به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "مثنوی" در نشریات گروه "علوم قرآن و حدیث"

تکرار جستجوی کلیدواژه «مثنوی» در نشریات گروه «علوم انسانی»
  • علی بازوند *، آرش امرایی، رحمت شایسته فر

    مولوی جلال الدین از شاعران بزرگ قرن هفتم هجری است که آثار او مملو از گنجینه هایی گران بها از معارف الهی، آیات و احادیث است. مولوی درآثار خویش گاهی برداشت های دیگرگونه ای از آیات و احادیث ارائه می کند که حاکی از احاطه عمیق شاعر به علوم اسلامی به ویژه علوم قرآنی است. فهم کلام ایشان در بسیاری از موارد بدون اشراف و آگاهی داشتن از این برداشت های دیگرگونه امکان پذیرنیست؛ زیرا در برخی موارد شاعر از یک آیه در دو متن یا دو موقعیت خاص، دو برداشت متفاوت ارائه می کند. فهم این نوع آیات و احادیث در سخنان مولوی گاهی مستلزم درک معانی مجازی برخی کلمات و عبارات است که به نمایندگی از اشخاص و اشیا و نظایر آن ها چهارچوب ظاهری کلام را شکل می بخشند. این عبارات وکلمات به منزله رموزی هستند که راه بردن به آن ها و دست یافتن به حقیقت مفهوم آن ها، جز از طریق گشودنشان ممکن نیست. هدف پژوهندگان در این مقاله این است که نشان دهند مولوی به تناسب موقعیت-های متفاوت و بسته به مقتضای شرایط و هم چنین رویکرد متفاوت تربیتی، تاویل های گوناگونی از یک آیه قرآن انجام می دهد. در این مقاله با مقایسه برداشت های دیگرگونه مولوی در فیه مافیه و مثنوی شریف از یک آیه، می کوشیم خوانندگان را در فهم سخن مولوی یاری دهیم. نتایج این پژوهش نشان می دهد که مولوی از یک آیه در شرایط خاص تربیتی برداشت ها و تاویل های متفاوتی داشته است.

    کلید واژگان: تاویل, مثنوی, مولوی, قرآن, فیه مافیه
    ALI BAZVAND *, Arash Amrai, RAHMAT Shayesthefar

    Comparison of Rumi's Different Perceptions of Quranic Verses infih-e Ma-fih and Masnavi Faye with Educational Approach Molavi is one of the most famous poets in the seventh century whose valuable verses and narrations are replete with divine teaching, verses from the Holy Quran and Hhadises. His different Interpretations of Quran verses and Hhadises in his works (fih-e-ma-fih) show that he has complete understanding over the Islamic and Quran science. The understanding of his words would be impossible without a sound knowledge of his interpretation of Holy Quran as it happens that the poet has more than one interpretations of the same verse. The difficulty in understanding Molavi’s Interpretations is mainly originated from his skillful use of signs and symbols. These symbols are considered as secrets whose decoding seems to be very difficult. In this paper, the researcher tries to investigate the speeches which have different meanings, helping the readers to interpretation this mystic poet.

    Keywords: Fih-E-Ma-Fih, Different Interpretations, Masnavi, Verses, Molavi
  • مجتبی نوشادی، سید احمد حسینی کازرونی*، سید محمود سید صادقی

    با نگاهی به تجلی آیات قرآن کریم در آثار پارسی گویان، می توان مولانا را سرآمد شاعران و نویسندگان در بهره گیری از آیات قرآن کریم دانست که در مثنوی معنوی به شیوه های گوناگون به بهره گیری گسترده از آیات قرآن کریم پرداخته و از این رو حایز بیش ترین اثرپذیری از قرآن کریم است. مجاز و شکل های گوناگون آن یکی از مهم ترین و موثرترین ساختارها و صنایع ادبی در بلاغت به شمار می رود و در قران کریم به شکل های  مختلف از آن  استفاده شده است که به درک مفاهیم برای مخاطبین بسیار موثر است. با توجه به بسامد فراوان صنعت مجاز در قرآن کریم و سبک های متنوع کاربرد آن و معانی ژرف نهفته در آن که یکی از مستلزمات درک و فهم عمیق کلام وحی است، ضرورت انجام این پژوهش احساس می شود. مقاله پیش رو به دنبال آن است که با روش توصیفی تحلیلی، ابیاتی از مثنوی را که صور بیانی مجاز آن ها تحت تاثیر آیات قرآن کریم، شکل گرفته است، استخراج نموده، شیوه های اثرپذیری و تفسیر مولانا از قران در شیوه های کاربرد آرایه مجاز در مثنوی و جنبه های گوناگون  معنایی و اسرار و رموز بلاغی آن را مورد واکاوی قرار دهد. نتایج پژوهش نشان می دهد که بلاغت قرآن، علاوه بر تاثیری که بر اندیشه و زبان مولانا در مثنوی داشته، در تحول و تطور انواع مجاز در مثنوی نیز نقش چشمگیری داشته است.

    کلید واژگان: بلاغت قران, اعجاز قرآن, مثنوی, مجاز
    Mojtaba Noushadi, Seyyed Ahmad Hosseini Kazerouni *, Seyyed Mahmoud Seyyed Sadeghi

    Looking at the manifestation of the ayahs of the Holy Qur’an in the works of the Persian poets and writers, one can realize Rumi as leader in using the ayahs of the Holy Qur’an in a variety of ways in his Masnavi. Metonymy and its different forms are among the most important and effective literary structures and devices in the science of rhetorics, which have been used in various forms in the Holy Qur'an, facilitating the understanding of the concepts. The present research deemed significant due to the high frequency of metonymy and its variety of styles in the Holy Qur’an as well as the deep meanings conveyed using it, the understanding of which is a prerequisite for an in-depth understanding of the word of God. Thus this article extracted, by means of a descriptive-analytical method, verses from Masnavi whose forms of metonymy have been formed under the influence of ayahs of the Holy Qur’an, and explored the ways in which Rumi was influenced by, and hence interpreted, the Qur’an in terms of his application of metonymy in Masnavi as well as it its various semantic aspects and rhetorical mysteries. The results show that the rhetoric of the Qur’an, in addition to its effect on the thought and language of Rumi in Masnavi, has also played a significant role in the evolution of types of metonymy in Masnavi.

    Keywords: rhetoric of the Qur’an, miracle of the Qur’an, Masnavi, the Qur’an, Metonymy
  • زیبا کاظمیان، سید عادل نادرعلی*، مریم حاجی عبدالباقی، طیبه اکبری راد

    نشانه شناسی تاثیر برجسته ای در تحلیل ابعاد پرداخته نشده متون دارد. در این نظام، رمزگان ها دارای اهمیت ویژه ای هستند. در این زمینه، آراء رولان بارت از اعتبار بیشتری برخوردار است. او رمزگان ها را به پنج نوع کنشی، هرمنوتیکی، نمادین، معنابنی و فرهنگی تقسیم می کند. به این واسطه، امکان ارایه تحلیلی متقن از لایه های ثانویه و زیرین متن فراهم می شود. در مقاله پیش رو، با استناد به منابع کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی و با کاربست نظریه رمزگان بارت، قصه آدم(ع) در قرآن با نگاهی به آراء مفسران شیعی کاویده شده است تا به این پرسش اصلی پاسخ داده شود که اغراض ثانویه از بازگویی این روایت دینی چه بوده و روایت در بازتولید معانی مختلف چه تاثیری داشته است؟ نتایح تحقیق نشان می دهد که بازتاب رمزگان فرهنگی در آیات مرتبط، حاکی از نمود گسترده ایدیولوژی و بینامتنیت دینی برای پیشبرد روایت-ها است. رمزگان هرمنوتیکی در کشف ابعاد مبهم روایت برای فرشتگان در ابتدا و مخاطبان در سطح ثانویه موثر بوده است. تقابل های دوگانی در رمزگان نمادین، بر رویارویی دایمی نیکی و بدی متمرکز است. بررسی رمزگان های معنابنی در آیات نشان می دهد که قصه پرداز با استفاده از واژه ها و عبارات دینی، نظام دلالتی مطلوبش را شرح داده و با هدف تقویت بینش مخاطبان، به معرفی شخصیت های روایت پرداخته است. همچنین، رمزگان کنشی در بازنمایی تحولات معرفتی آدم(ع) و حوا تاثیر مطلوب داشته است.

    کلید واژگان: بلاغت قران, اعجاز قرآن, مثنوی, مجاز
    Ziba Kazemian, Seyyed Adel Nader Ali *, Maryam Haji Abdolbaghi, Tayyebeh Akbari Rad

    Semiotics has a prominent effect in analyzing the unaddressed dimensions of texts. In this system, codes are of particular importance. In this regard, Roland Barthes's views are more credible. He divides codes into five types: proairetic, hermeneutic, symbolic, semantic, and cultural. This categorization allows for a solid analysis of the underlying and secondary layers of the text. In the present article, using Barthes's sign theory, the story of Prophet Adam in the Qur’an was examined and analyzed by looking at the views of Shiite exegetes to reveal the secondary intentions of retelling this religious narration and the direct effect of the narration in reproducing different meanings. The results show that the reflection of cultural codes in the relevant ayahs indicates the widespread expression of religious ideology and intertextuality to advance the narratives. Hermeneutic codes have been effective in discovering the ambiguous dimensions of narrative for angels (at the first level) and for the audiences (at the secondary level). Dualistic confrontations in symbolic codes have focused on the constant confrontation of good and evil. The analysis of the semantic codes in the ayahs shows that the narrator, using religious words and phrases, has described his preferred signification system and has introduced the characters of the narrative with the aim of strengthening the audience's range of insights. Also, proairetic codes have been desirably effective in representing the quality of the epistemological developments of Adam (UHBP) and Eve.

    Keywords: rhetoric of the Qur’an, miracle of the Qur’an, Masnavi, the Qur’an, Metonymy
  • دکتر احمد احمدی

    اختلاف قرایات قرآنی، که موضوع یکی از علوم مهم موجود در جغرافیای اسلام و از جمله مسایل مهم علوم قرآنی به خصوص در قرون اولیه به شمار می رفته است، عمدتا از اوایل قرن چهارم هجری، به شکل مدون در فرهنگ عامه مسلمانان در مواردی عدیده، معرکه آراء محققان، و مایه نزاع ها و زمینه ابراز تعصبات دینی و فرقه ای گردیده است. آیه 130 سوره صافات «سلام علی آل یاسین» از جمله این موارد است. این قرایت از آیه شریفه که در قرایت مشهور عام موجود در متن قرآن، به همین صورت مکتوب شده است، در برخی قرایات مشهور دیگر و در احادیث، به شکل «سلام علی آل یاسین» آمده است. نویسنده در این مقاله دیدگاه خاص مولوی را در این خصوص در مثنوی، مورد بررسی قرار داده و همسویی آن را با نظر گروهی از علمای اهل سنت، و نیز قاطبه علمای شیعه پیش چشم خواننده می نهد.

    کلید واژگان: قرآن, اختلاف قرایت, آل یاسین, علمای اهل سنت, علمای شیعه, مولوی, مثنوی
    Ahmad Ahmadi

    The difference between the Qur'anic readings, which is one of the most important sciences in the geography of Islam and one of the most important issues in the Qur'anic sciences, especially in the early centuries, mainly since the early of forth century, has been the subject of scholarly controversy, and the cause of religious and sectarian strife in a written form in Muslim public culture. Verse 130 of Surah Safat " سلام علی آل یاسین : Peace be upon Al-e-Yasin" is one of these cases. This recitation of the holy verse, which has been written in the same way in the popular recitation of the Qur'an, has been mentioned in some other famous recitations and in the hadiths in the form of " سلام علی آل یاسین ". In this article, the author examines Rumi's special view in this regard in Mathnavi, and presents its similarity with the opinion of a group of Sunni scholars, as well as the majority of Shiite scholars.

  • سید عطاء الله افتخاری*

    زیبایی های ظاهری و باطنی قرآن،جامعیت،نوبودن، و عمق مفهیم قرآنی موجب شده که شاعران و نویندگان مسلمان نوشته های خود را مزین به کلام وحی نمایند و در تحلیل و تبیین آن تلاش کنند.در میان شاعران شاید کسی به اندازه مولوی از قرآن تاثیر نپذیرفته،تجلی قرآن کریم در مثنوی در موضوعات گوناگون امری واضح و مبرهن است.جذابیت مثنوی بدون شک مرهون توجه خاص مولوی به قرآن است.تبلور آیات قرآن کریم در مثنوی آن چنان گسترده است که فهم بسیاری از ابیات آن جز با شناخت آیات قرآن و تفاسیر آن میسور نیست. با توجه به گستردگی موضوعات مثنوی که متاثر از قرآن است در این مقاله صرفا ،اوصاف قرآن کریم که در کلام وحی وارد شده و مولوی به آن آیات استناد کرده است مورد بررسی قرار گرفته است.یافته های تحقیق نشان می دهد که در مثنوی اغلب آیاتی که ویژگیهای قرآن را بیان کرده مورد توجه شاعر قرار گرفته و به تفسیر آنها پرداخته است و مولوی توانسته است برای نیل به اغراض خویش و اثبات اندیشه های دینی از قرآن کریم و آیات زیبای آن به بهترین صورت استفاده کند.

    کلید واژگان: اوصاف قرآن, وحی, مولوی, مثنوی, آیه
    Sayyed Ata&#, Allah Eftekhari *

    The outward and inward beauties of the Qur'an, the comprehensiveness, novelty, and depth of the Qur'anic meaning have caused Muslim poets and listeners to embellish their writings with the word of revelation and try to analyze and explain it. Unaffected, the manifestation of the Holy Quran in Masnavi in ​​various subjects is clear and obvious. The attractiveness of Masnavi is undoubtedly due to Rumi's special attention to the Quran. And its interpretations are not possible. Due to the wide range of topics in Masnavi that is influenced by the Qur'an, in this article only, the attributes of the Holy Qur'an that have been included in the word of revelation and Rumi has referred to those verses have been examined. Research findings show that most verses in Masnavi Which has expressed the characteristics of the Qur'an and has been considered by the poet and interpreted, and Rumi has been able to use the Holy Qur'an and its beautiful verses in the best way to achieve his goals and prove religious ideas.

    Keywords: Attributes of Quran, revelation, Rumi, Masnavi, verse
  • رضا اشرف زاده، محمد بهنام فر، نازنین احسانی
    «مثنوی معنوی» حاصل تطور و سیر قصه ها در طول زمان است. این قصه ها راه شناخت ورود به دنیای مولانا و آشناشدن با خلاقیت وی در عرصه داستان پردازی است. «تفسیر کمبریج» نیز از تفاسیر مهمی است که مخصوصا از جنبه ادبی اهمیت دارد و دارای داستان هایی است که به اقتضای مطلب در جای جای کتاب پراکنده اند. این داستان ها در «مثنوی معنوی» و «تفسیر کمبریج» می توانند از دیدگاه های مختلف مورد بررسی قرار بگیرند. در این تحقیق، مقایسه ای تطبیقی میان داستان های «مثنوی معنوی» و «تفسیر کمبریج» انجام شده است. در این امر که نوعی خوانش ارتباطی است، ارتباط دو متن را به یکدیگر آشکار می کند.
    کلید واژگان: قصص قرآنی, داستان پردازی, مثنوی, تفسیر کمبریج
    Reza Ashrafzadeh, Mohammad Behnamfar, Nazanin Ehsani
    Mathnavi-i Manavi is the result of the stories circulation in the period of time. These stories are the key to Molana's world and to know his creativity in story writing. Cambridge Interpretation is also one of the important interpretations which is especially important from literary point of view and includes stories which are brought in different parts of the book based on the related subjects. These stories could be studied from different aspects and viewpoints in Mathnavi-i Manavi and Cambridge Interpretation. The present research clarifies the relationship between two texts comparatively.
    Keywords: Stories, story writing, narration, Mathnavi-i Manavi, Cambridge Interpretation
  • محمد بهنام فر، علیرضا باغبان
    عارفان مسلمان سرچشمه های معرفت را در میثاق الست می جویند. مولانا بی تردید یکی از سرآمدان این ریشه یابی است. در این نوشته با طرح موضوع ریشه یابی معرفت در ماجرای الست و همانندی آن با نظریه یادکرد(anamnesis) افلاطون، به شیوه تحلیلی، دیدگاه مولانا در مثنوی را بازکاویده ایم. بر بنیاد این دیدگاه کسانی که در ماجرای الست و پیش از تعین وجودی از معرفت اجمالی شهودی بهره ور شدند، هرچند در زندگی دنیایی، مدتی حکمت و دانایی نخستین را ازیادمی برند و گرفتار نسیان و گاه غفلت می شوند، این استعداد در آن ها هست که پرورده شریعت و طریقت شوند و با تجدید خاطره ازلی الست، آرزومندانه به جست و جو پردازند و به حضرت حق راه یابند. میثاق الست ماجرایی همگانی بوده است و اگر برخی روح ها گویی بویی از آن شراب ازلی نبرده اند و انگار گم شده ای ندارند، دلیل آن را باید در فراموشی و نسیان جست. بنابراین مولانا بر این باور است که هیچ آفریده ای از معرفت بی نصیب نیست بلکه مرتبه ای از معرفت شهودی اجمالی، از الست با همه هست و محبوب ازلی گم کرده ای همگانی است.
    کلید واژگان: افلاطون, الست, فراموشی, مثنوی, معرفت, مولوی, نظریه یادکرد
    Mohammad Behnamfar, Alireza Baghban
    Muslim mystics seek the roots of episteme in the Vow of Yawm-i-Alast. Mawlānā is undoubtedly one of the prime figures in such an attempt. The present study focuses on the origins of episteme in the Vow of Yawm-i-Alast and its similarity to Platonic anamnesis theory. The analytical method used in this study traces Mawlānā’s view of this concept. On the basis of this theory, those who were provided with a sketchy intuitional episteme in the Vow of Yawm-i-Alast and prior to the 'certainty of existence' have the potential to be trained by sharia and tariqa although sometime in this world's life they forget the original wisdom and knowledge and fall in oblivion and negligence; and by remembering the eternal Vow of Yawm-i-Alast to eagerly search their way towards God. The Vow of Yawm-i-Alast has been a universal truth and if there are souls deprived of that eternal wine, living as if they have nothing to seek, it is because of oblivion and negligence. Thus, Mawlānā holds that no creature is devoid of episteme; every creature has had, since Yawm-i-Alast, within itself a level of the sketchy intuitional episteme and the eternal loved one (God) is what everyone seeks.
    Keywords: Plato, (Yawm, i, )Alast, Masnavi, episteme, Mawlānā (Rumi), anamnesis theory
  • محمد آهی*، زهرا آزادی نسب
    امانت الهی از مباحث میان ژرف و ارزشمندی است که درک آن مستلزم مطالعه و پژوهشی عمیق، میان رشته ای و گسترده است. پژوهش های صورت گرفته در این زمینه چشمگیر نیست. در متون تفسیری و عرفانی حقایق و مصادیقی برای آن ذکر شده است. در متون تفسیری شیعی مصداق «ولایت و حقیقت دین» از میان مصادیق ذکر شده، از بسامد بالایی برخوردار است. در تفاسیر اهل سنت مصداق «تکالیف دینی» بیشترین تاکید را دارد. در متون عرفانی بنابر شیوه تاویل گرایی مصادیقی چون«عشق، معرفت، تکالیف دینی و ولایت» مصداق امانت دانسته شده است که تکیه اغلب این متون چه تفسیری چه عرفانی، بیشتر به ذکر مصادیق امانت بوده و بعضا به امور مرتبط با امانت الهی از جمله علت پذیرش انسان، ابای دیگران و... نیز پرداخته اند. ازاین روی در این مقاله سعی شده است حقیقت امانت،سرارائه، علت پذیرش انسان و ابای دیگران با استنادات نقلی واستدلالات عقلی، تبیین و تحلیل گردد و بر این اساس دیدگاه مولوی در این زمینه مورد بررسی قرار گیرد.
    کلید واژگان: امانت الهی, قرآن, مثنوی, میان رشته ای, انسان
    Mohammad Ahi*, Zahra Azadi Nasab
    The divine loan is a profound and worthwhile topic that requires an in-depth، interdisciplinary and broad study. The studies carried out in this area are not considerable، however. Facts about and samples of the Divine Loan has been cited in exegetic and mystical texts. The divine loan is a profound and worthwhile topic that requires an in-depth، interdisciplinary and broad study. The studies carried out in this area are not considerable، however. Facts about and samples of the Divine Loan has been cited in exegetic and mystical texts. In the Shiite exegetic texts، seeing Divine Loan as «the guardianship (velayat) and the core of the religion» has high popularity while the Sunni interpretations emphasize «religious practices». In the mystical texts based on the method of interpretation، the loan has found meanings like «love، knowledge، religious practices and guardianship». In most such exegetic or mystical texts there is an emphasis on mentioning the samples and examples but occasionally they have addressed some pertinent issues such as accepting the Divine Loan by the mankind، refusing it by others. Therefore، in this article، using scriptural citations and rational arguments، we have tried to explain and analyse the truth of the Loan، the mystery of the divine offer، the reason why mankind accepted it and why others refused to do so، in order to study Rumi''s view in this regard.
    Keywords: Divine Loan, the Quran, Masnavi, interdisciplinary, mankind
  • نسرین کریم پور، محمد کاظم یوسف پور*
    مفهوم خوف و رجا از بعد معرفت شناختی و نظام اصطلاح شناسی در قرآن و در آثار عرفانی، به ویژه مثنوی معنوی جایگاهی ویژه دارد. از این رو این مقاله کوشیده است ابتدا مفهوم این دو واژه را در قرآن کریم بکاود و سپس تاویلات عرفانی این مفاهیم را در نگاه و اندیشه مولوی بررسی نماید. در این رهگذر، سیر مفهومی و تاریخی این دو مفهوم در اندیشه و کلام متصوفه و عرفا تا عصر مولانا نیز به اختصار بررسی می گردد.
    نتیجه تحقیق نشان می دهد که مولانا با تکیه بر قرآن و آموزه های دینی، احادیث و روایات به این دو مقوله مکمل نگریسته و در تبیین مفهوم و حقیقت خوف و رجا با تاثیر از کلیت اندیشه عارفان اهل سکر، اندیشه خاص و تفکر عاشقانه خود را به کار گرفته است. مولانا با تلفیق رجا و عشق، رجا را بر خوف برتری می دهد تا اندیشه غالب در مثنوی، یعنی عشق و وصال، در اجزای آن نیز تبلور یابد.
    کلید واژگان: خوف, رجا, قرآن, عرفان, مثنوی
    Nasrin Karimpour, Mohammad Kazem Yousefpour*
    From an epistemological perspective and in a terminological system the concepts of Khouf (fear) and Reja’e (hope) in Quran have special places in mystical works especially Masnavi-e Manavi. Therefore this article has tried first to analyze the concepts of these two words in Holy Quran and then to examine the mystical interpretations of them in Moulavi’s view and thought. Through this way the conceptual and historical course of these two concepts in the ideas and words of Sufis and mystics until the age of Moulana is also investigated briefly. The results of research indicate that Moulana have looked upon these two supplementary concepts based on the holy Quran and religious teachings, Hadiths, and accounts and in explaining the concept and truth of Khouf and Reja’e he was influenced by the universality of the ideas of love drunken mystics and has applied his own idea and way of thinking. Moulana by integrating Reja’e and love prefers Reja’e over Khouf so that the dominant idea in Masnavi, that is love and reunion, would also be crystallized in its components.
    Keywords: Khouf, Rejae, Quran, Mysticism, Masnavi
  • مهدی ممتحن، فاطمه قربانی
    مولانا حیوانات و حکایت های آن ها را برای بیان و تعلیم آموزه های اخلاقی، فلسفی و عرفانی هنرمندانه از دل شعر، تمثیل و رمز تصاویر زیبا و نغز می آفریند و کلام خود را در کمال زیبایی به نمایش می گذارد، و از کنایات، ضرب المثل ها و باورهای عامیانه مربوط به هر حیوان در بیان این آموزه ها استفاده می کند. بر همین اساس مقاله حاضر با عنوان بررسی تطبیقی دو حیوان عنکبوت و زنبور عسل در قرآن و «مثنوی» را مورد بررسی قرار داده ایم.
    کلید واژگان: ادبیات تطبیقی, زنبورعسل, عنکبوت, قرآن, مثنوی
    Mehdi Momtahen, Fatemeh Ghorbani
    Maulana animals and their tales to tell And teach the doctrine of moral, philosophical and mystical art of the poem, Analogy, password and wish to create beautiful images and words in a beautiful park exhibits, and the Kenai, proverbs and folk beliefs about each animal uses to express this doctrine. Accordingly, the present paper a comparative study of two pet spiders and bees have studied the Quran and the Masnavi.
    Keywords: educational literature, bees, spider, Qran, Masnavi
  • جلیل آقاخانی
    با راهیابی عرفان اسلامی به ادبیات فارسی، افزون بر بیان حالت های روحی عرفا، در تعلیم و پاکی روح سالک تاثیر شگرفی از خود برجای نهاد. این مقاله با نگاهی به سیر عرفان ادبی، در پی نشان دادن جایگاه مولوی در این عرصه است. از آغاز قرن چهارم، عرفان اسلامی رسما وارد فضای ادبیات فارسی گردید. در قرن ششم، سنایی با شعر زاهدانه و تعلیمی برای نخستین بار مباحث عرفانی را به طور جدی در مثنوی و قصیده هایش آشکار کرد. پس از وی عطار با شعرهای عاشقانه (عرفانی) خویش این سیر را تکمیل نمود و مولوی با تکیه بر این دو آن را به اوج رساند. با وجود دیگر آثار مولانا، دو اثر منظوم اوست که در فضای عرفان ادبی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
    بی شک اثر بزرگ و بی مانند مولانا «مثنوی» است که چکیده و حاصل جمیع تجربه های عرفانی مطرح شده در دنیای اسلام در عالم شعر به شمار می رود. این اثر منظوم به نوعی دائره المعارف افکار و عقاید مولانا نیز به حساب می آید.
    در «دیوان شمس» روح شادمانه ای موج می زند که کمتر در غزل های شاعران دیگر دیده می شود؛ حالتی پرهیجان و آکنده از شور و حرکت که در غالب این غزل ها است، ویژگی عمده غزل سرایی مولانا است. غزل های ساده و بی قید او حالتی صمیمانه دارند و همین باعث می شود که الفاظ و تعبیرات شعر او گه گاه کوبنده و سیل آسا گردد و طغیان واقعی روحی پرهیجان را نشان بدهد.
    کلید واژگان: عرفان اسلامی, عرفان ادبی, سنایی, عطار, مولانا, مثنوی, دیوان شمس
  • تدبیر خام و حسادت ناروا
    شهریار حسن زاده، ربابه جهانبانی
    داستان یوسف و زلیخا از جذاب ترین قصه های قرآنی است که ذوق و اندیشه پویای شاعران و راویان را بر آن داشته که به طبع آزمایی در مورد این قصه بپردازند. خاوری نیز از آن گروه شاعرانی است که توانایی خود را در سرودن این قصه به کمال نشان داده است. از طرفی برای نشان دادن چهره واقعی این شخصیت الهی و فرزند صدیق یعیوب، باید قرآن را منبع اساسی بیان زندگی او قرار داد. در بررسی تطبیقی این کتاب با قرآن کریم و تفسیر المیزان روشن شد که شاعر با رعایت جنبه های دینی تاریخی، اخلاقی و غیره، از قرآن برای سرودن مثنوی خود استفاده کرده و حتی پند و اندرز حکیمانه خود را در قالب قصه برای خوانندگان عرضه کرده است. او با قدرت مبالغه آمیز خود به خوبی از عهده پردازش داستان بر امده و بخش های دیگری نیز به آن افزوده است و جذابیت قصه را چند برابر کرده است. این مقاله بر این است تا ضمن مقایسه موضوعی داستان با سه منبع قرآن، تفسیر المیزان و یوسف و زلیخای خاوری تحلیل ساده روان شناختی نیز از قصه ارائه کند.
    کلید واژگان: یوسف و زلیخا, قرآن, تفسیر المیزان, خاوری, بررسی تطبیقی, مثنوی, اخلاق, تحلیل روان شناختی
    IMPRUDENCE AND UNDUE ENVY
    Shahriar Hasan Zadeh, Robabeh Jahanbani
    Story of Joseph and Zulcikha is one of the most interesting stories of Quran which has intrigued writers and poets to publish about this story. Khavari is among poets who have boasted their ability to versify this story. On the other hand in order to elaborate on the life and character ofJacob Quran has to be the basic source. In a comparison of Khavari 's book with Quran and Almizan it becomes obvious that the poet has referred to Quran and taken into consideration all the historical and ethical details to versify this story. The present article compares and studies the story of Joseph and Zuleikha in three different resources namely Quran, Almizan and Khavaris book.
    Keywords: Alrnizan, Quran Khavari, Joseph, Zuleikha. comparison
  • امام علی (ع) در آیینه معنوی مولوی
    سیدسلمان صفوی
  • تصویرگری نفس با عناصر طبیعت در آثار منظوم مولوی
    مهدی شریفیان، فاطمه حجه فروش
  • جلوه های قضا و قدر و جبر و اختیار در حدیقه سنائی و مثنوی مولوی
    مریم شفیعی تابان
  • محمد بهرامی
    جلال الدین محمد بلخی در جای جای مثنوی از داستان پیامبران بهره برده است، یکی از این قصه ها، قصه پیامبر(ص) است.
    مولانا از این قصه در راستای آموزش اعتقادات، اخلاقیات و عرفان فراوان بهره گرفته است. او از فراز گم شدن پیامبر(ص) فطرت الهی را نتیجه گرفته و از نمودن جبرئیل خویش را به پیامبر(ص) در خدمت قهر الهی سود می برد، چنان که از معجزات پیامبر(ص)، دشمنی ابولهب با پیامبر، برخورد پیامبر با سائل و یهودیان، اذن خواندن پیامبر، ارتداد کاتب وحی، دشمنی اوس و خزرج، فتح مکه نیز به ترتیب بهره های زیر را می گیرد:قدرت خدا، تجانس موجودات، مقام نیازمندان، شیرینی مرگ، مقام پیامبر، نکوهش تکبر، ناپسندی قیاس، نقش پیامبر (ص) در ایجاد الفت و دوستی، مذمت دنیا دوستی.
    کلید واژگان: قصه پیامبر(ص), مثنوی, مولانا, فواید قصه
  • نگاهی به مساله امامت از دیدگاه متکلمان اسلامی با تکیه بر حدیقه سنائی و مثنوی مولوی
    مریم شفیعی تابان
  • بهنانز براتی
    دیدگاه جلال الدین مولوی، شاعر عارف قرن هفتم به مقوله های مذهبی را می توان به دو گونه متفاوت تقسیم کرد. در یک گونه مولوی با هنرمندی و با استفاده زا تمثیلات و تشبی هات محسوس به شرح و تبیین پیام حدیث می پردازد. در این حالت آن چه می گوید با روح کلی مذهب مطابق است و ما آن را «تبیینات هنری، مولوی نامیده ایم. اما در گونه دیگر، او با تمسک به حدیث، به شرح و بیان اصول اعتقادات صوفیه و ویژگی های طریقت مورد پسند خویش می پردازد. که در این صورت، حدیث در کارگاه خیال و عاطفه هنرمند او تغییر شکل پیدا کرده. به طوری که دیگر پیام آن حدیث، با روح کلی مذهب نمی خواند، بلکه به رنگ ذهنیت گوینده مثنوی درآمده است...
    کلید واژگان: مولوی, جلال الدین محمد, مثنوی, قرآن, حدیث, شعر فارسی, قرن هفتم
    Behnaz Barati
    We may divide the viewpoint of Jalal ud-din Molavi, the famous sufi poet of Iran (who lived about 800 years ago) about the religious subjects in to 2 different parts. Once Molavi, by usage of underestandable similes and parables tries to comment and explain the contents of traditions. What he expresses in such parables complies with the general underestandings of islam. We may nominate it as artistic explanations made by Molavi.In some other works, however, Molavi by resorting to some traditions, tries to justify and explain the principal beliefs and ideas of sufis, and the characteristics of his own sect. In this part, we can say that the traditions have been deformed or reshaped in the fancy workshop and illusions, so that at last the message of that tradition does not match with the general spirit and stanard ideas of religion. In this way, the traditions are painted according to the subjectivity of the poet. We call this as an "artistic encounter" of Molavi, that is very common among sufis, in spite of whatever their top leaders may have told.
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال