جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « توبه » در نشریات گروه « علوم قرآن و حدیث »
تکرار جستجوی کلیدواژه «توبه» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
نشریه رسائل، پیاپی 11 (پاییز و زمستان 1402)، صص 83 -101
در قانون مجازات اسلامی برای جرم محاربه، چهار نوع مجازات بهصورت تخییری، لحاظ شده است. از این میان دو مجازات صلب و قطع عضو، بنا به دلایل سیاسی و حقوق بشری اجرا نمیشوند. تبعید محارب نیز غالبا با مفاسدی همراه است و تحت نظر قرار دادن وی نیز نمی تواند از این مفاسد جلوگیری نماید؛ به همین جهت، این مجازات نیز در عمل، تبدیل به حبس در تبعید می شود. بنابراین، مجازات محارب، منحصر در دو مورد اعدام و حبس در تبعیدگاه میشود. از سوی دیگر، فقها در خصوص مدتزمان تبعید یا همان نفی بلد در جرم محاربه، اختلاف نظر داشته و در این موضوع، سه نظریه مطرح نمودهاند: اول، حبس نامشخص که دائر مدار توبه است؛ دوم، حداقل یک سال حبس و آزادی مشروط به توبه پس از یک سال؛ و سوم، حبس ابد. قانونگذار در این خصوص، مجازات حداقل یک سال را مشخص نموده و این موضوع سبب میشود تا قضات با این استدلال که تبعید با چنین شرایطی، برای جرایم امنیتی مانند محاربه، بازدارندگی و تنبیه کافی دربرندارد، مجازات تبعید را نیز کنار نهاده و غالبا با انتخاب گزینه اعدام، مجرمین محارب را مجازات میکنند.پژوهش حاضر با استفاده از این ظرفیت که تبعید نیز در مواردی میتواند بهعنوان مجازات قرار گیرد، پیشنهاد میکند که نظریه سوم فقها در خصوص مدتزمان تبعید در محاربه، جایگزین نظریه فعلی قانونگذار شود تا با رعایت توازن و تناسب مجازات های محارب، قضات، مخیر بین اعدام و حبس ابد در تبعیدگاه شده و موارد اعدام کاهش پیدا کند. همچنین با عنایت به تبصره 2 ماده 278 می توان پذیرفت که توبه محارب محکوم به حبس ابد در تبعیدگاه، با مصلحت رهبری بهعنوان حکم ثانوی می تواند سبب آزادی وی شود.
کلید واژگان: نفی بلد, تبعید, محاربه, حبس ابد, حبس در تبعید, توبه, اعدام} -
عصمت حضرت آدم (ع) یکی از موضوعات چالشی در علوم تفسیر و کلام است به گونه ای که ظاهر آیات و روایات برای برخی موجب این تصور گردیده که حضرت آدم (ع) در زمان بی توجهی به نهی از شجره، معصیت کرده و از عصمت برخوردار نبوده است. این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی و با جمع آوری اطلاعات همراه با مقارنه آراء، در پی اثبات عصمت حضرت آدم (ع) از طریق روش تفسیر قرآن به قرآن است. بر این اساس، ابتدا آیات عام دال بر عصمت حضرت آدم (ع) بیان می شود و آنگاه، ادله ارشادی بودن نهی از شجره که منافاتی با عصمت ندارد، بر مبنای روش تفسیر آیه به آیه تحلیل می گردد. در گام نهایی، واژگان موهم عدم عصمت حضرت آدم (ع) نیز، بر مبنای روش تفسیری گفته شده تحلیل می شوند. از جمله نتایج تحقیق اینکه اولا، آیات ﴿لا ینال عهدی الظالمین﴾ و ﴿فینسخ الله ما یلقی الشیطان﴾ به طور عام، دال بر عصمت حضرت آدم (ع) هستند، ثانیا، از میان دلایل ارشادی بودن نهی از شجره، تنها یک دلیل بر ارشادی بودن نهی دلالت ندارد و مابقی ادله، دلالتشان تام است و ثالثا، بر اساس روش تفسیر قرآن به قرآن، هیچ یک از واژگان «ظلم»، «عصیان»، «غوایت»، «توبه» و «خسارت» منافاتی با عصمت حضرت آدم (ع) ندارد.
کلید واژگان: تفسیر قرآن به قرآن, حکم ارشادی, عصمت حضرت آدم(ع), ظلم, ترک اولی, توبه, شیطان}The infallibility of Prophet Adam (pbuh) is one of the challenging topics in the sciences of interpretation and theology in such a way that the appearance of verses and narrations has caused some people to think that Prophet Adam (pbuh) disobeyed the prohibition of genealogy and did not have infallibility. . This research, with the method of collecting and analyzing information along with the comparison of votes, seeks to prove the infallibility of Hazrat Adam (pbuh) through the method of interpreting the Qur'an to the Qur'an. Based on this, first the general verses indicating the infallibility of Prophet Adam (pbuh) will be stated, and then the evidence of the prohibition of genealogy, which does not contradict with infallibility, will be analyzed based on the method of verse-by-verse interpretation. In the final step, the important words of the infallibility of Hazrat Adam (pbuh) are also analyzed based on the mentioned interpretation method. Among the results of its research that: 1- The verses "La Yanala Ahdi Al-Zalamiin" and "Fiansakhu Allah Ma Yulqi Al-Shaitan" generally indicate the infallibility of Prophet Adam (pbuh). 2- Among the reasons for the prohibition of genealogy, only one reason does not imply that the prohibition is directive, and the rest of the reasons are complete. 3- According to the method of interpretation of the Qur'an, none of the words oppression, rebellion, rebellion, repentance, and damage contradicts the infallibility of Adam (pbuh).
Keywords: Interpretation of the Qur', an to the Qur', an, Instructive order, Infallibility of Hazrat Adam (pbuh), Oppression, Abandoning the first, Repentance, Satan} -
از جمله آیاتی که مفسران به اختلاف در تفسیر آن سخن گفته اند آیه 105 سوره توبه است. مفسران در تعیین طرف خطاب در این آیه همداستان نیستند و آیه را خطاب به عموم مردم، مکلفان، تایبان، غیرتایبان و منافقان دانسته اند. مسیله دیگری که مفسران در آن اتفاق نظر ندارند مراد از «مومنون» در این آیه است که آن را به شهداء، ملایکه، مومنان و ایمه (ع) تفسیر کرده اند. مقاله حاضر بر آن است تا با نگاهی تحلیلی انتقادی به آراء مفسران بنگرد و با بررسی مدققانه مسایل مذکور، تفسیری متفاوت و منطبق بر سیاق از آیه مورد بحث ارایه کند. نتیجه اینکه در تبیین آیه مذکور می توان گفت خطاب این آیه به کسانی است که در آیه 102 به آنها اشاره شده است و مراد از رویت مومنان نیز آگاهی مومنان (افراد با ایمان) از عملکرد این افراد از طرق رایج و معمول است. روایاتی نیز که مراد از «مومنون» را ایمه (ع) دانسته اند از باب تاویل هستند و نه تفسیر. به نظر می رسد عواملی همچون دوری از فضای نزول آیات و حاکم کردن فهم خود از روایات ناظر به آیه بر سیاق آیات، در تفسیر مفسران تاثیرگذار بوده است.کلید واژگان: تفسیر, توبه, 105, سیاق آیات, رویت مومنون, عرض اعمال}Among the verses that commentators disagree on is verse 105 of Surah Tauba. The commentators do not agree on the addressee in this verse and have considered the verse to be addressed to the general public, the obligatory, the righteous, the non-righteous, and the hypocrites. Another issue on which commentators have not reached a consensus is the concept of "believers" in this verse, which they have interpreted as martyrs, angels, believers, and imams (a.s.). The present article aims to present a different interpretation of the discussed verse in accordance with the context with a critical analytical view and a detailed examination of the mentioned issues. As a result, in the explanation of the mentioned verse, it can be said that this verse is addressed to those mentioned in verse 102, and what is meant by seeing the believers is the knowledge of the believers (people with faith) about the actions of these people in common and usual ways. Also, the narrations that the imams (a.s.) have understood the meaning of "believers" are actually related to allegorical interpretation. It seems that factors such as staying away from the space where the verses were revealed and ruling their own understanding of the narrations similar to the verse on the context of the verses, have been influential in the interpretation of the commentators.Keywords: interpretation, Al-Tawba, 105, context of the verses, vision of believers, ʿArḍ al-Aʾmāl}
-
به باور ابن تیمیه، انبیا از گناه معصوم نیستند، بلکه از اصرار و پافشاری بر گناه معصوم اند. وی معتقد است آیات قرآن دلالت دارد که پیامبر اکرم(ص) مرتکب گناه شده و سپس استغفار و توبه می کنند. یکی از آیات مورد استناد ابن تیمیه در این باره، آیه دوم سوره فتح است که به گمان وی، این آیه عدم عصمت رسول مکرم اسلام(ص) در انجام گناه را اثبات می کند. وی با خدشه بر یک نظر تفسیری مربوط به این آیه، دیدگاه عصمت انبیا از ارتکاب گناه را مورد تقبیح قرار داده و افرادی را که بر اساس همین دیدگاه در پی دستیابی به مراد جدی از آیه اند، تحریف گر و دارای تاویلات باطل و فاسد قلمداد می نماید. در پژوهش حاضر تلاش شده تا به روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد انتقادی، دیدگاه ابن تیمیه و اشکالات وی بر این آیه مورد ارزیابی قرار گیرد. در پایان این نتیجه به دست آمده که تفسیر وی خلاف تفسیر سلف بوده و نسبت های وی به شیعیان بی اساس می باشد.کلید واژگان: ابن تیمیه, استغفار, انبیا, توبه, ذنب, عصمت, ماتقدم, ماتاخر}In Ibn Taymiyya’s opinion, prophets are not innocent of sin, but they are innocent of insisting on sin. He believes that the verses of the Qur’an indicate that the Holy Prophet committed a sin and then asked for forgiveness and repented. One of the verses cited by Ibn Taymiyya in this regard is the second verse of Sūrat al-Fatḥ, which he thinks proves the non-infallibility of the Holy Prophet (S.A.W.) of Islam in committing sins. By discrediting an interpretative opinion concerning this verse, he condemns the viewpoint about the Prophets’ infallibility of committing sins and considers the people who are seeking to achieve the serious intention of the verse based on this viewpoint to be distorters and have invalid and corrupt interpretations. In the present research, an attempt has been made to evaluate Ibn Taymiyya’s viewpoint and his objections on this verse with a descriptive-analytical method and with a critical approach. In the end, it was concluded that his interpretation is contrary to the interpretation of the predecessors and his accusations of the Shi‘as are baseless.Keywords: Ibn Taymiyya, asking forgiveness, Prophets, Repentance, Sin, infallibility, mā taqaddama (what is past), mā ta’akhkhara (what is to come)}
-
سوره توبه از تنوع موضوعی و به ظاهر از گسستگی و بی نظمی برخوردار است؛ اما بر اساس بعد موقعیت که همان مسایل جامعه شناختی و فرهنگ عصر نزول سوره است، فهم پذیر و دارای مفهومی منسجم با زبانی واضح است. بر اساس بعد موقعیت می توان به سبک های جاهلی از قبیل تکبر، عهدشکنی و جابجایی ماه های حرام توسط مشرکان پی برد که پیامد سبک های مزبور، نزول بخش اول سوره؛ از آیات 1 تا 38 می باشد که به معرفی این فرهنگ و زشتی های آن می پردازد. به همین دلیل خداوند و پیامبر (ص) از این فرهنگ اعلام برایت می جویند؛ متعاقبا بر مسلمانان و جامعه ی اسلامی نیز وظیفه است که به تبعیت از دوگانه (توحید، نبوت) از مشرکان برایت بجویند و به بهانه ی خویشاوندی، به مشرکان نزدیک نشوند. در اثنای نزول بخش دوم سوره (39-120)، به عهدشکنی های مداوم منافقان و مشکلاتی که برای پیامبر (ص) و جامعه ی اسلامی در پی داشته اند، اشارت رفت. سپس در تقابل با سبک جاهلی، با معرفی سبک دینی و ارزش های آن، از منافقان و مریض القلب ها می خواهد که به این سبک که آورده ی نظام توحیدی توسط نبی است پایبند باشند تا زمینه های هدایتی خود را برای رسیدن به نظام اخروی آماده سازند.کلید واژگان: «مفهوم شناسی», «توبه», «ژاک برک», «نظم», «موقعیت»}Surah At-Tawbah has a variety of subjects and apparently is fragmentary and irregular; but based on the dimension of the situation, which is the same sociological issues and culture of the era of the revelation of the surah; it is understandable and has a coherent meaning with a clear language. Based on the dimension of the situation, it is possible to understand the ignorant styles such as arrogance, breaking the covenant and shifting the forbidden months by the polytheists that result in the revelation of the first part of verses 1 to 38 of this surah, which introduce this culture and its ugliness. For this reason, God and the Prophet (PBUH) acquit this culture. Consequently, it is the duty of Muslims and the Islamic community to seek the acquittal of the polytheists by following the duality (Tawḥīd, Nubuwwah) and not to approach the polytheists under the pretext of kinship. The second part of Surah (120-139) refers to the constant covenant-breaking of the hypocrites and the problems they caused to the Prophet (PBUH) and the Islamic community. Then, in contrast to the ignorant style, by introducing the religious style and its values, God asks the hypocrites and those who have sick hearts to adhere to the style brought by the monotheistic system by the Prophet in order to prepare their guiding grounds for reaching the Hereafter system. Based on the above explanations, the author has studied the role of situation in eliminating the dispersion and semantics of the surah and its relationship with the trinity (Tawḥīd, Nubuwwah and Ma’ād) with a descriptive-analytical method. Among the most important results that this research has achieved is that: The situation in Jacques Berque's order causes the audience to frame the various topics of the verses of the surah and finally to have a coherent mentality towards them and to achieve a deeper understanding.Keywords: Conceptology, Tawbah, Jacques Berque, Order, Surah, Situation}
-
این مقاله به بررسی جوانب عرفانی و تاثیرات روانشناختی داستان یونس (ع) در قرآن کریم می پردازد. داستان یونس (ع) به عنوان یکی از مهم ترین داستان های قرآنی، حاوی مفاهیم عمیقی همچون توبه، رحمت الهی، صبر و استقامت است. این پژوهش با تحلیل عرفانی این داستان، نشان می دهد که چگونه یونس (ع) به عنوان نماد انسان عارف، با توبه و بازگشت به سوی خدا، از مشکلات و سختی ها عبور کرده و به رحمت الهی دست می یابد. همچنین، تاثیرات روانشناختی این داستان بر روی روان انسان ها و کاربردهای درمانی آن در مشاوره و روان درمانی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که مفاهیمی چون توبه و پشیمانی، امید و نجات، و استقامت در مواجهه با مشکلات، می توانند به تقویت روانی و بهبود وضعیت روانی افراد کمک کنند. این مقاله همچنین داستان یونس (ع) را با داستان های مشابه در ادبیات عرفانی اسلامی و سایر ادیان و فرهنگ ها مقایسه کرده و نشان می دهد که مفاهیم مشابهی در این داستان ها نیز وجود دارد که می تواند به بهبود وضعیت روحی و روانی انسان ها کمک کند. این پژوهش با تحلیل جامع و تخصصی داستان یونس (ع)، نشان می دهد که چگونه این داستان می تواند به عنوان یک منبع غنی از آموزه های دینی و معنوی، به تعمیق ایمان و بهبود کیفیت زندگی افراد کمک کند.
کلید واژگان: یونس (ع), قرآن کریم, عرفان, روانشناسی, توبه, رحمت الهی, صبر, استقامت, مشاوره, روان درمانی}This article examines the mystical aspects and psychological impacts of the story of Yunus (PBUH) in the Holy Quran. The story of Yunus, as one of the most important Quranic narratives, contains profound concepts such as repentance, divine mercy, patience, and perseverance. Through a mystical analysis, this study demonstrates how Yunus, as a symbol of a mystic human, overcomes difficulties and achieves divine mercy by repenting and returning to God. Additionally, the psychological impacts of this story on human psyche and its therapeutic applications in counseling and psychotherapy are explored. The findings indicate that concepts like repentance and remorse, hope and salvation, and perseverance in facing challenges can enhance psychological resilience and improve mental well-being. This article also compares the story of Yunus with similar stories in Islamic mystical literature and other religions and cultures, showing that similar concepts in these stories can aid in improving mental and spiritual well-being. Through a comprehensive and specialized analysis, this research highlights how the story of Yunus can serve as a rich source of religious and spiritual teachings, aiding in deepening faith and enhancing individuals' quality of life.
Keywords: Yunus (PBUH), Holy Quran, Mysticism, Psychology, Repentance, Divine Mercy, Patience, Perseverance, Counseling, Psychotherapy} -
دو واژه "توبه" و "إنابه" از واژگان کلیدی در نظام دینی و به تبع آن گفتمان معصومان' می باشد که با توجه به نقش برجسته ی آن در ندامت از گناه و رجوع به مسیر الهی از ارزش والایی جهت تعمق در مفهوم شناسی و کاربست صحیح آن در نظام هستی برخوردار است. بررسی معنی شناختی این دو واژه به ظاهر هم معنی بنابر روابط همنشینی، به کاربست هر واژه در موقعیت خاص و ظرافت های معنایی نهفته در هر یک اشاره دارد که نقش جایگزینی واژگانی این جفت واژه را از بین خواهد برد. پژوهش حاضر بر آن است تا با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی پس از مفهوم شناسی لغوی این دو واژه به ارتباط معنایی واژگان "توبه" و "إنابه" با واژگان هم نشین در متن صحیفه سجادیه اشاره داشته و در این میان با تحلیل موردی برخی روابط همنشینی، به میدان معنایی هر واژه و ظرافت های ممیزانه آن بپردازد؛ رهیافتهای حاصل آنکه واژه توبه در متن مذکور، در پی روابط همنشینی با واژگانی مانند "ندم"، "دعاء"، "معصیه"، "عفو" و "ضمایر عاید إلی الله"، مفاهیمی ویژه مانند "ندامت"، "فراخوانی خداوند و عبادت"، "ترک معصیت"، "حبط گناهان و فرجام خوش" و در نتیجه "سیر إلی الله" را مطرح می سازد و واژه "إنابه" نیز در پی همنشینی با "واژگانی همچون "معصیه"، "طاعه" و ضمایر ارجاعی به "الله"، ظرافت های معنایی خاصی همچون "تداوم ترک ارادی معصیت"، "بندگی خالصانه" و در نتیجه "سیر إلی الله" را تجلی داده است. با توجه به این خوانش، لوازم اولیه در این دو واژه از تفاوت برخوردار بوده چنانچه ندامت لازمه توبه و ترک معصیت لازمه انابه بوده و همین امر افزون بر معانی مشترک، ظرافت های معنایی ممیزانه ای را فراهم می آورد؛ مهم آنکه برآورد معنا بر اساس این سازوکار زبانی، مدلی روشمند به شمار آمده که از جایگزینی غیرنظام مند واژگان می کاهد و از عدم ترادف کامل واژگان سخن می گوید و فهم صحیح از واژگان و مراد اصلی خالق اثر را فراهم می آورد.
کلید واژگان: معنی شناسی, روابط همنشینی, هم معنایی, صحیفه سجادیه, توبه, انابه} -
بنابر آموزه های اسلامی، رستگاری و رسیدن به سعادت انسان بدون غفران الهی ممکن نیست. طلب مغفرت، موهبتی است که نصیب هر شخصی نمی شود؛ زیرا آمرزش الهی این گونه محقق می گردد که بنده بتواند با رضایت حق و اصلاح اعمالش به آن دست یابد که این کار نیز با توبه امکان پذیر است. گناهکار درصورتی که متوجه عصیان خود شود و بداند که به حدود و قوانین الهی تجاوز کرده، وسیله مغفرت خود را فراهم می آورد. پرسشی که اینجا مطرح است اینکه آیا طلب مغفرت برای کافران، مشرکان و منافقان از دیدگاه قرآن کریم جایز است. این نوشتار که با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با روش کتابخانه ای، این موضوع را بررسی کرده است، به این نتیجه می رسد که طبق آیات قرآن، کفار، مشرکان و منافقان، مشمول مغفرت الهی نمی شوند و دیگران از طلب استغفار برای آنان نهی شده اند و این منع در برخی آیات با نفی موکد بیان شده است که از نهی مستقیم بالاتر است. این منع با توجه به نهی از استغفار بعد از مرگ، به طریق اولی و فحوای کلام، در زنده بودنشان هم جاری است.
کلید واژگان: عفو, توبه, استغفار, کفار, مشرکان, منافقان}Based on Islamic teachings, salvation and attaining human happiness is not possible without divine forgiveness. Asking for forgiveness is a blessing that does not belong to all humans; since divine forgiveness is realized in such a way that the servant (of Allah) can achieve it with the satisfaction of the right and the correction of his deeds, which is also possible with repentance. The sinner provides the means of forgiveness if he realizes his rebellion and knows that he has transgressed the divine limits and laws. The question that arises here is whether seeking forgiveness for infidels, polytheists and hypocrites is permissible from the viewpoint of the Holy Qur'an. This paper, which examines this issue with a descriptive-analytical approach and a library method, concludes that according to the verses of the Qur'an, infidels, polytheists and hypocrites are not subject to divine forgiveness and others are forbidden to seek forgiveness for them, and this prohibition is stated in some verses with emphatic negation, which is higher than direct prohibition. This prohibition also continues in their survival considering the prohibition of istighfar after death, in the first way and the drift.
Keywords: forgiveness, Repentance, istighfar, infidels, polytheists, hypocrites} -
یکی از موضوعات اخلاقی پر بسامد در منظومه معارف اسلامی، توبه است. هدف پژوهش حاضر آن است که این موضوع اخلاقی را مفهوم شناسایی کند؛ تا از این رهگذر بتوان تفسیر دقیق تری از آیات و روایات، و نیز سبک زندگی مورد نظر اسلام برای مسلمانان ارایه نمود. یافته های پژوهش حاضر آن است که توبه گام بعد از استغفار است و ترکیبی است از پشیمانی از انجام گناه، به همراه بازگشت از انجام فعل قبیح و تدارک آنچه از بین رفته است در حالی که تایب قصد کرده به هیچ وجه آن عمل را تکرار نکند. این مفهوم گرچه در پژوهش های بسیار مورد تدقیق نظر دانشیان علوم قرار گرفته، اما پژوهشی که به مفهوم شناسی توبه، آن هم به صورت کارا و دارای متد علمی که از آن به مفهوم شناسی مفاهیم دینی یاد می شود پرداخته باشد، طبق فحص نگارنده تا کنون یافت نشده است. روش گردآوری اطلاعات در نوشته حاضر، کتابخانه ای و روش نگارش آن، توصیفی تحلیلی می باشد.کلید واژگان: توبه, استغفار, مفهوم شناسی توبه, مفهوم توبه, معنی توبه}
-
یکی از اسبابی که در طول تاریخ، انسان ها را به ورطه نابودی کشانده، گناه است، در کتاب مقدس یهودیان به این سنت الهی اذعان شده که سبب بی بهره شدن از انواع نعمت ها، مخصوصا نجات به علت گناه بوده است. در آنجا بر این حقیقت اذعان می کند تا بنی اسراییل و یهود خدا را پرستش می کردند خدا هم به عنوان تنها منجی قوم در کنار آن ها بوده است اما وقتی عصیان کردند و توبه نکردند خدا آن ها را تنها گذاشت و آن ها را مبتلا به انواع بلاها کرد.
این پژوهش کوشیده است با رویکرد توصیفی- تحلیلی و باهدف تبیین جایگاه یکی از موانع ظهور ماشیح که گناه باشد این حقیقت را اثبات کند که همان طور که گناه سبب بلا و رنج بنی اسراییل و یهود شده توبه هم می تواند این گرفتاری ها را از این قوم رفع کرده و مقدمات نجات را فراهم کرده و ظهور ماشیح را به جلو بیندازد.کلید واژگان: توبه, گناه, منجی, نجات, ماشیح, تاخیر, تعجیل}One of the reasons that has historically led people to morass of destruction is sin. The Jewish Bible acknowledges this divine tradition which was the reason to the deprivation of people of all sorts of blessings, especially salvation, due to the sin. There, it acknowledges the fact that as long as the Israelites and the Jews worshiped God, He was by their side as their only Savior; however, when they rebelled and did not repent, God left them and afflicted them with all sorts of calamities.
This study, with a descriptive-analytic method and with the aim of explaining the status of one of the barriers of the appearance of Mashih (Messiah) which is the sin, proves this fact that sin has caused the hardship and suffering for the Israelites and the Jews, and repentance can also alleviate these hardships and prepare the preliminaries for salvation and speed up the appearance of Mashih (Messiah).Keywords: repentance, sin, savior, salvation, Mashih (Messiah), delay, hastening} -
سیاستگذاری فرهنگی در ترویج مسایل اخلاقی در امتداد اندیشه های بنیادین فلسفی امری ضروری است این مقاله ضمن ارایه تبیینی از این مدعی درمطالعه موردی مسئله توبه نشان می دهد که چگونه مباحث انتزاعی فلسفه صدرایی از طریق حکمت مدنی می تواند کاربردی شده و به پیشنهاد هایی در زمینه خط مشی گذاری در فرهنگ توبه بر اساس دیدگاه های علم النفسی و معرفت شناسی صدرایی با روش توصیفی- تحلیلی- استنباطی دست یابد .توبه از دیدگاه صدرا دارای سه مولفه معرفت، ندامت و اراده است. پس از تبیین فلسفی این موارد ثابت شده معرفت به ضرر گناه و نفع توبه که از آن تعبیر به انگاره می شود به عنوان اصلی ترین مولفه توبه تلقی می شود. تحلیل های فلسفی صدرایی می تواند نشان دهد که مراتب ندامت و اراده در توبه تابعی از مراتب معرفت است و معرفت شهودی مبتنی بر فطرت می تواند در سطح کمی و کیفی بیشترین تاثیر را در انگیزش افراد به سوی توبه داشته باشد و از این جهت در راستای شکوفایی معرفت شهودی برنامه ریزی های فرهنگی باید منعطف بر تکوین و تکامل معرفت شهودی باشد.با توجه به اهمیت انگاره هایی که افراد در جوامع نسبت به ضررهای گناهان و منفعت توبه دارند باید علاوه بر راه های ایجاد "معرفت یقینی" و علاوه بر در نظر گرفتن مسئله "احتمال معرفت شناختی" باید به انگاره های مربوط به صور خیال توجه ویژه ای نمود و برای گسترش و تعمیق معرفت شهودی فطری تلاش کرد
کلید واژگان: توبه, اخلاق انگاره, معرفت, ملاصدرا, سیاست فرهنگی} -
آنچه در این نوشتار «رفعت مقام» نامیده شده است، استدلالی است که ابن تیمیه در کتب خود پیرامون توبه پیامبران و معصوم نبودن آنان از گناهان، اقامه کرده است. بر اساس این استدلال، پیامبران از گناهان معصوم نبوده و همواره به خاطر ارتکاب گناه نزد خداوند تضرع، و درخواست بخشش کرده اند. در باور ابن تیمیه این توبه با جایگاه پیامبران منافات ندارد و موجب کسر شان آنان نمی شود، بلکه چنین توبه ای سبب رفعت مقام آنان می شود؛ چراکه خود خداوند دستور به توبه داده و خویش را تواب نامیده است. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد انتقادی، دیدگاه ابن تیمیه درباره حقیقت توبه پیامبران از گناهان مورد ارزیابی قرار گیرد. در پایان این نتیجه به دست آمده است که دیدگاه وی با مواردی چون: حقیقت توبه نصوح، اجماع علما، و آیات صریح قرآن ناسازگار است.
کلید واژگان: ابن تیمیه, رفعت مقام, توبه, عصمت پیامبران, گناه}What is called "exaltation" in this article is the argument that Ibn Taymiyyah has made in his books about the repentance of the prophets and their innocence from sins. According to this argument, the prophets were not innocent of their sins and always prayed to God for their sins. According to Ibn Taymiyyah, this repentance does not contradict the position of the prophets and does not cause their dignity to be diminished, but such repentance leads to the elevation of their position; Because God Himself has commanded repentance and called Himself repentance. In the present study, attempt to evaluate Ibn Taymiyyah's view on the truth of the prophets' repentance from sins by a descriptive-analytical method and with a critical approach. In the end, it is concluded that his view is inconsistent with such things as: the truth of repentance, the consensus of scholars, and explicit verses of the Qur'an.
Keywords: Ibn Taymiyyah, exaltation, repentance, Infallibility of Prophets, sin} -
عدالت ترمیمی، مشتمل بر نظریات مختلفی درجهت مسئولیت پذیر نمودن و اصلاح بزه کار است، یکی از نظریات در این حوزه شرمساری است. در این نظریه جرم زمانی کنترل می شود که اعضای جامعه از طریق مشارکت در تقبیح بزه کار و ایجاد شرمساری در وی، تلاشی منسجم را برای بازپذیر کردن بزه کار به یک شهروند مطیع قانون در جامعه به کار گیرند. این موجب بازدارندگی عمومی نسبت به کسی است که دارای چنین احساسی است. این نظریه که در کشورهای متعددی در حال اجراست، از نظر بن مایه های معرفتی و اجرایی دچار کاستی هایی است. از این رو در جهت اصلاح مجرم و به تبع آن کاهش جرم با تاکید بر آموزه های قرآنی در این زمینه ایده بازگشت و اصلاح استنباط شده است. این ایده در واقع همان اجرای فرآیند توبه از سوی گناه کار هم در بعد فردی و هم در بعد اجتماعی است؛ زیرا اجرای توبه واقعی نه تنها موجب محو آثار گناه می شود، بلکه امید فرد را در تقویت بندگی افزایش داده و عنصری پویا در جبران و به دست آوردن رضایت الهی است و نیز اسباب مصونیت جامعه از گناه را فراهم می آورد. ضمن این که مراجعه به اهداف مجازات ها در اسلام نشان می دهد که هدف از کیفر، انتقام جویی نیست بلکه سوق دادن افراد به مراعات حدود و حریم الهی است؛ از این رو، این نهاد نیازمند شرایط درونی، بیرونی و تکمیلی است که در این پژوهش پس از مراجعه به منابع تفسیری و فقهی با روش توصیفی و تحلیلی به آن پرداخته شده است.کلید واژگان: شرمساری بازپذیرنده, توبه, بازگشت و اصلاح, عدالت ترمیمی, تئوری های علوم انسانی}
-
مسئله خلود در جهنم برای مرتکب قتل عمدی مومن در آیه نود و سوم سوره نساء و همچنین رابطه آن با موضوع توبه، موجب اختلاف نظر مفسران در مفهوم آیه شریفه شده است. در این پژوهش آراء مفسران و همچنین روایات تفسیری فریقین احصاء و بررسی شد و حاصل پژوهش آنکه دو قول عمده بین مفسران مشاهده می شود: 1- منظور از خلود در آیه مکث طویل است که نظر جمهور علمای اهل سنت است؛ بر اساس این رای خلود کافر نیز ابدی نخواهد بود چرا که ظاهر آیه عمومیت دارد و تنها مربوط به مومن نیست و بلکه کافر را نیز در بر می گیرد و این مسئله مخالف اجماع مسلمین است. همچنین اساس این رای، یعنی هر جا در قرآن کریم، خلود همراه واژه «ابد» باشد به معنای جاودانگی است؛ قابل اثبات نیست.2- موضوع آیه مربوط به کافری است که شخص مومنی را به خاطر ایمان وی به خدای متعال به قتل برساند و چنین شخصی برای همیشه در جهنم باقی خواهد ماند و اگر موضوع قتل مومن به خاطر مسائل حقوقی و مادی باشد کیفر وی مکث طولانی است اما در هر دو صورت شرایط توفیق توبه برای قاتل بسیار دشوار است. این دیدگاه برگرفته از روایات تفسیری معصومان (ع) است و این دیدگاه، نظر مختار جستار حاضر است.کلید واژگان: توبه, خلود, روایات تفسیری, قتل عمد, کافر}The issue of blasphemy committing the intentional murder of a believer in verse 93 of the Surah Nisaa, as well as its relationship with the theme of repentance, has caused the controversy of the commentators in the concept of the verse. In this study, the views of the commentators as well as the narratives of the Persian interpretation have been studied and the result of the study was that two major promises were made between the commentators: 1- The meaning of the verse in the verse is a long pause, the opinion of the president is Sunni scholars; it is a general promise. The appearance and also the problem of the infidels are not in hell. 2- The subject of the verse is for infidels to kill a believer for believing in God the Almighty, and such a person will remain in hell forever. This view is based on the narrative traditions of the infallibles (AS). From the points of this view, the conflict resolution concept of the appearance of the verse is a matter of repentance as well as compatibility with its descent.Keywords: Repentance, transgression, interpretive narrations, murder}
-
یکی از ابزارهای بازشناسی جریان های تاریخی، مطالعه اسناد و شواهد تاریخی است. از آنجا که قیام های توابین، یکی از مهمترین اقدامات شیعیان پس از شهادت امام حسین (ع) بوده است، به نظر می رسد بازخوانی تاریخی و تحلیلی ادعیه امام سجاد (ع) می تواند به عنوان یک مستند تاریخی، ماهیت حقیقی این قیام ها را روشن کند. مانند: ارتباط امام سجاد (ع) با قراء کوفه، تاکید امام سجاد (ع) بر اجرای حکم قصاص، گسترش فقه شیعی و... این پژوهش نشان می دهد، می توان از متون روایی بازمانده از قرن دوم و سوم هجری، به عنوان شواهدی در شناخت رویدادهای تاریخی استفاده کرد، همچنین تاریخ گذاری روایات و توجه به بافت موقعیتی روایات می تواند آثار مهمی در فهم صحیح مدلول روایات داشته باشد. از آنجا که مهمترین میراث باقی مانده از امام سجاد (ع) ادعیه ایشان است، لذا ابتدا ارتباط ایشان با گروه های فعال اجتماعی جامعه آن زمان مورد بررسی قرار گرفته، سپس به واکاوی ادعیه ایشان پرداخته شده است. در این پژوهش، برخی شواهد و مستندات که نقش امام سجاد (ع) را در شکل گیری قیام توابین و حوادث قرن اول هجری، اثبات می کند مورد بررسی قرارمی گیرد.کلید واژگان: امام سجاد (ع), صحیفه سجادیه, مطالعه اسنادی, توبه, قیام توابین}One of the tools used for recognizing historical trends is study of historical documents and evidence. After martyrdom of Imam Hussein</em> (as), Tavvabbin</em> uprisings have been from the most important Shiite actions and trends. It seems that the historical and analytical rereading of Imam Sajjad</em> (as) prayers can serve as a historical evidence to clarify the true nature of these uprisings. This research shows that remained hadith literatures from the second and third centuries A.H. are as the important evidences in the recognition of historical events. Moreover, dateline of hadiths and the attention to their context can have important implications in understanding the true meaning of hadiths. Since the most important heritage of Imam Sajjad</em> is Sahifah Sajjadiyeh</em>, firstly, his relationship with the social groups of the community at that time has been investigated and then his payers will be explored. This research study some evidence and documentation that proves the role of Imam Sajjad</em> (as) in shaping the uprising of Tavvabbin</em> and events of the first century.Keywords: Imam Sajjad (as), Sahifah Sajjadiyeh, Documentary Study, Repentance, Tavvabbin Uprising}
-
فصلنامه آیین حکمت، پیاپی 38 (زمستان 1397)، صص 213 -238تحلیل رایج کلامی توبه، آن را مسئله ای استحقاقی(ارزشی) عنوان می کند و در نهایت، آن را چشم پوشی مولا از تعذیب عبد می داند. حقیقت آن است که این تحلیل، حتی اگر صحیح باشد، نارسا و ناقص است و تنها بخشی از حقیقت توبه را نشان می دهد. آیا می توان، به جای تحلیل کلامی و رایج، تحلیلی وجودی و فلسفی از این مسئله ارائه داد؟ تحلیلی که توبه را طلب وجودی جدید و قبول آن را افاضه آن از موجود برتر بداند؟ چنین تحلیلی علاوه بر اینکه با متون دینی همخوانی بیشتری دارد، عقلانی تر و دلنشین تر است. در این تحلیل، پیش از اینکه قبول توبه مسئله ای لازم و اخلاقی باشد، نظام وجودی و علی معلولی جهان معد آن است. قبول توبه از این منظر، رسیدن عبد است به مرحله ای که در آن مستعد جوهر پسین است و در حقیقت، قبول توبه از همین تبدل وجودی و جوهری انتزاع می شود. به نظر می رسد مسئله توبه جز با حرکت جوهری نفس قابل تبیین نیست و یا حداقل، حرکت جوهری اشتدادی نفس، بهترین تبیین فلسفی موجود به شمار می رود . این نوشتار درصدد است جوهر توبه را به مدد حرکت جوهری و غنای فلسفه صدرایی در مقوله انسان شناسی تحلیل و تبیین کند و به نارسایی تحلیل کلامی و فلسفه غیرصدرایی اشاره داشته باشد.کلید واژگان: توبه, حرکت جوهری, حرکت جوهری انسان, اختیار, ملاصدرا}Ain - e - Hikmat, Volume:10 Issue: 38, 2019, PP 213 -238The common theological analysis of repentance refers to it as a problem of value, and ultimately, as the Lord`s forgiveness toward a servant. The truth is that this analysis, given its correctness, may not be considered as satisfactory and complete; it shows only a part of the truth of repentance. Is it possible to provide an existential and philosophical analysis of this issue instead of its common theological analysis? An analysis that considers repentance as a new existential demand of a servant and Lord`s satisfying it? Such an analysis, in addition to being more consistent with religious texts, is more rational and more enjoyable. In this analysis, acceptance of repentance before being regarded as a necessary and ethical issue, the existential and causal system of the world seems to be a cause and ground for it. Accepting repentance from this perspective is the arrival of the servant in a higher grade of existence. Such being the case, acceptance of repentance is abstracted from this existential transformation. It seems that the problem of repentance may only be explained by the departure motion of the soul, or at least, this may be regarded as the best explanation in the field. This article seeks to analyze and explain the essence of repentance through the substantial movement and richness of Sadra's philosophy in the field of anthropology, and refers to the failure of other theological and philosophical explanationsKeywords: Substantial Motion, Substantial Motion of Man, Free Will, Mulla Sadra}
-
یکی از اهداف اساسی علوم روان شناختی و ادیان آسمانی تحول و دگرگونی انسان ها است. «توبه» مهم ترین و پرکاربردترین واژه ای است که در قرآن کریم گویای ضرورت بازسازی و دگرگونی انسان است. بر اساس آیات قرآن و سخنان پیشوایان دین، «توبه» دو کاربرد معنایی اساسی دارد: 1. توبه به معنای «روی آوری بنیادین به خدا (ایمان آوری)» که واژه هایی مانند «تولی» و «اعراض» در برابر آن قرار می گیرد و در این صورت معادل «روی گردانی بنیادین از خدا» می شود؛ 2. توبه به معنای «روی آوری به خدا از خطا و گناه خاص» که در این صورت تعابیری مانند «اصرار بر گناه» در برابر آن قرار می گیرد. بر اساس کاربردهای معنایی توبه، دست کم چهار کارکرد روان شناختی را برای توبه می توان در نظر گرفت: 1. «ایجاد و ارتقاء معنای زندگی»، 2. «کاهش کشمکش ها و تعارضات روانی - معنوی»، 3. «افزایش سلامت روانی» و 4. «ارتقاء رشد توحیدی». این کارکردها را می توان در الگویی سلسله مراتبی قرار داد، به گونه ای که کاهش کشمکش ها و تعارضات روانی - معنوی در سطح پایین، افزایش سلامت روانی و ایجاد و ارتقاء معنای زندگی در سطوح میانی و ارتقاء رشد توحیدی در بالاترین سطح این سلسله مراتب قرار گیرد.
کلید واژگان: توبه, معنای زندگی, تعارضات و کشمکش های روانی - معنوی, سلامت روانی, رشد توحیدی}One of major goals of psychological sciences and celestial religions is development and transformation of people. “Repentance” is the most important and useful word in the Holy Quran that refer to the necessity of restructuring and transformation of human. According to Quranic verses and sayings of religious figures, repentance has two major meanings: 1) “repentance” as basic approaching to God (come to belief). In this sense, it is opposed to words such as “Tavalli” and “Eraz” that correspond to basic avoidance from God. 2) “repentance” as approaching to God from mistake and specific sins. In this sense, it corresponds to such phrases such as “insisting on sin”. Based on semantic functions of repentance, we could consider at least four psychological functions for repentance: a) “making and improving the meaning of life”, b) “reducing psycho-spiritual struggles and conflicts”, c) “increased mental health”, and d) “increased divinity development”. We could place these functions into a hierarchical model, in which reduced psycho-spiritual struggles and conflicts are at low level, increased mental health and making and improving meaning are at the middle level, and increased divinity development is at the top.
Keywords: meaning of life, psycho-spiritual conflicts, struggles, mental health, repentance} -
کاوش درباره مضامین عرفانی و اخلاقی در میراث شفاهی و مکتوب مسیحیت، به طور خاص مذهب ارتدوکس، پژوهشی است که انجام آن در هر دو سطح صورت بندی تمام مضامین و تحلیل یک به یک، در قالب مطالعات تطبیقی با اسلام، به طور خاص مذهب شیعه، بایسته است؛ چراکه به بیان ماکس مولر «آن کس که یک دین می شناسد، از همان دین هم چیزی نمی شناسد». در این مقاله با این پرسش که «در میان مضامین اخلاقی و عرفانی مسیحیت ارتدوکس، توبه چه جایگاهی دارد؟»، به کاوش در فیلوکالیا، که معتبرترین مجموعه در عرفان عملی مسیحیت ارتدوکس است، پرداخته می شود. این پژوهش که به روش تاریخی هرمنوتیک با تحلیل محتوای کیفی صورت گرفته، در مقام اثبات این حقیقت است که مفهوم توبه به لحاظ تاریخی از کهن ترین زمان ها مطرح بوده و به لحاظ هرمنوتیک، مبنای این باور عمدتا به برداشت هایی از کتاب مقدس (اعم از عهد جدید و قدیم) ارجاع داده شده است. این تحقیق نشان می دهد که توبه تنها یک عمل انسانی و تلاش فردی بر اساس دستورات دینی نیست، بلکه اقدام به توبه یک موهبت و توفیق خدایی است؛ از این رو توبه نه عاملی برای سیر و سلوک، بلکه هدف سیر و سلوک اخلاقی و عرفانی به حساب می آید.کلید واژگان: سیر و سلوک, عرفان مسیحی, مسیحیت ارتدوکس, فیلوکالیا, توبه}
-
صحیفه سجادیه، میراث گران قدر و زندگی ساز سید ساجدان علی بن الحسین(ع) است که به زبور آل محمد(ص) مشهور گشته است. در ذیل حدیث متواتر و ارجمند ثقلین و نیز مفاد کلام رسول الله (ص) «انتم مع القرآن و القرآن معکم» آموزه های روایی و قرآنی همسوی و همسان هستند. بدین سان مطالعه درون مایه صحیفه سجادیه از این منظر پژوهشی ضروری و ثمربخش است. چنانچه در بررسی، ارتباط محتوایی ژرف میان این دو میراث گران سنگ تبیین شود، می تواند دلیلی استوار به صحت انتساب صحیفه به امام(ع) باشد. این پژوهش با تبیین ارتباط قرآن و صحیفه و توجه به تفسیر آیات درزمینه خاستگاه های توبه تلاشی در راه نشان دادن پیوند محتوایی این دو کتاب شریف است. پژوهش حاضر، با مراجعه به صحیفه سجادیه، مهم ترین خاستگاه های توبه را - که ریشه در ذات متعالی و صفات کمال پروردگار دارد مانند قدرت، رحمت، غفاریت، توابیت، فضل - استخراج نموده، سپس هرکدام از این اصول را مورد تحلیل و بررسی بیشتر قرار داده است.کلید واژگان: قرآن, صحیفه سجادیه, توبه, مبانی}
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.