جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "امام صادق" در نشریات گروه "علوم قرآن و حدیث"
تکرار جستجوی کلیدواژه «امام صادق» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
نشریه سفینه، پیاپی 74 (بهار 1401)، صص 9 -46
انقلاب علمی و فرهنگی شیعه در عصر امامت امام باقر(ع) با مدیریت پیوسته آن حضرت و تربیت راویان کوشا و فرهنگ گستر آغاز گردید. در پرتو هدایت امام معصوم، جامعه شیعه از مرحله فقر فرهنگی گذر کرده و به مرحله شکوفایی و بالندگی رسید. زراره بن اعین یکی از آن نخبگان شیعه است که با دریافت حداکثری آموزه های دینی در جایگاه مرجعیت علمی قرار گرفته و به نشر آن معارف در بستر جامعه فرهنگی پرداخت. توجه ویژه نهاد امامت به زراره، ضرورت بازشناسی ویژگی های وی و هم چنین کارکردشناسی فرهنگی او در جایگاه مرجعیت علمی را بیش از پیش نمایان می سازد. نوشتار حاضر، با شیوه تحلیل متون حدیثی و رجالی شیعه، به این دو امر مهم پرداخته است.
کلید واژگان: امام باقر, امام صادق, تاریخ حدیث شیعه, زرارهبناعین, مرجعیت علمی -
نشریه سفینه، پیاپی 74 (بهار 1401)، صص 99 -137
امام صادق (ع) جایگاه مهمی در حدیث مسلمانان عصر خویش داشته اند با این وجود بخاری در کتاب الجامع الصحیح خود از ایشان روایتی نقل نکرده است که این موضوع مورد توجه بزرگان حدیث شیعه و عامه قرار گرفته است. در بررسی عوامل این پدیده، برخی به وجود راویان بد نام در بین حاملان حدیث حضرت و عدم وجود طرقی اعتمادآور برای صاحبان منابع خصوصا بخاری اشاره کرده اند در حالیکه به نظر می رسد این عامل، مانع اقبال به روایات امام صادق از سوی صاحبان منابع حدیثی عامه نبوده است. این پژوهش می کوشد، دسترسی بخاری به روایات امام صادق جهت استفاده در الجامع الصحیح را نشان دهد.
کلید واژگان: امام صادق, صحیح بخاری, طرق روایات بخاری, روایات امام صادق -
نشریه کلام اسلامی، پیاپی 114 (تابستان 1399)، صص 87 -114
اثربخشی در پاسخگویی به شبهات، نیازمند کاربست مولفه های گوناگون رفتاری، روشی و شناختی است. در سپهر مولفه های شناختی، دو عنصر عقل و نقل، نقش آفرین هستند. بهره از عقل در دو حوزه رویکردها و گزینش مواد اولیه پاسخ ها قابل ارزیابی است. امام صادق% به عنوان یکی از هدایتگران توحیدی بشر با شناخت دقیق مغالطات و گره های ذهنی شبهه گران و حیرت زدگان، پاسخ های متناسب با آنها را فراهم می آورد. این مغالطات گاهی در اشکال غیر منطقی رخ می نمود و با روش نادرست استدلال بیان می شد. گاهی نیز از یک پیش فرض نادرست بر می آمد. در پاره ای موارد نیز با گسست یکی از مواد استدلال همراه بود. پاسخ گویی به هر یک از این موارد، نیازمند کاربست مولفه ها و روشی هایی است که به خوبی در پاسخ های امام ششم% هویدا هستند. مهمترین این روش ها در هفت رده قابل افراز است: شناخت خاستگاه ها و انگیزه ها، کشف انواع مغالطات موجود در گزاره های حاوی شبهه، نفی حصرگرایی شناختی، بهره از گونه های برهان، محسوس سازی معقولات، آگاهی دادن به لوازم شبهه، و بهره گیری از دانش های تجربی.
کلید واژگان: شبهه, پاسخ گویی, روش شناسی علمی, امام صادق, عقل, حدیثEffectiveness in responding to suspicions requires the use of various behavioral, methodological, and cognitive components. In the sphere of cognitive components, the two elements of intellect and narration play a role. The use of reason can be evaluated in two areas: approaches and selection of raw materials for answers. Imam Sadegh (AS) by providing accurate knowledge of the fallacies and mental nodes of the skeptics and bewildered, provides appropriate answers to them. These fallacies sometimes occurred in irrational forms and were expressed in the wrong way of reasoning. Sometimes it came from a false premise. In some cases, it was accompanied by the rupture of one of the arguments in the images. Answering each of these cases requires the use of components and methods that are well evident in the answers of the sixth Imam (AS). The most important of these methods can be divided into seven categories: recognizing the origins and motives, discovering the types of fallacies in doubtful propositions, denying cognitive exclusivism, benefiting from types of argument, sensitizing the senses, informing the tools of doubt, and using empirical knowledge.
Keywords: Doubt, Accountability, Scientific Methodology, Imam Sadegh (AS), reason, Hadith -
عصر امام صادق (ع) صحنه رویارویی دگراندیشان و تضارب آراء در مسایل مختلف در حوزه جهان اسلام است. ایشان با جریان های فکری متعددی همچون زنادقه، معتزله و اهل رای به مناظره پرداخته است. یکی از مناظرات با معتزله، مناظره آن حضرت با عمرو بن عبید معتزلی درباره موضوع امامت است. این مقاله با مطالعه موردی و با بهره گیری از روش تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف، به منزله رویکرد میان رشته ای به بررسی این مناظره پرداخته است. ضمن آنکه این مناظره در قالب محورهای موضوعی دسته بندی شده و بر اساس بافت موقعیتی، به تحلیل دلالت های سطح کاردبردشناسی و منظورشناسی پیش رفته است. تحلیل مناظره گویای آن است که سبک بیانی مناظره امام(ع)، ایضاحی و از نوع اطناب است. هرچند محور اصلی گفتمان عمرو، طلب بیعت با نفس زکیه است، امام(ع) به جای مخالفت با شخص با فرعی گذاشتن اندیشه محوری گفتمان، مبانی اندیشه عمرو در خصوص حکومت داری را مورد بررسی و انتقاد قرار می دهد و به شکل غیرمستقیم، صلاحیت آن ها را در انتخاب رهبر تخطیه می کند. ایدیولوژی اصلی امام صادق(ع)، تبیین زمامداری اسلامی بر اساس آیات قرآن و سیره نبوی است که ملاک حق بودن گزینش حاکم را تعیین می کند. علم به قوانین اقتصادی برای تحقق عدالت و حسن تدبیر از جمله شروط لازم برای انتخاب رهبر جامعه است که امام(ع) از عمرو پرسیده است.
کلید واژگان: امام صادق, سنت نبوی, عمرو بن عبید, تحلیل گفتمان, مناظره, نفس زکیه, فرکلافHadith Studies, Volume:13 Issue: 26, 2021, PP 187 -214During the lifetime of Imam Ja'far Sadiq (a.s), theological debates and discussions were carried out quite often on various Islamic topics. Imam confronted with different thoughts of his era e.g. Zanadiqa and Mu'tazila. One of his debates was with Amr Ibn Ubayd Mo'tazili on the topic of imāmah. Thus, the present inquiry seeks to review the debate in the light of Norman Fairclough's interdisciplinary approach to critical discourse analysis. Classifying the debate's subjects based on the conditional context, I analyzed the points that imply aims and functions. The CDA findings reveal that Imam Sadiq's discourse is to clarify and Itnāb. In this debate, the main aim of Amr Ibn Ubayd is to bay'ah to Al-Nafs al-Zakiyyah (the oath of allegiance to the Pure Soul). Imam Sadiq (a.s) did not judge his view individually, but he criticized the origins of Amr Ibn Ubayd's thoughts on governing an Islamic society and indirectly showed they are not qualified to be employed in assigning a leader or caliph. Imam's main ideology is that Islamic governing rules are based on the Quranic verses and prophet's sunna. And these two principles are the prominent scales for choosing someone to be granted the caliphate. During the argument, Imam asked questions about the main features of a caliph by which he would abide, including the knowledge of economics, to practice justice, and effective management
Keywords: Imam Sadiq (AS), Prophetic tradition, Amruben Obaid, Discourse Analysis, Debate, Zakia's Nafs, Falklaf -
یکی از موضوعات مطرح شده در کتاب های علل الحدیث، مسئله تغییر نام مروی عنه است که بیشتر در سده دوم و سوم هجری در بین راویان رخ داده است. مسئله این پژوهش آن است که با تمرکز در دامنه موضوعی روایات اهل سنت و با توجه به گستره تغییر نام مروی عنه در نقل احادیث، ریشه های حقیقی و تاریخی مسئله را بررسی نموده و تبیین کند، چرا چنین اقدامی از ناحیه برخی از بزرگان حدیث هم چون عبدالرزاق صنعانی، سفیان بن وکیع و... رخ داده است؟ و در این میان شاگردی آنان از امام صادق (ع) و عدم یادکرد نامشان در روایات را می توان به این پدیده مرتبط دانست؟ گرچه قلب سندی حدیث، سبب خروج راوی از عدالت و وثاقت می گردد، ولی افراد زیادی در کتب رجال اهل سنت به این امر مبادرت کرده ، در عین حال تعدیل و توثیق هم شده اند. این نوشتار با روش توصیفی تحلیلی و با بررسی موضوعاتی مانند، حدیث مرسل و مرفوع، مفهوم شناسی و مخاطب شناسی روایات تقیه، این احتمال را مطرح می کند که روایات امام صادق (ع) با نام های دیگری از غیر نام خودشان در منابع روایی راه یافته و دلیل قلب سندی روایات امام صادق (ع) شرایط خاص حاکم بر زمانه ایشان بوده است.
کلید واژگان: قلب سندی حدیث, حدیث مقلوب, امام صادق, تقیه, آداب نقل حدیث -
شهرستانی از جمله مفسرین بنام اهل سنت می باشد است که در تفسیر خود از روایات اهل بیت به ویژه امام صادق علیه السلام استفاده نموده است وی مدعی است که در بخش هایی "الاسرار" را از اهل بیت علیهم السلام گرفته است هدف مقاله پیش رو تحلیل میزان خوانش این بحث ها یا روایات اهل بیت علیهم السلام به ویژه امام صادق علیه السلام است. مقاله حاضر به روش توصیفی - تحلیلی با تتبع در تفسیر «مفاتیح الاسرار و مصابیح الابرار» شهرستانی به بررسی مباحثی از علوم قرآنی در تفسیر وی می پردازد که هر یک از این مباحث به عنوان یک علم در علوم قرآنی مطرح هستند. از جمله : نزول قرآن ، عام و خاص، محکم و متشابه، ناسخ و منسوخ. در بسیاری از موارد سخن شهرستانی در بحث الاسرار متاثر از اهل بیت به ویژه امام صادق علیه السلام می باشد این هم خوانش گاهی صریح و به نحو کامل است و در پاره ایی موارد مشابهت ضمنی و در برخی موارد جزیی است.
کلید واژگان: امام صادق, شهرستانی, علوم قرآنی, روایات, مفاتیح الاسرار و مصابیح الابرارShahrestani is the owner of the book nations and Nahl and interpretation of Mafatih-ol-Asrar and Masabih-ol-Abrar is in its interpretation of narrations prophet's family especially Imam J.Sadegh (PBUH)use has. He claims that in pars Mafatiol-Asrar have been taken of prophet's family. The purpose of this paper is analyse the degree of reading of these discussions with the narratives of the prophet's family especially Imam J.Sadegh (PBUH). This paper deals with analytical-descriptive method with the interpretation of "Mafatihol-Asrar and Masabihol-Abrar" , which investigates the issues of Quranic Sciences in Shahrestani's interpretation ,that each of these discusions are considered as a Quranic science, including: descending of Quran, generic and specific, firm and similar, abrogated and paid. In many cases, the content of Alasrar is influenced by prophet's family especially Imam J. Sadegh (PBUH) , the readings sometimes explicit and syntax is complete and in some parts are similarity of implicit and in some cases is minor.
Keywords: Imam Sadegh, Shahrestani, Quranic Science, Narratives, Mafatiol-Asrar, Masabihol-Abrar -
نشریه سفینه، پیاپی 60 (پاییز 1397)، صص 96 -110امام صادق با تشکیل کلاسهای متعدد تفسیری علاوه بر تفسیر قرآن و تربیت عدهای کثیری از مفسران بزرگ، نقش فعالی در ارائه تفسیر مناسب و موافق با تعالیم نبوی، داشته است، مبانی تفسیری آن حضرت؛ دوری از تفسیر به رای، حجیت ظواهر قرآن، مخالفت با تفسیر صوفیانه و غالیانه میباشند، برخی از روش های تفسیری ایشان؛ تفسیر قرآن با قرآن، تفسیر با سنت، تفسیر با تاریخ، اصلاح تفاسیر ناروا، تفسیر از طریق واژهشناسی و… میباشند. هم چنین در سیره آن حضرت موارد قابل ملاحظهای از تفسیر آیات و تربیت شاگردان بزرگ در این عرصه را مشاهده میکنیم. این مقاله از نوع پژوهشهای بنیادی است و پس از بررسی روایات و مراجعه به تفاسیر و منابع مرتبط به شیوه کتابخانهای و تحلیل درون متنی، به بیان برخی از راهکارهای تفسیری امام صادق پرداخته شده است.کلید واژگان: قرآن, تفسیر, امام صادق, حدیث, صوفیان, غالیانSafineh Journal, Volume:15 Issue: 60, 2018, PP 96 -110Quran-oriented evaluation of traditions and specially Interpretative Narratives regarding identity and methods and also usages and adaptation is essential. The present article, aimed at answering this subject in terms of developing principles to assess hadiths by Quran based on Sirah of infallibles and comparing these principles for offering Interpretative Narratives has been carried out. This research by Text analysis and library research methods was to find answers to these issues: possibility of analysis of Interpretative Narratives by Quran, coverage of presentation of Interpretative Narratives, Quranic intention in presenting these traditions, Ta’vili traditions’ presentation to findings based on “ prerequisite of presentation: lack of findings issuance and traditions’ being dubious” , “ emphasizing on generalization of Quran intention when presenting to Quran’s Nas, surface layer, principles and discourse” and “ the necessity of explaining the criterion of presenting hadith based on hadith and Sirah infallibles; avoiding personal opinions and fundamentals of other sciences in drawing conclusion from the intention of presentation and its how.”
-
امام صادق بر این نکته واقف بودند که مادامی که حکومت اسلامی از طرف پایگاه های آگاه و متعهد مردمی پشتیبانی نشود، اصلاحات اسلامی محقق نمی شود. اینجا بود که امام جهت حفظ مکتب و بقای تفکر صحیح اهل بیت با یکی از مشکلات عصر خود که وجود گسترش فرقه های انحرافی بود، به خوبی برخورد کردند و راه های مفیدی را برای مقابله با این فرقه های انحرافی در پیش گرفتند. در این مقاله تلاش شده است به این جریانات انحرافی و برخورد امام صادق با این نحله ها پرداخته شود. نخست اوضاع سیاسی و فرهنگی عصر امام صادق تشریح شده سپس نحله های عصر امام صادق معرفی شده است. در نهایت، شیوه های مقابله امام صادق با این جریانات در قالب هفت شیوه ارائه گردیده است.کلید واژگان: امام صادق, شیوه های مقابله, فرقه های انحرافیImam al-Ṣādiq (a) always emphasized that as long as the Islamic government is not supported by a conscious and committed public, there can be no religious reform. It is upon this basis that the Imam played a pivotal role in protecting the faith and preserving the correct teachings of the Ahl al-Bayt (a) in the face of one of the plights of his era, namely the emergence of divergent creeds and ideologies. He (a) took effective measures to counter these deviant trends. In this paper, we have sought to highlight some of these deviant trends and ideologies that were present at the time of Imam al-Ṣādiq (a) and in the process, we present seven different methods adopted by Imām al-Ṣādiq (a) in countering these groups.Keywords: Imām al Ṣādiq (a), methods of counteracting deviant ideologies.
-
با اینکه قانون ممانعت از تدوین حدیث که صد سال به درازا کشید، در ابتدای قرن دوم، از سوی عمر بن عبدالعزیز رسما ملغی شد، همچنان دانشمندان اسلام تا 43 سال بعد از آن، از نوشتن حدیث پرهیز می کردند. نگارنده بر این باور است که حضور علمی امام صادق در حیره در حد فاصل سال های 132 ق. الی 136 ق. و شیوه حوزه داری آن حضرت با تکیه بر إملاء و تدوین و ارائه عملی تدریس تدوین محور، دانشمندان را بر آن داشت تا همانند شیعیان به تدوین علوم روی آورند و از عقب ماندگی بیشتر خویش جلوگیری نمایند. نگارنده با ارائه اسامی نخستین پیشگامان تدوین که عمدتا از شاگردان امام صادق بوده اند معتقد است اینان پس از درک محضر امام با به راه انداختن جنبش تدوین از نابودی بیشتر خویش پیشگیری کردند.کلید واژگان: منع تدوین, تدوین حدیث, امام صادق, مالک بن انس, حوزه حیرهAfter the demise of the prophet Muhammad (Peace be upon him and his family)¡ the Muslims were prevented from writing¡ recording and disseminating the prophetic traditions. This prohibition lasted for over a century. It was Umar ibn Abd al-Aziz who formally nullified the ruling at the beginning of the second Islamic century. However¡ Muslim scholars refrained from compiling and writing down the prophetic traditions for an additional 43 years after this. The author maintains that the scholarly presence of Imam Jafar al-Sadiq (a) in Hirah between the years 132 and 136 A.H. and his didactic methods including his emphasis on writing¡ dictation and offering practical examples of instruction¡ drew other intellectuals to similarly work towards recording and codifying sciences¡ just as the Shias were doing¡ as they did not want to be left behind. By providing the names of the first pioneers who codified traditions¡ most of whom were disciples of Imam Sadiq (a)¡ the author tries to show how these individuals were inspired after being in the blessed presence of the Imam (a) and then commenced a new movement of writing and codification thereby preventing any further decline and loss [of prophetic teachings and traditions].Keywords: Preventing codification, codification of traditions, Imam Sadiq (a), Malik ibn Anas, Hirah Seminary
-
چیستی ایمان یکی از مهم ترین مسائل مورد اختلافی بود که فرق کلامی و سیاسی قرن اول و آغاز قرن دوم هجری در قالب مکاتب فکری به بحث درباره آن پرداختند. این مسئله یکی از ریشه ای ترین مسائل اختلافی فرقه های خوارج، مرجئه و شیعه است. امام صادق با تعریف اسلام و ایمان و تحدید حدود این دو مفهوم، صورت بندی جدیدی از مفهوم متدرج ایمان ارائه کرد که از سویی در ارتباط با نظریه امامت ایشان و از سوی دیگر، راه حل جدیدی بر این مسئله تلقی می شد.در این مقاله سعی شده است تا مقایسه ای میان نگاه فرق مختلف به این مقوله بیان شده و دیدگاه امام صادق (ع) نیز در مقایسه تشریح گردد.
کلید واژگان: ایمان(faith), مرجئه, خوارج, امام صادق, علم کلامThe essence of faith was one of the major problems among political and scholastic theological sects of first and early second century after Hijrah. Khawārij, Morji’ah and Shia discussed it in defferent ways. The main issues which can be provided in an integral category are as follows: indication of faith and Islam, asking about the level of accepting faith, determining the level of faith and the quality of a believer’s (Momen’s) rule in this world and future life. In this case, lots of companions’ and students’ questions have been clearly answered by Imam Sadiq in various traditions. In this article, considering the views of different sects, we explain the viewpoint of Imam Sadiq in this regard.Keywords: Faith, Morjiah, Khawārij, Imām Sādegh, Theology -
روش تفسیر عقلی، ازجمله روش هایی است که در کنار سایر روش ها همچون روش تفسیر قرآن به قرآن و روش تفسیر قرآن به سنت برای تبیین و تفسیر آیات قرآن به کار می رود. قرآن کریم، در بردارنده برهان های عقلی است و در بسیاری از آیات، انسان ها را به تفکر، تعقل و تدبر دعوت نموده است. بهره گیری از عقل قطعی و قراین قطعی برای تفسیر آیات قرآن، ریشه در سنت رسول خدا| و اهل بیت^ دارد. امام صادق نیز به عنوان جزئی از خاندان وحی از استدلال های عقلی، برای تبیین و تفسیر قرآن کریم استفاده نموده که نمونه های بسیاری از آن در میان روایات تفسیری آن حضرت یافت می شود.
کلید واژگان: امام صادق, عقل, روش تفسیری, روش تفسیر عقلیInferential method of Quranic commentary has been regarded a kind of commentary along with other methods such as those of Quran to Quran and Quran to tradition. The holy Quran includes reasonable proofs and in many verses call up us to think, reasoning and meditation. Using the power of reason and reasonable tokens in Quranic commentary is rooted in the tradition of the Prophet (s) and His household. Imam Sadeq (a) as a member of the household of the Prophet has applied this method in commentary in many cases.Keywords: Imam sadeq, reason, commentary method, method of inferential commentary -
آگاهی از روش تفسیری معصومان - به ویژه امام صادق بنیانگذار مکتب جعفری- نه تنها ما را به سوی استفاده صحیح و روشمند از قرآن رهنمود ساخته، بلکه به ما می نمایاند که -امام چه موقع از این روش ها بهره برده اند. ضرورت پرداختن به این موضوع وقتی دوچندان می نماید که بدانیم روایات فراوانی از این امام در مصادر تفسیری اهل سنت انعکاس یافته و مفسران عامی مذهب به نقل آن ها همت گماشته اند.
در این مقاله ابتدا روایات تفسیری امام صادق در منابع تفسیری اهل سنت را پی جویی و استخراج نموده، آن گاه با تتبع در آن ها روش های به کار رفته از سوی امام را در تفسیر قرآن - نه تاویل آن - مشخص نموده و چنین نتیجه گرفته ایم که: صادق آل محمد در سخنان گوهربار خود، بسته به ظرفیت شنونده و فضای حاکم، با روش های گوناگونی قرآن را تفسیر و تبیین نموده اند. آن حضرت گاه معنای لغوی واژگان را بیان نموده و گاه با بیان مصداق یا جری و تطبیق، پرده از ابهام آن برداشته اند. ایشان در پاره ای از موارد با تمثیلی زیبا مشکل ترین مطالب را با زبانی ساده بیان می کنند. و این همه غیر از مصداق های باطنی است که امام در برخی موارد ارائه کرده، به تاویل آیه می پردازند.
کلید واژگان: امام صادق, روش های تفسیری, تفسیر, قرآن, اهل سنتKnowledge about the exegetical methods of the Infallible Imams – especially Imam al-Ṣadiq (A.S.), the founder of Ja‘fari School of Law – has not only guided us toward correct and systematic use of the Qur’an, but also shows us when the Imam has employed such methods.In this article, first the exegetical traditions of Imam al-Ṣadiq (A.S.) in Sunni exegetical sources have been explored and extracted, then with a close study of them and the methods used by the Imam in the Qur’an interpretation – rather than its ta’wil – it has been clarified and included that the Imam has interpreted and elucidated the Qur’an with different methods, depending on the capacity of the listeners and the dominant atmosphere. In some instances, he would interpret the most difficult issues with the most beautiful analogies and in the simplest language. All this is apart from the esoteric instances in which the Imam has given an allegorical interpretation (ta’wil) of a specific Qur’anic verse.
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.