جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "همبستگی مکانی" در نشریات گروه "زمین شناسی"
تکرار جستجوی کلیدواژه «همبستگی مکانی» در نشریات گروه «علوم پایه»-
در این تحقیق، همبستگی آماری و مکانی بین متغیرهای معرف بی هنجاری گرانی بوگه و پارامترهای لرزه خیزی در گستره ایران مورد ارزیابی قرار گرفته است. به این منظور، داده های بی هنجاری بوگه و لرزه خیزی این گستره در بازه زمانی 2021-1975، بررسی شده است. در این راستا، ابتدا ناحیه مورد مطالعه به چهارگوش هایی با ابعاد 5/0 در 5/0 درجه جغرافیایی تقسیم بندی شده و سپس متغیرهای معرف لرزه خیزی و بی هنجاری بوگه برای هر سلول محاسبه شد. با استفاده از نرم افزارهای آماری، ضریب همبستگی پیرسون بین این متغیرها تعیین شده و سپس مورد اعتبارسنجی قرار گرفت. همچنین، نقشه های معرف الگوی توزیع مکانی این متغیرها تهیه شده است. در ادامه، نمودارهای واریوگرام برای هر متغیر ترسیم شده و این نمودارها مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفت. با تفسیر نمودارهای واریوگرام، ارتباط و همبستگی مکانی این متغیرها مورد ارزیابی قرار گرفته است. بر اساس یافته های این تحقیق می توان چنین گفت که همبستگی قابل توجه و معنادار مشاهده شده بین متغیر بیشینه تغییرات بی هنجاری بوگه و متغیرهای معرف لرزه خیزی، بخصوص متغیرهای مرتبط با فراوانی رخداد زلزله ها، نشان می دهد تغییرات بی هنجاری گرانی بوگه می تواند از عوامل موثر بر رخداد زلزله ها در این گستره به شمار آید. همچنین، می توان چنین نتیجه گیری نمود که نیروهای گرانی و بخصوص نیروهای ناشی از عدم تعادل ایزوستازی، می توانند نقش مهمی در رخداد زلزله های این گستره، ایفا نمایند.کلید واژگان: لرزه زمین ساخت, تحلیل مکانی, پارامترهای لرزه خیزی, بی هنجاری های گرانی, همبستگی مکانیIn this research, the spatial correlation between the variables representing Bouguer gravity anomaly and seismicity in Iran is evaluated. For this purpose, the gravity anomalies and seismicity data of this region have been analyzed statistically as well as geostatistically, for the period 1975-2021. Based on the findings of this study, it can be concluded that the significant correlation observed between the variables of gravity anomaly variations and the seismicity-related variables, especially the variables related to the frequency of earthquake occurrences, suggests that the gravity anomaly variations can be considered as an affective factor in seismic activity of this region.The Iranian Plateau is one of the most seismically active regions on the Earth because of its geologic and tectonic setting. This plateau is marked by high topography relief and also by great changes in gravitational and isostatic anomalies across it. Many researchers have studied the variations of gravitational anomalies across Iran, and some have pointed to the relationships between these anomalies and seismicity in this region. The Bouguer gravity anomaly is obtained by making the necessary corrections to measurements taken directly from the ground stations, and well reflects the deep density variations in the crust. This anomaly can also clearly show changes in crustal thickness in different regions, such that areas with high crustal thicknesses show negative anomalies and areas with low crustal thicknesses show positive anomalies.In this study, at first, the study region was divided into rectangles with dimensions of 0.5 by 0.5 geographical degrees and then the variables related to the seismicity and gravity anomalies were calculated and computed for each cell. Pearson correlation coefficients between these variables were computed and validated using statistical software Minitab (ver. 16.2.2). Also, maps representing the spatial distribution pattern of these variables were prepared. The remarkable similarity between the spatial patterns of variations of these variables indicates a strong correlation between the Bouguer gravity anomaly and seismicity in this region. The Pearson correlation coefficient values calculated between the variables also confirm this correlation. These values indicate that both variables of average Bouguer anomaly and the range of variations of this anomaly show a significant positive correlation with the seismicity-related variables. This degree of correlation is stronger for the variable of the Bouguer anomaly variation and moreover, this variable is more correlated with the seismicity variables associated with the frequency of earthquakes. In the next step, variograms were prepared. The results obtained show that among the seismicity-related variables of the region, the b seismicity parameter (from the Gutenberg-Richter relation) has more spatial variability and show high spatial autocorrelation up to long distances. On the other hand, the other variables related to earthquake frequency and magnitude of earthquakes show less spatial autocorrelation. The variograms provided for the two variables representing the bouguer anomaly also show remarkable similarity to the seismicity-related diagrams. This similarity is more pronounced for the variable of the Bouguer anomaly variation. The remarkable similarities of the variograms, along with the similarities of the spatial distribution maps of these variables, may indicate a close relationship between these two series of variables. Finally, it can be concluded that gravitational forces, especially forces caused by isostatic imbalances, can play an important role in the process of earthquake occurrences in Iran.Keywords: Seismotectonics, spatial analysis, seismicity parameters, Gravity Anomalies, spatial correlation, Spatial Statistics
-
تغییرات کیفیت منابع زیرزمینی به دلایل متعدد خصوصا استفاده نامتعارف از این منابع می تواند تاثیرات مخربی بر محیط زیست داشته باشد. هدف از این پژوهش، بررسی الگوهای خودهمبستگی مکانی و تغییرات زمانی پارامترهای کیفی آب های زیرزمینی در استان همدان می باشد. در راستای این تحقیق پارامترهای کیفیت آب های زیرزمینی شامل هدایت الکتریکی، کل مواد جامد محلول، اسیدیته، نسبت جذب سدیم، سختی، بی کربنات، کلراید، سولفات، کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم و مجموع آنیون ها و کاتیون ها استفاده شده است. در این تحقیق از داده های کیفیت آب های زیرزمینی مربوط به چاه های آب پیزومتری وابسته به شرکت آب منطقه ای استان همدان برای بازه های چهارساله در سال های 1388، 1392، 1396 و 1399 در دشت های استان همدان استفاده شده است. نتایج حاصل از روش موران و ضریب گری نشان می دهد که الگوی توزیع مکانی همه پارامترهای کیفیت آب در سال های 1388 و 1399 بصورت تصادفی و برای پارامترهای هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم در سال1392 و 1396 به ترتیب با سطح اطمینان بالای 95 و 90 درصد دارای توزیع مکانی با الگوی توزیع خوشه ای با مقادیر بالا بوده است. برای بررسی تغییرات مکانی هدایت الکتریکی با استفاده از روش کریجینگ، نقشه های کیفیت منابع آب از نظر پارامتر هدایت الکتریکی برای سال های 1388، 1392، 1396 و 1399 تهیه شده است. نقشه تغییرات هدایت الکتریکی تهیه شده در بازه زمانی سال های 1388 تا 1399 نشان می دهد که مقدار هدایت الکتریکی در شهرستان همدان (قهاوند) و دشت رزن و کبودرآهنگ تغییرات افزایشی بیشتری داشته است که نشان دهنده افت کیفیت آب های زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه است.
کلید واژگان: الگوی توزیع مکانی, تغییرات مکانی, سیستم اطلاعات مکانی, کیفیت آب, همبستگی مکانیChanges in the quality of underground resources for various reasons, especially the unconventional use of these resources can have devastating effects on the environment.In this research, groundwater quality parameters including electrical conductivity, total soluble solids, acidity, sodium adsorption ratio, hardness, bicarbonate, chloride, sulfate, calcium, magnesium, sodium, potassium, and the sum of anions and cations were used. in this research, groundwater quality data related to piezometric water wells affiliated to the Hamadan Regional Water Company for four-year periods in 2009, 2013, 2017, and 2020 in the plains of Hamadan province have been used. The results of Moran and coefficient of gery show that the spatial distribution pattern of all water quality parameters in 2009 and 2020 is random and for the parameters of electrical conductivity and sodium adsorption ratio in 1992 and 1996, respectively, with a high level of confidence of 95% and 90%, respectively, it had a spatial distribution with a cluster pattern with high values. To investigate the spatial variations of electrical conductivity using the Kriging method, water quality maps in terms of electrical conductivity parameters for the years 2009, 2013, 2017, and 2020 have been prepared. The map of electrical conductivity changes prepared from 2009 to 2020 years shows that the amount of electrical conductivity in the city of Hamedan (Qahvand) and Razan and Kaboudar Ahang plains has more increasing changes, which indicates a decrease in groundwater quality in the case study area. Therefore, planning is necessary to correct the decline in groundwater quality.
Keywords: GIS, Groundwater quality, Spatial Correlation, Spatial Distribution Pattern, Spatial variation
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.