جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "روش های چند متغیره" در نشریات گروه "آب و خاک"
تکرار جستجوی کلیدواژه «روش های چند متغیره» در نشریات گروه «کشاورزی»-
کیفیت منابع آبی از اهمیت فراوانی برخوردار است. آلودگی و افت کیفی منابع آب باعث کاهش منابع آب قابل استفاده، فلج شدن توسعه اقتصادی و تهدید سلامت انسان ها می شود. در این پژوهش به بررسی و تحلیل کیفیت آب زیرزمینی در آبخوان دشت اردبیل پرداخته شد. بدین منظور تعداد 32 نمونه از منابع آب زیرزمینی دشت اردبیل جمع آوری و غلظت یون های اصلی، یون های فرعی و برخی فلزات سنگین اندازه گیری شد. سپس با استفاده از روش های آماری چند متغیره شامل ضرایب همبستگی و تحلیل عاملی، اثر عوامل هیدروژیوشیمیایی موثر بر کیفیت آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه تحلیل شد. بر اساس ماتریس همبستگی، غلظت فلزاتی مانند آرسنیک، باریم، اسکاندیم، سیلسیم، روی و وانادیم همبستگی چندانی با یون های اصلی نشان نداد. لذا می توان نتیجه گرفت ورود این عناصر به آب های زیرزمینی و آلودگی ناشی از آن به علت فعالیت های انسانی است. عناصر لیتیم و مولیبدن دارای همبستگی مثبت نسبتا بالایی با یون های اصلی بودند که این امر، احتمالا مربوط به فعالیت های زمین شناسی است. در تحلیل عاملی، تغییرات کیفیت آب زیرزمینی دشت اردبیل تحت تاثیر چهار عامل اصلی با مجموع 31/77 درصد از واریانس کل داده ها قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که عامل اول زمین زاد، عامل دوم و سوم زمین زاد و انسان زاد و عامل چهارم فقط انسان زاد بود.
کلید واژگان: آب های زیرزمینی, عناصر سنگین, روش آماری چند متغیره, آبخوان دشت اردبیلInvestigation of Groundwater Quality Using Multivariate Statistical Methods in Ardabil Plain AquiferPollution and declining quality of water resources reduce usable water resources, weaken economic development and threaten human health. In this study, groundwater quality was studied and analyzed in Ardabil aquifer. For this purpose, 32 samples of groundwater sources in the Ardabil plain were collected and the concentrations of major ions, minor ions and some heavy metals were measured. Then, hydrogeochemical factors affecting the groundwater quality of the study area were analyzed using multivariate statistical methods, including correlation coefficients and factor analysis. According to the correlation matrix, the concentrations of metals such as arsenic, barium, scandium, silicon, zinc and vanadium indicated a little correlation with the main ions. Therefore, it can be concluded that the entry of these elements into groundwater is due to human activities. In factor analysis, the groundwater quality changes were affected by four main factors with 77.31% of the total variance of data in Ardabil plain. The results of factor analysis showed that the first factor was lithogenic, the second and third factors were lithogenic and anthropogenic, and the fourth factor was just anthropogenic. The results showed that the concentrations of heavy metals such as arsenic, barium, scandium, silicon, vanadium and zinc did not have a high correlation with the main ions, so the presence of these elements could be due to human activity. Also, the greatest effect on groundwater hydrochemistry in the study area was related to magnesium, sodium, calcium ions and electrical conductivity.
Keywords: Groundwater, heavy metals, multivariate statistical methods, Ardabil aquifer -
دریاچه ارومیه به عنوان یکی از مهم ترین دریاچه های کشور به علت مصرف بیش از حد آب و تغییر اقلیم دارای وضعیت نامناسب زیست محیطی شده است. بررسی تغییرات اقلیمی و نحوه توزیع بارش در این منطقه می تواند در جهت مدیریت بهتر این حوضه آبریز به کار رود. در این مطالعه، برای پهنه بندی نواحی بارش حوضه دریاچه ارومیه از اطلاعات 65 ایستگاه هواشناسی در دوره آماری 1395-1376 استفاده شد. برای این منظور، داده های هر ماه استاندارد شده است و در ماتریس با ابعاد (n*m) که در آن n تعداد ایستگاه ها (65) و m تعداد ما ه ها (12) است، نوشته شدند. تجزیه مولفه های اصلی (PCA) روی ماتریس داده ها انجام شد و با توجه به معیار دارا بودن مقدار ویژه بالای یک، مولفه های اصلی انتخاب شدند. آنگاه مقادیر امتیازات مولفه های اصلی (PCS) برای مولفه های منتخب محاسبه شد. این مقادیر به عنوان ورودی روش تجزیه خوشه ای با روش وارد استفاده شدند. سپس جهت تعیین ایستگاه های شاخص از روش پروکراستس استفاده شد. نتایج نشان داد که دو مولفه اصلی اول، 87 درصد واریانس کل داده ها را توجیه می کنند. براساس مولفه های منتخب، در کل حوضه، شش ناحیه بارشی متمایز تشخیص داده شد. همچنین معلوم شد که چهار ایستگاه واقع در نقاط مختلف حوضه آبریز دریاچه ارومیه شامل مهماندار، سراب، بابارود و سنته می توانند به عنوان ایستگاه های شاخص در نظر گرفته شوند. این ایستگاه ها بیش از %84 واریانس کل داده های ایستگاه های حوضه را در بر داشتند. آزمون روند من-کندال نشان داد که بارش در فصل پاییز دارای روند افزایشی معنی دار می باشد، درحالی که بارش سالانه فقط در یکی از خوشه ها دارای روند افزایشی معنی دار می باشد.کلید واژگان: تجزیه به مولفه های اصلی, تجزیه خوشه ای, دریاچه ارومیه, روش های چند متغیره, من-کندالLake Urmia, as one of the most important lakes in the country, has an inappropriate environmental condition due to excessive consumption of water and climate change. The study of climate change and rainfall distribution in this area can improve water management in this basin. In this study, the information of 65 weather stations in the period of 1997-2016 were used for precipitation zoning of Urmia lake basin. For this purpose, the data of each month were standardized and arranged in a matrix with dimensions of (n*m) in which n is the number of stations (65) and m is the number of months (12). Principal Component Analysis (PCA) was performed on data matrix and the main components were determined according to their Eigen values greater than one. Then the principal component score (PCS) values were calculated for the selected components. These values were used as inputs in the Ward cluster analysis method. Then, the Procrustes method was used to determine the index stations. The results showed that the first two main components incorporated more than 87% of the all data variances. Based on the selected components, six distinct precipitation regions were identified throughout the basin. Moreover, it was found that four stations located in different points of the Urmia lake basin namely Mehmandar, Sarab, Babaroud and Santeh can be considered as indicator stations. These stations incorporated more than 84% of the all data variances of basin stations. The Mann-Kendall trend test showed that the rainfall in the autumn season has a significant increase trend, while annual precipitation has only a significant increase trend in one of the clusters.Keywords: Cluster Analysis, Mann-Kendall, Multivariate Methods, Principal component analysis, Urmia Lake
-
در این مطالعه، جهت پهنه بندی نواحی بارش کشور، از اطلاعات 31 ایستگاه هواشناسی همدید در دوره آماری 2010-1987 استفاده شد. برای این منظور، داده های هر ماه استاندارد شده و در ماتریس با ابعاد (n*m) که در آن n تعداد ایستگاه ها (31) و m تعداد ماه ها (12) است، نوشته شدند. تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) روی ماتریس مذکور انجام شد. با توجه به معیار دارا بودن مقدار ویژه بالای یک، مولفه های اصلی انتخاب شدند. آنگاه مقادیر امتیازات مولفه های اصلی (PCS) برای مولفه های منتخب محاسبه شد. این مقادیر، به عنوان ورودی روش تجزیه خوشه ایبا روش وارد استفاده شد. آنگاه با توجه به نمودار خوشه ای، اقلیم های بارش کشور تشخیص داده شدند. برای پاسخ به این سوال که کدام ایستگاه ها می توانند به عنوان نماینده اقلیم بارش هر منطقه باشند، از روش پروکراستس (PA) استفاده شد. افزون بر این، از همین روش برای انتخاب ماه هایی که بارش آن ها معرف بارندگی در کل سال است، استفاده شد. نتایج نشان داد که سه مولفه اصلی اول، 97 درصد واریانس کل داده ها را توجیه می کند. براساس مولفه های منتخب، در کل کشور، شش ناحیه بارشی متمایز تشخیص داده شد. همچنین روش PA نشان داد که بارش ماه های مه، اوت و دسامبر، تقریبا کل اطلاعات بارش سالانه را دربر دارند. همچنین معلوم شد که هفت ایستگاه واقع در نقاط مختلف کشور شامل زاهدان، تهران، ارومیه، ایلام، یاسوج، گرگان و رشت می توانند به عنوان ایستگاه های شاخص در نظر گرفته شوند. این ایستگاه ها %87 واریانس کل داده های ایستگاه های کشور را دربر داشتند.کلید واژگان: اقلیم, ایران, بارش, تجزیه به مولفه های اصلی, تجزیه خوشه ای, روش های چند متغیرهIn the present study, the information of 31 synoptic weather stations in the period of 1987-2010 were used to delineate Iran’s precipitation regions. For this purpose, each month’s data were standardized and written in the (n*m) matrix, where n is the number of stations (31) and m is the number of months (12). Principal component analysis was conducted on the mentioned matrix. The main components were determined according to the criterion of having an eigen value greater than one. Then principal components scores were calculated for the selected components. These valeus were used as an input for Ward method of cluster analysis. Then according to the cluster diagram, precipitation climates of the country were identified. The Procrustes analysis (PA) was used to answer the question of which stations could be considered as the indicator of rainfall climates? Furthermore, from this method those months, which their precipitation can be recognized as an indicator of annual rainfall, were selected. Results showed that the first three components incorporated more than 97% of total variance. Based on the selected components the six distinct precipitation regions were distinguished across the country. Furthermore, PA results indicated that the precipitation of May, August and December approximately had whole of the annual precipitation information. Moreover, it was found that seven stations located in different points of the country namely Zahedan, Tehran, Urmia, Ilam, Yasooj, Gorgan and Rasht could be considered as the indicator stations. These stations incorporated over 87 percent of total variance of data of all selected stations in the country.Keywords: Climate, Cluster analysis, Iran, Multivariate methods, Precipitation, Principal component analysis
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.