کانی شناسی، زمین شیمی و خاستگاه نهشته بوکسیت قشلاق، جنوب شرق گرگان

نهشته بوکسیت قشلاق در 110 کیلومتری جنوب شرقی گرگان واقع شده است. این نهشته به صورت یک افق چینه سان با طول بیش از 2 کیلومتر و ضخامت حدود 25 متر در بین کربنات های سازندهای روته و الیکا تشکیل شده است. تجزیه و تحلیلهای بافتی، هر دو خاستگاه برجازا و نابرجازا را برای این نهشته نشان می دهد. بوهمیت، دیاسپور، آناتاز، روتیل، هماتیت، گوتیت، کائولینیت، سوانبرگیت، پیریت و کوارتز در پاراژنز کانسنگ شناسایی شد. براساس شواهد بافتی و کانی شناسی، این نهشته به پنج واحد مجزا شامل بوکسیت بالایی، کائولینیت بالایی، بوکسیت سخت، کائولینیت پایینی و بوکسیت پایینی قابل تقسیم است. ضریب تجمع عناصر جزئی و شاخصهای ژئوشیمیایی مانند Ti/Cr، TiO2/Al2O3، Zr/Ti و Nb/Y، همراه با شواهد زمین شناسی، پیشنهاد کننده بازالت های سازند سلطان میدان به عنوان منشا اصلی مواد بوکسیتی است. تلفیق داده های کانی شناسی و زمین شیمیایی نشان می دهد که این نهشته در طی دو مرحله اصلی تشکیل شده است. ابتدا، مواد بوکسیتی، اکسیدهای Fe و Ti، و کانی های رسی بر اثر فرآیندهای بوکسیتی شدن درجازا از بازالت ها تشکیل شده اند. سپس، این مواد به حفرات کارستی انتقال و به صورت یک افق بوکسیتی نهشته شده اند.