جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « سیاحت » در نشریات گروه « علوم قرآن و حدیث »

از جمله مسایل حایز اهمیت در فقه، مساله گردشگری است. در آیات قرآن کریم تشویق به سیاحت و گردشگری شده است: «فسیروا فی الارض»(رم/9). در پی همین سفارش های قرآن مجید، از اهل بیت علیهم السلام نیز احادیث بسیاری راجع به سیر و سفر روایت شده که نشان دهنده مطلوبیت گردشگری از نظر فقهی است. مردم نیز به فراخور توانایی ها و ابزاری که در اختیار داشته اند به انگیزه های گوناگون به گردشگری در زمین می پرداخته اند.در حالی که گردشگری در دهه های گذشته بیشتر به انگیزه تفریح و تفرج مطمح نظر گردشگران بوده، امروزه در کنار این هدف، انگیزه های اقتصادی و تجاری نیز به عنوان یک هدف مهم، برجسته و نمایان است. به گواهی تاریخ نیز، انسان، همواره در پی تامین نیازهای زندگی، برای مبادله کالا، راهی شهرها و کشورهای دیگر می شده است. امروزه صنعت گردشگری در دنیا به عنوان صنعتی بسیار درآمدزا، اشتغال آفرین و مولد، در ردیف اولین منابع درآمدی بسیاری از کشورها ازجمله کشورهای اسلامی قرار گرفته است. در این کشورها، معاملات انجام شده در قالب گردشگری، گاه در داخل کشور با افراد مسلمان و گاه خارج از آن با افراد کافر صورت می گیرد؛ کافر حربی و غیرحربی. داد و ستد در هر دو قسم دارای اشکال و احکام مختص به خود بوده که در فقه به آن پرداخته شده است. حاصل این نوشتار پس از بررسی منابع فقهی این است که اصل اولی در معاملات با کفار حربی عدم جواز و با کفار غیرحربی جواز است. اما در برخی موارد حکم حرمت بر آن بار می شود همانند معاملاتی که باعث ضرر بر مسلمین و تقویت یا تسلط کفار بر مال و جان آنان شود، همچنین معاملاتی که سبب ترویج فرهنگ کفار یا تشبه به آنان گردد و مواردی از این قبیل. در اینجا به جواز معامله ربوی با کفار نیز پرداخته شده است. این مقاله درصدد آن است تا با بررسی مبانی معاملات در اسلام، حکم و محدوده معاملاتی که از طریق گردشگری با افراد مسلمان و کافر صورت می پذیرد را از منظر فقه مورد پژوهش قرار دهد. در این نوشتار با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی با رویکرد فقهی به بررسی مطالب پرداخته شده است.

در جهان امروز، گردشگری از زاویه های مختلف به عنوان یک صنعت مهم مطرح است؛ اما در آموزه های اسلامی مشروط به این است که ملاک های دینی و ارزشی در آن کاملا رعایت گردیده و اهداف آن الهی باشد؛ در این مقاله که با عنوان:(مولفه های تربیتی گردشگری مطلوب از دیدگاه قرآن کریم) تدوین گردیده، نویسنده در پی طرح برخی از مولفه های مهم تربیتی گردشگری از دیدگاه قرآن کریم است که یافته های تحقیق را تشکیل می دهد و روش تحقیق از نوع اسنادی_ کتاب خانه ای و تحلیل محتواست تا نوعی گردشگری گردشگران، منطبق بر ارزش ها و ملاک های ارزنده قرآنی انجام گردیده و سیاحت سیاحان، اهداف بلند و عالی ای را تعقیب نماید.اهم مولفه های تربیتی از منظرگاه کلام وحی در این تحقیق؛ حصول بصیرت، پذیرش رسالت انبیای الهی، پند و عبرت پذیری، مشاهده آثار باستانی و تاریخی، معرفت و شناخت عمیق از پدیده ها و پیامدهای ناگوار طغیانگری و آثار ارزشمند سلوک طریق الهی، معتقد شدن به رستاخیز و معاد، پذیرش اسلام، پی بردن به نشانه های قدرت الهی، مانع تکذیب حقایق هستی، هدایت یافتگی، توحید پرستی، هستند که در رشد روحی و معنوی انسان آثاری ارزشمندی را پی ریزی خواهند کرد.

آموزه های قرآن و سیره معصومین (ع) درباره ی حقوق و رشد کودک، همواره به تعلیم و تربیت او همگرا شده است. در قرآن کریم و احادیث، به استفاده از گردشگری با عناوینی چون؛ سیر و سفر، سیاحت، برای اهداف فردی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، به ویژه تقویت بعد عبادی سفارش شده است، و مصادیقی بر استفاده از گردشگری در جریان تربیت کودکان مشاهده می شود. هدف این پژوهش بررسی" نقش گردشگری بر پرورش کودک در ساحت های تربیتی از دیدگاه قرآن و حدیث"، است. در این پژوهش، از راهبرد استدلال منطقی در تحقیقات کیفی استفاده شد. یافته های این بررسی نشان می دهد؛ که مکتب تربیتی اسلام؛ قرآن و حدیث، بر به کارگیری روش های جذاب و فعال یادگیری در تربیت متربیان، متناسب با ویژگی ها و نیازهای آنان، تاکید دارند.همچنین گردشگری و سفرهای میدانی مدرسه موجب تقویت؛ مهارت های فردی و اجتماعی دانش آموزان می شود. در نظام آموزشی جمهوری اسلامی ایران، به استفاده از این روش ها به ویژه گردشگری در برنامه ی درسی دوره ی ابتدایی توجه چندانی نمی شود. این بررسی به معرفی برخی از روش های موثر یادگیری مستند به آموزه های دینی، پرداخته است.همچنین برای نقش آفرینی گردشگری در برنامه درسی دانش آموزان ابتدایی، چارچوبی را برای نیل به ساحت های تربیتی مبتنی بر قرآن و حدیث پیشنهاد نموده است.

امروزه نقش گردشگری و جهانگردی بر اقتصاد و فرهنگ کشورها غیر قابل انکار است. گردشگری در دنیای امروز با اهداف گوناگونی صورت می پذیرد. در فرهنگ اسلامی، انجام بعضی از اعمال و مناسک عبادی مانند حج و عمره و نیز زیارت مکان هایی که دارای ارزش معنوی هستند، به عنوان اهداف گردشگری مطرح می شوند. همچنین،وظایفی چون هجرت وجهاد را نیز می توان از اهداف گردشگری برشمرد و یا صله رحم که گاهی مستلزم انجام گردشگری است. تفریح و تفرج، تجارت و کسب علم و دانش نیز از موضوعاتی است که به عنوان اهداف گردشگری، در فرهنگ اسلامی بدان سفارش شده است. گردشگری و جهانگردی بخش جدایی ناپذیر در فرهنگ و تمدن اسلامی به شمار می روند که باید در تبیین سبک زندگی و برنامه ریزی های کلان و راهبردی در حکومت اسلامی لحاظ گردند. بدیهی است که مطالعه اهداف گردشگری موضوعی بنیادین درمطالعات گردشگری و جهانگردی به شمار می رود.

این مقاله بر آن است که به معنا شناسی سیاحت و گردشگری در قرآن کریم بپردازد تا با کشف معارف جدید از قرآن اندیشه نظام دار بودن آن معارف روشن شود. زیرا واژگان مترادف با گردشگری گاهی در بافت زبانی آیات ذکر شده است و گاهی براساس سیاق آیات و تفاسیر مربوط به آن، روشن می شود. این مقاله به شرح و تبیین واژه سیاحت و سپس واژگان دیگری که به این مهم در ارتباط است در حوزه های لغت، تفسیر و سیاق آیات می پردازد.
از آنچه در متن مقاله بیان شد می توان گفت، گردشگری نقل مکان از جایی به جای دیگر برای تامین نیازهای مادی و معنوی است،که به طور مستقیم و غیر مستقیم بر زندگی انسان اثر می گذارد و آدمیان را به اهداف گردشگری که همان سیر الی الله است رهنمون می سازد.