جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "omnipotence" در نشریات گروه "فلسفه و کلام"

در این نوشته، به مساله شر که مصداق آن ویروس کرونا است با تاکید بر اندیشه های دیوید گریفین پرداخته می شود. گریفین، شر در جهان از جمله کرونا را ناشی از این می داند که خداوند، جهان آفرینش را نه از عدم محض، بلکه از ماده اولیه ای گه قدرت ذاتی دارد و شر موجود در جهان ناشی از آن است، آفریده است. علاوه بر این، او با تاکید بر قدرت ذاتی خود تعین بخشی در موجودات واقعی از ریز تا درشت، قدرت خداوند را اشتراکی می داند، به نوعی که آنها ممکن است در برابر قدرت خداوند، مخالفت و مقاومت بورزند که این امر، موجب پیدایش شر [کرونا] در عالم می شود. طبق این نظرگاه، کرونا، ویروسی است که دارای قدرت ذاتی است و بر موجودات دیگر تاثیر می گذارد و در مسیر امکان واقعی خودش عمل می کند.در این نوشته، به مساله شر که مصداق آن ویروس کرونا است با تاکید بر اندیشه های دیوید گریفین پرداخته می شود. گریفین، شر در جهان از جمله کرونا را ناشی از این می داند که خداوند، جهان آفرینش را نه از عدم محض، بلکه از ماده اولیه ای گه قدرت ذاتی دارد و شر موجود در جهان ناشی از آن است، آفریده است. علاوه بر این، او با تاکید بر قدرت ذاتی خود تعین بخشی در موجودات واقعی از ریز تا درشت، قدرت خداوند را اشتراکی می داند، به نوعی که آنها ممکن است در برابر قدرت خداوند، مخالفت و مقاومت بورزند که این امر، موجب پیدایش شر [کرونا] در عالم می شود. طبق این نظرگاه، کرونا، ویروسی است .

دیوید گریفین مسئله شر را با تجدیدنظر درباره قدرت مطلق خداوند حل می کند. او مدعی است باید تصور خود را از قدرت خداوند معین کرد تا بتوان وجود شرور را در عالم، تبیین و توجیه کرد. گریفین بر این باور است که جهان از آشوب و ماده اولیه ای آفریده شده که دارای قدرت ذاتی است. چون خداوند نمی تواند موجودات جهان را به علت قدرت منحصر به فرد مهار کند، صرفا آنها را ترغیب و تهییج می کند. این قدرت ذاتی آنها، ملازم با ارزش و (ضدارزش) است؛ یعنی هرموجودی که قدرت زیادی داشته باشد، استعداد و قابلیت رنج و لذت زیادی خواهد داشت و برعکس. خدای پویشی گریفین، با استفاده از قدرت خلاقانه خود، که همان خیرخواهی اوست، جهان را درجهت تجربه ارزش های برتر و بدیع برمی انگیزد؛ اما چون موجودات نیز دارای این قدرت خلاقه اند، ممکن است با این هدف خداوند مخالفت ورزند که این امر به پیدایش شر در جهان منجر می شود. استدلال قابل نقد و ارزیابی است؛ به این صورت که خدای ترغیب کننده گریفین نه تنها تلاشی درراستای ازبین بردن شرور نداشته است، با اعمال قدرت خلاقانه خود باعث پیدایش شرور زیادی در جهان شده است.

یکی از مهم ترین مسائل کلام و فلسفه دین مشکل وجود «شر» و ارتباط آن با خدا و صفات خیرخواهی مطلق و قدرت مطلق اوست. الهی دان و فیلسوف معاصر، دیوید ری گریفین، تلاش هایی را که تاکنون برای پاسخگویی به مسئله شر انجام شده، چندان مثمر ثمر نمی داند. او خداباوران سنتی را که به دخالت ماوراء طبیعی خداوند در سلسله علت و معلولی حوادث قائل اند «فراطبیعی گرایان» می خواند و بر این باور است که آنها وقوع شر را به گونه ای توجیه می کنند که گویی اصلا شر واقعی وجود ندارد و در ظاهر شر می نماید. گریفین تلاش کرده تا آموزه هایی از الهیات سنتی را که برای سازگاری وجود خدا و شر مشکل ساز هستند ریشه یابی کند و عدم صحت آنها را نشان دهد. وی با وارد آوردن نقدهایی بر جهان بینی های سنتی، نشان می دهد که الهیات سنتی بر اثر انتساب قدرت مطلق به خداوند، با مشکل تناقض افعال خدا درباره شرور مواجه است که نهایتا منجر به توجیه این نوع از افعال خداوند می شود، و با پذیرش آموزه خلق از عدم، در عمل نمی تواند مسئله شر را حل کند. اساس اندیشه های گریفین درباره مسئله شر این باور است که به طور کلی دفاعیه نمی تواند پاسخ مناسبی برای خداباوران معاصر فراهم آورد، بلکه ارائه تئودیسه مقبولی از جانب الهی دانان فلسفی لازم است تا اثبات کند تفسیر خداباورانه می تواند همه تجارب ما، از جمله تجربه شر، را بهتر از تفاسیر خداناباورانه روشن کند.

مسئله شر یکی از مهم ترین مسائلی است که دغدغه فیلسوفان دین و متکلمان بوده است. الهی دانان پویشی مانند وایتهد، هارتسهورن و گریفین، رویکرد جدیدی به این مسئله داشته اند؛ یعنی فلاسفه و متکلمان گذشته، بیشتر با قبول صفات (علم، قدرت و خیرخواهی مطلق) خداوند به تبیین و توجیه شرور پرداختند؛ اما فلاسفه دین پویشی با رد علم و قدرت مطلق الهی این مسئله را بررسی می کنند؛ یعنی علم خدا را زمانی می دانند، موجودات را نیز دارای قدرت خلاقه می دانستد و با محدود دانستن قدرت خداوند او را از شبهه شر مبرا می کنند. در این نوشتار ضمن بررسی اندیشه آن ها و البته با تاکید بر هارتسهورن، دیدگاه آن ها را نقد خواهیم کرد.