ایلامی علاوه بر اهلیت دارا شدن، اهلیت اجرای حق نیز داشته اند و می توانسته اند مستقلا در اموال خود تصرف کنند و معاملات حقوقی انجام دهند. چون این اسناد تا کنون به زبان انگلیسی هم منتشر نشده اند، ترجمه انگلیسی را به متن افزوده ایم.
کلید واژگان: ایلام, زن, وضع اجتماعی, وصیت نامه, سوکل مخ, ارثThe Old Elamite documents are indeed rare، but from Susa in the Sukkalmah Period there are some 550 legal documents in Akkadian which provide an excellent opportunity to study Elamite society and culture. The present paper edits and translates a unique and very interesting will made by Gimil-Adad، a man from Susa in the 17th century BC. In order to provide the historical context for the proper study of the content of this will، we first outline the historical situation of the period. Then we deal with some legal aspects of testament law based on contemporary documents from Susa، Mesopotamia and Egypt. This study shows that parents could not arbitrarily deprive their children from inheritance. However، children’s failure to provide for the aging parent could justify the disinheritance. The text itself sheds light on the social and legal status of women in Elam and demonstrates most clearly that women had capacity to do legal transactions. As there is no English translation of the documents we have provided an English version as well.Keywords: women, social status, will, Sukkalmah, inheritance, Elam -
بررسی تفاوت های زن و مرد در بعد تکوین و تشریع، از جمله مباحث مهم در عرصه مطالعات زنان و خانواده است که دیگر ساحت های زندگی اجتماعی را نیز از خود متاثر می نماید و بی شک، توجه به حقوق طبیعی و تکوینی انسان هاست که زیربنای وضع قوانین الهی و بشری قرار می گیرد. نوشتار حاضر با هدف تبیین نمودن علت برخی تفاوت های تکوینی و تشریعی، در صدد است با بهره گیری از منابع تفسیری، فقهی و... به بررسی این موضوع بپردازد تا از این رهگذر، زمینه هرگونه سوء استفاده از این تفاوت ها را از بین ببرد. به نظر می رسد تفاوت های تشریعی زن و مرد که در شرع مقدس اسلام لحاظ شده، به تفاوت خلقت و طبیعت آنها با یکدیگر باز می گردد و بی شک، این تفاوت ها از سوی آفریدگار حکیمی قرار داده شده که بر اساس علم، عدل و حکمت، انسان ها را آفریده و با در نظر گرفتن استعداد و توانمندی هر یک، آنها را مکلف به تکالیفی نموده است. بنابراین، وجود این تفاوت ها در راستای جذب و انجذاب بیشتر انسان ها و به منظور دست یابی به هدف نهایی از خلقت انسان است.
کلید واژگان: تفاوت, تکوین, تشریع, ارث, شهادت, دیه -
در سال های گذشته درپی برخی از تحولات اجتماعی و سیاسی، شعارهای تساوی طلبانه نسبت به حقوق زن و مرد در سطح جهانی مطرح شده که خواستار برقراری عدالت و مساوات میان زنان و مردان است. یکی از مهم ترین درخواست های زنان، داشتن استقلال اقتصادی و حقوق مالی برابر با مردان می باشد. اما قوانین موجود در عرصه بین المللی نمی تواند جواب گوی زنان در این مسائل باشد، در حالی که قوانین اسلام قرن هاست که با به رسیمت شناختن حق مالکیت و تعرف زنان در اموال، آن ها را در این زمینه مستقل نموده و مردان را ملزم به تامین نیازهای زنان با رعایت اصول انسانی و اخلاقی نموده است. این نوشتار به معرفی جایگاه اقتصادی زنان در اسلام و بیان استقلال مالی زنان در فقه اسلامی و حقوق مدنی ایران می پردازد.
کلید واژگان: زن, استقلال مالی, فقه, اقتصاد, ارثIn the wake of some social and political developments in the past years, slogans are chanted at the international level demanding justice and equality between the rights of men and women. One of the women's most important demands is to have economic independence and equal financial rights with men. But the existing international law does not serve women's needs in this regard whereas Islam exalts the status of women by commanding that women should enjoy the right of ownership and appropriation of properties. Islam has given them independence in this regard and has obligated men to provide them with their needs, albeit with the observance of human and moral rules. This article introduces the economic position of women in Islam and studies the financial independence of women in Islamic jurisprudence and civil law of Iran. -
نکاح فضولی به عقدی گفته می شود که توسط کسی منعقد شده که حق انعقاد عقد نکاح را ندارد. بنا به نظر مشهور فقها نکاح فضولی عقدی صحیح و غیرنافذ است که نفوذ آن منوط به صدور اجازه معقودله یا نماینده وی می باشد.
اگر عقد از طرف یکی از زوجین لازم باشد وکسی که عقد از طرف او لازم است فوت کند، برخی قائلند که به صرف تحقق اجازه، ارث برای مجیز ثابت می شود، اما امام خمینی و برخی دیگر ثبوت ارث برای دیگری را منوط به تحقق اجازه و سوگند می دانند. اگر یکی از زوجین فرد بالغی باشد که خودش مباشرتا عقد را منعقد کرده یا بالغی باشد که عقد فضولی را اجازه داده، و طرف دیگر کسی است که به طور فضولی به ازدواج درآمده ولی هنوز نظر خود را مبنی بر قبول یا رد عقد منعقده بیان نکرده است در این صورت عقد نسبت به اصیل یا مجیز لازم شده و حرمت مصاهره نسبت به او ثابت می گردد، این حکم تا زمانی جاری می شود که عدم اجازه دیگری روشن گردد، حال اگر معقودله عقد منعقده توسط فضولی را فسخ کند عقد، «کان لم یکن» تلقی شده و حرمت مصاهره نیز از بین می رود زیرا مقتضای حرمت منتفی شده است. اما اگر معقودله عقد منعقده را با مهریه ای بر خلاف آنچه فضولی مشخص کرده، اجازه دهد حکم به بطلان عقد می شودکلید واژگان: نکاه فضولی, اجازه, سوگند, ارث, مصاهرهMarriage by an uncommissioned agent is marrying a person on behalf of a spouse without the permission of the spouse. According to most of the jurisprudents this kind of marriage contract is a correct but ineffective marriage contract that will come into effect as soon as the spouse or his representative gives his consent. If finalization of marriage contract is necessary by one of the spouses in an uncommissioned marriage contract and the same spouse passes away, some jurisprudents maintain that the mere consent makes inheritance mandatory, but Imam Khomeini and some other jurisprudents hold that the spouse becomes entitled to inheritance after the consent and swearing. If one of the spouses is an adult who has initiated the contract and the other party is a person who has gotten married but has not yet announced her consent, in this case the decree will come into effect only when the said party announces her consent. If the person who has gotten married by an uncommissioned agent rejects the marriage, it will become null and void. But if the person who has gotten married through uncommissioned agent asks for a marriage portion different from what the marriage contract had set, the marriage is nullified.
-
سیاست و تلاش های امیرالمؤمنین درخصوص زنان، بعد از رحلت پیامبر بیش از هر چیز معطوف به مهار دامنه خرابی هایی شد که در نتیجه انحراف از ساختار نظام اجتماعی ترسیم شده و مطلوب رسول خدا به وجود آمده بود؛ ساختاری که برای هر یک از اعضای جامعه انسانی- بر اساس نقشه جامعی که از قرآن وام گرفته بود- گاهی در قالب و اشکالی به ظاهرجزئی، همچون تاکید بر بازگشت مسلمانان به احکامی نظیر نکاح و ارث- آن گونه که پیامبر تعیین کرده بود- و یا ایجاد میدان و عرصه و فرصت، به زنان در زمینه های علمی، اجتماعی و سیاسی تجلی می کرد و گاهی بر بازداشتن برخی زنان از فعالیت های اجتماعی مذموم و مخرب خلاصه می شد.
پس از رحلت پیامبر، که عصر تاویل قرآن نامیده شده است، در این روند مشکلاتی به وجود آمد و جایگاه و منزلت اجتماعی زنان، سیری قهقرایی پیمود. مطالعه و آسیب شناسی پدیده مذکور و نقد و بررسی متون تاریخی و قرآنی، میزان موفقیت علی را در اجرای سیاست نبوی، در رویکرد به مقوله زنان در دوران قبل و بعد ازحکومتشان مشخص می نماید.
کلید واژگان: زن در نقشه جامع قرآنی, ارث, نکاح, نسبت, مسئولیت های اجتماعی, عصر جاهلیت, عصر تنزیل و تاویلAfter the death of Prophet Mohammad (PBUH), all the efforts and the policies of Imam Ali (PBUH) was directed towards the reconstruction and control of the destructions that was the result of the deviations from the structure of ideal social system devised by the Prophet himself. This plan was actually based on the Holy Quran and showed itself in some forms such as returning to inheritance and marriage orders and paved the way for women and giving them opportunities in politics, scientific and social areas. After the death of Prophet Mohammad (PBUH), there were some problems in the place and social status of women and it actually declined. This article studies the place and social status of women in the Age of Imam Ali (PBUH) and before that. -
در مواد 949 تا 946 ق.م. آمده است: «زوج از تمام اموال زوجه ارث می برد لیکن زوجه (فقط) از اموال ذیل: 1- از اموال منقوله از هر قبیل که باشد 2- از ابنیه و اشجار... هرگاه، ورثه از اداء قیمت ابنیه و اشجار امتناع کنند زن می تواند حق خود را از عین استیفاء نماید». از آنجا که به نظر برخی از فقها زوجه از عین زمین ارث نمی برد، قانون مدنی هم به تبعیت از نظر این گروه، زنان را از عین زمین محروم کرده است، همچنین در صورت نبود هیچ وارث دیگری به غیر از زوج، شوهر از تمام ترکه زن متوفای خود ارث می برد، لیکن زن فقط نصیب خود را ارث می برد و بقیه ترکه شوهر در حکم مال اشخاص بدون وارث خواهد بود؛ مورد دیگر فرقی است که بین ارث زوجه دارای فرزند و نداشتن فرزند در قانون مدنی وجود دارد. در این نوشتار نظرات فقهای معاصر اعم از مخالف و موافق و ادله آنان در مورد ارث بری زن مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد و پیشنهاد اصلاح قانون ارث زنان از اموال منقول و قیمت اموال غیرمنقول داده شده است.
کلید واژگان: ارث, ذات ولد, اموال منقول و غیرمنقول, عقار, زمینAccording to articles 946 to 949 of the Iranian Civil Law: “husband inherits properties and possessions from his wife, but wife inherits (only) the following items: (1) movable properties of whatever type they might be, (2) buildings and trees… whenever other inheritors avoid determining the price of buildings and trees, wife has the right to use the property itself.” Since, according to some jurisprudents, wife does not inherit the land, Iranian Civil Law, too, deprived wife of inheriting land. In addition, if there is no other inheritor except husband, he can inherit all the possessions and properties from his wife; however, in such a case, wife inherits only her own share and the rest of husband’s possessions and properties are considered as personal properties with no inheritor. The other case is the difference between a wife with offspring and one without any offspring. This paper studies the viewpoints of contemporary jurisprudents and elaborates on their arguments for or against wife’s inheritance. Finally, suggestions are given to revise women’s inheritance law concerning their movable properties and determining the price of immovable properties.Keywords: inheritance, handmaiden with offspring, movable properties, immovable properties, immovables, land -
در پی تحولات اجتماعی و فمینیستی با شعار تساوی حقوق زن و مرد و رفع تبعیض بین آنها در چند دهه اخیر در کشورهای غربی، قوانینی به تصویب رسید که انتظار می رفت این قوانین بتواند حقوق اقتصادی زنان در خانواده را تامین نماید. اما تغییر و تحول این قوانین به طور مداوم نشان می دهد که این قوانین هنوز نتوانسته جوابگوی نیاز های واقعی زنان باشد. حال آنکه قوانین فقهی اسلام قرن هاست زنان را در مالکیت و تصرف نسبت به اموال مکتسبه خویش مستقل دانسته و زوج را ملزم به تامین نیازهای زوجه با رعایت اصول اخلاقی می نماید. در این نوشتار به طور اجمال قوانین اقتصادی زنان در خانواده از جمله نفقه، مهریه و ارث در دو کشور ایران و انگلستان مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته و در انتها پیشنهادهایی ارائه گردیده است.
کلید واژگان: حقوق اقتصادی, نفقه, ارث, مهر, خانوادهAfter the social and feministic developments under the rubric of the equality of the rights of men and women and the eradication of discrimination between them, new laws passed in the Western countries in the recent decades. It was expected that these laws would improve women’s economical rights in family, but the constant modifications of these laws show that they could not meet women’s real needs yet. On the other hand, Islamic jurisprudential laws, for centuries, have considered women independent in the ownership of what they gain themselves, with the spouse being obliged to provide his wife with her needs under moral principles. This paper is a brief comparative study of women-related economic laws such as alimony, dowry, and inheritance in Iran and England. The paper ends in some suggestions in this regard.Keywords: economic rights, alimony, inheritance, dowry, family -
در فرهنگ شیعه، «فدک» نمادی از معنایی بزرگ است که هرگز در محدوده یک قطعه زمین نمی گنجد و همین معنا رمزی است که درگیری را از مخاصمه سطحی و محدود، به مبارزه ای سیاسی تبدیل کرد. منازعه فدک در واقع، فریاد اعتراض یادگار رسول خدا به انحراف پدید آمده در جهان اسلام است. ...
کلید واژگان: سقیفه, فدک, فی ء, خالصه, انفال, ارثIn Shi’ite culture, Fadak is a symbol of deep meaning which never fits within a piece of land, and in accordance to this deep meaning the conflict takes the shape of a political struggle other than a superficial and restricted contest. The Fadak conflict, indeed, is the objection of the daughter of the Prophet against the digression that took place in the Islamic world. Fadak sermon is not only an indication of Fatima al-Zahra’s decisiveness in demanding her inheritance, but also an apparent defense of Imam ‘Ali (peace be upon him) and criticizing disloyalty of Muslims regarding the perspicuous rights of the households of the Prophet (Ahla l’bayt) (peace be upon them).In this argumentation, Fatima al-Zahra (peace be upon her), stably using Qur’anic verses, displays a demonstrated interpretation of the Qur’anic verses that show her deep awareness of Qur’an’s symbols and makes the sermon out of political flavor and makes it a mystical lesson and exegetical and literary instruction that its interpreter is on the peak of understanding the bases of divine verses and is in the highest level of eloquence. -
نوشتار حاضر ترجمه بخشی از مقاله «زن در اسلام و سنت مسیحی یهودی; افسانه و واقعیت» می باشد که به طور تطبیقی برخی مسائل مربوط به زنان را در ادیان وحیانی اسلام، یهودیت و مسیحیت مورد بررسی قرار داده است. انگیزه نویسنده (به بیان وی) شبهات موجود در غرب درباره زنان و پاسخ گویی به اظهارات فمینیست مشهور مصری، دکتر نوال سعداوی، می باشد. دکتر سعداوی درباره برخورد یکسان ادیان با زنان و محدودیت ها و بی مهری های آن ها نسبت به زنان سخنانی مطرح کرده است. دکتر عبدالعظیم محمد در این مقاله، برای اثبات حقانیت اسلام و تکریم آخرین پیام حقیقی خداوند به بشریت، به چنین مقایسه ای دست زده است. البته لازم به ذکر است که اظهارات و مقایسه های نویسنده مستند به منابع اصلی است که وی در دست داشته است ولی بنا به عقیده مشهور بین مسلمانان، منابع اصلی حقیقی و متون آسمانی و وحیانی موسوی و عیسوی تحریف شده اند، و چه بسا بعضی از این نظریات در صحف منزل این دو پیامبر اولوالعزم به گونه ای دیگر باشد.
کلید واژگان: اسلام, یهودیت, مسیحیت, زن, قرآن, انجیل, تلمود, دارایی, ارث -
ظهور اسلام انسانساز در 1400 سال قبل در جزیره العرب، تحولی شگرف در وضعیت زنان پدید آورد و نقش مهمی در رساندن زنان به حقوق خود ایفا کرد. قرآن کریم در آیات متعدد خود، به ذکر این حقوق پرداخته و حقوق زنان را در خانواده، اجتماع، اقتصاد، سیاست و مانند آن به رسمیت شناخته و با این دیدگاه، زنان را از حصار فکری جاهلیت قدیم نجات داده است.
این حقوق با الهام از قرآن کریم و فقه، در قانونی مدنی و سایر قوانین کشورمان متجلی شده اند. عالمان و اندیشوران نیز از نظرگاه شرع، خود را موظف به دفاع از زن و حقوق وی دانسته اند; از جمله معمار کبیر انقلاب که در احیای شخصیت زنان کوشید و آن ها را با عرصه سیاست، فرهنگ، اقتصاد و اجتماع پیوند داد.
کلید واژگان: قرآن, قانون, حق, مهر, مسکن, معاشرت, نفقه, کسب و درآمد, ارث, عدالتThe rise of Islam, 1400 years ago in the Arabian Peninsula, was a turning point in the situation of women, liberating them from the pre-Islamic narrow-mindedness. The Quran recognised women’s rights in family and social, economic, and political spheres of life. Such recognition is reflected in the Iranian Civil Code. The cUlama, and particularly Imam Khomeini, have also worked hard to secure women’s rights and dignity, and empowered them in various social, economic and political arenas.
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.