به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « شاهنشاه ایران » در نشریات گروه « علوم انسانی »

  • عمادالدین شیخ الحکمائی

    انتشار مقاله «کاربرد لقب "شاهنشاه ایران" در سکه ای ناشناخته از اتابک قزل ارسلان»، در شماره سوم سال دوازدهم (پاییز 1399) آن مجله وزین، مرا بر آن داشت تا نکته ای در باب موضوع اصلی این مقاله، یعنی سکه ناشناخته مورد اشاره و قرایت متن آن یادآور شوم. پایه اصلی این مقاله بر عبارت سکه ای نهاده شده است که نخستین بار توسط شادروان سیدجمال ترابی طباطبایی که یادش به خیرباد! معرفی، و متن پیشنهادی ایشان همراه با تصویر سیاه و سفید دو رو ی سکه در کتاب سکه های شاهان اسلامی ایران[1] منتشر شده است. اصل سکه نیز متعلق به مجموعه شخصی آن شادروان بوده است. این سکه مسی، فرسوده و بی کیفیت بوده و ایشان عبارت «السلطان القاهر، شهنشاه ایران قزل ارسلان» را بر یک روی سکه خوانده و آن را به یکی از اتابکان آذربایجان(531 تا 622 ق) یعنی قزل ارسلان(587 582ق) نسبت داده است. با توجه به در دست نبودن اصل سکه متعلق به مجموعه ترابی، خانم دکتر مودت، نویسنده مقاله، تصویری از سکه ای مشابه را که در کنار مجموعه ای از سکه های سلجوقی در قلعه ورمزیار زنجان یافت شده و توسط خانم قاسمی اندرود در قالب مقاله ای منتشر کرده[2] به یاری گرفته اند. مجموعه ای که اکنون در موزه میراث فرهنگی استان زنجان محفوظ است.

    کلید واژگان: سکه, شاهنشاه ایران, کاربرد, لقب, قزل ارسلان}
  • لیدا مودت*

    درج عبارت «شاهنشاه ایران» بر سکه ای از اتابک قزل ارسلان (582-587ق) از اتابکان آذربایجان (541-626ق) امری بدیع و منحصر به فرد به شمار می آید. هر چند استعمال واژه شاهنشاه بر سکه ها در ایران بعد از اسلام امری جدید نبود و توسط امرای آل بویه و سپس سلجوقیان در سکه ها مورد استفاده قرار گرفته بود؛ اما در کنار هم قرار گرفتن دو واژه «شاهنشاه» و «ایران»، در تاریخ ایران بعد از اسلام در سکه قزل ارسلان امری نو تلقی می شود. این امر در تاریخ ایران بعد از اسلام نه تنها سابقه نداشت، بلکه تا دوران نادرشاه افشار تکرار نگردید. مساله اساسی در تحقیق پیش رو بررسی و واکاوی علل به کار بردن عبارت «شاهنشاه ایران» در سکه قزل ارسلان از اتابکان آذربایجان است. یافته های پژوهش بر این اصل استوار است که اتابک قزل ارسلان پس از آن از سوی خلیفه عباسی در برابر سلطان طغرل سوم سلجوقی، مقام سلطانی یافت و مشروعیت دینی را کسب نمود، در پی کسب مشروعیت از طریق به کارگیری نمادهای ایران باستان بود. از این رو با ضرب سکه با عبارت «شاهنشاه ایران» و نقر نمادهای ایران باستانی درصدد کسب مشروعیت برآمد. نکته حایز اهمیت این است که منطقه آذربایجان یکی از کرسی های فرهنگی در دوران ساسانی به شمار می آید و سنت های ساسانی در این منطقه ریشه دار بوده است. علاوه بر این در اشعار شاعران مکتب آذربایجان معاصر قزل ارسلان علایق ایران باستانی به چشم می خورد که به طور مسلم، قزل ارسلان تحت تاثیر این علایق بوده است. در این راستا با توجه به قتل نابهنگام وی و بررسی دیوان اشعار شاعرانی چون ظهیر فاریابی و خاقانی شروانی به عدم موفقیت قزل ارسلان در کسب مشروعیت ثانویه متکی بر هویت ایرانی پی خواهیم برد.

    کلید واژگان: شاهنشاه ایران, اتابک قزل ارسلان, اتابکان آذربایجان, فره ایزدی, سکه}
    Lida Mavadat *

    The inscription of the phrase “Shah of Iran” on a coin from the era of the reign of Qizil Arsalan (582-587 AH), one of the Atabeks of Azerbaijan (541-626 AH), is considered a novel and unique deed. The use of the word “shah” on coins in post-Islamic Iran was not new, and the rulers of the Buyid dynasty and then the Seljuk dynasty used this word on their coins; but the juxtaposition of the two words “shah” and “Iran” is considered new in the history of post-Islamic Iran. This not only was unprecedented in the history of post-Islamic Iran, but was not repeated until the reign of Nader Shah Afshar. The main issue in this research is the study and analysis of the reasons for using the phrase “Shah of Iran” on this coin. After gaining religious legitimacy, Qizil Arsalan sought to gain national popularity. Therefore, he had silver coins minted and the words “Shah of Iran” inscribed on them — silver and shah being the symbols of ancient Iran. It is important to note that the region of Azerbaijan was one of the bases of cultural ideology during the Sassanid era, and Sassanid traditions were rooted in this region. In addition, the poetry of the Azerbaijani school reflect the poets’ interest in Iranianism, and this influenced Qizil Arsalan. Considering his untimely murder and reviewing the poetry collection of poets such as Zahir Faryabi and Khaghani Shervani, we realize the failure of Qizil Arsalan in gaining national popularity.

    Keywords: Shah of Iran, Atabek, Qizil Arsalan, Azerbaijan, Farhizadi, coin}
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال