جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "عملکرد دانه و اجزای آن" در نشریات گروه "زراعت"
تکرار جستجوی کلیدواژه «عملکرد دانه و اجزای آن» در نشریات گروه «کشاورزی»-
در ارتباط با مدیریت زراعی از جمله آرایش کاشت و تراکم بوته بهینه ژنوتیپ وارداتی متحمل به ریزش کنجد اطلاعاتی در اختیار نیست. بدین منظور آزمایشی در دو سال 1399 و 1400 در مزارع پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر (کرج) و مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی (مشهد) اجرا شد. در این پژوهش اثر فاصله ردیف-های 30، 45 و 60 سانتی متر و فاصله بوته روی ردیف 5، 8، 11 و 14 سانتی متر در قالب الگوهای کشت مستطیلی تا مربعی- مستطیلی بر عملکرد ژنوتیپ کنجد متحمل به ریزش مورد بررسی قرار گرفت. در هر مکان، آزمایش به صورت بلوک های خرد شده (نواری) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که در هر دو مکان با کاهش فاصله بین ردیف ها و بین بوته ها که نتیجه آن افزایش تراکم بوته در واحد سطح است، تعداد شاخه های فرعی به طور معنی داری کاهش یافت. از طرف دیگر با کاهش تراکم بوته در واحد سطح تعداد کپسول در بوته و تعداد دانه در کپسول به طور معنی-داری افزایش یافت. بیشترین عملکرد دانه در منطقه کرج (1342 کیلوگرم در هکتار) از آرایش کاشت 8×45 سانتی متر و در مشهد (604 کیلوگرم در هکتار) از آرایش کاشت 11×45 سانتی متر حاصل شد. نتایج این پژوهش نشان داد که برای هر منطقه آرایش کاشت و تراکم بهینه ای وجود دارد که در کشت های متراکم تر از آن به دلیل افزایش رقابت بین بوته ها و در کشت-های تنک تر به دلیل عدم بهره برداری مناسب از منابع، امکان دستیابی به بیشینه عملکرد دانه ژنوتیپ متحمل به ریزش کنجد مقدور نمی باشد.
کلید واژگان: کنجد, فاصله بین ردیف, فاصله روی ردیف, عملکرد دانه, اجزای عملکرد, درصد روغن دانهSince there is no information available regarding crop management, including proper planting arrangement and optimal planting density, of the imported shattering tolerant sesame genotypes, field experiments were carried out in research fields of Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, and Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research Center, Mashhad, Iran, in 2019 and 2020. The effect of experimental factors including; 30, 45 and 60 cm inter row spacing, and 5, 8, 11 and 14 cm intra row spacing were evaluated as split blocks (strips) arrangements in randomized complete block design with three replications. The results showed that there was reduction in number of sub-branches in both locations due to reduction in inter row spacing and intra row spacing. On the other hand, the reduction in plant density m-2 increased the number of capsules plant-1 and seed number capsule-1. The highest seed yield (1342 and 604 kg ha-1 in Karaj and Mashhad, respectively) obtained from the 45 × 8 and 45 × 11 planting arrangement in Karaj and Mashhad, respectively. Generally, the results indicated that there is an optimal planting arrangement and planting density for each location. Therefore, due to increased competition between plants in high plant density and lack of proper utilization of resources in low plant density, it would not be possible to attain the highest yield potential of shattering tolerant sesame genotype in high and low plant density.
Keywords: sesame, inter row spacing, intra row spacing, seed yield, Yield components, seed oil content -
تاریخ کاشت و فاصله کاشت دو عامل مهم برای دستیابی به عملکرد بالا در معرفی ارقام جدید میباشد. این تحقیق به منظور تعیین بهترین تاریخ کاشت و تراکم بوته بر اساس روز- درجه رشد (GDD) در برنج رقم تیسا طی سال های 1394 و 1395 در ایستگاه تحقیقات برنج تنکابن اجرا شد. آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. کرت اصلی شامل تاریخ نشاکاری در سه سطح (تاریخ های 15 و 25 اردیبهشت و 4 خرداد) و کرت فرعی شامل تراکم بوته در سه سطح (28، 22 و 18 بوته در مترمربع به ترتیب با فواصل نشاکاری 30 ×12، 30×15 و 30×18 سانتی متر) بودند. نتایج بیانگر آن است که بین سال های آزمایش تنها در صفت طول خوشه تفاوت معنی داری مشاهده شد. اثر تاریخ نشاکاری بر اغلب تیمارها معنی دار بود و بیشترین عملکرد دانه در تاریخ کاشت 4 خرداد به میزان 6/6573 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که با تاریخ کاشت 25 اردیبهشت نیز اختلاف معنیداری نداشت. هرچند تیمارهای تراکم بوته بر عملکرد دانه اثر معنی داری نداشتند، اما تیمار 28 بوته در مترمربع (12× 30 سانتی متر) توانست بیشترین عملکرد دانه را با 2/6445 کیلوگرم در هکتار) به خود اختصاص دهد. با توجه به نتایج این تحقیق می توان اظهار داشت که کشاورزان منطقه می توانند برای دستیابی به عملکرد بیشتر این رقم را در محدوده 25 اردیبهشت تا 4 خرداد و با فاصله کاشت 12×30 سانتی متر (تراکم 28 بوته در مترمربع) نشاکاری نمایند.کلید واژگان: تاریخ نشاکاری, فاصله کاشت, عملکرد دانه, اجزای عملکردIntroductionIn future climatic conditions, rice yields depend on environmental conditions of the growing season, such as temperature and available radiation rate, which in unfavorable conditions can lead to yield loss in some rice producing countries (Welch et al., 2010). Achievement to the appropriate plant density per unit area is one of the methods in increasing crop yields through crop management that as a result, all environmental factors fully utilized, while intra- and inter-plant competitions be minimized and on the other hand, suitable plant density can provide sufficient space for agronomical operations and high quality access. In general, suitable rice density is a density that is not detrimental for proper crop development and high grain yield. As the density increased, the number of primary and secondary panicles and spikelet per panicle decreased and the number of panicles per m2 increased linearly and with decreasing density, stem thickness increased (Ebrahimi Rad et al, 2018). Knowing the heat indices, such as the accumulated heat unit, which in most sources are referred to as growing degree days (GDD), can provide basic principles for determining the appropriate phenological stages and planting dates. Evaluation of cumulative GDD for different development stages will allow adjustment of planting date for rice genotype with the aim of adapting the environmental conditions in the growth period. Choosing the appropriate planting date is one of the important factors in effective crop management which has a great role in production control by adapting physiological, morphological and phenological processes of the plant such as germination and emergence, vegetative growth, flowering and maturity with favorable climatic conditions. Management of planting time for optimal production of each cultivar is one of the main factors affecting production that can be easily managed by the farmer based on environmental conditions. Proper planting date will optimize the use of yield factors, while inappropriate planting date will disrupt the balance of yield components in the plant (Esmaeilzadeh et al., 2017).Material and MethodsIn order to determine proper transplanting date based on GDD and the best plant density in rice (Tisa cultivar), an experiment was conducted at Rice Research Institute of Iran, Tonekabon station during 2015 and 2016. This experiment was carried out as split plot in a randomized complete block design with three replications. The main plot was three transplanting dates with 10 days intervals (May 4, May 14 and May 24) and the sub plot was allocated to plant density at three levels (12×30, 15×30 and 18×30 cm).Result and DiscussionThe results indicated that there was a significant difference between the years of experiment only for the panicle length. The effect of transplanting date was significant in the majority of the measured parameters. The highest grain yield (6573.6 kg/ha) was obtained on May 24 planting date, which did not show any significant difference with the transplanting date of May 14. Although plant density treatments had no significant effect on grain yield, 28 plants per m2 (30×12 cm) had the highest grain yield (6445.2 kg/ha). With delay in transplanting, GDD and number of days from transplanting to tillering stage as well as the time required for panicle emergence and complete maturity increased. The highest and the lowest growth degree-day (GDD) from transplanting to tillering, panicle emergence and full ripening stage were obtained on May 24 and May 4, respectively.ConclusionAccording to the results of this research, it can be stated that the farmers of the region can transplant this cultivar between May 14 and May 24 with a plant distance of 12×30 cm (density of 28 plants per square meter).Keywords: transplanting date, plant distance, Grain yield, Yield components
-
به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف کودی نیتروژن و گوگرد بر خصوصیات کمی و کیفی دانه ی کرچک، آزمایشی در مزرعه ی تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان در سال 1394 انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل کود نیتروژن در چهار سطح صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار و گوگرد در پنج سطح صفر، 20، 40، 60 و 80 کیلوگرم در هکتار بودند. نتایج نشان داد که کاربرد سطوح بالای کود نیتروژن (100 و 150 کیلوگرم در هکتار) منجر به تولید بیشترین مقادیر عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، درصد و عملکرد روغن بذر و مقدار مناسب درصد پروتئین خام بذر در کرچک می شود. در مقابل، کاربرد 40 کیلوگرم گوگرد در هکتار برای رسیدن به حداکثر مقادیر در عملکرد دانه، شاخص برداشت، درصد و عملکرد روغن بذر کافی بود. کاربرد کود گوگرد تاثیر معنی داری روی میزان پروتئین خام بذور نداشت. بیشترین کارائی زراعی نیتروژن و گوگرد به ترتیب با کاربرد 150 کیلوگرم نیتروژن و 40 کیلوگرم گوگرد در هکتار بدست آمد. در بررسی اثرات متقابل کودی نیز کاربرد 150 کیلوگرم کود نیتروژن به همراه 60 کیلوگرم گوگرد در هکتار منجر به تولید بیشترین عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و عملکرد روغن بذور کرچک شد. نتایج کلی این آزمایش نشان داد که حضور توام عناصر نیتروژن و گوگرد در محیط اطراف ریشه ی کرچک می تواند موجب افزایش سطح برگ، فتوسنتز و وزن خشک در طول فصل رشد، عملکرد دانه و روغن آن در انتهای فصل رشد شود.کلید واژگان: برهمکنش کودی, دانه های روغنی, عملکرد دانه و اجزای آن, عناصر پرمصرفIn order to study effects of various levels of nitrogen and sulphur fertilizers on quantitative and qualitative characteristics of castor bean (Ricinus communis L.), an experiment was done in 2015 at reaearch farm, agricultural faculty of Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz-Iran. Experiment was conducted as a factorial based on randomized complete block design with three replications. Treatments were 4 levels of nitrogen (0, 50, 100 and 150 kg ha-1) and 5 levels of sulphur (0, 20, 40, 60 and 80 kg ha-1). Results indicated that maximum biological and seed yield, seed oil percentage and yield and appropriate percentage of seed crude protein obtained from applying 100 and 150 kg nitrogen per hectare. In contrast, application of 40 kg sulphur ha-1 was enough to reach maximum amounts in seed yield, HI, seed oil percentage and oil yield. Application of sulphur fertilizer had not significantly effect on seed crude protein. Maximum agronomic efficiency of nitrogen and sulphur was achieved when nitrogen and sulphur were applied at a rate of 150 and 40 kg ha-1, respectively. Interaction effects of nitrogen and sulphur showed that applying 150 kg nitrogen by 60 kg sulphur ha-1 resulted in the highest biological yield, seed and seed oil yield in castor bean. The overall conclusion of this experiment showed that presence of nitrogen and sulphur around the castor bean roots can cause an incease in leaf area, photosynthesis and biomass during the growing season, seed and oil yield at the end of the growing season.Keywords: Fertilizer interactions, Seed yield, its components, Macro, nutrients, Oil crops
-
به منظور بررسی تاثیر تاریخ های مختلف کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد هیبریدهای وارداتی و لاین های امید بخش کلزا، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در دو سال زراعی 90-1389 و 92-1391 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان اجرا شد. پنج تاریخ کاشت 1 آبان، 20 آبان، 10 آذر، 30 آذر و 20 دی در کرت های اصلی و دو هیبرید وارداتی هایولا50 و هایولا420 و دو لاین امیدبخش L5 (ورامین) و L6 (زابل) در کرت های فرعی قرار گرفتند. میانگین دمای هوا طی دوره سبز شدن در تاریخ های کشت اول، دوم، سوم، چهارم و پنجم برای سال اول به ترتیب 5/19، 7/14، 8/13، 8/8 و 8/6 درجه سانتی گراد و برای سال دوم به ترتیب 5/20، 1/15، 2/12، 8/6 و 5/8 درجه سانتی گراد بود. در هر دو سال، با تاخیر در کاشت، عملکرد دانه، ماده خشک اندام هوایی و شاخص برداشت کاهش یافت. در سال اول، تاریخ کاشت اول با 4074 کیلوگرم در هکتار بیشترین و تاریخ کاشت پنجم با 2323 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را داشتند. در سال دوم نیز تاریخ کاشت اول با 4125 کیلوگرم در هکتار بیشترین و تاریخ کاشت پنجم با 2316 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را داشتند. میانگین عملکرد دانه هیبرید جدید هایولا50، هیبرید هایولا420 و لاین های امیدبخش L5 و L6 به ترتیب 3534، 3329، 2977 و 3147 کیلوگرم در هکتار بود. میانگین شاخص برداشت نیز در هیبریدهای هایولا50 و هایولا420 و لاین های L5 و L6 به ترتیب 6/30، 2/29، 9/27 و 1/29 درصد بود.کلید واژگان: کلزا, ژنوتیپ ها, عملکرد دانه, اجزای عملکرد, شاخص برداشتTo study the effect of sowing date on yield, yield components and agronomic traits of oilseed rape promising hybrids and lines, an experiment was conducted at Agricultural Research Station of Gorgan during 20102011 and 2012-2013 cropping seasons. The experiment was a randomized complete block design arranged in split plot. Four genotypes Hyola 50, Hyola 420, L5 (Varamin) and L6 (Zabol) were as sub plots and five sowing dates 23 Oct., 11 Nov., 1 Dec., 21 Dec. and 10 Jan., were as main plots. The mean air temperature during germination time for sowing dates 23 Oct., 11 Nov., 1 Dec., 21 Dec. and 10 Jan was 19.5, 14.7, 13.8, 8.8 and 6.8 oC in 20102011, and 20.5, 15.1, 12.2, 6.8 and 8.56.8 oC in 20102011, respectively. In both years, seed yield, aboveground dry matter and harvest index decreased with delay in sowing date. In the first year, the first sowing date had the highest (4070 kgha-1) and last sowing date had the lowest (2323 kgha-1) seed yield. Similarly, in the second year, the first sowing date had the highest (4125 kgha-1) and the last sowing date had the lowest (2319 kgha-1) seed yield. The mean seed yield of Hyola 50, Hyola 420, L5 and L6 was 3534, 3329, 2977 and 3147 kgha-1, respectively. The mean harvest index of Hyola 50, Hyola 420, L5 and L6 was 30.6, 29.2, 27.9 and 29.1%, respectively.Keywords: Oilseed rape, genotypes, seed yield, yield componants, harvest index
-
اثر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم کلزای پاییزه (Brassica napus L.)به منظور بررسی اثر تاریخ های مختلف کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم کلزا (Brassica napus L.) پژوهشی با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 91-1390 در منطقه سیاخ دارنگون فارس اجرا استفاده شد. تیمار ها شامل چهار تاریخ کاشت 15 شهریور، 1 مهر، 15 مهر و 1 آبان و سه رقم کلزا شامل طلایه ، اکاپی و لیکورد بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که تیمار رقم در صفات تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه و تاریخهای مختلف کاشت بر تعداد غلاف در بوته ، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در سطح آماری 5% تاثیر معنی داری داشتند. میزان عملکرد دانه با میانگین 2006 کیلو گرم در هکتار به رقم طلایه تعلق داشت.در بین تاریخهای کاشت بررسی شده تاریخ کاشت 1 مهر با میانگین1760 کیلوگرم در هکتار برای کلیه ارقام عملکرد مطلوبی داشت. همچنین ملاحظه گردید که تاخیر در کاشت موجب کاهش تعداد غلاف در بوته ، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت گردید. با توجه به نتایج بدست آمده، تاریخ کاشت 1 مهر و رقم طلایه مناسب ترین تاریخ کاشت و رقم در شرایط آب و هوایی منطقه مورد مطالعه و مناطق مشابه می باشند.کلید واژگان: کلزا, تاریخ کاشت, عملکرد دانه, اجزای عملکرد
-
به منظور بررسی پاسخ گندم آذر2 به تغییرات فاصله ردیف و میزان بذر و تعیین تراکم مطلوب در شرایط دیم مناطق سردسیر یک بررسی دو ساله(1388 و 1389) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم قاملو واقع در استان کردستان انجام شد. از یک طرح کرت های نواری با سه تکرار استفاده شد. چهار فاصله ردیف 15، 5/ 17، 20 و 25 سانتی متری و چهار میزان بذر 350، 400، 450 و 500 دانه در متر مربعی به ترتیب فاکتورهای افقی و عمودی آزمایش را تشکیل دادند. نتایج بیان گر اثر معنی دار فاصله ردیف بر عملکرد دانه، تعداد سنبله در متر مربع و شاخص برداشت بود. میزان بذر نیز به جز وزن هزار دانه اثر معنی داری بر سایر صفات مورد بررسی نداشت. بیش ترین میزان عملکرد دانه در فاصله ردیف 15سانتی متر به مقدار 3506 کیلوگرم در هکتار و کم ترین آن در فاصله ردیف 25 سانتی متر به میزان 2624 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. فاصله ردیف 15 سانتی متر با تولید 638 سنبله نسبت به فواصل ردیف دیگر از برتری معنی دار برخوردار بود. بیش ترین وزن هزار دانه (29 گرم) در فاصله ردیف 15 سانتی متری مشاهده شد. درحالی که فاصله ردیف 25 سانتی متری بیش ترین میزان تولید دانه در سنبله را داشت (22 دانه در هر سنبله). به دلیل عدم تفاوت معنی دار بین مقادیر بذر به ترین توصیه برای آرایش کاشت رقم آذر2 در مناطق سرد و مرتفع دیم فاصله ردیف 15 سانتی متر و میزان بذر 350 تا 400 دانه در متر مربع یا 140تا160 کیلوگرم در هکتار می باشد.
کلید واژگان: فاصله ردیف, میزان بذر, گندم, عملکرد دانه, اجزای عملکردTo study the response of bread wheat cv. Azar2 to row spacing and seeding rate and to determine the desirable density under cold rainfed conditions a two-year study (2008 and 2009) was carried out in Qamloo research station located in Kurdistan. Four rows spacing including 15, 17.5, 20 and 25 cm as horizontal factor and four seeding rates including 350, 400, 450 and 500 seed/m2 as vertical factor were assigned. Row spacing had significant effect on grain yield, spike per square meter and harvest index. Seed rate was not significant except for thousand kernel weight. The highest and the lowest grain yield values, 3506 and 2624 kg/ha, were observed in rows spacing of 15 cm and 25 cm, respectively. Row spacing of 15 cm with 638 spike/m2 and 29 g TGW was located over the others. The highest grain per spike (22 grain) were observed in rows spacing of 25 cm. Because of no significant difference among seeding rates, the best recommendation of Azar2 planting type for cold high elevation rainfed areas is row spacing of 15 cm and seeding rates of 350-400 grain /m2 or 140-160 kg/ha. -
به منظور بررسی تاثیر فاصله بین ردیف کاشت و مصرف بذر بر میزان عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک یونجه رقم مساسرسا، آزمایشی از سال زراعی 1379 بمدت 4 سال زراعی (سال اول، سال استقرار) در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا شد. آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام گردید. تیمار اصلی شامل 3 سطح فاصله بین ردیف (50، 60 و 70 سانتی متر) و تیمار فرعی شامل 5 سطح مصرف بذر (5، 10، 15، 20 و 25 کیلوگرم بذر در هکتار) بود. اثر سال بر بیشتر صفات مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد و تنها بر تعداد غلاف در خوشه در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه در فاصله ردیف کاشت 50 سانتی متر با مقدار 7/656 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. از سوی دیگر با افزایش فاصله های بین ردیف تعداد خوشه در مترمربع، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک کاهش یافت. بیشینه عملکرد بیولوژیک در بیشترین تیمار مصرف بذر با عملکرد 5034 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. نتایج همبستگی ساده بین عملکرد دانه و سایر صفات نشان داد که تعداد خوشه در متر مربع یکی از مهم ترین اجزای موثر بر عملکرد دانه بود. این صفت بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه (**922/0 r=) نشان داد. نتایج این پژوهش مشخص می کند فاصله بین ردیف کاشت 50 سانتی متر و مصرف بذر 15 کیلوگرم در هکتار از طریق افزایش تعداد خوشه در مترمربع و وزن هزار دانه سبب تولید بیشتر عملکرد دانه یونجه رقم مساسرسا در استان خوزستان گردیده است.کلید واژگان: یونجه, فاصله بین ردیف کاشت, مصرف بذر, عملکرد دانه, اجزای عملکرد, شاخص برداشتIn order to investigate the effect of row spacing and seeding rate on Mesa-Sirsa alfalfa cultivar, this experiment was carried out in the research farm of Khuzestan Agricultural Research Center between 2000 and 2004. The research was performed in the form of a split plot in a randomized complete block design with 3 replications. The main plots were three row spacings (50, 60 and 70 cm) and the sub plots were five seeding rates (5, 10, 15, 20, and 25 kg seed per ha). The Traits were racemes lm2, pods/raceme, seeds/pod, 1000 seed weight, seed and biological yield and hoarest index. The effects of year were significant different on all the traits. Seeding rate did not have any significant effect on pods/raceme, seeds/pod and 1000 seed weight. The highest seed yield was obtained from 50 cm row spacing. Seed and biological yield increased as row spacing. Decreased using the highest seeding rate (25 kg/ha) produced the highest biomass yield (5034 kg/ha). The highest significant correlation was observed between race/ms/m2 and seed yield (r= 0. 922٭٭). According to the results, for alfalfa (var. Mesa-Sirsa) seed production in South Khozestan province, using 15 kg/ha seed and 50 cmrow spacing, that produced the highest seed yield due to increase in race/ms/m2 and 1000 seed weight, is recommended.Keywords: Alfalfa, Row spacing, Seeding rate, Grain yield, Yield components, Harvest index
-
خاک ورزی حفاظتی یک حرکت سریع و رو به رشد در ایران است که در شکل کامل آن یعنی کشاورزی حفاظتی به عنوان آخرین فن آوری کاربردی برای رسیدن به پایداری در نظام های تولید محصولات زراعی کشورهای پیشرفته و رو به توسعه در نظر گرفته شده است. به منظور تعیین تاثیر سیستم های مختلف خاک ورزی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم آبی، آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در کرج در سال 1389 با استفاده از طرح آماری طرح بلوک های کامل تصادفی و به صورت کرت های یک بار خرد شده شامل دو عامل و در چهار تکرار به اجرا در آمد. سه روش مختلف خاک ورزی شامل روش متداول (شخم با گاو آهن برگردان دار+ دو بار دیسک عمود بر هم+ لولر+ بذرکار)، روش حداقل خاک ورزی (دستگاه خاک ورز مرکب شامل تیغه های برش خاک به عمق 15 سانتیمتر و غلتک + بذرکار) و روش بدون خاک ورزی (کاشت مستقیم بذور گندم در زمین زراعی با بذر کار بدون خاک ورزی بالدان برزیل) به عنوان سطوح عامل اصلی و سه رقم گندم پیشتاز، پیشگام و بهار به عنوان سطوح عامل فرعی در نظرگرفته شدند.
کلید واژگان: خاک ورزی, گندم, عملکرد دانه, اجزای عملکردConservation tillage، a fast growing practice in Iran، is considered as a means to achieve sustainability in agricultural systems. This study was carried out to determine the effect of tillage systems (No-tillage، Minimum tillage and Conventional tillage) on yield and yield components of three irrigated wheat varieties. The field experiment was conducted at the experimental station of the University of Tehran in 2010. The experimental design was RCBD in split-plot arrangement with four replicates. Three different Tillage systems including conventional، minimum tillage and no-till were applied in main plots. Wheat cultivars (Pishtaz، Pishgam and Bahar) were sown in sub plots. The results showed a significant difference amongst different method. Grain yield، number of spikes per square meter، biological yield، harvest index and 1000 grain weight were higher in conventional than the other two systems P
Keywords: Tillage systems, wheat, grain yield, Yield components -
به منظور بررسی تاثیر سطوح کم آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه سورگوم دانه ای رقم پیام، آزمایشی در سال1387 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان اجرا گردید. در این آزمایش رژیم های آبیاری در 4 سطح شامل آبیاری کامل، کم آبیاری خفیف، متوسط و شدید در کرت اصلی و کود نیتروژن در 5 سطح شامل مقادیر صفر، 50، 100، 150، و 200 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به عنوان کرت فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که تاثیر رژیم های آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد دانه ماده خشک کل و اجزای عملکرد شامل تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، قطر خوشه، طول خوشه و وزن خوشه معنی دار بود. کاهش مقدار کود و آب آبیاری باعث کاهش عملکرد و افت اجزای عملکرد در گیاه سورگوم شد. بیشترین عملکرد دانه، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، قطر خوشه، طول خوشه، وزن خوشه و شاخص برداشت با کاربرد 150 کیلو گرم در هکتار نیتروژن و تحت رژیم آبیاری کامل حاصل شد. بیشترین عملکرد ماده خشک کل نیز با مصرف 200 کیلو گرم نیتروژن و تحت رژیم آبیاری کامل حاصل شد. بیشترین عملکرد دانه به مقدار 43/8 تن در هکتار از تیمار 200 کیلو گرم نیتروژن در هکتار و تحت رژیم آبیاری کامل بدست آمد که تفاوت معنی داری با تیمار 150 کیلو گرم نیتروژن در هکتار نداشت. کمترین عملکرد دانه نیز به مقدار 6/4 تن در هکتار از تیمار 200 کیلو گرم نیتروژن در هکتار و تحت رژیم کم آبیاری شدید بدست آمد.
کلید واژگان: سورگوم, کم آبیاری, کود نیتروژن, عملکرد دانه و اجزای عملکردTo study the effect of limited irrigation regime and nitrogen fertilizer on the yield and yield components of sorghum var. Payam، a field experiment was conducted in 2008 at experimental farm of college of agronomy and plant breeding، university of Zanjan. The experimental design was a split Plot based on a randomized complete block design with three repetitions. In this research four irrigation regime including full، light limited، moderate limited and severe limited irrigation، were assigned to the main plots and five nitrogen level including 0، 50، 100، 150، and 200 Kg/ha were assigned to the sub plots. The results showed that irrigation regimes and nitrogen fertilizer had significant effects (p≤ 0. 05) on grain and biological yield and yield components of sorghum. Grain and biological yields decreased with decrement in irrigation frequency from full to severe limited irrigation and increased with increment in nitrogen level from 0 to 200 kg/ha. The highest grain yield (8. 43 ton/ha) was obtained from 200 kg/ha nitrogen and full irrigation regime that had not any significant difference with 150 kg/ha nitrogen and full irrigation regime. The lowest grain yield (4. 6 ton/ha) was obtained from 200 kg/ha nitrogen and severe limited irrigation regime.Keywords: Sorghum, Limited irrigation, Nitrogen fertilizer, Grain yield, Yield components -
کشت ارقام مقاوم یا سازگار در اراضی لب شور یکی از راه های افزایش بهره وری از این اراضی می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی سازگاری 12 رقم کلزا در شرایط بدون محدودیت شوری و در اراضی لب شور با متوسط هدایت الکتریکی 2/11 دسی زیمنس بر متر بصورت دو آزمایش جداگانه در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار طی دو سال زراعی 84-83 و 85-84 در مرکز تحقیقات کشاورزی خوزستان اجرا گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب دو سال نشان داد که بین ارقام از نظر عملکرد و اجزاء عملکرد در دو محیط تفاوت معنی داری وجود داشت. تنش شوری سبب شد متوسط فاصله زمانی کاشت تا سبز شدن ارقام کلزا 5/2 روز افزایش، متوسط جوانه زنی 5/6 درصد، طول دوره گلدهی 9/2 روز، فاصله زمانی کاشت تا رسیدگی 5/2 روز، ارتفاع ساقه 6/45 سانتی متر، تعداد خورجین در بوته 8/23 عدد، تعداد دانه در خورجین 1/2 عدد، وزن هزار دانه 95/0 گرم، عملکرد دانه و روغن بطور متوسط 9/1174 و 7/433 کیلوگرم در هکتار نسبت به شرایط بدون محدودیت شوری کاهش یابد. شاخص حساسیت فیشر نشان داد که تمامی ارقام مورد آزمایش بجز رقم500 Option و هیبرید E15/ 401pp- نسبت به شوری حساس می باشند، در عین حال با در نظر گرفتن پتانسیل عملکرد، کشت هیبریدهای زودرس و پر محصول هایولا در اراضی بدون محدودیت شوری و اراضی لب شور و در صورت عدم دسترسی کشت رقم آزاد گرده افشان 003RGS جهت کشت در اراضی لب شور جنوب خوزستان توصیه می گردد.
کلید واژگان: کلزا, مقایسه سازگاری, اراضی لب شور, عملکرد دانه, اجزای عملکردResistance or adaptability of varieties for cultivation are used due to more efficiency in salinity soil. This trails was carried out in randomized complete block design with four replications، 12 canola varieties، in salinity soil with 11. 2 ds. m-1 and without salinity soil limitation in two years during 2004-2005 and 2005-2006 in Khouzestan agricultural research center. Two years compound analysis results were showed significant difference in yield and yield component in each location for all varieties. Salinity limitation were reduced germination 6. 5 percent، 2. 9 day flowering duration، 2. 5 day maturity، 45. 6 centimeter plant height، 23. 8 pod per plant، 2. 1 seed per pod، 0. 95 gram thousands seed weight، 1174. 9 and 433. 7 Kilogram seed and oil yield per hectare. All canola’s varieties were sensitive to salinity based on Fischer index except option500 and pp-401/15E. In spit of this results، the Hyola Hybrids were recommended four two both environmental conditions، according theories high yield potential and early maturity and in other hand RGS003 verity was recommended for salinity soil of south Khouzestan.Keywords: Conola, Compatibility study, Salinity condition, Seed yield, Yield component -
این پژوهش به منظور تعیین اثر مصرف باکتری استرپتومایسس بر عملکرد دانه و اجزای آن در ذرت زودرس، رقم KSC260، در شرایط تنش خشکی اجرا شد. اثر سه سطح آبیاری پس از 70، 100 و 130 میلی متر تبخیر تجمعی از سطح تشتک تبخیر(به ترتیب شاهد، تنش ملایم و شدید خشکی) و چهار سطح باکتری (شاهد، کود شیمیایی، باکتری و مخلوط کود باکتری) با سه تکرار به صورت کرت های خرد شده نواری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه 400 هکتاری مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سالهای 1388 و 1389 ارزیابی شد. نتایج نشان داد که اثر آبیاری بر صفات وزن خشک برگ، شاخص سطح برگ، شاخص کلروفیل برگ، ارتفاع گیاه، طول بلال، قطر بلال، عملکرد بیولوژیک، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در سطح احتمال 1 درصد و بر تعداد روز تا ظهور کاکل، فاصله بین گرده افشانی تا ظهور کاکل، ارتفاع بلال از سطح زمین، قطر ساقه و تعداد بلال در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. اثر مصرف باکتری بر تعداد روز تا گرده افشانی و ظهورکاکل، تعداد برگ، وزن خشک و شاخص سطح برگ، شاخص کلروفیل برگ، قطر ساقه و بلال در سطح احتمال 1 درصد و بر تعداد روز تا ظهور گل تاجی، تعداد بلال، تعداد ردیف دانه و وزن هزار دانه در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب با میانگین 5649 و 5/3574 کیلوگرم در هکتار با آبیاری شاهد و تنش شدید حاصل شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد، حداکثر عملکرد دانه ذرت سینگل کراس KSC260 در شرایط آب و هوایی کرج با آبیاری پس از 70 میلی متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر و مصرف باکتری استرپتومایسس به همراه کود شیمیایی (نیتروژن و فسفر) حاصل شد.
کلید واژگان: ذرت, تنش خشکی, باکتری استرپتومایسس, عملکرد دانه و اجزای آنTo determine the effects of different levels of irrigation and streptomyces bacterium on grain yield and its components of maize cv. KSC260 a field experiment was carried out. The experiment was carried out as stripe split plot arrangments in randomized complete block design with three replications in 2009 and 2010 growing seasons in Seed and Plant Improvement Institute Karaj, Iran. Experimental factors included: three levels of irrigation (A); 70, 100 and 100 mm evaporation from standard evaporation pan (class A) as optimum, mild stress and severe stress, respectively, and four bacterium treatments (B), control (no chemical fertilizer and no bacterium), fertilizer, bacterium + fertilizer and bacterium. Results showed that irrigation levels significantly (P < 0.01) affected leaf dry weight, leaf area index, leaf chlorophyl index, plant height, ear length, ear diameter, biological yield, kernel no. row-1 1000 kernel weight and grain yield. Irrigation levels also significantly (P < 0.05) affected days to silking, anthesis to silking interval, ear height, stem diameter and ear no. plant-1. Bacterium treatments also had significant (P < 0.01) effect on days to anthesis, days to silking, leaf number, leaf dry weight, leaf area index, leaf chlorophyll index, stem diameter and ear diameter. It also had significant (P < 0.05) effect on days to tasseling, ear number, row no. ear-1, 1000 kernel weight. The highest and lowest grain yields were obtained from optimum irrigation (5649 kgha-1) and severe stress (3574.5 kgha-1) conditions. It was concluded that the highest performance of cv. KSC260 was in optimum irrigation with application of Streptomyces bacterium and nitrogen and phosphorous. -
بررسی روابط بین عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ های Agropyron desertorum
-
به منظور ارزیابی مناسب ترین تاریخ کاشت و تاثیر آن بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام و هیبریدهای آفتابگردان آزمایشی به صورت کرت های خرد شده نورای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1388 در مزرعه ای در شاهین شهر واقع در 17 کیلومتری اصفهان اجرا شد. تاریخ کاشت دارای چهار سطح شامل: 1 تیر، 10 تیر، 20 تیرو 30 تیر و ارقام شامل چهار رقم به نام های آلستار، آذر گل زاریا و مستر بودند. نتایج نشان داد که اثر تاریخ کاشت بر صفات مرفوفیزیولوژیکی نظیر: تعداد دانه در طبق، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، شاخص سطح برگ، قطر طبق و درصد روغن معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه (4170 کیلوگرم در هکتار) از تاریخ کاشت اول (1 تیر) و کمترین عملکرد دانه (2230کیلوگرم در هکتار) از تاریخ کاشت آخر (30 تیر) حاصل شد. تاریخ کاشتهای 10 و 20 تیر نیز به ترتیب با میانگین عملکرد دانه 3980 و 2760 کیلوگرم در هکتار در رتبه دوم و سوم قرار گرفتند. در رابطه با اجزای عملکرد دانه نیز بیشترین تعداد دانه (5/759) و وزن هزار دانه (55 گرم) و کمترین تعداد دانه (3/619) و وزن هزار دانه (36 گرم) به ترتیب مربوط به تاریخ کاشت 1 تیر و 30 تیر بودند. اثر رقم بر تمامی صفات به جز تعداد دانه معنی دار شد و بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب از ارقام آذر گل و آلستار با مقدار 4090 و 2450 کیلوگرم در هکتار به دست آمدند. ارقام زاریا و مستر نیز به ترتیب با میانگین عملکرد دانه 3500 و 2910 کیلوگرم در هکتار در رتبه دوم و سوم قرار گرفتند. در رابطه با اجزای عملکرد نیز ارقام آذر گل (57 گرم) و آلستار (38 گرم) به ترتیب بیشترین و کمترین وزن هزار دانه را به خود اختصاص دادند.کلید واژگان: آفتابگردان, تاریخ کاشت, رقم, عملکرد دانه, اجزای عملکردIn order to evaluate the best sowing date and its effect on yield and yield components of sunflower cultivars, a field experiment was done as split block design in a randomized pattern of complete block design with three replications in 2009 in Shahinshahr , Isfahan. The sowing date was studied in four intervals : 22 June,2009, 1 Jul,2009,11 Jul,2009, and 21 Jul 2009. The four factors used were, Alestar, Azargol, Master and Zaria. The results showed that sowing date had a significant effect on the number of seed, weight of thousand seeds, seed yield, LAI, Cap diameter and oil percentage. The higher seed yield (4170 kg/ha) was obtained from the first sowing date (22 June.2009), and the lowest seed yield (2230 kg/ha) was obtained from the last sowing date (21 Jul.2009). The average of seed yield in 1 Jul.2009 and 11 Jul.2009 was 3980 and 2760 kg/ha. The highest number of seed (759.5) and weight of thousand seeds (55 gr) was obtained from 22.June.2009 and the lowest number of seed (619.3) and weight of thousand seeds (36 gr) was obtained from 21.Jul.2009. The cultiver had a significant effect on all studied traits except the number of seeds. The highest and lowest seed yield were related to Azargol (4090 kg/ha) and Alestar (2450 kg/ha). The seed yield of Zaria and Master were 3500 and 2910 kg/ha. The highest and lowest weight of thousand seeds was obtained from Azargol (57 gr) and Alestar (38 gr).Keywords: Sunflower, Sowing date, Cultiver, Seed yield, Yield components
-
به منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام سورگوم دانه ی آزمایشی در سال 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. در این تحقیق تاثیر دو عامل تاریخ کاشت و رقم سورگوم دانه ای در قالب کرت های یکبار خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت. عامل تاریخ کاشت در سه سطح (هجدهم خرداد، هفتم تیر و بیست و هفتم تیر) به عنوان عامل اصلی و ارقام سورگوم دانه ای (پیام، سپیده و کیمیا) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. صفات مورد بررسی شامل عملکرد بیوماس و اجزا تشکیل دهنده آن، وزن پانیکول، عملکرد دانه، درصد و عملکرد پروتئین، شاخص برداشت و اجزای عملکرد دانه بود. نتایج نشان داد که بیوماس کل و بیوماس شاخ و برگ تحت تاثیر هیچ کدام از عوامل مورد بررسی قرار نگرفت. درحالی که تفاوت ارقام از لحاظ وزن خشک پانیکول و شاخص برداشت در سطح 1 درصد و از نظر عملکرد دانه در سطح 5 درصد معنی دار شد. وزن هزار دانه نیز تحت تاثیر تاریخ کاشت و رقم (05/0p≤) همچنین تحت تاثیر برهمکنش تاریخ کاشت × رقم (01/0p≤) قرار گرفت. با وجود معنی دار نبودن اثر تاریخ کاشت در مورد عملکرد دانه بالاترین عملکرد دانه (2/6777 کیلوگرم در هکتار) به رقم سپیده در تاریخ کاشت هفت تیر اختصاص یافت. در نتیجه پیشنهاد می شود برای تولید سورگوم دانه ای در این منطقه و مناطق با شرایط آب و هوایی مشابه، از رقم سپیده و تاریخ کاشت اواخر خرداد تا اوایل تیر ماه استفاده شود.
کلید واژگان: سورگوم دانه ای, تاریخ کاشت, رقم, بیوماس شاخ و برگ, عملکرد دانه و اجزای عملکردIn order to study the effect of sowing date on yield and yield components of sorghum cultivars, a field experiment was conducted at experimental field of agriculture factuly, Tarbiat Modares University which is located in 17 km Tehran-Karaj freeway. In this research effect of two factors, sowing date and cultivars of sorghum bicolor, was studied in split-plot based on randomized complete block design with 4 replications. Main plots were sowing date with three levels (8th June, 28th June and 18th July) and sub plots were cultivars with three levels (Payam, Sepideh and Kimia). Investigated traits include biological yield and its component, panicle weight, grain yield, percent and yield of protein, harvest index and grain yield component. Result showed that total biomass and vegetative biomass were not affected by any of factors. panicle dry weight and harvest index was significantly affected by cultivars (p≤0.01) although in grain yield was significant in 95 percent level. Weight of 1000 seeds was also affected by sowing date and cultivar (p≤0.05) and was affected by sowing date × cultivar interaction (p≤0.01). In spite of non significant effect of sowing date on grain yield, the highest grain yield was obtained by Sepideh in 28th June. In the result for higher grain yield in this region and other places with similar conditions, sowing Sepideh cultivar in mid June is recommended. -
به منظور بررسی اثر محلول پاشی عنصر روی و تنظیم کننده رشد اکسین در شرایط کمبود آب خاک این تحقیق در سال در 1385 مرکز تحقیقات کشاورزی ورامین اجرا گردید. در این تحقیق عامل کمبود آب (آبیاری در مرحله50، 60 و 70 % تخلیه رطوبت قابل استفاده خاک (به عنوان عامل اصلی و اثر متقابل محلول پاشی عنصر روی با غلظت 5 گرم در 1000 لیتر (سولفات روی، کلات روی، محلولپاشی باآب معمولی و بدون محلولپاشی) و محلولپاشی تنظیم کننده رشد اکسین با غلظت 10 میلی گرم در لیتر (با محلول پاشی، بدون محلول پاشی و محلول پاشی با آب) به عنوان عامل فرعی، بصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که در میان کلیه تیمارها تنها اثر متقابل کمبود آب و محلول پاشی اکسین بر عملکرد دانه غیرمعنی دار بود و دو صفت درصد پروتئین و روغن دانه تحت تاثیر کلیه تیمارها و اثر متقابل آنها قرار گرفتند. در این میان اثر متقابل محلول پاشی با سولفات و کلات روی به همراه اکسین در دو سطح 50 و 60 درصد تخلیه رطوبت قابل استفاده به ترتیب با 12410 و 11840 کیلوگرم در هکتار بالاترین میانگین عملکرد دانه را داشتند. اثر محلول پاشی ترکیبات روی واکسین در سطوح مختلف رطوبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه نیز متفاوت بود ولی در مجموع اثر محلول پاشی عنصر روی و اکسین بر روی عملکرد و اجزای عملکرد دانه در سطوح رطوبتی یکسان اثر سودمندی نشان داد.
کلید واژگان: ذرت دانه ای, کمبود آب, عنصر روی, اکسین, عملکرد دانه و اجزای عملکردTo determine the effect of zinc and auxin foliar application on grain yield and its components of grain maize (Zea mays L.) cv. SC 704] under water deficit condition, this study was conducted in Agriculture Research Center of Varamin in south–east of Tehran in 2006 crop cycle. There were three water deficit levels: 50%, 60% and 70% water depletion of available water in soil (main-plots), factorial of zinc and auxin foliar application (sub-plots) (zinc foliar application in four levels: sulphate, EDTA, water spraying and no spraying and auxin spraying in three levels: spraying, without spraying and water spraying, respectively) arranged in a split plot–factorial using randomized complete block design with three replications. Results showed that only water deficit × auxin spraying interaction was not significant on grain yield and grain protein and oil contents. Zinc (sulphate and EDTA) × auxin spraying interactions in 50% and 60% water depletion of available soil water had the highest grain yield with 12410 and 11840 kgha-1, respectively. In addition, the effect of two zinc complex and auxin spraying in different water deficit levels on grain yield and yield components varied, but showed positive effect on grain yield and its components at the same water deficit levels. -
به منظور بررسی همبستگی ژنتیکی و تجزیه علیت بین عملکرد دانه با اجزای عملکرد، 15 هیبرید زودرس ذرت دانه ای، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در شهرستان خرم آباد مورد ارزیابی قرار گرفتند. تاریخ ظهور کاکل و ظهور گرده، تاریخ رسیدن، ارتفاع بوته، ارتفاع بلال، وضعیت استقرار، پوشش بلال، تعداد دانه در ردیف، تعداد ردیف در بلال، عمق دانه، وزن هزاردانه، ارزشیابی بوته، درصد چوب بلال، عملکرد دانه، سبزمانی گیاه و مقاومت به بیماری برگی و ساقه ای اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که ضرایب همبستگی ژنتیکی بین عملکرد دانه با صفات ارتفاع بوته، ارتفاع بلال، عمق دانه، تعداد دانه در ردیف و تعداد ردیف در بلال، مثبت و معنی دار بود، اما رابطه آن با صفات وزن هزاردانه، پوشش بلال، درصد چوب بلال و سبزمانی گیاه منفی و معنی دار بود. همبستگی بین زمان ظهور کاکل و زمان رسیدن با صفات سبزمانی گیاه و بیماری برگی منفی و با صفات ارتفاع بلال، عمق دانه و پوشش بلال مثبت و معنی دار بود. که حاکی از آن است که ارقام دیر رس تر عملکرد دانه بالاتر و مقاومت بیشتری به بیماری ها داشتند. نتایج تجزیه رگرسیونی و تجزیه علیت نشان داد که صفات وزن هزاردانه، درصد چوب بلال با ضرایب منفی و عمق دانه، وضعیت استقرار و ارتفاع بوته با ضرایب مثبت، 52 درصد از تغییرات کل عملکرد دانه را توجیه نمودند و به عنوان صفات موثر در افزایش عملکرد دانه شناخته شدند.
کلید واژگان: عملکرد دانه, اجزای عملکرد, همبستگی ژنتیکی, تجزیه علیت, رگرسیونIn order to investigate genetic correlation and path analysis between grain yield and yield components, fifteen early maturing hybrids of grain corn (Zea. mays) using a randomized complete block design with 4 replications were evaluated in Khoramabad agricultural research center, Iran. The data were collected and analyzed for ear emergence date, anthesis date, maturity date, plant height, ear height, plant stand, ear cover, grain number per row, row number per ear, grain depth, 1000- grain weight, plant value, cob percent, grain yield, stay green, stem and leaf resistante to disease. The results showed grain yield was positively correlated with plant height, ear height, grain depth, row number per ear, grain number per row, but negatively with 1000-grain weight, ear cover, cob percent and stay green. Between emergence date and maturity date and It was observed significant negative correlation stay green and leaf disease and positive significant correlation with ear height, grain depth and ear cover, suggested that late maturing hybrids with higher productivity were more resistante to diseases. The results of regression and path analysis showed that 1000-grain weigh and cob percent were correlated with yield negatively, and grain depth, plant height and plant stand were positively (R2=0.52) and had higher effects on grain yield.
-
اثر محلول پاشی روی (Zn) بر خصوصیات کمی (اجزای عملکرد و عملکرد دانه) و کیفی (درصد روغن و پروتئین دانه) در دو رقم سویا در کشت تابستانه مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی به صورت طرح آزمایشی فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. زمان محلول پاشی (هشت برگی و غلاف دهی) و مقادیر محلول پاشی (0، 5/0، 1 و 5/1 لیتر فوسین روی 70 درصد در هکتار) در کرت های اصلی و رقم (سحر و ویلیامز) در کرت های فرعی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین ارقام، زمان محلول پاشی و مقادیر محلول پاشی از نظر صفات مورد بررسی اختلاف معنی داری از لحاظ آماری وجود داشت. مقایسه میانگین صفات نشان داد که کاربرد روی در مرحله هشت برگی به صورت محلول پاشی، موجب افزایش تعداد دانه در غلاف، عملکرد دانه و شاخص برداشت گردید. محلول پاشی به مقدار یک لیتر روی در هکتار، نیز باعث افزایش ارتفاع و درصد پروتئین دانه شد. همچنین مقایسه میانگین ها نشان داد که رقم سحر (رشد محدود) از نظر غلاف در بوته، عملکرد دانه، درصد پروتئین دانه و شاخص برداشت نسبت به رقم ویلیامز برتر بود و رقم ویلیامز (رشد نامحدود) نیز از نظر تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، تعداد گره در ساقه اصلی، ارتفاع بوته و درصد روغن دانه برتر از رقم سحر بود. همبستگی مثبت و معنی داری بین عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه و شاخص برداشت مشاهده شد. در بین اجزای عملکرد نیز وزن هزار دانه (برای رقم ویلیامز) و تعداد غلاف در بوته (برای رقم سحر) بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه داشتند.
کلید واژگان: سویا, محلول پاشی, روی, عملکرد دانه, اجزای عملکردIn Other to determine the effect of zinc foliar application (Zinc-Fousin 70%) in various rate (0, 0.5, 1 and 1.5 liter per hectare) and various stages of growth (V8-R3) on yield components, yield, oil and protein percentage of two soybean cultivars [(Sahar, Determinate) (Williams, Indeterminate)] in summer cultivation in 2004 at Gorgan, Golestan, Iran. The treatments were arranged in a Factorial Split Plot design based on randomized complete blocks (RCBD) with four replication. The results indicate that zinc foliar application in V8, significantly increased, number of seed per pod, seed yield and harvest index. Also one liter zinc foliar application per hectare significantly increased plant height and percent of seed protein. Cultivar Sahar was superiour than Williams for number of pod per plant, seed yield, percent of seed protein and harvest index. Also, Cultivar Williams for number of seed per pod, number of nod in main stem, plant height and percent of seed oil was superior to cultivar Sahar. positive and significant correlation was observed between seed yield with number of pod per plant, number of seed per pod, one thousand seed weight and harvest index. Among yield components, seed weight (for Williams) and pod number per plant (for Sahar) had the most correlation with seed weight. -
به منظور بررسی اثر تنش خشکی، کود شیمیایی نیتروژن، کود آلی و مخلوط کود نیتروژن و کود آلی بر قرائت کلروفیل متر، عملکرد دانه و اجزای عملکرد ذرت دانه ای سینگل کراس 704، آزمایشی مزرعه ای، در دو سال زراعی 1384 و 1385 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. عوامل مورد مطالعه شامل مقادیر و ترکیبات مختلف کود نیتروژن شیمیایی (صفر، 92، 184 و 276 کیلوگرم نیتروژن در هکتار)، مخلوط کودهای شیمیایی و آلی (46 کیلوگرم نیتروژن + 5/2 تن کود آلی، 92 کیلوگرم نیتروژن + 5 تن کود آلی و 138 کیلوگرم نیتروژن + 5/7 تن کود آلی درهکتار) و کود آلی (5، 10 و 15 تن در هکتار) و سه سطح آبیاری (آبیاری معادل نیاز آبی گیاه (شاهد)، آبیاری معادل 75 درصد نیاز آبی گیاه و آبیاری معادل50 درصد نیاز آبی گیاه) بودند. نتایج حاصله نشان دادند که کاهش نیتروژن با تنش خشکی باعث کاهش رشد گیاه ذرت شدند. با افزایش شدت تنش خشکی و افزایش مقدار نیتروژن، اعداد کلروفیل متر افزایش یافت و یک رابطه خطی با درصد نیتروژن دانه نشان داد. این ارتباط تحت تاثیر تیمارهای تنش خشکی قرار داشت. بیشترین عملکرد دانه به ترتیب در سال اول و دوم در تیمار 138 کیلوگرم نیتروژن + 5/7 تن کود آلی به مقدار 7555 و7912 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. بیشترین عملکرد دانه به ترتیب در سال اول و دوم در آبیاری شاهد به مقدار 8756 و9462 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. تنش خشکی در آبیاری معادل 50 و 75 درصد نیاز آبی گیاه، عملکرد دانه را به ترتیب 63 و41 درصد در سال اول و 66 و 41 درصد در سال دوم کاهش داد. بیشترین عملکرد دانه به ترتیب در سال اول و دوم در برهمکنش تیمار کودی 138 کیلوگرم نیتروژن + 5/7 تن کود آلی در هکتار و آبیاری معادل نیاز آبی گیاه به مقدار 11790 و 12360 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. نتایج این پژوهش نشان داد که کود نیتروژن کافی از منابع شیمیایی، عملکرد دانه ذرت را در شرایط تنش خشکی به مقدار کم افزایش داد، در حالی که نیتروژن به صورت مخلوط (شیمیایی و آلی) عملکرد دانه را در شرایط تنش خشکی بیشتر افزایش می دهد و با آبیاری کامل عملکرد دانه افزایش بیشتری داشت. در شرایط تنش شدید خشکی، کود نیتروژن به صورت مخلوط با کود آلی توانست عملکرد دانه را افزایش دهد. بنابراین با مصرف توام کودهای شیمیایی و آلی، علاوه بر کاهش میزان مصرف کودهای شیمیایی، عملکرد دانه نیز افزایش یافت. نتایج این پژوهش نشان داد که با مصرف 138 کیلوگرم نیتروژن + 5/7 تن کود آلی در هکتار و آبیاری معادل نیاز آبی گیاه، ضمن صرفه جویی نیمی از کود شیمیایی نیتروژن، عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب به ترتیب 2/6 و 6 درصد در سال اول و 1/4 و 2/4 درصد در سال دوم نسبت به تیمار 276 کیلوگرم نیتروژن در هکتار افزایش یافت.
کلید واژگان: تنش خشکی, ذرت, عملکرد دانه, اجزای عملکرد, قرائت کلروفیل متر, کود آلی, کود نیتروژنIn order to investigate effects of water stress, nitrogen fertilizer and manure and mixed nitrogen fertilizer and manure on chlorophyll meter reading, grain yield and yield components of grain maize cv. SC 704, a field study was conducted in 2005 and 2006 cropping seasons. A randomized complete block design with factorial arrangement with three replications was used. Treatment consisted of four levels of nitrogen fertilizer (0, 92, 184 and 276 kg N ha-1), mixed nitrogen fertilizer and manure (46 kg N ha-1 + 2.5 tons ha-1 farm yard manure (FYM), 92 kg N ha-1 + 5 tons ha-1 FYM and 138 kg N ha-1 +7.5 tons ha-1 FYM) and Farm Yard Manure (5, 10 and 15 tons ha-1 FYM) three levels of irrigation (optimum irrigation (control), water stress 75% crop water requirement and water stress 50% crop water requirement). Results showed that decreasing in nitrogen with water stress reduced plant growth. Maximum growth was observed when nitrogen and adequate water for maize crop was applied. Chlorophyll meter readings were significantly higher when water stress and nitrogen increased, and had a linear relationship with kernel nitrogen percentage and was affected by water supply. The results also showed the maximum grain yield was obtained in 138 kg N ha-1 + 7.5 tons ha-1 FYM with an average of 7555 and 7912 kg ha-1 in the first and second years, respectively. Maximum grain yield was observed when optimum irrigation was applied with an average grain yield of 8756 and 9462 kg ha-1 in the first and second years, respectively. When water stress was applied at 50 and 75% of optimum irrigation, grain yield was decreased by 63 and 41% in first year and by 66 and 41% in second year. The maximum grain yield was obtained in 138 kg N ha-1 + 7.5 tons ha-1 FYM and optimum irrigation with an average grain yield of 11790 and 12360 kg ha-1 in the first and second years, respectively. Results indicated that adequate nitrogen fertilizer slightly increased grain yield under water stress. Integrated nitrogen and FYM application increased grain yield under water stress but optimum irrigation increased grain yield. Under severe water stress condition nitrogen applied as integrated nitrogen fertilizer and manure increased grain yield. Integrated nitrogen fertilizers and manure, reduced the needs for chemical fertilizers and produced higher grain yield. It is concluded that application of 138 kg N ha-1 + 7.5 tons FYM ha-1 at optimum irrigation decreased the needs for chemical N fertilizer by 50%. It also increased the grain yield and water productivity by 6.2 and 6%, respectively in the first year and by 4.1 and 4.2% in the second years, as compared to the 276 kg N ha-1.Keywords: Chlorophyll meter reading, Grain yield, Maize, Manure, Nitrogen fertilizer, Drought stress, Yield components -
در یک آزمایش گلدانی سی و سه رقم گندم از لحاظ توانایی تنظیم اسمزی، با استفاده از نسبت مساحت تصویر دانه های گرده در شرایط تنش خشکی و بدون تنش مقایسه شدند. دانه های گرده بوته های رشد یافته در شرایط بدون تنش، در محلول های 30% و50% پلی اتیلن گلیکول (6000) قرار گرفته و پس از تهیه تصاویر میکروسکوپی دیجیتالی مساحت آنها با روش آنالیز تصویر اندازه گیری شد. در یک آزمایش مزرعه ای نیز عملکرد دانه این ارقام در قالب طرح کرت های خرد شده) تیمار بدون تنش و تنش خشکی در کرت های اصلی و ارقام گندم در کرت های فرعی(با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان بررسی شدند. بر اساس نتایج بدست آمده نسبت مساحت دانه های گرده قرار گرفته در محلول پلی اتیلن گلیکول 50 به 30 در صد، در ارقام دز، کویر، روشن، بک کراس روشن زمستانه، زرین، پیشتاز، الوند و امید بیشتر از واحد بود. بنابراین این ارقام در گروه دارای توانایی تنظیم اسمزی قرار گرفتند. بقیه ارقام دارای نسبت کمتر از واحد بودند و در گروه فاقد توانایی تنظیم اسمزی قرار گرفتند. تجزیه واریانس داده های مربوط به عملکرد نشان داد که اثر خشکی و رقم بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت معنی دار بود و تنش خشکی سبب کاهش عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک شد. میانگین عملکرد دانه ارقام دارای توانایی تنظیم اسمزی 73/1 برابر بیشتر از گروه فاقد توانایی تنظیم اسمزی بود. نتایج به دست آمده از مقایسه ارقام از لحاظ توانایی تنظیم اسمزی با نتایجی که از مقایسه عملکرد دانه این ارقام در شرایط تنش خشکی در مزرعه به دست آمد همبستگی معنی داری (** 29/0 r =) داشت. بالاتر بودن عملکرد در گروه توانا در تنظیم اسمزی به زیادتر بودن توانایی تنظیم اسمزی آنها نسبت داده شد. از این نتایج چنین نتیجه گیری می شود که ارقام دارای توانایی تنظیم اسمزی در مقایسه با ارقام فاقد توانایی تنظیم اسمزی، برای کشت در شرایط خشک ارجحیت دارند. بنابراین از این ارقام می توان در برنامه های به نژادی برای افزایش توانایی تنظیم اسمزی ارقام سازگار به شرایط خشک استفاده نمود
کلید واژگان: تنظیم اسمزی, دانه گرده, تنش خشکی, گندم نان, عملکرد دانه, اجزای عملکردIn this study thirty three wheat cultivars were compared for osmoregulation capability using the ratio of projected pollen grains area under water stress to normal conditions. Digital images of pollen grains obtained from plants grown under well watered condition, were analyzed to obtain their projected areas. Field experimental arranged in a split-plot (cultivars were assigned to sub-plots and drought stress to main plots) in order to compare cultivars grain yield under water stressed and well watered conditions. Based on the results of pollen area ratio, cultivars were divided into two groups. Cultivars, Dez, Kavir, Roshan, Back Cross Roshan (winter type), Zarrin, Pishtaz, Omid and Alvand were classified as capable for osmoregulation as they had a ratio of higher than unit, while the others were grouped as incapable since had ratio lower than unit. Results of ANOVA showed that drought stress and cultivar had significant effects on grain yield and its components as well as biological yield and harvest index. In general, drought stress significantly reduced the grain yield. On the other hand, average grain yield of osmoregulation capable group was 1.73 times greater than that of incapable group. Meanwhile, significant correlation coefficient (r = 0.29**) was found between projected pollen area and grain yield under drought stress condition, implying that increased grain yield could be attributed to osmoregulation capability. Wheat cultivars grouped as capable for osmoregulation are suggested to be used in breeding programs for increasing drought tolerance.
Keywords: Osmoregulation, Pollen grain, Water stress, Bread wheat -
این پژوهش به منظور تعیین اثرات مقدار و زمان مصرف نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ بهاره طی سه سال زراعی (1381 تا 1384) در ایستگاه شیروان- چرداول ایلام به اجرا گذاشته شد. آزمایش بصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با عامل مقدار نیتروژن در پنج سطح شامل 50، 75، 100، 125 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره و عامل تقسیط در سه سطح (تقسیط اول: با نسبت 50%:50% در دو مرحله پایه و خروج از روزت، تقسیط دوم: با نسبت 50%:50% در دو مرحله پایه و قبل از گل دهی وتقسیط سوم: با نسبت یک سوم- یک سوم – یک سوم در سه مرحله پایه، خروج از روزت و قبل از گل دهی) در سه تکرار اجرا شد. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که برهمکنش مقادیر مصرف کود نیتروژن و تقسیط آن بر عملکرد دانه در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود. مقایسه میانگین ها نشان داد که مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار با سه تقسیط در مراحل پایه، خروج از روزت و قبل از گل دهی بیشترین عملکرد دانه را به میزان 2752 کیلوگرم در هکتار تولید کرد. این نتیجه با توجه به بیشتر بودن تعداد غوزه در متر مربع (240 عدد)، تعداد دانه در غوزه (3/36 عدد) و وزن هزار دانه (4/34 گرم) در همین تیمار نیز مورد تایید قرار گرفت. مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تقسیط سه مرحله ای آن، حداکثر عملکرد روغن را نیز تولید کرد (755 کیلوگرم در هکتار).
کلید واژگان: گلرنگ, نیتروژن, عملکرد دانه, اجزای عملکرد, غوزهThis experiment was carried out for evaluation of the effect of rate and time of nitrogen application on grain yield and yield components in spring safflower in Shirvan-Chardavol in Ilam during 2002-2005 cropping seasons. Experimental treatments were arranged as factorial in complete randomized block design with three replications. Nitrogen rates (50, 75, 100, 125 and 150 Kg.ha-1) and split application of nitrogen in three levels (first split: 50%: 50% ratio at pre-planting and late rosett, second split: 50%: 50% ratio at preplanting and early flowering and third split: one-third: one-third: one-third ratio at pre-planting, late rosett and early flowering). Combined analysis of variance indicated that interaction of nitrogen rate × split application was significant (p<0.05) on grain yield. Mean comparison showed that 100 Kg.ha-1 of nitrogen with triple splitting application at pre-planting, late rosett and early flowering stages produced higher grain yield (2752 Kg.ha-1). This was achieved due to increase in head/m2 (240 heads), grain/head (36.3 grains), and 1000 grain weight (34.4 g). Application of 100 kg.ha-1 nitrogen and its triple splitting produced the highest oil yield (755 Kg.ha-1).Keywords: Safflower, Nitrogen, Grain yield, Yield components, Head, Oil yield
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.