به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « اقتصاد اسلامی » در نشریات گروه « علوم اجتماعی »

تکرار جستجوی کلیدواژه « اقتصاد اسلامی » در نشریات گروه « علوم انسانی »
  • احمد محمدی پیرو*، غلامرضا فیاضی

    تمدن مجموعه ای از نظام های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و .. است که در آن انسان ها بر اساس جهان بینی خویش به دنبال رشد مادی و معنوی در جهت غایات مطلوب هستند. تمدن سازی نیازمند تعیین اولویت ها است. کدام یک از این نظام ها در اولویت اصلاح قرار دارند؟ ادعای مقاله حاضر این است که بر اساس نظریه حدوث جسمانی نفس، اصلاح و ترمیم روابط اقتصادی در اولویت است. زیرا بر اساس نظریه جسمانیهالحدوث بودن نفس، نفس بر اثر استکمال همین ماده بدنی ایجاد شده و تکوین آن از مواد و عناصر همین عالم است. از سوی دیگر، بر اساس دیدگاه صدر المتالهین هفت چیز در اختلاف اغراض و اهداف انسان ها دخیل است: طینت، وضعیت والدین، اختلاف در چیزی که نطفه از آن تکون می یابد، اختلاف در تغذیه، اختلاف احوال آنها در تادیب، وجود معلم خصوصی، اختلاف در میزان تلاش در تزکیه نفس. اولین عامل، طینت انسان است که بسیار وابسته به اقتصاد خانواده است که از چه راهی کسب و کار خود را دنبال می کند. همچنین عامل سوم و چهارم نیز به امر مهم اقتصاد پرداخته است. نتیجه اینکه اگر حدوث نفس از جسم آغاز می شود و عوامل اقتصادی و تغذیه طیب و حلال در ماده و نطفه انسانی تاثیر گذار است، اقتصاد خرد و کلان جامعه علی رغم اصیل نبودن پایه است. چنانکه ریشه هبوط و انحطاط تمدن نیز در حوزه اقتصاد نهفته است.

    کلید واژگان: تمدن, تمدن نوین اسلامی, اقتصاد اسلامی, حدوث جسمانی نفس, صدرالمتالهین}
    Ahmad Mohammadi Peiro *, Gholamreza Fayazi

    Civilization is a set of political, cultural, economic, etc. systems in which human beings, based on their worldview, seek material and spiritual growth towards the desired ends. Civilization requires setting priorities. Which of these systems is a priority for reform? The claim of the present article is that according to the theory of the physical occurrence of the soul, the correction and repair of economic relations is a priority. Because according to the theory of the physicality of the soul, the soul is created by the completion of this bodily substance and its formation is from the materials and elements of this world.On the other hand, according to the view of Sadr al-Muta'allehin, seven things are involved in the difference of human intentions and goals: nature, the condition of the parents, the difference in what the sperm springs from, the difference in nutrition, the difference in their condition in discipline, the existence of a tutor. Differences in the amount of effort in self-cultivation. The first factor is the human nature, which is highly dependent on the family economy, how it runs its business. The third and fourth factors also deal with the important issue of economics. The conclusion is that if the origin of the soul starts from the body and economic factors and good and halal nutrition are effective in human matter and sperm, the micro and macro economy of society is in spite of the lack of originality of the base. As the root of the decline and decline of civilization lies in the field of economics.

    Keywords: Civilization, New Islamic Civilization, Islamic Economics, Physical Occurrence of the Soul, Sadr al-Muta'allehin}
  • یونس اشرفی امین*، محمدهادی امین ناجی، مصطفی دلشاد تهرانی، ناصر محمدی

    مقاله ی حاضر با هدف تبیین دیدگاه های امام علی(ع) درباره شیوه های رسیدن به عدالت اقتصادی در نظام بازار نگاشته شده است. روش مقاله توصیفی- تحلیلی است. سیره اقتصادی امام علی(ع) در حکومت خود، با بسترسازی لازم و رعایت اقتضایات آن، در جامعه امروزی نیز راهگشاست و می توان با روزآمد ساختن روش ها و با تکیه بر مبانی و آن اصول، به حل مشکلات اقتصادی پرداخت. فقر در آموزه های نهج البلاغه، به شدت مورد نکوهش قرار گرفته و زدودن این آسیب، به عنوان بستر ایجاد عدالت معرفی شده است. براساس آموزه های علوی، نظام بازار نیاز به ساماندهی دقیق، رقابتی و هوشمندانه دارد و نظارت مستمر بر همه اصناف، از مهمترین وظیفه مسیولان است. فعالیت های اقتصادی نامشروع باعث آسیب دیدن بازار شده و با بازداشتن مردم از فعالیت تجاری صحیح، موجبات زیان همگان را فراهم می کند. مسیولان دولتی باید از قیمت گذاری بر کالاها دوری کنند و در کنار بسترسازی فرهنگی و آموزشی به همگان بویژه فعالان اقتصادی و بازاریان، سامانه های جامعی طراحی نمایند که نظام عرضه و تقاضا - از تولید تا مصرف- به صورت دقیق مدیریت شود تا ضمن شفاف سازی همه معاملات، عدالت اقتصادی برقرار گردد.

    کلید واژگان: امام علی(ع), نهج البلاغه, اقتصاد اسلامی, عدالت اقتصادی, بازار}
    Yoones Ashrafi Amin *, Mohammad Hadi Ashrafi Amin, Mostafa Delshad Tehrani, Naser Mohammadi

    The aim of the present article is explaining the views of Imam Ali (AS) on the methods of achieving economic justice in the market system. The method of the article is descriptive-analytical. The economic way of Imam Ali's government is also working in contemporary society by establishing the necessary groundwork and observing its requirements, and it is possible to solve economic problems by updating methods and relying on those principles. Poverty has been strongly condemned in the teachings of Nahj-ol-Balaghah, and the elimination of it has been introduced as a platform for creating justice. According to the teachings of Ali (AS), the market system needs to be Organized precisely, competitive and intelligent, and continuous monitoring of all guilds is one of the most important duties of officials. Illegal economic activities damage the market and harm everyone by preventing people from doing business activities. Governmental officials should refrain from pricing goods and, in addition to creat a cultural and educational environment for all, especially economic actors and marketers, design comprehensive systems in which the supply and demand system - from production to consumption - are precisely managed so that all transactions becomes transparent and ascertain economic justice.

    Keywords: Imam Ali (AS), Nahj- ol-Balaghah, Politics, Islamic Economics, Economic Justice, market}
  • علیرضا معینی*، سیده اشرف موسوی لقمان، عطاء الله رفیعی آتانی، میرسامان پیشوایی

    اقتصاد خانواده، به عنوان یک علم نوظهور، خانواده را بر مبنای مبادلات بازار توصیف می کند. معیارهایی که برای اندازه گیری اقتصاد خانوار توسعه داده شده صرفا به جنبه های مادی خانواده توجه شده است، در حالی که خانواده به عنوان یک نهاد طبیعی فطری ماهیتی کاملا متفاوت از بنگاه های اقتصادی دارد. بنابراین ضرورت دارد مقیاس هایی مبتنی بر مبانی اسلامی و در جهت رشد جامع خانواده طراحی شود. هدف پژوهش حاضر ساخت و اعتباریابی پرسشنامه ی سنجش الگوی اقتصادی خانوار مبتنی بر نظریه خانواده ی ذومراتب است. این پژوهش «عقلانیت اقتصادی خانواده» را صرفا عقل حسابگر مادی تفسیر نکرده و در پی آن است شاخص های سطوح مختلف «عقلانیت جامع خانواده» را شناسایی کند. بدین منظور برای استخراج شاخص های مرتبط از روش تحلیل محتوای کیفی جهت دار استفاده شده است. پس از طراحی گویه ها و تایید روایی صوری، محتوایی و تفکیکی، پرسشنامه در یک نمونه 387 زوجی از خانواده ها در سطح شهر تهران اجرا شده است. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان می دهد، داده ها با ساختار عاملی و زیربنای نظری تحقیق برازش مناسبی دارند و معیارهای آلفای کرونباخ، پایایی سازه، روایی واگرا و همگرا نیز تایید شدند. بدین ترتیب این پرسشنامه از روایی و اعتبار مطلوب برخوردار است. مقیاس طراحی شده، شاخص هایی از مراتب مختلف عقلانیت خانواده ارایه می دهد. از سطح غیرعقلانی، صرفا مادی و طبیعی تا سطحی که خانواده، علاوه بر منافع مادی، منافع معنوی و فرامادی را مورد توجه قرار می دهد. بدین ترتیب با در نظرگرفتن کثرت، تنوع و تفاوت های اقتصادی در قلمرو زندگی خانوادگی مقیاس جامعی از مبانی و معارفی اسلامی استخراج شده است.

    کلید واژگان: پرسشنامه, سنجش اقتصاد خانواده, خانواده ذومراتب, تحلیل عاملی تاییدی, اقتصاد اسلامی}
    Alireza Moini *, Sayyede Ashraf Mousavi Loghman, Ataollah Rafiei, MirSaman Pishvaee

    As an emerging science, family economy describes the family based on market exchanges. Its new explanation has caused the family to be governed by a rational order that destroys the individual and family relations. The criteria developed to measure the family economy are rooted in human capital and focus only on the material aspects of the family, while the family as a natural and fitrah-based institution is of a completely different nature from economic enterprises. Therefore, it is necessary to design scales based on Islamic principles and for the comprehensive growth of the family. The purpose of this study is to construct and validate a family economic questionnaire based on the theory of "Gradational family economics”. This theory provides a real and rational explanation of different families’ behavior in matters dealing, somehow, with a kind of economic motivation. It has presented its findings according to which families are fuzzily ranked, based on their degree of growth, into ten categories: enemy, irrational, natural, exploitative, collaborative, cooperative, fair, benevolent, sacrificing, and transcendent. This research has used the directed qualitative content analysis method to extract the family economy evaluation indicators, and conducted a survey on 387 households in Tehran. Results of the confirmatory factor analysis have shown that the data fit well with the factor structure and theoretical basis of the research, and the Cronbach’s alpha, structural reliability, discriminant validity and convergent validity criteria were confirmed as well. Thus, this questionnaire has the desired validity and reliability

    Keywords: Family Economy, Gradational Family, Advancement, Islamic Economy}
  • محمدجواد توکلی*

    کتاب «رفتارشناسی اقتصادی از دیدگاه قرآن کریم؛ انسان مادی گرا و انسان فطرت گرا» به واسطه پرداختن به موضوعی اساسی در مرزهای دانش اقتصاد و داشتن رویکرد قرآنی حایز تحسین است. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی به بررسی این سوال پرداختیم که اثر مزبور تا چه حد توانسته به پیشبرد مباحث رفتارشناسی اقتصادی کمک کند؟ بنا به یافته های تحقیق،  این اثر به واسطه سه مشکل اساسی نوسان بین تحلیل سیستمی و رفتارشناسی، ایجاد تقابل نامشخص بین انسان مادی گرا و فطرت گرا و رفتارشناسی در چارچوب دیدگاه عقلانیت کامل نتوانسته به اهداف خود دست یابد. مشکل اصلی عدم توجه به محدودیت های عقلانیت بشر هنگام انتخاب است؛ مشکلی که در اقتصاد رفتاری به عنوان مرز دانش رفتارشناسی در اقتصاد معاصر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله  بدین نتیجه رسیدیم که بر خلاف برداشت ارایه شده در کتاب مزبور، در رفتارشناسی اقتصادی قرآن کریم به محدودیت شناختی، انگیزشی و ارادی بشر در انتخاب عقلایی توجه شده است. در همین راستا، خداوند متعال برای مواجهه با محدودیت های عقلانیت از راهبردهایی همچون  تذکر و تلنگر اجتماعی، تقویت ابعاد شناختی بشر، تغییر حسابداری ذهنی و تعهدسازی درونی سخن می گوید.

    کلید واژگان: رفتارشناسی اقتصادی, قرآن کریم, عقلانیت محدود, انسان اقتصادی, اقتصاد اسلامی}
    Mohammad Javad Tavakkoli *

    The book “Economic Behaviorology According to Holy Quran” is honorable for referring to an important issue on the borders of Economics and for having a Quranic approach. Using the analytical method, the current paper analyses the performance of this book in promoting the borders of discussions on economic Behaviorology. According to the findings of the paper, the book suffers from three main problems namely return between systematic analysis and Behaviorology, making a vague conflict between materialist and innatist Human and Behaviorology in the framework of the perfect rationality approach. Therefore, it could not access its goals. The main problem is the lack of attention to the boundaries of human rationality which is an important issue in Behavioral Economics. Contrary to the findings of the book, there has been attention to cognitive, motivational, and intentional boundaries of rationality in Quranic economic Behaviorology. Therefore, Allah almighty mentioned some solutions.

    Keywords: Economic Behaviorology, Holy Quran, bounded rationality, economic man, Islamic economics}
  • محمد امینی*، نادر نادری، بیزن رضایی
    این مقاله درصدد است بعد از شناخت ریشه های اخلاقی-مذهبی موثر در کارآفرینی نخستین سرمایه داری، اولا نظر اسلام را در خصوص این ریشه های اخلاقی-مذهبی ارایه دهد و ثانیا آموزه های اساسی ای را بیان کند که اهتمام به آن ها در فعالیت های کارآفرینانه از آسیب های نظام اقتصادی غربی ممانعت می کند. این پژوهش با روش اسنادی و معنی شناسی به انجام رسید. نتایج حاکی است برخی مولفه های اخلاقی-مذهبی در کارآفرینی نخستین سرمایه داری، مورد پذیرش اسلام نیست. به علاوه، "گسترده خواهی اقتصادی آزاد از هر قید" که ویژگی اخلاقی حاکم بر اقتصاد کنونی غرب است نه تنها با آموزه های اسلام که حتی با کتاب مقدس مسیحیت نیز مغایر است. اسلام اولا توفیق طلبی را که از مهم ترین ویژگی های کارآفرینان است نه از طریق تقدیس ثروت اندوزی یا ایجاد اشتیاق به سود محض و گسترده خواهی اقتصادی، که با دعوت به عمران و آبادانی زمین، تحصیل نصیب دنیایی، و نهایتا رحمت الهی برمی انگیزد، ثانیا در جهت ارتقای زندگی شخصی و عمومی و درعین حال ممانعت از آسیب های سرمایه داری، کارآفرینان را به بیشینه سازی تلاش برای افزایش درآمد و به گردش درآوردن ثروت از طریق مکانیسم زکات، انفاق و ایجاد شغل توصیه می کند.
    کلید واژگان: کارآفرینی اسلامی, اقتصاد اسلامی, پیشرفت اقتصادی, توفیق طلبی, قرآن, انجیل}
    Mohammad Amini *, Nader Naderi, Bijan Rezaei
    This article aimed to identify the effective ethical-religious roots on primary entrepreneurship within capitalism, in order to firstly present Islam's view on the ethical-religious roots; and secondly, to state the basic teachings preventing the dilemmas that the Western economic system has been suffering from. The research was done by content analysis and semantic methods. The results suggest that some of the ethical-religious roots of primary entrepreneurship in capitalism are not accepted by Islam. In addition, “Economic greed” that isn’t acceptable in Islamic view, is contrary to the Bible too. Islam firstly, does not encourage achievement motivation, which is one of the most important characteristics of entrepreneurs, by sanctifying wealth and mere profit; Islam encourages it by inviting to development of the earth and ultimately to Allah mercy and grace. Secondly, in order to improve personal and public life while preventing the capitalist dilemmas, Islam advises entrepreneurs to maximize efforts to increase income and return wealth through zakat, charity and job creation.
    Keywords: Islamic Entrepreneurship, Islamic Economics, economic progress, Achievement motivation, Quran, Bible}
  • سید هادی عربی*، محسن معارفی

    در بخش عمومی اقتصاد اسلامی، طیف وسیعی از ملاحظه های اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در ارزیابی و انتخاب برنامه ها و سیاست های عمومی در نظر می شوند؛ ولی این امر به معنای ایدیال نگری بدون چارچوب و منطق نیست. این مقاله دغدغه ترسیم منطق و چارچوب سیاستگذاری عمومی در اقتصاد اسلامی را دارد. بررسی کتاب های تخصصی علوم اقتصادی، فلسفه اخلاق، آرای اندیشمندان مسلمان و متون اسلامی، با روش تحلیلی−توصیفی نشان می دهد ارزیابی سیاست و برنامه های اقتصاد اسلامی دارای ساختاری چند لایه است. در لایه نخست (سیاستگذاری فضیلت مدارانه) تمام معیارهای مهم سیاستگذاری عمومی (مشروعیت، کارایی، برابری، آزادی و استقلال) در ارزیابی برنامه ها لحاظ می شود و هیچ کدام به بهانه رهایی از موقعیت های دشوار متعارض، فدای دیگری نمی شود؛ در لایه دوم (سیاستگذاری فقه الاولویه) موقعیت های متعارض مد نظر قرار می گیرد و برنامه های بخش عمومی با استفاده از قواعد و معیارهای اولویت در چهار مقصد «حفظ اصل اسلام و نظام اسلامی»، «حفظ جان انسان ها»، «حفظ تعالی جامعه» و «حفظ و رشد بهزیستی مادی» و هر کدام در سه رتبه ضروریات، حاجیات، تحسینیات رتبه بندی می شوند؛ در لایه سوم (سیاستگذاری فقه الموازنه) اهم و مهم کردن، با استفاده از معیارهای توزین و تحلیل هزینه فایده اجتماعی در سطح «مصلحت نهایی مسئله مورد بحث» دنبال می شود و آنچه در مجموع مقدم می شود، احتمالا نفع بیشتری را عاید اجتماع مسلمانان می کند.

    کلید واژگان: تحلیل هزینه فایده اجتماعی, سیاستگذاری عمومی, اقتصاد اسلامی}
    Seyyed Hadi Arabi *, Mohsen Maarefi

    In the public sector of Islamic economy, a wide range of issues bordering on ethical, social, political and cultural considerations are taken into account, in the evaluation and selection of public policies and programs; but it doesn't mean that in the Islamic public policy sector, decisions are taken with an endless ideology and without a logical framework. A study of the views shows that the evaluation of policies and programs in Islamic economy has a multi-layered structure. In the first layer (virtuous politics), all general public criteria (legitimacy, efficiency, equality, freedom and independence) are evaluated in the program, and none is sacrificed because of conflicting situations. In the second layer (jurisprudence of priority), conflicting situations are considered and using the rules and priority criteria, all the public policies and programs are classified into the four objectives of "preserving the principle of Islam and the Islamic system", "preserving the lives of people", "preserving social excellence" and "preserving the growth of material well-being ". Each of these is ranked in three levels of "necessities", "requirements", and "ornaments". In the third layer (jurisprudence of weighing), the policies and programs are ordered one after another, using the criteria for measuring and social costs-benefit analysis at the level of the "ultimate expediency of each case", and whatever is likely to have more benefit to the Muslim community is chosen.

    Keywords: have, more, benefit to, the, community}
  • شاهین زرع پیما*، مینا جهانشاهی، مهدی حسین زاده یزدی
    فقر و نابرابری اقتصادی، پدیده ای است که پیامدهای اجتماعی مختلفی را بر جامعه ی انسانی عارض می گرداند. تکوین این پدیده به عللی راجع است که هر یک از اندیشمندان علوم اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، مبتنی بر مکتب فکری خویش، سویه هایی از آن را روشن ساخته و متعاقبا راهکارهایی را برای حل آن برشمرده اند. این مقاله در پاسخ بدین پدیده ی اجتماعی شکل گرفته و در صدد آن است که علل و پیامدهای اجتماعی فقر و نابرابری اقتصادی و راهکارهای رفع آن را از منظر یکی از متفکران مسلمان که در این زمینه آثار و آراء گسترده ای دارد، یعنی سید قطب (1906-1966) تبیین و تحلیل کند. در امتداد این بحث، در بادی امر مفاهیم فقر و نابرابری- به نحوی منفک- از منظری جامعه شناختی تشریح شده و در ادامه به ترتیب، علل ایجاد این پدیده، پیامدها و راهکارهای حل آن، در اندیشه ی قطب کاویده می شود. در حقیقت، در این مقاله روشن می شود که چگونه قطب تخطی از خط توحید و استنکاف از اجرای قوانین اقتصادی شریعت را علت العلل سلطه ی فقر و نابرابری اقتصادی دانسته و با اشاره به پیامدهای ناگوار آن که شیرازه ی حیات جامعه ی اسلامی را از هم می درد؛ چه راهکارهایی را از منظر اسلام برای رفع این پدیده عرضه می کند.
    کلید واژگان: فقر, نابرابری اقتصادی, اقتصاد اسلامی, حکومت اسلامی, سید قطب}
    Shahin Zarpeyma *, Mina Jahanshahi, Mehdi Hoseinzadeh
    Poverty and economic inequality are concepts that lead to different social consequences for human societies. The creation of this social phenomenon is due to the reasons that each social, political, and economical thinker based on his school of thought has clarified parts of it, and subsequently enumerated solutions to solve it. This article is shaped in response to this social phenomenon and wants to explain and analyzes the social causes and consequences of poverty and economic inequality and its solutions from the perspective of one of the Muslim thinkers who have widespread works to this field, namely, Sayyid Qutb (1966-1906). To do this, at the outset, the concepts of poverty and inequality are separately described from a sociological view and in the sequel, the causes of the creation of this phenomenon, its consequences, and its solutions are being explored in Sayyid Qutb's Thoughts. Indeed, in this article, it becomes clear that the deviation from the path of monotheism is the main cause of the domination of this crisis in the Sayyid Qutb's approach and his solutions for this phenomenon is determined.
    Keywords: poverty, Economic inequality, Islamic economics, Islamic Government, Sayyid Qutb}
  • سید محمدتقی موحد ابطحی*

    فقدان نظریه یکی از چالش های اساسی در حوزه ی  مطالعات علوم انسانی اسلامی است که برخی کوشیده اند با طرح مباحث فلسفی و روش شناختی تمهیداتی برای نظریه پردازی در این حوزه فراهم آورند. کتاب درس نامه نظریه پردازی علمی اقتصاد اسلامی، اثر حسن آقا نظری، که جهت استفاده دانشجویان و پژوهشگران فعال در زمینه اقتصاد اسلامی تدوین شده، کوشیده است روش بهره گیری توامان از نظریه های مطرح در حوزه ی فلسفه ی علم و فلسفه ی اسلامی و همچنین آموزه های اسلامی را برای دست یابی به نظریه ای در عرصه اقتصاد اسلامی بیان دارد. در این مقاله ایده ی اصلی کتاب که عمدتا در فصل سوم از بخش دوم، با عنوان روش نظریه پردازی علمی اقتصاد اسلامی بیان شده است، از منظر علم شناسی واقع گرایی انتقادی ارزیابی می گردد و به ظرفیت های این نظریه ی علم شناسانه جهت حمایت از ایده ی علوم انسانی اسلامی اشاره می گردد.با وجود نقدهای ساختاری، صوری و محتوایی این کتاب و همچنین جایگاه پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها، شایسته است در ویراست بعدی بازنگری اساسی در ساختار و محتوای کتاب صورت گیرد و با بهره گیری از آخرین دستاوردهای علم شناسانه و دین شناسانه و دیدگاه های مطرح در علوم انسانی اسلامی، مبنای مستحکم تری برای نظریه پردازی در اقتصاد اسلامی ارایه گردد.

    کلید واژگان: اقتصاد اسلامی, نظریه پردازی, واقع گرایی انتقادی, روی بسکار, حسن آقانظری}
    Seyed Mohammad Taghi Movahed Abtahi *

    Lack of theory in among the main challenges of Islamic social sciences.  Some experts have attempted to theorize by suggesting philosophical and methological subjects. The book  “Theorizing in Islamic Economy, Analyzing the Possibility of scientific Theorizing in Islamic Economy and its Methodology” is witten by Hassan Agha Nazari for active students and researchers in Islamic Economy. In this book, the author strives to employ both the theories of philosophy of science, Islamic science phylosophy and Islamic teachings to produce a theory in Islamic Economy. This article describes and evaluates the main idea of the book, namely the method of scientific theorization of Islamic Economy.

    Keywords: Islamic Economy, theorization, critical realism, Roi Baskar, Hassan Agha Nazari}
  • محمدعلی فراهانی فرد، سعید فراهانی فرد*
    حس گرایی از ظهور ابتدایی آن در قرن 19 تا اثبات گرایی منطقی در قرن بیستم و تا ابطال گرایی، آثار و آسیب هایی بر علوم روزگار خود داشته است. این آثار و آسیب ها در علم اقتصاد، شامل اموری مانند جدایی بخش تجویزی از دانش، تغییر نام اقتصاد سیاسی به علم اقتصاد، تغییر هویت اقتصاد به علمی ابزاری، تاثیر بر انسان اقتصادی، تغییر روش نظریه پردازی و نگارش مقالات علمی، گسترش اقتصادسنجی و بی توجهی به تاریخ عقاید اقتصادی است. حس گرایی ناخواسته بر نظرات اقتصاددانان اسلامی نیز سایه افکنده و منجر به تلقی خروج نظام اقتصادی اسلام از علم اقتصاد گشته است. این امر موجب نوعی ناسازگاری درونی در جریان علم اقتصاد اسلامی گشته، نظریات اقتصاد اسلامی در بعد اثباتی و تجویزی با ابزارهای تحلیلی اقتصاد متعارف تبیین می گردند. تبیین این امور در اقتصاد متعارف و اسلامی و عوامل آن، مقدمه بازسازی اقتصاد اسلامی است.
    کلید واژگان: حس گرایی, اقتصاد متعارف, اقتصاد اسلامی, روش بنیادین و کاربردی}
    Mohammadali Farahanifard, Saeed Farahani Fard *
    The empiricism from its emergence in the 19th century to the logical Positivism and Falsificationism in the 20th century has had its effects on sciences in its period. These effects in Economics include matters such as: the separation of the prescriptive Economics, renaming the Political economy to Economics, converting the identity of Economics into an instrumental science, effecting on the economic heuman, the change in the method of theorizing and writing of scientific articles, spreading of econometrics and neglecting history of economic ideas and so on. The empiricism has effected unwantedly on economic ideas of Islamic theoresians so that the Islamic economic system does not be counted as of Economics. This leads to some kind of interior incompatibility in the Islamic Economics and likewise the positive and prescriptive dimensions of Islamic Economics be explained with the analytical tools of the Mainstream Economics. The explanation of these issues in the Mainstream and Islamic Economics and its factors is introduction to the reconstruction of the Islamic Economics
    Keywords: empiricism, Mainstream Economics, Islamic Economics, Fundamental, Applied Method}
  • مرتضی اسماعیلی

    جمهوری اسلامی ایران در حوزه های اقتصادی با مسایل یا مفاهیمی مواجه است که به هیچ عنوان تاکنون چه در عرصه نظر و چه در عرصه عمل مشابه و مثابه واقعی نداشته است؛ بنابراین خود انقلاب اسلامی مکلف به نوآوری و ابتکار و نظریه پردازی و الگوسازی در این عرصه های جدید اقتصادی است. یکی از این مفاهیم، «اقتصاد مقاومتی» است. حوزه موضوعی اقتصاد مقاومتی که توسط مقام معظم رهبری طرح شده، بسیار گسترده است. «اقتصاد مقاومتی» بنیانی نظری و عملی برای مدل سازی گونه ویژه ای از اقتصاد است که فعالانه خود را برای مواجهه با تحریم ها، بیش ازپیش آماده ساخته است. رهبر معظم انقلاب اولین بار واژه «اقتصاد مقاومتی» را به کار بردند، بنابراین برای شناخت اهداف، معیارها و شاخص های آن می بایست بیانات معظم له را در این خصوص تبیین کرد به همین خاطر این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش است که شاخص های اقتصاد مقاومتی از دیدگاه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) چیست؟ از سویی دیگر نیروی انتظامی (پلیس) استان مازندران نیز به خاطر حضور و تماس گسترده و مستمری که با تمامی اقشار مردم دارد از توان بالایی در گفتمان سازی و نهادینه سازی این مفهوم در میان آحاد جامعه برخوردار است، به همین جهت بیان راهکارهای نهادینه سازی اقتصاد مقاومتی در فرماندهی انتظامی استان از دیگر اهداف این پژوهش است. روش پژوهش در این پژوهش توصیفی - تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتاب خانه ای صورت گرفته است.

    کلید واژگان: اقتصاد مقاومتی, اقتصاد اسلامی, نیروی انتظامی, گفتمان سازی}
    morteza esmaili

    The Islamic Republic of Iran faces issues or concepts in the economic spheres that have never had any similarity in the field of opinion and practice. Therefore, the Islamic Revolution itself is required to have innovation and initiative, theorizing and modeling in these new economic fields. One of these concepts is "Resistance Economics." The subject area of the resistance economy that has been set up by the Supreme Leader is very wide. "Resistance Economics" is a theoretical and practical foundation for modeling a specific type of economy that has been actively preparing itself to deal with sanctions. The Supreme Leader used the term "resistance economy" for the first time, so need to explain his statements in order to understand the goals, criteria and indicators. Therefore, this research seeks to answer the question of what are the indicators of resistance economy from the point of view of the Supreme Leader. On the other hand, Mazandaran Police also have a high potential for dialogue and institutionalization of this concept among the community due to the extensive presence and contact with all kinds of the population, hence the presentation of institutional approaches Resistance economics in the provincial police command is another goal of this research. The research method is descriptive-analytical and utilizes library resources.

    Keywords: Resistance Economics, Islamic Economics, Police, Creating Discourse}
  • منصور پهلوان، سیداحمد میرهاشمی اسفهلان*
    کتاب تفسیر موضوعی قرآن کریم با رویکرد اقتصادی برای دانشجویان رشته های علوم اقتصادی و در راستای پیوند قرآن با علوم انسانی در عرصه مسائل اقتصادی، نگاشته شده است.تاکید بر شیوه های معتبر تفسیر قرآن با موضوع شناسی علوم اقتصادی ازجمله اهداف مولف این کتاب است . از سوی دیگر توجه هم زمان به گزاره های اقتصادی قرآن و مسائل علم اقتصاد ازجمله اقتصاد خرد و کلان،مالکیت خصوص و دولتی،فعالیت های اقتصادی درزمینه تولید،توزیع و خدمات، برداشت های ساده و درعین حال کارآمدی از آیات اقتصادی به دست خواهد داد که مخاطب با توجه به عنوان کتاب در پی آن هاست. باوجود چنین تلاش های روبه رشدی که این اثر در ادبیات تفسیر اقتصادی دارد، حالت گزارش گونه متن و حجم بالای آن فرصت بحث در بخش های مهم اقتصادی ازجمله مسائل مالی روز، بحث ربا ومسایل متعدد بانکی و پولی را گرفته است و در برخی موارد نیز دلالت های تفسیری کافی و مستدل نیست.
    کلید واژگان: آیات اقتصادی, اقتصاد اسلامی, تفسیر موضوعی, نظام اقتصادی قرآن}
    Mansour Pahlevan, Sayyed Amad Mir Hashemi *
    The book "thematic interpretation of the Holy Qur'an with the economic approach" for the students of economic sciences and the humanities in order to link with in the realm of economic issues, published. the emphasis on the valid interpretation of the Quran with the practices of the subject of the Economic Sciences Biology including the objectives of the author of this book. On the other hand at the same time paying attention to economic issues and propositions economics such as microeconomics and macroeconomics, economic activities, and particularly the State ownership in the field of production, distribution and simple impression, and yet the economic efficiency of the verses to the hands of the audience, according to the book title in the wake of them . Despite such developmental efforts during this economic effect in the interpretation of literature, case report and extent of content text takes the opportunity to discuss important economic sectors including the financial issues of the day. He also did not discuss the numerous issues of banking , usury and money  , and in some cases also signify not enough and known interpretative methods.
    Keywords: Economic verses, Islamic economics, Subject commentary, Qur'anic economic system}
  • مرجان نجفی *، محمدعلی لسانی فشارکی
    قرآن کریم به عنوان معجزه جاوید پیامبر اسلام(ص) نیازمند درک عمیق و فهم دقیق برای دریافت رهیافت های کاربردی در زندگی بشری است که این فهم جز با رویکرد و گرایش به مطالعات میان رشته ای میسر نیست. از طرفی علوم انسانی بشری نظیر اقتصاد، در حل مشکلات بشر امروزی و پاسخ گویی به سوالات مطرح شده موفقیت کامل را به دست نیاورده است. سیاست های پیشنهادی اقتصاد متعارف در کاهش فقر به اصلاح نهادهای اجتماعی توصیه کرده و به نهاد خانواده توجه چندانی ندارد. این درحالی است که اسلام، به خانواده به عنوان پایه ای ترین نهاد تشکیل دهنده جامعه به لحاظ اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نگریسته و دستورالعمل ها و سیاست های مشخصی را پیشنهاد می دهد. در همین راستا، مطالعات میان رشته ای برای پاسخ گویی به این دسته از سوالات راه گشاست. اقتصاد اسلامی در سال های اخیر بر اساس روش های مدون جهت ترکیب دو رشته علوم اسلامی و اقتصاد مورد توجه قرار گرفته است. مقاله پیش رو، به بررسی نقش مصرف مدبرانه بر فقرزدایی از خانواده با نگاه به تعالیم اسلامی پرداخته است. اگر الگوی اقتصادی خانواده بر اساس آموزه های اسلامی شکل بگیرد، این اعتقادات و باورها بر اعتدال در میزان مصرف و برطرف کردن معضل فقر اثرگذار خواهد بود. میزان درآمد، اعتدال و میانه روی، قناعت و شان افراد از محورهایی هستند که برای ترسیم سبک زندگی اسلامی مبتنی بر عدالت و فقرزدایی از جامعه لازم و ضروری است. از رهیافت های کاربردی این پژوهش می توان به رابطه ازدواج و فقرزدایی، تاثیر اولویت در مصرف زوجین و همچنین آموزش های اقتصادی والدین به فرزندان در شکل گیری الگوی مصرف مدبرانه در خانواده اسلامی اشاره کرد.
    کلید واژگان: مطالعات میان رشته ای, سبک زندگی اسلامی, مصرف مدبرانه, فقرزدایی, اقتصاد اسلامی}
    M. Najafi *, M.A. Lessani Fesharaki
    The holy Quran as the eternal miracle of the prophet of Islam (PBUH) requires an accurate understanding, in order to receive human life approaches which are not possible except through interdisciplinary studies. On the one hand humanistic sciences such as economy have not gained full credit and success in solving recent problems and answering the set questions. Suggested conventional economy policies in reducing poverty advises the correction of social institutions and does not pay much attention to “family” as a subject, when Islam looks at “family” as the basis leading to society concerning its social, cultural and economic aspects and suggests clear instructions and policies. In the same way, interdisciplinary studies enable us answer these sorts of questions. The following article has analyzed the role of moderate consumption on poverty alleviation in families by looking at Islamic teachings. If family’s economical patterns are formed based on Islamic teachings, these ideologies and beliefs of moderate consumption and poverty alleviation will be effective. Income, moderation, contentment and personal status are the required axes in drawing an Islamic life style based on justice and poverty alleviation in society. In practical approaches of this research we may point at the relevance of marriage and poverty alleviation, effect of priority in the couples’ consumption and also economical teachings of parents to their children in the formation of moderate consumption patterns in Islamic family.
    Keywords: interdisciplinary studies, Islamic life style, moderate consumption, poverty alleviation, Islamic economy}
  • فرهاد ترحمی*، علی اصغر اسفندیاری

    محتوای کتاب «ابعاد اقتصاد مقاومتی در صنعت نفت» شامل متن سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، مکاتبات و بیانات انجام گرفته در این خصوص، تاریخچه صنعت نفت و اقدامات انجام شده توسط وزارت نفت در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی است. ضمن اینکه تلاش شده است که اقتصاد مقاومتی در راستای اقتصاد اسلامی تعریف گردد.گرچه این مطلب اثبات نمی شود.ساختار کتاب، خبری و خطابه ای است و از منابع علمی به اندازه کافی استفاده نشده است.لذا، هیچ گونه تحلیلی در خصوص ارتباط بین اقتصاد مقاومتی و بخش نفت مشاهده نمی شود.اثر فوق، به منظور کسب اطلاعات کلی از سیاست های اقتصاد مقاومتی و برخی از برنامه های وزارت نفت در این حوزه، قابل استفاده است و علی رغم نظر نویسندگان اثر، مرجع کاملی در این حیطه علمی به شمار نمی آید.در این راستا، کوشش شده است که به اختصار محورهای مرتبط با بخش نفت خام و گاز طبیعی در راستای اقتصاد مقاومتی تبیین گردد و نقاط قوت و ضعف مشخص شود.تحلیل صورت گرفته شامل مواردی است که کتاب به آنها اشاره نکرده است و می تواند به عنوان مقدمه ای برای پژوهش های آتی مورد استفاده قرار گیرد

    کلید واژگان: اقتصاد مقاومتی, بخش نفت, اقتصاد اسلامی, نقد کتاب}
    Farhad Tarahomi *, Ali Asqar Esfandiary

    The content of the book "Dimensions of the Resistance Economics in the Oil Industry" includes the text of the general policies of the resistance economy, the correspondences and statements made in this regard, the history of the oil industry, and the actions taken by the Ministry of Oil in pursuit of a resilient economy. Meanwhile, an attempt has been made to define a resistance economy in line with Islamic economics. Although this article is not proven. The structure of the book is news and sermon and has not been used sufficiently from scientific sources. Therefore, there is no analysis of the relationship between the resistance economy and the oil sector. The above work is applicable to general information on resistance policies and some of the Ministry of Oil's programs in this area and, despite the author's views, is not a complete reference in this field. In this regard, it has been attempted to briefly explain the axes related to the crude oil and natural gas sectors in line with the resistance economy and identify the strengths and weaknesses. The analysis included cases that the book did not refer to and could be used as an introduction to future research.

    Keywords: Resistance Economics, Oil Sector, Islamic Economics, book review}
  • وحید مقدم*
    یکی از موضوعات مهم در اقتصاد اسلامی نحوه تولید نظریه و جرح و تعدیل نظریات اقتصادی رایج است. پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و انتشارات سمت با انتشار ویرایش سوم کتاب «نظریه پردازی علمی اقتصاد اسلامی» در سال 1391، که به کوشش حجت الاسلام حسن آقانظری تالیف شده است، تلاش کرده اند گامی در این راستا بردارند. در این کتاب نویسنده بر آن است تا با تلفیق آموزه های اسلام و روش علمی برگرفته از فلسفه علم، به ارائه روشی برای نظریه پردازی در اقتصاد اسلامی بپردازد. لیکن با دو مشکل اساسی روبرو است: اولا اسلام عملا به آموزه هایی از جنس باید و نباید کاهش داده می شود و بدین ترتیب گزاره هایوجودی و معرفتی آن از ایفای نقش در اقتصاد باز داشته می شوند. ثانیا با پذیرش تجربه به عنوان مقوم و معیار علمی بودن یک گزاره به دامن تجربه گراییو نقاط ضعف آن می غلتد.البته بحث های فقهی و مکتبی کتاب، به ویژه مبحث اعتباریات آن، گامی به جلو در کتب اقتصاد اسلامی محسوب می شود. کتاب برای نشان دادن امکان نظریه پردازی در اقتصاد اسلامی دو نمونه عینی از این کار را مطرح می کند، هر چند این دو نظریه بیشتر در قالب اسلامی سازی علم اقتصاد موجود قرار می گیرند.ازاینروکتابحاضربرای بدل شدن به یک کتاب درسی مناسب در حوزه اقتصاد اسلامی نیازمند بازنگری اساسی است
    کلید واژگان: اقتصاد اسلامی, نظریه پردازی, کتاب درسی دانشگاهی}
  • سید هادی عربی*، حسین زندی
    سیاست گذاری اقتصادی اساسا بر نوعی رویکرد اخلاقی مبتنی است که هدف و جهت آن سیاست را تعیین می کند. در اقتصاد متعارف رویکرد «فایده گرایی»، بنیان اخلاقی سیاست ها را شکل می دهد. در فلسفه اخلاق، فایده گرایی، رقیبان دیگری از جمله «فضیلت گرایی» دارد که ابتنای سیاست ها بر آنها، نتایج متفاوتی را به دنبال دارد. در این مقاله، فضیلت گرایی به عنوان بدیلی برای فایده گرایی در سیاست گذاری اقتصادی بررسی و به این سوال پرداخته شده که این رویکرد اخلاقی، چگونه می تواند در عرض فایده گرایی، به ایفای نقش و اثرگذاری در سیاست ها بپردازد.
    در این خصوص نظام تعلیم و تربیت بسترساز بسیار مهمی برای سیاست های اقتصادی است و فایده گرا یا فضیلت گرا بودن افراد جامعه تا حد زیادی در این نظام رقم خورده و سپس زمینه را برای سیاست های اقتصادی فایده گرا یا فضیلت گرا فراهم می کند. ضمن اینکه سیاست های اقتصادی می توانند به طور مستقیم فضائل را در جامعه ترویج یا آنها را تضعیف و حتی تخریب کنند که در این صورت جامعه مجبور به پرداخت هزینه های اخلاقی و مالی فراوانی برای جبران کارکردهای از دست رفته فضائل است. رویکرد فضیلت گرا در اخلاق، به دلیل قرابت هایی که در مبانی خود با تعالیم اسلامی دارد، می تواند دلالت هایی برای اقتصادی اسلامی به همراه داشته باشد
    کلید واژگان: اخلاق و اقتصاد, سیاست گذاری اقتصادی, فضیلت گرایی, فایده گرایی, اقتصاد اسلامی}
  • عباسعلی رستمی نسب، سمیه محمدصادقی پور
    هدف این پژوهش، شناسایی رابطه تربیت، اقتصاد مقاومتی و سبک زندگی در اسلام است. برای رسیدن به این هدف،دیدگاه اسلام از منظر قرآن و احادیث و روایات مربوط به پیامبر اسلام و اهل بیت عصمت و طهارت و صاحب نظران اسلامی مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش، کیفی است؛ بدین طریق که مطالب مربوط به سه رکن اساسی مقاله تا حدی از منابع معتبر استخراج گردیدند که می تواند مفاهیم کلیدی را تعریف و با تجزیه و تحلیل داده ها رابطه آن ها را نشان دهد. یافته های پژوهش نشان می دهند، اقتصاد مقاومتی تا حدود بسیار زیادی، همان روش اقتصاد اسلامی است که در کشور ما کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ در نتیجه، سبک زندگی مبتنی بر اعتقادات اسلامی (در خصوص زندگی اقتصادی فرهنگی) گرفتار مشکلات فروانی شده است. نتایج پژوهش توصیه می نماید که برنامه ریزان و طراحان اقتصادی بایستی با مبانی نظری اقتصاد اسلامی و روش های اقتصادی آن آشنا شوند و بر اساس این مبانی نظری، سازمان ها و ساختارهای اقتصادی توانمند را به وجود آورند و تمام افراد جامعه را با روش های اقتصاد اسلام آشنا و تربیت نمایند تا رفتارهای اقتصادی متناسب با اعتقادات اسلامی در زندگی افراد به وجود آید و شامل بخشی از سبک زندگی اقتصادی در فرهنگ و تمدن اسلامی گردد.
    کلید واژگان: اقتصاد مقاومتی, تربیت, تربیت اسلامی, سبک زندگی, اقتصاد اسلامی}
    Abbasali Rostami Nasab, Somayye Mohammad Sadeghi Pour
    The present study aimed at unraveling the relationship between training, resistance economy and lifestyle in Islam. To reach thispurpose,this article investigated the Islamic viewpointoneconomy based on Quran and a variety of hadith and narrations from the prophet of Islam (PBUH) and his household, as well asIslamic scholars. The study followed a qualitative method. It collected the required information about its three main concepts from reliableresources,then the key terms of the study were defined based on the gathered data and analyzed to investigate the relationship. The findings of the study revealed that resistance economy, to a large extent, is the Islamic approach to economy, but has been overlooked in ourcountry. Consequently,Islamic lifestyle (regarding cultural and economiclife) had encountered a lot of problems.Based on the results of this study, it is recommended that economic planners become familiar with the theoretical principles and methods of Islamic economyand design powerful economic organizations and structures based on them. Furthermore,all members of the society should be trained based on Islamic approaches to economy.As a result,proper Islamic behavior is disseminated in the society and can be expanded tocover the economic lifestyle in Islamic culture and civilization.
    Keywords: Resistance economy, training, Islamic training, lifestyle, Islamic economy}
  • سید محمدرضا امیری طهرانی زاده، عماد افروغ
    اغلب محققان دانشگاهی اقتصاد اسلامی در جهان، دانش آموختگان جریان اصلی علم اقتصاد هستند که تحت تاثیر فردگرایی روش شناختی است. از این رو فردگرایی روش شناختی آگاهانه یا ناآگاهانه در پژوهش های اقتصاد اسلامی تاثیرگذار بوده است. نظر به این که پرداختن به روش تحقیق بر خود تحقیق تقدم رتبی دارد، تامل درباره تناسب و امکان به کاربستن فردگرایی روش شناختی در مطالعات اقتصاد اسلامی از یک سو، و بررسی ظرفیت و قابلیت دیگر مکاتب روش شناسی برای حمل مفاهیم اقتصاد اسلامی ضروری است. این ضرورت برای تحقیقات اقتصاد اسلامی صورت گرفته در حوزه های علمیه نیز مطرح است. زیرا از سویی فقه شیعه به طور سنتی درباره احکام فردی بحث می کند، و از سوی دیگر شاهد حضور مفاهیم کلی و جمعی در آموزه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی اسلام هستیم. از این رو کاوش درباره روش شناسی مناسبی که بتواند جایگاه و نسبت فرد و جامعه را رعایت کند، ضروت دارد. در این مقاله با توجه به قابلیت های رویکرد واقع گرایی انتقادی، میزان سازگاری آن با روش شناسی اقتصاد اسلامی شهید سید محمدباقر صدر، به روش تحلیلی نقد و ارزیابی می شود. مقاله درباره این مساله نتیجه گیری می کند که واقع گرایی انتقادی از این ظرفیت برخوردار است که مقولات روش شناختی شهید صدر هم چون اصول، کشف، روبنا و زیربنا، واقعی بودن، اخلاقی بودن، عقیده، مفهوم، و عاطفه را توجیه کند.
    کلید واژگان: روش شناسی, هستی شناسی, اقتصاد اسلامی, شهید سید محمدباقر صدر, واقع گرایی انتقادی}
    Complexity theory refers to study of adaptive complex systems. We cannot explain and understanding of theses system by contemporary paradigms that based on linear equations. The current methods in social science have not power of researching any kind of these systems. We can study public policy as a complexes system for complexity science. in this paper, we exploring adaptive complex systems, their characteristics and justify implications of these systems for public policy making
    Keywords: complex system, complexity science, chaos theory, public policy, Government}
  • منصور زراء نژاد*
    هدف این مقاله بحث در مورد آموزش اقتصاد خرد با رویکرد بومی سازی و نوین سازی است. از آنجا که علم اقتصاد دایما در تحول و پیشرفت است، تحقق این هدف الزاما مستلزم نوین سازی مستمر است. بنابراین، تدریس اقتصاد با رویکرد بومی سازی و نوین سازی ضرورتی اجتناب ناپذیر است. بومی سازی اقتصاد در هر جامعه، مستلزم توجه محوری به ساختار، شرایط و واقعیت های اقتصادی و توجه به ارزش های آن جامعه است. این الزام در جوامع اسلامی، در عمل، به مفهوم لزوم تدریس اقتصاد با رویکرد اسلامی است. موفقیت در این امر مستلزم وجود اقتصاددانان اسلام شناس با سابقه تدریس و تحقیق کافی و موثر و تدوین متون و مواد درسی مناسب و کافی است. بر اساس نتایج این مطالعه، تدریس باید با بررسی و نقد مفهوم انسان اقتصادی آغاز گردد؛ سپس، برخی از ملاحظات روش شناختی مورد بررسی قرارگیرد. در این زمینه، لازم است که نظریات علمی به عنوان مجموعه ای از گزاره های تبیین کننده روابط علی پدیده ها شامل پیش فرض ها، گزاره های ارزشی و گزاره های توصیفی معرفی شوند. باورهای دینی و ارزش های اخلاقی در ساختار پیش فرض ها و تکوین نظریات علمی کاملا موثر هستند. همچنین، باید روش تفکر اقتصادی و شیوه به کارگیری رویکردهای خلاق آموزش داده شود و از ترویج صرف نظریه های اقتصادی احتراز گردد. نباید به پیش فرض ها و رویکردهای تحلیلی مسلط، ندانسته اعتباری ایدئولوژیک بخشید و بدون تامل آن ها را پذیرفت و ترویج داد. برخلاف ادعای مسلط در ادبیات اقتصادی، رفتار واقعی انسان به شدت تحت تاثیر ملاحظات اخلاقی و برگرفته از مجموعه بسیار غنی از ارزش ها و ترجیحات است. شواهد تجربی نیز نشان داده است که در جوامع پیشرفته ای مانند امریکا، آلمان، روسیه و جوامعی مانند قبایل کوچروی اندونزی، رفتار مردم بر مبنای خودخواهی نیست. در شرایط موجود، با توجه به اقبال نسبی به رویکردهای اخلاق مدارانه و دینی به اقتصاد و تقاضای روز افزون جوامع اسلامی برای تدوین و تدریس اقتصاد با رویکرد اسلامی، باید تلاش موثر کرد تا متون اقتصادی با رویکردی اسلامی تدوین شود. در این ارتباط، تنظیم و ارائه سرفصل های دروس اقتصاد، به ویژه اقتصاد خرد، با رویکرد اسلامی برای تدریس در رشته اقتصاد در مقاطع کارشناسی و بالاتر بسیار مهم و لازم می نماید.
    کلید واژگان: تدریس اقتصاد, بومی سازی, نوین سازی, اقتصاد اسلامی}
    Mansoor Zaranejad*
    The aim of this study is to discuss the method of teaching economics with a localization and modernization approach. Since the field of economics is constantly evolving and progressing، achieving this goal requires continuous modernization. Therefore، teaching economics with localization and modernization approach is inevitable. The localization of economics in all societies requires much attention to the structure، conditions and realities of the economy as well as the norms and values ​​of the societies. In Islamic societies، such requirement means that economics has to be thought with an Islamic approach. The key to succeed in this matter is the availability of economists who are well aware of Islamic economics with great experiences in teaching and conducting research and also the availability of relevant materials and textbooks in this field. According to the findings of the study، the first step in teaching economics is to begin with critical evaluation of the concept of economic man and to continue with investigation of some methodological considerations. To this end، it is need the scientific theories should be considered as a set of explanatory propositions explaining the causal relationship between the variables involved. These propositions consist of presumptions، normative propositions and positive propositions. Religious beliefs and moral values are highly effective in structuring the presumptions and creating and developing the scientific theories. The study indicates that the education system should give a great priority to the way of thinking about economics and using creative approaches. Likewise، blind promotion of economic theories should be avoided. We should not give any ideological importance to the presumptions and the dominant analytical approaches، and one must avoid acceptance of these presumptions and theories without adequate attention. Unlike the dominant claim in the economic literature، the actual behavior of people is severely affected by moral considerations and consists of a very rich set of values and moral preferences. The empirical evidence shows that in developed societies like the United States، Germany and Russia، as well as communities such as migrating tribes of Indonesian، people’s behavior is not based on selfishness. In the present time، people show significant interest in moral and religious approaches، and the Islamic societies are faced with high demand for providing Islamic economic texts and teaching economics with Islamic approach. To this end، it is necessary to arrange and draw up economic courses with an Islamic approach for undergraduate and higher levels، particularly as regards microeconomics.
  • مهدی صادقی شاهدانی، محمدرضا اسماعیلی
    اقتصاد اسلامی از جمله علوم تلفیقی محسوب می شود که در سالهای گذشته بر اساس روش های مدون جهت تلفیق دو رشته مورد توجه و مطالعه قرار گرفته است. این روش ها که در قالب رهیافت های تلفیق دو رشته در محافل آکادمیک دنیا مورد استفاده قرار گرفته است را می توان به صورت های: رویکرد درون رشته ای موازی، رویکرد چند رشته ای، رویکرد میان رشته ای و رویکرد فرارشته ای تقسیم بندی کرد. البته پیش از این رهیافت های تلفیقی از سوی برخی صاحبنظران به عنوان بهترین مبنای طراحی اقتصاد اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. اما در این میان یک مسئله مهم وجود دارد و آن تفاوت ماهوی اقتصاد و اسلام به عنوان دو دیسیپلین تلفیقی است. به این معنا که اقتصادیک علم بشری و اسلام یک دین الهی است و لذا روش های مذکور عینا در رشته اقتصاد اسلامی قابل تطبیق نبوده و نیازمند عمق در فهم اسلام (یا قدرت اجتهاد) به عنوان عنصر تکمیل کننده خواهد بود.
    از حیث روش، این تحقیق با مبنا قرار دادن رهیافت های تلفیق دو رشته در نظریه پردازی اقتصاد اسلامی، پس از بررسی و تطبیق رویکرد های مذکور با موضوع بحث، تحلیل خود را در باب ضرورت نیاز به عمق در فهم اسلام ارائه می دهد و نشان می دهد که علی رغم اختلاف در میزان دشواری در اتخاذ رویکردهای فوق، عمق در فهم اسلام بالاخره در هر رویکرد ضرورت خواهد داشت و با توجه به اینکه این دو دیسیپلین از ماهیت های مشابه برخوردار نیستند، در بسیاری از مواقع امکان پیوند مستقیم این دو دیسیپلین فراهم نبوده و این کار می تواند تنها به دست فردی واجد شرایط، محقق گردد و آن شرایط چیزی نیست جز عمق در فهم اسلام یا اجتهاد در معارف دین. و این مسئله با توجه به سطوح مختلف اجتهادی در فقه شیعه، یک شرط غیر ممکن و صوری نبوده و قابلیت به کار بستن را دارد.
    کلید واژگان: اقتصاد اسلامی, نظریه پردازی, برنامه ریزی درسی, رهیافت های تلفیقی, برنامه های میان رشته ای}
  • حسین میسمی، حسین عیوضلو
    بررسی نظام آموزش علم اقتصاد در دوره اخیر نشان می دهد که پس از انقلاب اسلامی، دیدگاه های متفاوتی درباره نحوه تعامل با علوم متعارف از جمله اقتصاد به نحوی که بتواند پاسخگوی نیازهای کشور اسلامی ما باشد، مطرح شد. به دلایل مختلف، در نهایت آنچه اتفاق افتاد، اتخاذ رویکردی تفکیکی در تدریس اقتصاد متعارف بود. این رویکرد که هنوز با تغییرات مختصری ادامه دارد، به این معنی است که درس های اقتصاد متعارف بدون تغییری اساسی ارائه شوند و درس های دیگری که به اقتصاد اسلامی مرتبط هستند، به صورت کاملا مستقل از درس های متعارف، به واحدهای درسی دانشجویان اضافه شوند. این مقاله به بررسی و نقد «رویکرد تفکیکی» در آموزش اقتصاد می پردازد و نشان می دهد این رویکرد، هم به لحاظ نظری و روش شناختی و فلسفی، و هم به لحاظ عملی و با در نظر گرفتن تجربه سه دهه اخیر، با چالش هایی جدی مواجه شده است. پس از آن «رویکرد تلفیقی» را به عنوان الگویی جایگزین در دو نسخه حد اکثری و حد اقلی ارائه می کند و نشان می دهد که رویکرد تلفیقی، نسبت به دیدگاه فعلی مزیت هایی دارد. در واقع، در این رویکرد دیگر اقتصاد اسلامی تنها به چند درس خاص محدود نمی شود، بلکه به بسیار توسعه یافته، درس های اصلی رشته اقتصاد را دربر می گیرد.
    کلید واژگان: اقتصاد اسلامی, نظام آموزشی, پژوهش در اقتصاد, ایران}
    Hossein Meisami Dr. Hossein Eivazlou
    Recent evaluation of the educational system of economics in Iran shows that different views have been presented in this regard. Lately, the view that got popular, is the segregating approach. This approach, which yet continues, believes that the lessons which are related to economics must be taught all together and the lessons that are related to Islamic Economics must be separated from these lessons and be taught as a whole. This paper criticizes this segregating approach and proves theoretically that this approach faces different philosophical, methodological and practical challenges. After that, it suggests a synthetic approach as a substitute for the segregating approach and shows that this approach has different theoretical merits. In this approach, Islamic economics is not confined to some special lessons but is widened considerably in a way to include conventional lessons, as well.
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال