جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "plurality" در نشریات گروه "فلسفه و کلام"
تکرار جستجوی کلیدواژه «plurality» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
مسئله وحدت بدن یا کثرت آن برای هر انسان، همانند مسئله وحدت روح یا کثرت آن، از جمله مسائل محل نزاع در فلسفه کلاسیک است. در مستندات دینی نیز هر چند در نظر ابتدائی، تعارض ظاهری به چشم می خورد اما در مجموع می توان به جمع بندی مطلوب رسید. این مقاله با روش توصیفی و تحلیل محتوا، به بررسی مستندات در این خصوص پرداخته است. یافته های تحقیق نشان می دهد بر اساس مستندات دینی، هر انسانی دارای دو بدن «مادی» و «مثالی» است. اما در خصوص تعدد ارواح، اختلاف روایی وجود داشته، برخی روایات انسان را دارای دو روح «الحیوان» و «العقل» می داند و برخی روایات نیز انسان را دارای پنج روح «القوه، الشهوه، المدرج، الایمان و القدس» دانسته اند. همچنین به نظر می رسد دسته دوم از روایات قابل جمع با دسته نخست بوده و روایات حاکی از پنج روح، به قوای همان روح الحیوان و روح العقل اشاره دارد.
کلید واژگان: وحدت وکثرت, روایات, عرفان, بدن مثالی, روح الحیاه, روح العقلThe problem of the unity of the body or its plurality for every human being, like the problem of the unity or plurality of the soul, is one of the controversial issues in classical philosophy. In the religious documents, though in the initial view, there seems to be an apparent conflict, but in general, a favorable conclusion can be reached. This article has investigated the documents in this regard with the descriptive method and content analysis. Research findings show that according to religious documents, every human has two "material" and "imaginary" bodies. But regarding the number of souls, there is a difference of narrations, some narrations consider man as having two spirits "Al-Hayavan" and "Al-Aql" and some narrations consider man as having five spirits "Al-Quwwa, Al-Shahwa, Al-Madraj, Al-Iman and Al-Quds". Also, it seems that the second category of narrations can be combined with the first category, and the narrations about the five spirits refer to the powers of the animal soul and the soul of the mind.
Keywords: Unity, Plurality, Narrations, Mysticism, Ideal Body, Soul Of Life, Soul Of Reason -
هدف این پژوهش تطبیق و تحلیل آرای هانا آرنت و جودیت باتلر پیرامون شکل گیری شرایط امر سیاسی است. دغدغه محوری این دو تالیف نظریه ای نظام مند و رسمی درباره امر سیاسی نیست، بلکه بررسی امکان و امتناع شرایط امر سیاسی است. آرای متاخر باتلر چنان که خودش هم بارها به آن اشاره کرده با بازتعریف مفاهیم اندیشه سیاسی آرنت پیرامون فضای نمود، کثرت و کنش هماهنگ در بیناسوبژکتیویته سیاسی شکل گرفته است. باتلر در آثار متاخرش از نظریه اجراگری فردی گذر کرده و بر ساحت اجراگری جمعی تاکید می ورزد، وی همچنین مفهوم بدن و نقش آن در فضای نمود و اجرای کنش های متکثر را برجسته می سازد تا نشان دهد که بدون صحه گذاشتن بر اهمیت زندگی بدنمند و به تبع آن ساحت خصوصی اساسا بحث از آزادی بیان و کنش های هماهنگ در ساحت عمومی امری پوچ و غیرمنطقی است. پرسش راهبر مقاله عبارت است از این که باتلر چگونه در مفهوم پردازی نظریه اجراگری تجمع، همزمان با الهام از عاملیت امر سیاسی در اندیشه آرنت، شکل های جدیدی از هستی-شناسی، سیاست و اخلاق را مطرح می کند؟ برای تحقق چنین امری با کاربست رویکرد ساخت گشایی از مفاهیم کلیدی کثرت و امر عمومی، دگرگون ساختن معانی سنتیشان و مفهوم پردازی در حوزه دیگربودگی
کلید واژگان: امر سیاسی, فضای نمود, کثرت, کنش هماهنگ, نظریه اجراگری تجمعIntroductionHannah Arendt's views on the political and the results that flow from them are central themes that occupy an important place in contemporary political thought and have given rise to new fields in politics and ethics. In her recent approaches, Judith Butler has been influenced by Hannah Arendt's political thought for nearly two decades in some of her most important works. At the outset, one might think that Butler's influence of Foucault's ideas, especially regarding the power and importance of individual agency, as well as her tendency to analyze and examine gendered approaches, prevent her from being considered an Arendt thinker. If we consider his views on the importance of the public sphere and the analysis and study of contemporary political, economic, and social assembly, its influence on Arendt's political thought cannot be denied, especially in her recent books, the place Arendt's political thought has in creating important and influential concepts. She has referred to coordinated action, collective action, group resistance, plurality, and the space of appearance, concepts neglected in Foucault's thought. Here, Butler proposes new forms of politics and social ontology and attempts to answer the central question of what conditions we need for the possibility of action. Instead of focusing on Arendt's philosophical question, who is man and what is his capacity for action? In the context of contemporary social changes, it answers the philosophical question of who can fundamentally be considered human.
research methodIn this study, using a descriptive-analytical and comparative method, we will first describe and analyze, in two separate parts, the concept of the intersubjectivity of the political, as well as its connection with the central themes of appearance space, plurality, coordinated actions, embodied actions, and performativity in Arendt's and Butler's thought. Then, in the evaluation section, while comparing and analyzing the opinions of these two thinkers, we will see what possibilities Butler offers as a result of examining the possibility or impossibility of the political in Arendt's thought in order to rethink new forms of social identities with a deconstructive approach.
evaluationButler cannot be presented as Arendtian thinker because, unlike Arendt, his concern in dealing with politics and conceptualization in political sphere is not to stay in the field or to call it original, but to deal with the new political, social and economic phenomena. And she considers it important to rethink political concepts from the point of view of finding a way out of the current crises. Therefore, agency cannot be reduced only to the public sphere, but its root must also be sought in the social ontology of life. Starting from these lines, her critical reading deals with issues such as the irreconcilable conflict between the public and the private, the transformation of the concept of plurality and its extension to the meaning of otherness, and the place of the embodied actor in the assembly, in order to confirm the positions of those commentators who, in their opinion, Butler used Arendt's thought against Arendt. Butler finds in Arendt’s thinking resources to read Arendt against herself, a methodology that allows Butler to correct and complement Arendt’s work. From this point of view, it is not possible to define the stratum only by its rhetoric and coordinated action. Agency and power in society has given (Arendt), but it should be considered with different performances by the body and by those whose lives are often and perhaps never with the project of accumulating new definitions of human concepts, agency and presented contemporary movements (Butler). The realization of coordinated action (Arendt) and the implementation of assemblies (Butler) requires overcoming the concept of individualism. Although change can occur at the individual level, the experience of contemporary political and social movements has shown that people change in the context of relationships, creating new structures and dismantling previous ones.
ConclusionArendt's remarks on coordinated action are limited to people acting in a coordinated way to achieve the will of the political unit. Butler extends the question of how different groups with different aspirations can act harmoniously in an all-round and comprehensive reading of the performative dimension of otherness. Contemporary politics needs more than anything else the will of the people, not an individual will, a will that can only be strengthened through the gathering of performances and the acceptance of the internal conflicts of groups. The internal conflict about the meaning of otherness in social and political life will also be particularly linked to the debates about radical democracy, social justice and identity politics.
Keywords: the political, space of appearance, plurality, action in concert, performative assembly -
خداباوران معتقدند خدا دارای صفات کمالی گوناگونی همچون علم و قدرت و حیات است و همان گونه که وجودش برترین و بالاترین وجود است صفات کمالی نیز در بالاترین مرتبه اش از آن خدا است. در میان مسلمانان در چگونگی اتصاف خدا به این صفات اختلاف هایی وجود دارد. گفته شده که معتزله صفات را از او نفی کرده و ذات را نایب صفات می دانند. اشاعره صفات خدا را زاید بر ذات او دانسته و حکما صفات را عین ذات می دانند. با پذیرش این مسئله که صفات خدا عین ذات او است این پرسش پیش آمده است که: چگونه صفات متعددی که با ذات خدا یکی است، سبب راه یافتن تعدد و تکثر در ذات وی نمی شود؟ این اشکال سبب شده است پاسخ های گوناگونی به آن داده شود. این پاسخ ها تلاش هایی بر اثبات صفات خدا و اتحاد این صفات با ذات او، همراه با پذیرش مفروضات در مسئله است. در این نوشتار این پاسخ ها نقل و ارزیابی شده و در نهایت دیدگاه عرفا ترجیح داده شده است.کلید واژگان: ذات خداوند, وحدت, کثرت, صفات, مفاهیمTheists believe that God has various perfection attributes such as knowledge, power and life, and just as his being is the highest and most transcendent existence, the perfection attributes are also ascribed to God in their highest level. There are differences among Muslims about how the attributes are ascribed to God. It is stated that the Mutazilites deny the attributes of God and consider His essence as a substitute for the attributes. The Asharites consider the attributes of God to be superfluous to His essence, and the philosophers consider them to be identical to His essence. Accepting the fact that the attributes of God are identical to the essence, the question arises: how can the many attributes that are one with the essence of God not lead to multiplicity in His essence? Various answers have been given to this question. These answers seek to prove the attributes of God and to unite these attributes with His essence, while accepting the assumptions in the question. In this article, these answers are quoted and evaluated, and finally the view of mystics is preferred.Keywords: God's Essence, Unity, Plurality, Attributes, Concepts
-
نشریه پژوهش های فلسفی، پیاپی 43 (Summer 2023)، صص 277 -298این مقاله تلاش کرده است تا از طریق برقراری گفتگویی مفروض بین هانا آرنت و امانویل لویناس نشان دهد که جوهر سیاست را باید در فراسوی «سیاست واقعی» و کارگزار آن یعنی دولت جستجو کرد و چون چنین است، سیاست را باید نیازمند بازاندیشی ریشه ای، رادیکال و جدی دانست. این بازاندیشی ولی هم باید از طریق گشودن ساخت سیاست برای مهیا ساختن آن جهت ظهور امکانات جدید صورت پذیرد، هم از طریق ساخت گشایی اخلاق و تعمیق و توسعه آن از سطح فردی و نصیحت الملوکی به سطح «من در ما»ی معاصر و هم از طریق باز تفسیر رابطه سیاست و اخلاق که پیشاپیش در فرایند داوری ساخت گشایانه قرار گرفته اند و مهیای برقراری رابطه ای شده اند که خادم و مخدوم ندارد. در نتیجه چنین تاملات همزمانی، احتمالا مبانی آنچه در این مقاله سیاست اخلاقی خوانده شده است، می تواند در حد کلیات روشن گردد. مقاله بدین ترتیب، بر پایه خطوطی که بیان شد، سه پرسش دیرین را بار دیگر به میدان می آورد: سیاست چیست؟ اخلاق چیست؟ سیاست اخلاقی چیست؟ پرسش اول را مقاله بر پایه آراء آرنت و برجسته ساختن مفاهیمی مانند کثرت به جای وحدت، حوزه عمومی به جای حوزه خصوصی و صلح به جای جنگ پیش برده است؛ پرسش دوم را با تکیه بر فلسفه ورزی لویناس پیرامون اخلاق و تاکید بر مفاهیمی مانند تقدم فهم بر شناخت، تقدم دیگری بر من و تقدم فرد بر سرزمین سامان داده است و در نهایت پرسش سوم را از طریق برقراری نوعی نسبت بین آراء دو متفکر مذکور و مفاهیم مشترکی مانند مسیولیت در قبال دیگری، تقدم منافع انسانی بر منافع ملی و مفهوم جدیدی از دولت صورت بندی کرده است.کلید واژگان: آرنت, لویناس, تکثر, حوزه عمومی, تفاوت, دیگری, سیاست اخلاقیThis article seeks to demonstrate, through a hypothetical dialogue between Hannah Arendt and Emmanuel Levinas, that the essence of politics must be sought beyond "real politics" and its agent, namely, the state. For this reason, politics requires a fundamental, radical and serious rethinking. This rethinking, however, must be carried out by first deconstructing politics to prepare it for emerging new possibilities; second deconstructing Ethics and extending it from the individual level to the level of "I in the We"; third reinterpreting the relationship between politics and ethics, which are already in the process of constructive judgment and are ready for a relationship that has no master or servant. As a result of such simultaneous reflections, the foundations of what this article views as Ethical politics could probably be clarified in general terms. This essay thus raises three long-standing questions: What is politics? What is ethics? What is ethical politics? The response to the first question is founded on Arendt's views. This paper draws attention to concepts such as plurality instead of unity, public realm instead of private realm, and peace instead of war. Relying on Levinas's philosophy of ethics, the second question is answered by emphasizing the primacy of understanding over cognition, the other over self, and the person over the land. Last but not least, the third question is addressed by establishing a link connection between the mentioned thinkers’ views and their shared ideas such as responsibility for the other, the primacy of the interest of humans over national interests and a new concept of state.Keywords: Arendt, Levinas, Plurality, The Public Realm, difference, the Other, Ethical Politics
-
دنیای کنونی مملو از ادیانی است که آموزه ها و پیروان گوناگونی دارند. ضمن اینکه میان ادیان الهی و غیرالهی، یا خداباور و غیرخداباور، برخی اشتراکات و اختلافات قابل توجهی وجود دارد. چنین کثرتی با نظر به بسط جغرافیایی و تاریخی ادیان و دلبستگی پیروان آنها به سنت دینی خاص، ما را با این پرسش مهم مواجه می سازد که بین عدالت الهی و تکثر ادیان چه نسبتی برقرار است؟ آیا تکثر ادیان در زمان ها و مکان های مختلف، مطابق خواست الهی است؟ آیا صرف ظهور برخی ادیان الهی در منطقه جغرافیایی خاورمیانه، دلیل بر انحصار موهبت حقانیت و نجات الهی به مردم چنین منطقه ای است؟ و اینکه تکلیف انسان هایی که به دلایل مختلف صدای ادیان الهی را نشنیده اند و یا آن ادیان بطور مناسبی به آنها معرفی نشده اند، چیست؟ برای پاسخ به این پرسش ها و تحقیق درباب نسبت عدالت الهی با تکثر ادیان موجود، تلاش می شود نشان داده شود که لازمه عدالت الهی فراهم نمودن روش ها و طرق متنوع هدایت انسانهاست که ارسال رسولان در قالب ادیان وحیانی از نمونه های بارز آن است. همچنین مقدم بر ارسال رسولان، مهم ترین طریق الهی برای هدایت انسانها، تکیه بر رسولان باطنی است که مصداق آن عقل و فطرت بشری است. همچنین از آنجاکه انسانها در شرایط زمانی، مکانی و فرهنگی مختلفی زیست می کنند، لازمه منطقی هدایت الهی آنها تکثر روش های هدایت و بهره مندی عادلانه آنها از موهبت حقانیت و نجات است. نتیجه اینکه، نه تنها حقانیت و نجات منحصر به ادیان الهی نیست، بلکه تنوع طرق اعطای آن به آدمیان، لازمه عدالت الهی است.
کلید واژگان: تکثر ادیان, عدالت الهی, خدا, حقانیت, نجاتReligions’ Plurality and the Searching for Divine Justice / Ghodratalah GhorbaniContemporary world is full of religions that have different teachings and adherents. Meanwhile, there are significant differences and commonalities among divine and non-divine, theistic and non-theistic religions. Such a plurality with regarding religions’ geographical and historical spreading and their adherents’ interests to a special religious tradition, is faced us to some questions as follow: What is the relation between divine justice and religious plurality? Does religious plurality, in different times and places, is based on divine will? With regarding appearing some divine religions in the Middle East, can it indicate that divine grace and salvation was/is limited to the people of this region? And what is the duty of those people who have not heard the voice of divine religions or that religions have not properly introduced to them? For answering such questions and doing more research about the relation between divine justice and religions’ plurality, is tried to show that the requisite of divine justice is providing plural ways and paths concerning human beings’ guidance that sending divine Prophets in the form of divine religions are as its’ clear samples. Also, prior to sending Prophets, the most significant path for guiding human beings is relying on internal Prophets that human being’s intellect and innate indicate this aspect. In addition, as human beings live in different cultural, spatial and temporal circumstances, logical requisite of their divine guidance is plurality of guiding’s methods and their justly participation of the divine grace of truth and salvation.
Keywords: Religions&rsquo, Plurality, Divine justice, God, truth, Salvation -
پژوهندگان در این نگاشت بر این باورند که نزاع اصالت وجود یا ماهیت نه تنها لفظی نیست بلکه یک چالش متافیزیکی مهم میان اصالت وحدت با اصالت کثرت محسوب می شود که هریک از این دو اصل می تواند نتایج کلامی متفاوتی را در پی داشته باشد. پیرامون انتساب اصالت ماهیت به سهروردی در بین محققان معاصر سه دیدگاه مهم را می توان از هم تفکیک کرد: نخست، دیدگاهی که انتساب اصالت ماهیت به شیخ اشراق را نفی می کند و حتی وی را مبتکر اصالت وجود می داند. دوم، نظرگاهی که این انتساب را به صراحت نفی نمی کند اما براساس شواهدی از اصالت وجود در سخنان او، چنین می انگارد که روح حکمت اشراق اصالت وجودی است. سوم، دیدگاه آیت الله جوادی آملی و برخی محققان دیگر که نظام حکمت سهروردی را مبتنی بر اصالت ماهیت و کثرت و از این رو در مقابل نظام اصالت وجود صدرایی ، که مبتنی بر وحدت وجود است، می پندارد. نگارندگان در این پژوهش با روشی تحلیلی انتقادی، بر پایه مطالعه آثار سهروردی و سهروردی پژوهان، می کوشند ضمن نقادی دیدگاه های سه گانه، وجوه برتری نظرگاه آیت الله جوادی آملی را تبیین نمایند و ادله خود بر رد دیدگاه های دیگر را به منصه ظهور رسانند.
کلید واژگان: اصالت ماهیت, اصالت وجود, سهروردی, وحدت, کثرت, آیت الله جوادی آملیAsra Hikmat, Volume:14 Issue: 1, 2022, PP 29 -52The authors of this article believe that the conflict between the Principality of existence or Essence is not only verbal but also an important metaphysical challenge between the Originality of Unity and the Originality of Plurality, each of which can have different theological consequences. Regarding the attribution of the the Principality of Essence to Suhrawardi among contemporary scholars, three important views can be distinguished: First, a view that denies the attribution of the Principality of Essence to Sheikh Ishraq and even considers him the originator of the Principality of Existence. Second, a view that does not explicitly deny this attribution, but based on evidence of the Principality of Existence in his words, concludes that the Principality of Existence is the basis of Suhrawardi''s philosophy. Third, the view of Ayatollah Javadi Amoli and some other scholars who consider the system of Suhrawardi''s philosophy based on the Principality of Essence and plurality and therefore contrast it with Mulla Sadra''s philosophical system, which is based on the unity of existence. In this article, the authors use a critical analytical method, based on the study of the works of Suhrawardi and his researchers, while criticizing the three views, to explain the superiority of Ayatollah Javadi Amoli''s point of view and to present their arguments for rejecting other views.
Keywords: Principality of Essence, principality of existence, Suhrawardi, Unity, plurality, Ayatollah Javadi Amoli -
از شگفتی های ذهن، انتزاع مفاهیم متعدد از اموری است که فاقد ترکیب خارجی اند. ذهن از امر بسیط، مفاهیم وجود، تشخص، ماهیت و... را انتزاع می کند. به نظر می رسد که بهترین تبیین برای کیفیت این انتزاع، پذیرش و ارایه تفسیری صحیح از تحقق معانی متعدد به واقع واحد است. حقیقت آن است که عدم پذیرش یا ارایه ندادن تفسیری صحیح از این اصل، معرفت شناسی و هستی شناسی ما را مختل می کند. بر طبق این اصل، اساسا در خارج حیثیتی متحقق نیست و در عین حال، می توانیم واقع را مجمع معانی و حیثیات گوناگون بدانیم. ذهن خودبنیادانه مفاهیم را از خارج نمی گیرد، بلکه واقع بسیط، چون حقیقتا مجمع معانی متعدد است، به ذهن اجازه می دهد که آن مفاهیم را از او انتزاع کند. این واقع بسیط همان معنای وجود نیست، معنای وجود صرفا یکی از معانی ای است که در این واقع واحد موجود است، واقع صرفا از سنخ وجود یا تشخص یا ماهیت و... نیست، هیچ یک از این امور منشا انتزاع دیگری نیست، بلکه واقع، به وصف بساطت خارجی، حقیقتا مجمع معانی این امور و منشا انتزاع مفاهیم آنهاست، اما فرق معنای وجود با سایر معانی در این است که معنای وجود، تحقق حقیقی بالذات دارد، ولی سایر معانی، از تحقق حقیقی به تبع وجود برخوردارند.
کلید واژگان: مفهوم, معنا, واقع, بساطت, کثرت, علیت تحلیلیThe realization of multiple significances in a unified reality is a significant principle that may seriously disrupt our epistemology and ontology if an adequate interpretation is not presented or accepted. Based on this principle, in the external world, no consequence is basically realized, and at the same time, reality can be considered as an instance of significance and various consequences. Reality is absolutely non-complex and through its non-complexity, it is an instance of various consequences. The mind does not self-foundedly take significance from the external world, rather it is the non-complex reality that allows the mind to abstract its significance. Thus, the significances are indeed realized in the external world, and at the same time, the reality is an absolute non-complex and no consequence and plurality can make it pluralistic. This is obviously manifested in Existentialism. according to the correct interpretation of Existentialism, reality is not merely of existence or essence; neither existence is the source of abstraction of essence nor conversely, rather the non-complex reality is the source of abstraction of both and the plurality of both. Thus, reality is actually derived from both, but with its non-complexity. The difference between the significance of existence and other significance is that it can be realized through its essence, but other significances are the true realization of the consequence.
Keywords: Concept, Significance, Reality, Non-complexity, Plurality -
فصلنامه قبسات، پیاپی 104 (تابستان 1401)، صص 151 -176
اهمیت معرفت به صراط سلوک که کارکردهای انکارناپذیری در عرفان عملی خواهد داشت، امری است که سالک آگاه در صیرورت به سوی خدا، محتاج شناخت ماهیت آن میباشد؛ زیرا در سلوک عناصری مثل سالک، مسلک، مسلوکالیه و سلوک از یک سو و آغاز و انجام سلوک تا شهود از دیگرسو مطرح است؛ بنابراین یکی از پرسشهای زیرساختی سلوک عرفانی این است که اولا صراط سلوک چیست؟ ثانیا مصداق آن کدام است؟ در نوشتار حاضر با روش ترکیبی (نقلی و عقلی) پاسخ پرسش یادشده داده شد و برونداد و یافته آن عبارت است از اینکه براساس معارف وحیانی و معالم حکمی- عرفانی صراط سلوک، نفس سالک مومن است و معرفت نفس در حدوث و بقای سیر و سلوک نقش اصلی دارد و ماهیت آن فطری، فقری، وحدانی و وجودی خواهد بود. ساختار مقاله نیز در قالب مقدمهای درباره ظرفیت و ساختار وجودی انسان با هدف نیل به کمال حداکثری و فعلیت غیر قابل توقف در قوس صعود شکل یافته و آنگاه اهمیت، ضرورت و نقش کلیدی معرفت نفس و وحدت صراط و کثرت سبل تبیین شده است تا صیرورت و تصعید وجودی سالک در صراط سلوک تعلیل و تحلیل شود.
کلید واژگان: صراط, سلوک, معرفت نفس, سبیل, صیرورت, ماهیت, وحدت و کثرتQabasat, Volume:27 Issue: 104, 2022, PP 151 -176The importance of knowledge about the path of the spiritual wayfaring (sulūk), which will have undeniable functions in practical mysticism, something that the conscious sufi disciple (salek) in his journey towards God needs to know its nature, because in spiritual wayfaring (sulūk), such elements are important: 1- sufi disciple (salek) 2- the place of spiritual wayfaring 3- the spiritual wayfaring to 4- spiritual wayfaring (sulūk) on the other hand, beginning and end the spiritual wayfaring (sulūk) until intuition from the other side. Therefore, one of the fundamental questions of mystical spiritual wayfaring (sulūk) is, first what is the path of spiritual wayfaring (sulūk)? Secondly, what is its extension? In the present article, the answer to the mentioned question was given with a combined method (narrative and rational) and the output and finding of it is that it can be caught and deduced in the revealed teachings and philosophical-gnostic teachings, that is, the path of spiritual wayfaring (sulūk) is the soul of pious sufi disciple (salek). and the knowledge of the soul plays a major role in the occurrence and survival of the spiritual wayfaring (sulūk), and its nature will be innate, poverty, unity and existential. The structure of the article is also in the form of an introduction about the capacity and existential structure of man with the aim of achieving maximum perfection and unstoppable actuality in the arc of ascent, and then have been explained the importance, necessity and key role of the knowledge of the soul and the unity of the path and the multiplicity of ways to should be explained and analyzed sufi disciple’s existential becoming and ascending in the path of spiritual wayfaring (sulūk).
Keywords: Path, Spiritual Wayfaring (Sulūk), The Knowledge of The Soul, way, Becoming, essence, Unity, Plurality -
شهرها عصاره تمدن بشری در بستر زمان هستند که امروزه مهمترین سکونتگاه انسان معاصر به شمار می روند. ابعاد مختلف فرمی و محتوایی شهر، جایگاه بالایی در سیر تکامل یا انحطاط انسان داشته و کیفیات محیطی در مقیاس های مختلف شهر، بر کیفیت زندگی انسان و تعالی وی تاثیر بسزایی می گذارد. بررسی شهرها و جایگاه آن ها در نظام های فکری گوناگون در راستای دستیابی به یک چهارچوب جامع در خصوص بهبود شرایط فعلی می تواند موثر واقع گردد. سوال این پژوهش «جایگاه شهر در کمال و تعالی انسان از منظر حکمت متعالیه چیست؟» است. در راستای این مهم، به تبیین جایگاه شهر در سیستم فکری صدرایی پرداخته شده و نقش آن در کمال انسان مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. روش پژوهش حاضر بنیادی-نظری می باشد. راهبرد استفاده شده، راهبرد تفسیرگرایی و استدلال منطقی است. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای، اسنادی می باشد. با توجه به نوع تحقیق و راهبرد آن، مقاله حاضر را می توان از جمله مقالات کیفی نامید. شهر به عنوان، محل زندگی، رشد و تعالی انسان، و یک اثر هنری ساخته دست هنرمند (شهرساز) می تواند در زمینه سازی بستری برای کمال انسان در صورت توجه به اصول کمال، بسیار کارا و موفق عمل نماید. در این راستا توجه به اصل وحدت و کثرت در تمامی ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی شهرها و تلاش در ساماندهی آن ها هماهنگ با نظم الهی، راهبردی مهم در خلق بستری مناسب برای کمال انسان ها محسوب می شود. همچنین تجلی زیبایی های خداوندی در شهر و انعکاس آن ها در زندگی اجتماع با الگوهایی همچون باغ ایرانی از دیگر راهکارهای این دیدگاه است.کلید واژگان: شهر, کمال انسان, حکمت متعالیه, حرکت جوهری, وحدت و کثرتCities are the essence of human civilization in the context of time, which today are the most important settlements of contemporary man. In this research, in line with this, the position of the city in Sadra's intellectual system has been explained and its role in reaching perfection has been studied. The city as a biological bed in this world is itself in the world of martyrdom. Man is created by the substantial motion of matter and in order to reach perfection he needs a biological bed in this world called the city. This brings to the fore the place of the city in Sadra's wisdom. This is also important in Arba'a travel. The city as a constrained being (according to the order of existence in Sadra's intellectual system) and a work of art created by the artist, provides a basis for understanding beauty. The presence of beauty in a space makes it possible to understand it. Understanding beauty also has different levels due to the simplicity of the concept of beauty. Understanding beauty moves the intellect. And this important premise creates a context for human perfection. Explaining the position of the city in Sadra's intellectual system can be considered as one of the important principles and achievements in this research. It could bring a new perspective on the study of citizenship rights and more specific issues in urban life in future studies.Keywords: city, Human, perfection, Sadra wisdom, substantive movement, unity, plurality
-
در این مقاله سعی داریم نشان دهیم که فلسفه های معاصر و جریان های فلسفی اصلی آن ریشه در اندیشه های فیلسوفان شاخص مدرن دارد و نفوذ این فیلسوفان کماکان با فراز و نشیب هایی هنوز در قرن حاضر نیز قابل فهم است هرچند نقدهای کوبنده ای به فلسفه های مدرن از جانب فیلسوفان معاصر صورت گرفته است. در این نوشته به نقش اندیشه های فلسفی کانت، هگل، نیچه، مارکس، داروین در تکوین فلسفه های معاصر مثل پساختارگرایی، اگزیستانسیالیسم، پدیدارشناسی و پراگماتیسم آمریکایی به طور خلاصه اشاره می کنیم. فهم مبانی فلسفی فلسفه های معاصر مستقیما در ارتباط با مبانی فلسفی فیلسوفان مذکور قابل فهم است. می توانیم در سه محور نقش این فیلسوفان در فلسفه های معاصر را ارزیابی کنیم. نخست به می توان به جنبه های تاریخ گرایانه تفکر این فیلسوفان و استقبال معاصرین از چنین نگرشی اشاره کرد. تقریبا اکثر فیلسوفان تاثیرگذار بر فلسفه معاصر در این نوشتار در فلسفه های به نقش زمان و تاریخ اشاره کرده اند و در این میان هگل به عنوان شاخص ترین فیلسوف تاریخ گرا فضایی برای تفکر تاریخ گرایی در روزگار ما گشوده است. دوم این که این فیلسوفان بانفوذ مدرن مورد
کلید واژگان: فلسفه های معاصر, کثرت و تفاوت, کانت, هگل, نیچهIn this article, we try to show that contemporary philosophy and its main philosophical currents are rooted in the thoughts of modern philosophers, and the influence of these philosophers is still understandable with ups and downs in the present century, although scathing critiques of modern philosophies. It has been done by contemporary philosophers. In this article, we briefly refer to the role of the philosophical ideas of Kant, Hegel, Nietzsche, Marx, Darwin in the development of contemporary philosophies such as poststructuralism, existentialism, phenomenology, and American pragmatism. Understanding the philosophical foundations of contemporary philosophies can be understood directly in relation to the philosophical foundations of these philosophers. We can evaluate the role of these philosophers in contemporary philosophies in three areas. First, we can point to the historical aspects of the thinking of these philosophers and the contemporary reception of such an attitude. Almost
Keywords: Contemporary Philosophies, Plurality, Difference, Kant, Hegel, Nietzsche -
در این مقاله سعی داریم مبانی فلسفی یا مابعدالطبیعی هنر اسلامی را با تکیه بر جریان های اصلی فلسفه های اسلامی مثل فلسفه های مشایی و اشراقی و حکمت متعالیه بر تمرکز بر چند مفهوم کلیدی مثل مفاهیم اصل نور، اصل وحدت و کثرت، اصل قوه خیال و اصل تجلی و غیره تبیین نماییم و نشان دهیم که فهم فلسفه هنر یا زیبایی شناسی به معنای عام کلمه در فرهنگ اسلامی بر خلاف فرهنگ غربی از مبانی فلسفی و دینی و حتی عرفانی تغذیه می کند. مساجد به عنوان مصداقی از معماری اسلامی به مثابه یک اثر هنر بزرگ اسلامی در طول تاریخ تمامی این چهار اصل را با اشکال مختلف خود در خود جمع کرده است. هنرمند اسلامی قبل از دست زدن به آفرینش هنری ذهن و روان خود را به آموزه های دینی و عرفانی ملبس می سازد. در این نوشته با تکیه بر گفته های فیلسوفان و عرفایی مثل سهروردی یا ابن عربی یا ملاصدرا سعی داریم عناصر یا بهتر بگوییم اصول مابدالطبیعی چهارگانه مذکور را با استناد به آثار این متفکران و مفسران این اندیشمندان نشان دهیم که محتوای هنر اسلامی امری کاملا معنوی است و جوشش این امر معنوی مایه جوشش هنر اسلامی در طول تاریخ طولانی آن گشته است.
کلید واژگان: هنر اسلامی, نور, تجلی, وحدت و کثرت, اصول مابعدالطبیعیIn this article, we try to study the philosophical or metaphysical foundations of Islamic art by relying on the main currents of Islamic philosophies such as Peripatetic and philosophies and transcendent wisdom to focus on several key concepts such as the principles of light, the principle of unity and plurality, the principle of imagination. Explain the principle of manifestation, etc. and show that understanding philosophy of art or aesthetics in the general sense of the word in Islamic culture, unlike Western culture, feeds on philosophical, religious and even mystical principles. Mosques as an example of Islamic architecture as a work of great Islamic art throughout history have gathered all four principles in their various forms. The Islamic artist wears his mind and psyche on religious and mystical teachings before engaging in artistic creation. In this article, relying on the sayings of philosophers and mystics such as Suhrawardi or Ibn Arabi or Mulla Sadra, we try to show the elements or rather the above four supernatural principles by quoting the works of these thinkers and commentators of these thinkers that the content of Islamic art is completely spiritual and The boiling of this spiritual matter has been the boiling point of Islamic art throughout its long history.
Keywords: Islamic art, light, manifestation, unity, plurality, metaphysical principles -
بررسی مساله وحدت وجود از نگاه ابن عربی اهمیت خاص دارد زیرا وی عارفی است که سعی دارد به تجارب عرفانی خود وجه عقلانی دهد. نظریه وحدت وجود با اشکالات و ابهام های عدیده ای مواجه است.یکی از این ابهام ها،مساله انحلال یا عدم انحلال ذات سالک است.در عبارات ابن عربی هم شواهدی دال بر پذیرش کثرت و عدم انحلال ذات وجود دارد و هم شواهد دال بر وحدت محض و انحلال ذات. هرچند ابن عربی یکی از مراتب فنا را فنای ذات می داند اما دقت در عبارت وی نشانگر این مطلب است که مراد وی از فنا، انحلال و نیستی کامل ذات سالک نیست.ضمن اینکه به لحاظ مبانی عرفان نظری دست ما برای توجیه و فهم شواهد دال بر انحلال ذات خالی نیست و می توان این شواهد را به یکی از چهار نحو توجیه نمود.به این نحو که تعابیری که دال بر وحدت محض وانحلال ذات انسان و هر نوع کثرت دارند را بیانگر وحدت شهود بدانیم یا این عبارات را ناظر به فنای صفات سالک بدانیم یا اینکه با تحلیل معنای وجود و عدم در اندیشه ابن عربی این شواهد را تبیین کنیم و یا منشا این ناسازگاری را این بدانیم که آنگاه که شیخ کثرت را به صورت مطلق نفی می کند در حالت فنا و مکاشفه بوده و عرفا در حالت فناء از تجربه خویش به نحوی سخن می گویند که در حالت صحو و بقا همان را به نحو دیگری تعبیر می کنند.
کلید واژگان: وحدت وجود, ابن عربی, کثرت و وحدت, فنا, تجربه عرفانیInvestigating the issue of “unity of being” from Ibn Arabi’s angle of look has a particular significance because he was a mystic who tried to bring rational dimension into his mystical experience. The theory of unity of being is faced with several problems and ambiguities amongst which is the dissolution or non-dissolution of the essence of the mystic. Some evidences in the writings of Ibn Arabi submit proof on his adoption of plurality and non-dissolution of essence while some other prove the reverse, i.e. absolute unity and dissolution of the essence. Though it seems that Ibn Arabi believes that a level of annihilations is the annihilation of the essence, a more profound analysis of his view reveals that he is not intending an absolute annihilation or extinction of the mystic’s essence. In addition to that, justification and understanding the evidence on the dissolution of existence is possible on the basis of the foundations of theoretical mysticism. Accordingly, four different justifications are available: consider all the interpretations proving absolute unity and dissolution of human essence or any other type of plurality as proofs on unity of intuition; or as proofs on annihilation of the attribute of the mystic; or explain these evidences through analyzing the meaning of existence and nothingness in thoughts of Ibn Arabi; or conclude that when the Sheikh (Ibn Arabi) rejects plurality in an absolute terms, he has been in a state of annihilation or revelation and the mystic say in the state of annihilation denotes a different meaning from the say in the state of annihilation.
Keywords: Unity of being, Ibn Arabi, Plurality, Unity, Annihilation, mystical experience -
آیا منشا الهی و آسمانی دین، با کثرت و تنوع انسانی و زمینی آن سازگار است؟ برای پاسخ به این پرسش، باید دانست که نزول حقیقت واحد الهی در ساحت انسانی، هم مستلزم تکثر و تنوع و هم مستلزم نوعی سازگاری همراه با محدودیت است. در واقع با توجه به ظرفیت های بشری و صلاحیت ها و اهلیت های خاص هر دسته از انسانها، می توان به وجهی از تنوع و تعدد ادیان دست یافت که از یک سو ناشی از طبیعت انسانی و از سوی دیگر برخاسته از حکمت و رحمت الهی است. به تعبیر دیگر، پذیرش وحدت حقیقت الهی و آسمانی دین، منافاتی با پذیرش کثرت و محدودیت انسانی و زمینی آن ندارد. اینجاست که پای حاشیه بشری دین به میان می آید و تاثیر عوامل قومی و فرهنگی در دین و انشعابات درونی ادیان و نیز خاستگاه و جایگاه نظرپردازی های مربوط به شریعت و نظام های الهیاتی، نمایان می گردد. در این نوشتار، که با تاکید بر آراء و آثار فریتیوف شوان فراهم آمده است، ضمن پذیرش منشا الهی و وحدت حقیقی و متعالی ادیان، کثرت و تنوع آنها با توجه به مفهوم حاشیه بشری و متناسب با قابلیت های انسانی، تبیین می گردد.
کلید واژگان: دین, وحدت, کثرت, وحدت متعالی, حاشیه بشریIs Divine origin of religion consistent with its human diversity? When Divine unique truth is revealing to human sector, it implies plurality, adaptation and limitation. Indeed, the plurality of religions is result from diversity of Revelation according to the human capacities and receptacles, and this plurality and diversity is according to Divine wisdom and compassion. In other words, Divine unity of religion isn’t in contradiction with its human plurality and limitation. So there is a human margin wherein ethnic or cultural factors have the first word, and many of the speculations of exoterism and theological systems belong to this sector. Through emphasizing on Frithjof Schuon’s view, in this paper the Divine origin and transcendent unity of religions is accepted, and diversity of religions according to human margin is explained.
Keywords: religion, unity, plurality, transcendent unity, human margin, Schuon -
علم خداوند به عالم، عین ذات اوست و همانگونه که ذات الهی ثابت و لایتغیر است، علم او نیز ثابت و لایتغیر است، از سویی همواره شاهد تغییر مداوم در جهان متکثر مادی هستیم. مساله این است که چگونه تغییر در امور جزیی و متکثر عالم موجب تغییر در صفت علم الهی و در نتیجه تغییر در ذات یگانه و ثابت خداوند نمی گردد؟ فلاسفه اسلامی علم خداوند را به گونه ای تبیین نموده اند که در رابطه علمی ذات ثابت و یگانه خداوند با موجودات متغیر هیچگونه تغییر و تکثری در ذات الهی لازم نیاید. لذا فیلسوفان علم خداوند را علم تفصیلی بعد از ذات یعنی زاید بر ذات دانستند، ابن سینا این نحو علم ثابت به معلومات مادی متغیر را علم به جزیی متغیر به نحو کلی نامید. غزالی با رد نظر فلاسفه آنان را تکفیر کرد. اشکال غزالی به فلاسفه این بود که در اینصورت اگر چه خداوند به همه امور جزیی عالم است، اما علم او بدانها تنها به نحو کلی خواهد بود و علم خداوند محدود به کلیات و مفاهیم عام می شود. ملاصدرا علم اجمالی در عین کشف تفصیلی خداوند را اثبات و به اشکال غزالی پاسخ داد. براساس قاعده بسیط الحقیقه علم خداوند به موجودات متغیر و متکثر ، حضور اشیاء نزد حق است. خداوند در مرتبه ذات علم به اشیاء دارد، بدون آنکه کثرتی در مرتبه ذات باشد و معلومات با همه کثرات و تفصیلات به وجود واحد بسیط موجودند و از حیثی که کثرت در آن نیست آشکار و منکشف هستند.کلید واژگان: علم, وحدت, کثرت, ثابت, متغیرAllah's knowledge of the universe is the same entity, and as divine essence is constant and unlimited, his knowledge is also constant and non-existent, on the other hand, we always see a constant change in a vast material world. The question is, how does the change in the partial and diverse affairs of the universe not change the trait of divine knowledge, and therefore does not change in the unity of God? The Islamic philosophers have explained the science of God in such a way that in the scientific relation of the constant and unique nature of God with the changing beings, no change in the divine nature is required. Therefore, philosophers considered the science of God to be a detailed science after nature, an exaggeration of essence. Ibn Sina referred to this syntactic science of material knowledge of variable as a partial knowledge of a variable.Al-Ghazâlî excused them from the views of the philosophers. Ghazali's forms to philosophers were that, although God would be in all aspects of the universe, but his knowledge of them would only be general and God's knowledge would be limited to general concepts and concepts.Mulla Sadra proved a glimpse at the same time as the detailed discovery of God and responded to al-Ghazali's forms. According to the basic rule of the divine knowledge of the divine beings, the presence of objects is in the right. God is in the degree of the nature of science to things, without plurality in its very nature, and information with all its richness and exuberance exists to the existence of a single universe and is manifested in the absence of plurality in it.Keywords: science, unity, plurality, constant, variable
-
ابنسینا برای رهایی از محذوراتی که در مسئله انتزاع کثیر از واحد وجود دارد، راهحلی را بیان داشته است. شیخالرئیس برای ازمیانبرداشتن محذوراتی همچون تکثر در ذات الهی و انتزاع کثیر از واحد، ناگزیر است ابتدا مسئله تکثر در صفات را حل کند.او برخلاف متکلمان، به عینیت ذات با صفات و عینیت صفات با صفات معتقد است و بر این باور است که ذات الهی از نظر مصداق و مفهوم، عین علم او و علم او عین قدرت او و قدرت او عین اراده او است و این رویکرد برگرفته از پیشفرض امکانناپذیری انتزاع مفاهیم متعدد از مصداقی است که از همه جهات بسیط است. با روش تحلیلی عقلی بر مبنای تعلیقات، این نتیجه به دست میآید که ابن سینا برای رهایی از محذور امتناع انتزاع کثیر از واحد، میکوشد تا با قائلشدن به ترادف معنایی صفات با ذات و صفات با صفات، تکثر در ذات را با حفظ انتساب صفات به حقتعالی از میان بردارد. بهرغم باور به ابتکاریبودن و اهمیت دیدگاه شیخالرئیس، این دیدگاه با انتقاداتیروبهرو است که ازجمله آنها میتوان به غفلت از تاکید بر اختلاف مفهومی صفات با هم به دلیل اهمیت تنوع و تکثر و کارکرد صفات الهی، اشاره کرد.
کلید واژگان: ابن سینا, ترادف, تعلیقات, ذات, صفات, عینیت, کثیر, واجبالوجود, واحدAvicenna has provided a solution to the problem of abstraction plurality of the unit. In order to eliminate problems such as plurality in the divine essence and abstraction plurality from the unit, he must first solve the problem of plurality in Properties. Unlike theologians, he believes in the identity of essence with Properties and the identity of Properties with Properties. And he believes that the divine essence, in terms of example and concept, is the same as his knowledge, and his knowledge is the same as his power, and his power is the same as his will. And this approach is based on the Assumption that it is impossible to abstract plural concepts from an example that is simple in all respects. With the analytical-rational method based on comments, it is concluded that Avicenna for run away from the problem of abstraction plurality from the unit, tries to eliminate the plurality in essence by preserving the attribution of Properties to the God by believing in the semantic synonymy of Properties with essence and Properties with Properties. Despite the belief in the innovativeness and importance of Avicenna's view, this view faces criticism That One of them is the neglect of emphasizing the conceptual differences between Properties due to the importance of diversity and multiplicity and function of divine attributes.
Keywords: Avicenna, Synonymous, Al-Ta'liqat, Essence, Properties, Identity, Plurality, God, Unit -
در مورد صدرالمتالهین شیرازی شاید بتوان گفت در آثار خود به آراء همه حکمای پیش از خود در خصوص کیفیت صدور کثرت از وحدت اشاره نموده است. از این رو تحلیل نظر حقیقی او پیرامون این مطلب امری دشوار به نظر می رسد. با این همه ما در این مقاله سعی نموده ایم با مراجعه به کتب او، همه نظراتی را که او در این خصوص عنوان داشته گردآورده و مورد نقد و بررسی قرار دهیم. از بررسی نظرات مختلفی که صدرالمتالهین راجع به مساله صدور مطرح می کند، می توان به این جمع بندی رسید که او ضمن بیان این نظرات که از منظرهای مختلف فلسفی، کلامی و عرفانی مطرح شده و در آثار فلاسفه و متکلمین و عرفای پیش از او نیز عینا یافت می شود، به نوعی سعی نموده است تا از قاعده موسوم به الواحد دفاع نماید و در واقع بین این نظرات و این قاعده جمع نماید. ولی ما در این مقاله به دنبال آن هستیم تا نشان دهیم که جمع بین این نظرات مختلف و قاعده موسوم به الواحد نه تنها کمکی به صدرالمتالهین در تبیین کیفیت صدور کثرات از واحد متعال ننموده است بلکه او را با تعارضات بیشتری مواجه ساخته که در صورتیکه در تبیین و توجیه نظرات خویش به این قاعده استناد نمی نمود، استدلالات او موجه تر و قابل پذیرش تر می بود.
کلید واژگان: صدرالمتالهین, قاعده الواحد, صدور, کثرت, وحدتIn the case of Sadr al-Muta'l-al-Sharīī, we can say that in his works, the opinions of all the preconceived scholars regarding the quality of the issue of the plurality of unity have been mentioned. Hence, it is difficult to analyze his real opinion about this issue. However, in this article, we have tried to summarize and review all the comments that he has made in this regard. From the examination of the various views Sadra makes on the issue of issuance, one can conclude that he, however, expresses these views from various philosophical, verbal and mystical points of view, and in the works of philosophers and theologians And the mystics before him are equally found, he has somehow tried to defend the rule known as Al-Wahid and actually combine these views with this rule. But in this article we are seeking to show that the combination of these different views and the rule of Al-Wahid did not only help Sadra in explaining the quality of the exodus of the Almighty, but also confronts him with more conflicts, Explaining and justifying his views did not rely on this rule, his arguments were more justified and acceptable.
Keywords: Sadr al-Muta'l-hın, Alwahid rule, issuance, plurality, unity -
ملاصدرا و شارحان فلسفه او، ملهم از قرآن و عرفان و به مدد نگرش وجودی از زیست نوع های انسانی گوناگونی سخن گفته اند. پرسش جستار حاضر این است: چگونه ملاصدرا زیست نوع های انسانی متکثر را تبیین می کند؟ برون داد و نتایج به دست آمده عبارتند از: 1. بنابرمبانی هستی شناختی و انسان شناختی ملاصدرا، انسان وجودی است که در عین وحدت، متکثر و ذو وجوه است. ملاصدرا با استمداد از قرآن، ده مقام انسانی و با الهام از میراث عرفانی، هفت زیست نوع انسانی، و با مدد نگرش وجودی اش، سه زیست نوع کلان برای انسان در نظر می گیرد2. از دیدگاه صدرا راه رسیدن به مقامات انسانی گذر از سفرهای چهارگانه عرفانی است؛ 3. انسان، برخلاف دیگر موجودات عالم، مقام معلوم و حدیقف ندارد، از اینرو نمی توان او را را در ده، هفت، یا عدد معینی از این زیست نوع ها منحصر کرد مگر اینکه بگوییم کلیات زیست نوع های انسانی به اعتباری، هفت، ده، یا صد مقام است. علاوه بر این به دلیل وجود زیست نوع های متنوع نمی توان برای زندگی آدمی نسخه ای واحد با مختصاتی واحد در نظر گرفت.
کلید واژگان: نوع های انسانی, سبک زندگی, کثرت نوعی, اسفار اربعه, ملاصدراMulla sadra and his philosophy descriptors, inspiring by Quran and Mysticism also by contribution of existential attitude, talked about various human biotypes. Here, the main question is that: how does Mulla sadra explain the multiplied human biotypes. Result are as follows: 1. Based on Ontological and anthropological foundations of Mulla sadra, human has unity and polarity at the same time. Mulla sadra, considers ten human dignities by help of Quran, seven human biotypes by inspiring from mystical heritage and finally, three big human biotypes from his existential attitude. 2. From Mulla sadra’s point of view, the way to achieve human dignities is to pass mystical Quadr-trips. 3. Human, unlike other creatures in universe, has no certain and limited position. Thus one cannot limit him in 7, 10 or any certain number of biotypes; unless to express human biotypes as 7, 10 or 100 dignities. Moreover, not a unit prescription with unit coordinate, can be considered for human life due tovarious biotypes.
Keywords: Human Biotypes, Life Style, plurality, Alasfara Alarba’e, Mulla Sadra -
فصلنامه حکمت اسلامی، پیاپی 21 (تابستان 1398)، صص 103 -122
در فلسفه اسلامی، تبیین نحوه پیدایش کثرات از حق تعالی، مراحلی را پیموده است. ابتدا در حکمت مشاء صحبت از عقول عشره و واسطه شدن ده عقل و نه فلک به صورت طولی میان حق تعالی و عالم جسمانی است. سپس سهروردی از عقول طولی و همچنین از عقول عرضی سخن بسیاری را مطرح می کند که این عقول عرضی، واسطه میان عقول طولی و کثرات این عالم هستند. در نهایت در حکمت متعالیه، همه این مباحث جای خود را به بحث وجود منبسط داده و تحولی اساسی در این زمینه رخ می دهد. اما در کتاب و سنت نیز میان حق تعالی و عالم جسمانی، وسایطی ذکر شده است که بررسی آنها وجود اشراکاتی را با دیدگاه حکما نشان می دهد؛ مانند وحدت و بساطت خداوند متعال، وجود صادر و مخلوق اول، وجود عرش، فرشتگان و جبرئیل که وجود منبسط، مثل افلاطونی و عقل فعال را به ترتیب می توان بر آنها تطبیق کرد. هم چنان که افتراقاتی نیز وجود دارد؛ مانند عدم انطباق تعداد وسایط با تعداد عقول و مساله آفرینش از آب. روش ما در این مقاله تبیین و توصیف دیدگاه حکما با استفاده از متون فلسفی و ظهورگیری از متون کتاب و سنت، با استفاده از قواعد ظهورگیری متون است.
کلید واژگان: وحدت و کثرت, قاعده الواحد, صادر اول, عقل اول, عقل فعال, وسایط فیضHikmat - e - Islami, Volume:6 Issue: 21, 2019, PP 103 -122The explanation on how plurality has come out of the One Almighty has passed A process of several phases. First peripatetic philosophy spoke of the ten intellects and nine celestial spheres which mediate vertically between Allah Almighty and the material world. Then, Suhravardi elaborately spoke of both vertical and horizontal intellects, while the latter mediate between the former and the plurality of this world. Finally, all those discussions left their space to the extending existence theory in Sadraian philosophy, driving a great evolution in the issue. In the Qur'an and hadith, however, some mediators between Allah Almighty and the material world are mentioned revealing similarities with the philosophers such as the unity and simplicity of Allah, the first emanation and creation, the Throne, angels and holy Gabriel to whom the extending existence, Platonic Ideas, and the Active Intellect might be applied respectively. There are, nonetheless, some differences such as that the number of mediators do not match that of the intellects, and the creation of all things from water. Our method here is to clarify and explain the views of Muslim philosophers through their texts and grasp the apparent meaning of the Qur'an and hadith hermeneutically.
Keywords: unity, plurality, rule of the One, the first emanation, the First Intellect, the Active Intellect, the mediators of emanation -
هر چند موضوع «دیگری»، در بین اندیشمندان مسلمان به عنوان یک مسئله مستقل مطرح نبوده است لکن ظرفیت طرح این بحث بین همه نحله های فکری در جهان اسلام، به ویژه در عرفان وجود دارد. بر این اساس می توان برای نمونه پرسش از «دیگری» را به آثار ابن عربی به عنوان نماینده عرفان اسلامی عرضه و مبانی فکری او را در این زمینه جست وجو کرد. وحدت وجود به عنوان مهم ترین مبنای جهان بینی ابن عربی در جای جای نظام عرفانی او به چشم می خورد و از مهم ترین اصول تعیین کننده راهبرد رفتاری او در قبال «دیگری» است. در مباحث مربوط به هستی شناسی، حق و خلق، حقیقتی واحدند که چنانچه جهت وحدت آن لحاظ شود، حق است و اگر به جنبه کثرت آن توجه شود، خلق است؛ لکن جامع ترین نگاه به عالم هستی، ملاحظه هر دو جهت وحدت و کثرت است. نگاه جامعی که با وجود پذیرش کثرت، با ملاحظه وحدتی ورای کثرات، زمینه را برای پذیرش «دیگری»، با همه تضادها و اختلاف ها فراهم می کند. این نگرش با تسری یافتن به حوزه معرفت شناسی، رویکرد ویژه ابن عربی در مواجهه با تقابل های معرفتی را نیز روشن خواهد کرد.کلید واژگان: ابن عربی, دیگری, کثرت, وحدتAbstractAlthough the issue of “the Others” has not been considered among the Muslim philosophers as an independent issue, but this potential exists between all intellectual ideas in Islamic world especially in mysticism. Accordingly, we can present asking about “the Others” in Ibn Arabi’s work as Islamic mysticism and find his intellectual basis in this field. The unity of existence as the most important Ibn Arabi’s worldview can be seen in every places of his mystical system and it is one of the most important determinants of his behavioral strategies towards “the Others”. In the issues about ontology, the right and creation are the unit truth; and if its unity direction being considered it is truth, and if the plurality being considered, it is creation; so the most comprehensive view to the universe is considering both unity and plurality. This is a comprehensive view despite accepting plurality, it considers a unity over pluralities and provides a ground for accepting “the Others” with all contradictions and differences. This approach by extending towards epistemology clarifies the special Ibn Arabi’s approach against epistemic contradictions.Keywords: Ibn Arabi, Unity, Plurality, the Others
-
تداخل واجب در ممکن یکی از نظریات نوپدیدی است که در صدد توجیه رابطه میان حق با ماسوای خویش است. اما به نظر می رسد که این دیدگاه خالی از برخی مناقشات نباشد. آیا لازمه قبول نامحدود بودن حق متعال آن است که خداوند را به وجهی عین اشیاء دیدگاه رایج در تبیین وحدت شخصی وجود یا به وجهی داخل در اشیاء بدانیم دیدگاه استاد فیاضی یا این که ترسیم سومی هم از رابطه میان حق و خلق متصور است؟ این نوشتار بر آن است تا کاستی های نظریه تداخل وجودی واجب و ممکن را نمایان ساخته، سپس به تبیین دیدگاه سومی در این میان بپردازد که به نظر می رسد دیدگاه صواب و متخذ از تعالیم عقلانی وحی همین نگاه سوم به رابطه خالق و مخلوق خواهد بود، که در عین پذیرش عدم تناهی و غیرمقداری بودن حضرت حق تعالی، نافی هر گونه تداخل و عینیت میان واجب و ممکن است. در این دیدگاه مشخص می شود که چون خداوند سبحان از هر گونه حد و مقدار منزه است، اصلا هیچ موطنی را (ولو به نحو نامحدود) پر و اشغال نمی کند تا لازمه اش تزاحم وجودی خداوند با اشیاء دیگر باشد. پر و خالی کردن و تزاحم وجودی میان خالق و مخلوق زمانی متصور است که حق تعالی همسنخ با مخلوقات محدود و قابل زیاده و نقصان فرض شود، در حالی که خداوند سبحان به هیچ روی همسنخ با مخلوقات نیست. لذا در این نگاه، بدون هیچ محذوری هم وجود محدود اشیاء و هم وجود معرای از حد و عد ذات اقدس اله مورد تصدیق قرار می گیرد.کلید واژگان: نامحدود, غیرمتجزی, تداخل, وحدت, کثرتOverlapping (tadākhul) between God and His creatures is a novel theory which aims to explain the relationship between God and His creatures. But, it seems that this theory is controversial. Does accepting that God is infinite either entail that God is, in some sense, identical with His creatures – common view for explaining the individual unity of existence – or that God overlaps, in some sense, with His creatures – the view accepted by Gholamreza Fayyazi – or there is a third way? In this paper, we will reveal the weaknesses of Gholamreza Fayyazi’s theory and then we will present a new theory to explain the relationship between God and His creatures, which, in our point of view, is inspired by rational teachings of revelation. According to this third view, it is accepted that God is infinite and does not have any quantity while rejecting that God is identical and that God overlaps with His creatures. Indeed, since God does not have any finitude and does not consist of any quantity, He does not occupy (even infinitely) any place, which entails that God does not overlap with His creatures. Therefore, based on this view, the existence of finite beings and God’s infinite being are consistent.Keywords: Infinite, Indivisible, Overlapping, Unity, Plurality
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.