جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "فلسفه تکنولوژی" در نشریات گروه "علوم اجتماعی"
تکرار جستجوی کلیدواژه «فلسفه تکنولوژی» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
تلویزیون موضوعی است که مکررا مورد مطالعه و بررسی دانشمندان قرار گرفته است و از زوایای مختلفی هم چون جامعه شناسی و روان شناسی درباره ی آن پژوهش شده است. یکی از ره یافت های مطالعه درباره ی این موضوع مهم، ره یافت فلسفی است. در این نوشته از منظر فلسفی، تلویزیون به مثابه یک تکنولوژی، مبتنی بر دیدگاه چهار اندیشمند: مارکس، هایدگر، بورگمان و فینبرگ مورد بررسی قرار گرفته است. این فیسلوفان تکنولوژی البته خود درباره تلویزیون به مثابه یک تکنولوژی اظهارنظر نکرده اند؛ بلکه مبتنی بر مبانی هریک دیدگاه آنان درباره تلویزیون بازسازی شده است. مبتنی بر مبانی مارکس، نقش تلویزیون در ارزش افزایی محور تحلیل واقع می شود. از دیدگاه هایدگر، تلویزیون به عنوان یک نوع انکشاف و آگاهی قابل مطالعه است. از نظر بورگمان ضرورت جست وجو درباره ی رابطه ی اطلاعات و واقعیت و نیز رابطه ی سوژه و ابژه و همچنین موضوع اشیاء کانونی درباره ی تلویزیون قابل استنباط است. و از نگاه فینبرگ نقشی که ارزش های سرمایه داری و ارزش های دموکراتیک در تولید تلویزیون دارد، حائز اهمیت است. پس از بررسی این چهار دیدگاه، در خصوص ارزش باری یا خنثی بود تلویزیون مبتنی بر تبیین های صورت گرفته به نتیجه گیری پرداخته می شود.کلید واژگان: تلویزیون, فلسفه تکنولوژی, مارکس, هایدگر, بورگمان, فینبرگJournal of Interdisciplinary studies of Islamic revolution civilization, Volume:2 Issue: 2, 2024, PP 27 -46Television is a subject that has been repeatedly studied and investigated by scientists and has been researched from different angles such as sociology and psychology. One of the approaches to studying this important issue is the philosophical approach. In this article, from a philosophical point of view, television as a technology, based on the viewpoint of four thinkers: Marx, Heidegger, Burgman and Feinberg, has been examined. Of course, these philosophers of technology have not commented on television as a technology; Rather, it is based on the foundations of each of their views about television. Based on the principles of Marx, the role of television in value addition is the focus of analysis. From Heidegger's point of view, television can be studied as a type of development and awareness. According to Borgman, the necessity of searching about the relationship between information and reality, as well as the relationship between subject and object, as well as the topic of focal objects can be inferred about television. And from Feinberg's point of view, the role of capitalist values and democratic values in television production is important. After examining these four points of view, conclusions are made regarding the value or neutrality of television based on the explanations made.Keywords: television, Philosophy of technology, Marx, Heidegger, Borgmann, Feinberg
-
هر رویکرد فلسفی و عقلانی مناسب به تکنولوژی باید بتواند موضع خود را نسبت به حد و حدود نقدپذیری روشن کند. به رغم اینکه حفظ آموزه نقدپذیری به نظر ساده می آید، بسیاری از نظام های فلسفی با اتخاذ رویکردهای موجه گرا یا ذات گرا در معرفت شناسی، زمینه فلسفی لازم برای نقدپذیری تمام عیار را از میان می برند. مقاله توضیح خواهد داد که حفظ آموزه نقدپذیری تمام عیار با اتخاذ یک معرفت شناسی غیر موجه گرا و تفکیک قضایا از معیارها میسر است و عدم رعایت این آموزه ها به نتایج نامطلوبی می انجامد.
کلید واژگان: عقلانیت, عقلانیت نقاد, فلسفه تکنولوژی, موجه گرایی, معیارها, ارزش هاAny adequate philosophy of technology needs to take a clear stance with regard to the limits of criticizability. While observing the canons of criticizability may appear to be simple, many philosophical approaches (whether towards technology or other topics) abandon comprehensive criticizability by adopting some forms of justificationist or essentialist epistemology. This paper aims to show that criticizability can only be upheld by subscribing to a non-justificationist epistemology and by acknowledging the propositions/standards dichotomy; failing to do so leads to undesirable epistemic consequences.Any adequate philosophy of technology needs to take a clear stance with regard to the limits of criticizability. While observing the canons of criticizability may appear to be simple, many philosophical approaches (whether towards technology or other topics) abandon comprehensive criticizability by adopting some forms of justificationist or essentialist epistemology. This paper aims to show that criticizability can only be upheld by subscribing to a non-justificationist epistemology and by acknowledging the propositions/standards dichotomy; failing to do so leads to undesirable epistemic consequences.
Keywords: rationality, Critical Rationalism, Philosophy of Technology, justificationism, Standards -
در رویکرد عقلانیت نقاد، نهاد های علمی به مثابه فناوری های اجتماعی در نظر گرفته می شوند. عقلانیت نقاد ظرفیت های مناسبی برای تحلیل نهاد ها و بررسی ابعاد اجتماعی آنها و منطق تحول آنها در اختیار ما قرار می دهد. تاریخ نگاری عقلانیت نقاد نیز مستلزم بررسی مسایل تاریخی از طریق شناخت «موقعیت مسایل» است. در مقاله حاضر با عنایت به آموزه های عقلانیت نقاد درخصوص فناوری ها و همچنین در پرتو ملاحظات تاریخ نگارانه این رویکرد، به بررسی وضعیت نهاد های علمی و فرهنگی دوره تیموری می پردازیم. گزارش های تاریخی نشان دهنده حمایت تیموریان از نهاد های علمی و فرهنگی در دوره مذکور است. آموزه های عقلانیت نقاد درخصوص فناوری های اجتماعی (یعنی نهادها) و ملاحظات تاریخ نگارانه این رویکرد، ما را به سمت این فرضیه هدایت می کند که حمایت از علم و فرهنگ در این دوره با توجه به شرایط سیاسی و مذهبی و خصوصا صف بندی های فرقه ای قابل فهم است و صرفا نتیجه علاقه شخصی حاکمان به علم و فرهنگ نیست.کلید واژگان: عقلانیت نقاد, جامعه شناسی علم, فلسفه تکنولوژی, تیموریان, نهاد های علمی و فرهنگی, خانقاه, نقشبندیه
-
پژوهش های متداول دوره مدرن، در حوزه های مختلف علوم انسانی امروزه به جزء لاینفک علم تبدیل شده است. برخی دیدگاه های انتقادی که توسط متفکرانی همچون هایدگر ارایه شده است به نقد و ارزیابی این نگاه می پردازد. در این مقاله نگارنده سعی خواهد کرد ضمن تعریف و بیان ویژگی های پژوهش مدرن از منظر هیدگر، نقد های او را بیان نماید. هایدگر ضمن برشمردن اشکالات بنیادین نظام های پژوهشی موجود، چاره این مشکلات را در نگاه پدیدارشناسانه به علم جستجو می کند و مدعی است که باید در مبانی نظام های پژوهشی تغییرات جدی به وجود آورد. مقاله حاضر به روش کتابخانه ای سعی دارد این نقد ها را استخراج کند. نتایج حاصل از این بررسی را می توان در تبیین الزامات فلسفی روش های پژوهشی به کار گرفته شده در حوزه های گوناگون علوم به ویژه علوم انسانی و جرح و تعدیل آنها، توجه به روش های تحقیق پدیدارشناسانه و ویژگی ها و کارآمدی های آن، بهره گیری سازمان یافته و توسعه گرایانه از روش های پژوهشی بومی و توجه و به کارگیری روش های پژوهشی با توجه به برنامه های کلان ملی ملاحظه نمود که این نقد ها برای جامعه ایرانی که به دنبال یافتن نیازمندی های بومی خود از بستر پژوهش های علمی است، حایز اهمیت است.
کلید واژگان: پژوهش, هیدگر, فلسفه علم, فلسفه تکنولوژی, هرمنوتیک -
کشورهای واردکننده تکنولوژی در گام اول می کوشند تکنولوژی متناسب با نیازهای خود را انتخاب کنند و در گام دوم تلاش می کنند تا آن را هر چه بیشتر با موقعیت کشور خود سازگار نمایند. از آنجا که موضوع انتقال تکنولوژی در ایران یا در مباحث توسعه مورد مداقه قرار گرفته است یا در علوم مهندسی، پرسش از بنیان های تکنولوژی تا پیش از توسعه کامل تکنولوژی خود به عنوان یکی از موانع انتقال تکنولوژی تلقی شده است. نویسنده بر آن است که پرسش فلسفی از بنیان های تکنولوژی نه تنها مانعی در انتقال تکنولوژی نیست، بلکه برای رفتن به سمت سازگاری و بومی کردن تکنولوژی، یکی از ارکان اصلی آن است. در این مقاله از منظر فلسفه تکنولوژی ابتدا به نقد انتقال تکنولوژی پرداخته خواهد شد و با تمرکز بر سه محور ارزش مداری مصنوع تکنیکی، تفاوت بنیادین دانش تکنولوژیک و دانش علمی و اهمیت سیستم اجتماعی تکنیکی نشان داده خواهد شد که تلقی فعلی از انتقال تکنولوژی سطحی است. سپس بر اساس همین رویکرد دو راهکار برای انتقال تکنولوژی پیشنهاد خواهد شد.کلید واژگان: تکنولوژی, انتقال تکنولوژی, بومی کردن تکنولوژی, فلسفه تکنولوژی, مصنوع تکنیکی, دانش تکنولوژیک, سیستم اجتماعی تکنیکیStrategy for Culture, Volume:9 Issue: 34, 2016, PP 137 -149The countries that import technology, in the first step, try to select the required technology concomitant with their needs and, in the second step, they try to make the imported technology compatible with their domestic conditions. Since, the issue of transfer of technology has been discussed in Iran either in the field of development or engineering sciences, question about the foundations of technology before the complete development of technology has been considered one of the main obstacles in the way of transfer of technology. The hypothesis of this paper is that philosophical question about foundations of technology not only is not an obstacle in the way of transfer of technology, but also is one of the main pillars for moving towards compatible and indigenized technology. After critically studying transfer of technology from the perspective of philosophy of technology, by focusing on three issues, i.e. value-orientedness of technical product, fundamental difference between technological knowledge and scientific knowledge and the significance of the social technical system, attempts have been made in this article to demonstrate that the prevailing approach to the transfer of technology is superficial. On the basis of this approach two solutions have been suggested for the transfer of technology.Keywords: Technology, Transfer of Technology, Indigenization of Technology, Philosophy of Technology, Technical Product, Technological Knowledge, Technical Social System
-
اخلاق شبکه های اجتماعی شاخه مطالعاتی جوانی است که در سال های اخیر بر تنه اخلاق کاربردی روئیده است. این حوزه نوظهور مطالعاتی درباره شبکه های اجتماعی مبتنی بر وب و نسبت آنها با موضوعات متفاوتی از جمله هویت، حریم خصوصی و مفهوم دوستی بحث می کند. مقاله حاضر می کوشد تا سیاهه مقولات مورد بحث در این حوزه مطالعاتی را گسترش داده و باب مطالعه و تامل درخصوص مقوله خلوت انسانی را نیز در این حوزه بگشاید و نسبت این مقوله را با تغییرات وسیعی که شبکه های اجتماعی در سبک زندگی انسان امروزی ایجاد کرده اند بکاود. تجربه خلوت نشینی تجربه ای غنی در زندگی بشری است که در آثار ادبی، عرفانی و فلسفی شرق و غرب انعکاس وسیعی یافته است. این تجربه برخلاف حس تنهایی و انزوا تجربه ناخوشایندی نیست، بلکه سرشار از کیفیت های معنوی ممتاز و منحصربه فرد است. در این مقاله در مورد ماهیت، ابعاد و فضیلت های این تجربه بحث کرده و تلاش می کنیم نشان دهیم که برخی از فناوری های ارتباطی جدید و به طور خاص شبکه های اجتماعی، در صورتی که به شکلی نیندیشیده و بی مهار مورد استفاده قرار گیرند، به مرور این تجربه را تحت الشعاع قرار داده و از دسترس انسان خارج خواهد کرد.کلید واژگان: خلوت, شبکه های اجتماعی, اخلاق فناوری, فلسفه تکنولوژی, اخلاق کاربردیThe ethics of social networks is a nascent research branch which has sprouted from the main trunk of applied ethics. This growing literature discusses Web-based social networks in their relations with issues like identity, privacy, and the concept of friendship. In this paper, attempts have been made to develop the list of subjects discussed in the field to include the phenomenon of solitude and its relations with broad changes that social networks have brought about in todays man lifestyle. Solitude is a rich experience in human life and has been broadly reflected upon in literary, mystical, and philosophical writings of all traditions in the East and West. Contrary to the feeling of loneliness and isolation, this experience is not an unpleasant one. It is full of outstanding exclusive spiritual qualities. In this paper, attempts have been made to discuss the nature, dimensions, and virtues of solitude to show that newly emerging technologies, particularly social networks, will gradually put this experience out of human reach if they are used carelessly and recklessly.Keywords: Solitude, Social Networks, Ethics of Technology, Philosophy of Technology, Applied Ethics
-
در عصر حاضر تامل در ارتباط علم و تکنولوژی امری ضروری است که باید از دل گفتگوی میان فلسفه علم و فلسفه تکنولوژی حاصل آید. این گفتگو به دلیل موانعی که بر سر راه آن وجود داشته، هنوز در نگرفته است. مدعای این مقاله آن است که سه مانع اصلی در راه این گفتگو وجود دارد: تفاوت در سطح بندی پرسش های فلسفه علم و فلسفه تکنولوژی (یکی معرفت شناختی و دیگری هستی شناختی)، تفاوت در تعابیر (یکی به مثابه اپیستمه و دیگری به مثابه تخنه) و درنهایت، تلقی تکنولوژی به مثابه کاربست علم. سیر تاریخی هر دو نحله فلسفی حاکی از نشانه هایی است که با آنها می توان بر این موانع غلبه کرد، اما گفتگو به شکل ثمربخش و سامان مند هنوز شکل نگرفته است. در بخش پایانی این مقاله به امکان هایی که این گفتگو پیش رو می گذارد، پرداخته می شود.کلید واژگان: فلسفه علم, فلسفه تکنولوژی, اپیستمه, تخنه, پراکتیس
-
هایدگر در مقاله «پرسش از تکنولوژی» دو کار اساسی انجام می دهد که مدخل مناسبی برای سنجش نظریه او در مورد فلسفه تکنولوژی است. اول اینکه گرچه هایدگر در تبیین هویت تکنولوژی وامدار ارسطو است، اما او نتایجی را که ارسطو در کتاب های مختلف خود بدان ها تصریح کرده بود، محصول روش هرمنوتیکی خود می داند. افزون بر این، ویژگی «تعرض آمیز» بودن را بر هویت تکنولوژی جدید می افزاید و تکنولوژی را براساس همین ویژگی تعریف می کند؛ این مقاله بر آن است تا نشان دهد هایدگر در بخش عمده ای از تفکر فلسفی در مورد تکنولوژی و تبیین «دخالت مسئولانه علل اربعه در به ظهور آوردن تکنولوژی»، وامدار ارسطو است و در بخشی دیگر از نظریه خود در مورد ویژگی «تعرض آمیز» بودن تکنولوژی جدید اگر بخواهیم از اصول ارسطویی برای نقد آن استفاده کنیم بر خطا بوده است.کلید واژگان: فلسفه تکنولوژی, ارسطو, هایدگر, تخنه, گشتل, پرسش از تکنولوژی
-
ذات گرایی از رویکردهای رایج در فلسفه تکنولوژی است که بر مبنای آن شناخت ماهیت تکنولوژی اولویت و اهمیت دارد. مقاله حاضر به نقد ذات گرایی در فلسفه تکنولوژی در چهارچوب عقل گرایی انتقادی می پردازد. استدلال می کنیم که اولا، بدان جهت که ذات گرایی به خردگریزی و جبرگرایی می انجامد و زمینه اصلاح و بحث انتقادی را درباره تکنولوژی نابود و به جای آن تغییرات ناگهانی و خارج از چهارچوب عقلانی را توصیه می کند، نامطلوب است و ثانیا، دربردارنده برخی از پیش فرض ها و آموزه های نادرست درباره چگونگی تحول تکنولوژی و نسبت آن با انسان است. همچنین، نشان خواهیم داد که راه حل های ذات گرایان در مواجهه با تکنولوژی مثل پناه بردن به هنر یا برقراری نسبت آزاد با تکنولوژی به جایی نمی رسد و در نهایت، بر این نکته تاکید می شود که در اصلاح تکنولوژی ها باید ملاحظات محلی را در نظر گرفت و فرایند اصلاح را به تدریج و با بحث انتقادی پیش برد.کلید واژگان: فلسفه تکنولوژی, ذات گرایی, تاریخی گرایی, عقل گرایی انتقادی
-
فلسفه تلویزیون را می توان در بستر فلسفه رسانه فهم کرد و برداشت از فلسفه تلویزیون در ساحت ها و ابعاد گوناگونی که فلسفه رسانه بدان تقسیم بندی می گردد و متفکران بدان پرداخته اند، قابل بررسی است. از دیگر سوی، فلسفه تلویزیون هم از منظر فنی و هم از منظر قالب های آن قابل بررسی است و لذا می توان در سه بخش تصویر، واقعه و سریال ابعاد آن را مورد مطالعه قرار داد. تلویزیون با توجه به سازمان بندی و شیوه عمل مختص به خود، تفکر و تجربه ای را تولید می کند، تلویزیون در اصل شکلی مختص به خود از تفکر و تجربه است که با عنایت به آن نه تنها جنبه فنی تلویزیون فراموش نمی شود، بلکه بر آن تاکید و تمرکز نیز می شود. تلویزیون عضو ماشینی زندگی انسان است که به فنی شدن و تکنیکی شدن تفکر می انجامد. تلویزیون رسانه ای است که ادراکی جهانی را برای انسان میسر می سازد. در این نوشتار فلسفه تلویزیون در سه بخش و با در نظر گرفتن سه برداشت از فلسفه رسانه بررسی می شود.
کلید واژگان: فلسفه رسانه, گفتمان (Diskurs), گشتل (Ge, Stell), فلسفه تکنولوژی, تصویر, نوتلویزیون, نظریه تصویر رسانه ای, واقعه, ادراک رسانه ای, سریالTV philosophy can be considered on the basis of media Philosophy. It is examinable from different points of views and aspects to which the media philosophy is divided. On the other hand، TV philosophy both technically and also formally is appropriate to assessment and thus، we can analyze the aspects of it in three parts: image، event، serial. Based on its organization and its special method، TV produces a special thought and experience. In fact، TV itself is a special form of thought and experience which does not only lead to forgetting technical TV aspects، but also does lead to emphasizing and focusing on them. TV is a mechanical member of human life which leads to a technical kind of thought. TV is a media which makes possible a world perception to human beings. Here in regards to three account of the TV philosophy، we would analyze it in three parts.Keywords: TV Philosophy, discourse, Ge, Stell, Philosophy of Technology, image, New TV, Theory of media image, Event, Media perception, Serial -
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران انتظار می رفت تحولی اساسی، در ماهیت برنامه های توسعه پدید آید؛ اما چنین نشد. تحلیل های متفاوتی در این زمینه ارائه شده است که داوری درباره آنها، بدون شناخت عمیق از چیستی برنامه توسعه ممکن نیست. با وجود تاثیرگذاری های فراوان برنامه توسعه، در حوزه های فرهنگی و اجتماعی، درباره این موضوع بررسی های فلسفی و اخلاقی ناچیزی شده است.
در این مقاله، پس از اشاره ای اجمالی به تاریخچه برنامه توسعه، نشان داده می شود که برنامه توسعه، با توجه به معانی گوناگونی که از تکنولوژی ارائه شده است، هویتی تکنولوژیک دارد و می توان درباره آن، به مثابه یک تکنولوژی مطالعه فلسفی و اخلاقی کرد. بررسی ماهیت برنامه توسعه، در فضای فکری هایدگر، شناسایی درون دادها و برون دادهای متافیزیکی آن، آشکار ساختن جهت داری ارزشی برنامه توسعه، توجه به ملاحظات اخلاقی در تدوین و اجرای برنامه توسعه موضوعاتی است که در این مقاله بررسی شده است. در پایان، این پرسش مطرح می شود که در قبال برنامه توسعه، چه موضعی باید گرفت؟ بررسی های این مقاله مقدمه ای است برای پاسخ دادن به این پرسش که به چه دلیل الگویی ایرانی و اسلامی از برنامه توسعه، در ایران پدید نیامده است؟
کلید واژگان: تکنولوژی, برنامه توسعه, فلسفه تکنولوژی, ملاحظات اخلاقی در تکنولوژی, هایدگر, مارکس, واقع گراییAfter the Islamic revolution in Iran, a dramatic change in the nature of thedevelopment program was expected; but this was not accomplished. Variousanalyses have been proposed in this regard, judging which is impossible without adeep understanding of the development program. Despite the extensive impact of thedevelopment program in cultural and societal fields, little philosophical and ethicalstudies have been performed in this regard.In this article, after a review of the background of the development program, it isshown that the development program, based on the different proposed definitions oftechnology, has a technologic nature and can be treated as a technology ofphilosophical and ethical study. A study of the nature of the development program,in Heidegger's view, is presented in this article that includes indentifying themetaphysical inputs and outputs, manifestation of value orientation of developmentprogram, attention to ethical considerations in programming and implementation ofdevelopment program. Finally, the question is raised that what should be thereaction to the development program? The analyses of this article set the ground forthe answer of the following question: Why has the Islamic-Iranian model ofdevelopment program not been developed in Iran?
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.