جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "رهاوی" در نشریات گروه "پزشکی"
-
در سراسر تاریخ پزشکی، نگارش رساله و کتاب های اخلاقی، در کنار علم آموزی، به عنوان یکی از مباحث مهم مطرح بوده و در قرون طلایی علوم در اسلام نیز، رواج داشته است. دانشمندان این دوره، از بیان نکات اخلاقی که رعایت آن در پزشکی ضروری می نمود، غافل نبودند. مقاله ی حاضر درباره ی رفتار و اخلاق پزشکان از دیدگاه دانشمند برجسته ی دوره ی اسلامی ، اسحاق بن علی رهاوی و مولف نخستین اثر مستقل در این زمینه، ادب الطبیب است. هدف از این مطالعه، تحلیل و بررسی رفتار و اخلاق پزشکان در این کتاب ارزشمند است. در این مطالعه، به دلیل حجم گسترده و جامعیت کتاب یادشده که شاید بتوان آن را دایره المعارف اخلاق پزشکی نامید، تنها چند جستار، مانند مختصری از زندگی و تبار رهاوی، ضرورت و مفهوم ادب، رفتار و تعهد پزشکان به خود، بیماران و جامعه و همچنین، رفتار پرستاران، عیادت کنندگان و نکاتی درباره ی چگونگی آزمون و آموزش پزشکی و داروسازی بررسی شده است. رهاوی، نخستین شرط طبابت را ایمان و اعتقاد راستین به خداوند دانسته و پزشکان را نگهبانان جسم و تن معرفی می کند. حفظ تعهد به آموزش پزشکی، نقش پرستاران و داروسازان در روند درمان، مهارت های ارتباطی پزشک و توصیه به آموختن سایر علوم، همچون فلسفه و از همه مهم تر، رابطه ی محکم بین جسم و روح، از نقاط قوت ادب الطبیب است که رهاوی با بیان این نکات، خواستار بهبود کیفیت خدمات پزشکی در جامعه بوده است.
کلید واژگان: اخلاق و رفتار پزشکان, تعهد حرفه ای, رهاوی, کتاب ادب الطبیبWriting treatises and books on ethics and morality is one of the most important topics in medicine history. Teaching and learning medical knowledge and skills was a common one in the golden age of science in Islam, too. The scholars of that period considered the ethical points of view as an important fact in their medical profession. The present article reports the behavior and ethics of physicians based on the review on the first book in this field, "Adab al-Tabib". This book, which can be called the Encyclopedia of Medical Ethics, represents standpoints of the prominent Islamic scholar, Ishaq bin Ali Al-Ruhawi. In this paper, it was intended to summarize the main points of professional behavior and ethics among physicians. Due to the wide-ranging and comprehensive nature of the book, only a few pertinent topics were reviewed. Those topics include the necessity and concept of politeness; the behavior and commitment of physicians towards themselves, patients and society as well as the behavior of nurses, attendees and tips on how to train and examine medical and pharmacy students. Al-Ruhawi in this book, declares that the first necessity of medicine is the true faith and belief in God and the doctors are the guardians of the body and soul. Commitment to medical education, nurses and pharmacists’ role in the management process, physicians’ communication skills suggesting of learning other sciences such as philosophy and more important point, strong relationship of body and soul, are the strengths of Adab-al-Tabib that Ruhawi intended to improve quality of medical services by reviewing them.
Keywords: Physicians’ behavior, Medical Professionalism, Ruhawi, Adab al-Tabib book -
سابقه و هدف
تعیین صلاحیت حرفه ای پزشکان یکی از موضوعات مهم و قابل توجه درنظام آموزشی و درمانی طب در دوران تمدن اسلامی به شمار می آمد؛ از این رو تعدادی شیوه نامه جهت آزمون تعیین صلاحیت پزشکان در آثار حکمای طب در تمدن اسلامی مشاهده می شود. از جمله این آثار، کتاب ادب الطبیب اسحاق بن علی رهاوی دانشمند قرن سوم هجری قمری است که از جمله اولین آثار شناخته شده با موضوع اخلاق پزشکی است. در این کتاب، شیوه نامه ای فراگیر و دقیق جهت تعیین صلاحیت حرفه ای پزشکان ارائه شده است. هدف از این مقاله، بررسی نحوه ی تعیین صلاحیت حرفه ای پزشکان طبق آموزه های کتاب ادب الطبیب است.
مواد و روش هادر این مقاله ی مروری، به بررسی و تحلیل موضوع آزمون تعیین صلاحیت پزشکان در کتاب ادب الطبیب نوشته ی اسحاق بن علی رهاوی پرداخته و مطالب گردآوری شده به روش تحلیل محتوایی ارائه گردید.
نتیجه گیریرهاوی برای تعیین صلاحیت حرفه ای پزشکان، آزمونی طراحی می کند که شامل دو بخش نظری و عملی است. بخش نظری به سان مصاحبه ای عمیق است که آگاهی و نگرش پزشکان را ارزیابی می کند و در بخش عملی، مهارت های عملی پزشک مثل آشنایی با ابزارها و روش های انجام جراحی و برخی اعمال یداوی همچون فصد ارزیابی می گردد. در این آزمون علاوه بر سنجش آگاهی آزمون دهنده از مبانی نظری و علوم پایه ی پزشکی، ارزیابی دانش و مهارت درمورد اصول و فنون تخصصی همراه با جزئیات آن مدنظر قرار گرفته است؛ و چنین نتیجه گیری می شود که اسحاق بن علی رهاوی در کتاب ادب الطبیب به طراحی و تدوین آزمونی فراگیر و ساختارمند باهدف تعیین صلاحیت حرفه ای پزشکان می پردازد تا ابزاری جهت ارزیابی دانش، آگاهی، نگرش، رفتار و مهارت های مختلف پزشکان در اختیار جامعه ی علمی زمان خود قرار دهد که برخی مطالب آن بعد از گذشت صدها سال، جای تامل و استفاده ی بیشتر دارد.
کلید واژگان: طب در تمدن اسلامی, رهاوی, ادب الطبیب, آزمون صلاحیت حرفه ای پزشکانBackground and PurposeDetermination of the professional competence of physicians was one of the most important and significant issues in the educational and therapeutic system of medicine in Islamic civilization. Hence, there were some approaches to test physicians in manuscripts of sages in Islamic civilization era. One of these works is ‘Adab al-Tabib’, a well-known historic book on medical ethics written by Ishaq ibn Ali al-Ruhawi (8th century AD). In this book, comprehensive and accurate approaches to determine the professional competence of physicians were provided. The aim of this paper is to review the determination of physicians’ professional competence according to the text of Adab al-Tabib.
Methods and MaterialsIn this review article, we reviewed and analyzed the subject of the physicians' professional competence exam in the ‘Adab al-Tabib’ by Ishaq ibn Ali al-Ruhawi and the content was compiled by means of content analysis.
ConclusionAl-Ruhawi designed a bipartite exam to determine the professional competence of physicians; the theoretical part assesses the physician’s knowledge and attitude like a deep interview. While in the practical part, practical skills such as familiarity with the tools and methods of operation and some practices such as “Fasd” (Phlebotomy) were evaluated. During this exam, assessment of the principles and techniques of specialized knowledge with full details have been considered in addition to knowledge of the theoretical foundations and basic sciences. In conclusion, Ishaq ibn Ali al-Ruhawi designed a structured comprehensive examination for the determination of the professional competence of physicians in order to provide an instrument to assess physicians’ knowledge, attitude, behavior, and skills for the use of his time scientific society. Some matters are outstanding and can be used
Keywords: Medicine in Islamic civilization, Ruhawi, Adab al-Tabib, Professional competence of physicians
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.