جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "سلب حیات" در نشریات گروه "فقه و حقوق"

مجازات اعدام یکی از مجازات های سنگین مخصوص برخی جرایم خاص می باشد که طرفداران و منتقدانی دارد.کسانی که از مجازات اعدام حمایت می کنند، اساسا برانگیخته شده با زمینه های ایدئولوژیکی یکسان هستند؛اگرچه آنها مطمئنا آنقدر شجاع نیستند که این گفته را که «اگر زندگی را می خواهید برای مرگ آماده شوید»، به وضوح تدوین کنند، اما در عین حال منطقی، دقیقا گویای همین امر دارند. در واقع، از آنجایی که صلح و زندگی می توانند مورد دفاع قرار گیرند، باید با قدرت کاهش جنگ و کاهش مرگ این دفاع صورت گیرد چرا که بین یک جامعه وحشی از یک طرف و یک جامعه بی دفاع از طرف دیگر، گزینه نادرست باید حذف شود. با توجه به رویه های متفاوت قانونگذاری در نظام های مختلف، بسیاری از کشورها مانند فرانسه، آلمان، کانادا، انگلیس و آفریقای جنوبی پیش از آنکه مخالفت با مجازات اعدام در میان شهروندان اکثریت یابد آن را لغو کردند؛ اگرچه نظرسنجی های بعدی رفته رفته نشان از اکثریت یافتن عدم موافقت با اعدام در آن ها داشت. به هرصورت در مقاله حاضر قصد داریم به بررسی مجازات اعدام با مداقه در دیدگاه فقها و حقوقدانان در این راستا بپردازیم. روش تحقیق از نوع تحلیل-توصیفی و استفاده از روش کتابخانه ای می باشد.

مجازات اعدام یکی از مجازات های سنگین مخصوص برخی جرایم خاص می باشد که طرفداران و منتقدانی دارد.کسانی که از مجازات اعدام حمایت می کنند، اساسا برانگیخته شده با زمینه های ایدئولوژیکی یکسان هستند؛ اگرچه آنها مطمئنا آنقدر شجاع نیستند که این گفته را که « اگر زندگی را می خواهید برای مرگ آماده شوید » به وضوح تدوین کنند، اما در عین ، حال منطقی، دقیقا گویای همین امر دارند. در واقع، از آنجایی که صلح و زندگی می توانند مورد دفاع قرار گیرند، باید با قدرت کاهش جنگ و کاهش مرگ این دفاع صورت گیرد چرا که بین یک جامعه وحشی از یک طرف و یک جامعه بی دفاع از طرف دیگر، گزینه نادرست باید حذف شود. با توجه به رویه های متفاوت قانونگذار ی در نظام های مختلف، بسیاری از کشورها مانند فرانسه، آلمان، کانادا، انگل یس و آفریقای جنوبی پیش از آنکه مخالفت با مجازات اعدام در میان شهروندان اکثریت یابد آن را لغو کردند؛ اگرچه نظرسنجی های بعد ی رفته رفته نشان از اکثریت یافتن عدم موافقت با اعدام در آن ها داشت. به هرصورت در مقاله حاضر قصد داریم به بررسی مجازات اعدام با مداقه در دیدگاه فقها و حقوقدانان در این راستا بپردازیم. روش تحقیق از نوع تحلیل-توصیفی و استفاده از روش کتابخانه ای می باشد.

مجازات های سالب حیات، در قصاص نفس، اعدام حدی و تعزیری اجرا می شوند. در برخی موارد پس از اجرای مجازات و تایید مرگ مجرم به وسیله پزشک قانونی، نشانه های حیات در مجرم پدیدار می شود که حاکی از بقاء حیات اوست. اکنون سوال این است که آیا می توان دومرتبه مجازات را اجرا نمود یا خیر ؟ پژوهش حاضر با روش تحلیل متن و با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای واسنادی، در صدد پاسخ به این مسیله است. مشهور فقهای امامیه و به تبع آنها ماده 438 قانون مجازات اسلامی، حق قصاص نفس را برای ولی دم محفوظ می دانند از دیدگاه نگارنده ولی دم حق قصاص مجدد دارد دلیل این امر آیات، تصریح و تعمیم روایات می باشد. اما در تمام موارد اعدام تعزیری با توجه به نبود مستندات معتبر برای اصل و تجدید این نوع اعدام، اجرای مجدد آن جایز نیست و در اعدام حدی فقط در فرض ثبوت جرم بوسیله اقرار و  اجرای صحیح مجازات و کشیدن درد آن، تجدید مجازات جایز نیست.

گاهی شرکت چند نفر در عملیاتی، باعث قتل یک نفر می شود. هر کس که بتوان، فعل کشتن را به او استناد کرد، قاتل است، پس هرگاه فعل قتل به بیش از یک نفر مستند شود، می توان بین ایشان، حکم اشتراک در قتل جاری نمود. بین علما، در جواز قصاص همه ی شرکا، اختلافاتی وجود دارد؛ که در این مقاله سعی در تبیین آن داریم. مسیله اشتراک در قتل، یکی از مسایل مبتلا به باب قصاص است که دادگاه های کشور در حکم چنین مواردی دچار تعدد آراء شده اند. علت این تعدد آراء، عدم تشخیص موضوع است. باید توجه شود که قصاص از احکامی است که به جان و آبروی مردم وابسته است؛ لذا دقت در اجرای آن و شناخت همه ی مسایل و مشکلات آن ضروری است. هدف از اجرای این تحقیق، تشخیص همه ی مواردی است که در آن ها، حکم قصاص بر تمام شرکت کنندگان جاری می شود.حکم ماده 373 قانون مجازات اسلامی که بیانگر قصاص تمام شرکای قتل عمد است با لحاظ آیه ی « النفس بالنفس» و اصل احتیاط در دماء اسراف در قتل است، با لحاظ اهداف مجازات که مصونیت سازی جامعه مقدم بر همه ی آن هاست و دیگر اهداف داخل در آن است، تداخل نکردن مجازات ها در مجازات سلب حیات بر مجرمی که حتی مرتکب چندین جرم و مستحق چندین مجازات است از جهت اسراف در قتل محل تامل است.

مقاله حاضر بر مبنای تحلیلی - توصیفی بر مبنای مطالعه قوانین، رویه قضایی، منابع فقهی، کتب و مقالات حقوقی و دیگر منابع و استنتاج و نتیجه گیری از آن هاست.

اسراف نکردن در قتل عبارتی برگرفته از آیه 33 سوره اسراء است که در این آیه پس از بیان حرمت قتل انسان و حق ولی دم مقتول نسبت به قاتل، از زیاده روی در قتل منع شده است. ظاهر عبارت آیه با لحاظ عبارت قبلی آن ناظر به زیاده روی نکردن در قصاص نفس است، ولی با لحاظ اطلاق قتل می توان شامل مواردی هم دانست که شخص مستحق اعدام است، از این جهت تطویل اجرای مجازات سلب حیات مثل استفاده از طناب دار که موجب به طول کشیدن ازهاق نفس می شود اسراف در قتل است. لذا هر جا که در این استناد، شک کردیم، نمی توان حکم اشتراک در قتل جاری کرد. این تحقیق به روش کتابخانه ای انجام شده است.