تعیین درصد قوه نامیه بذر پده (Populus euphratica Oliv.) با مبداءهای مختلف و مقایسه تولید نهال آنها از طریق کشت گلخانه ای و درون شیشه ای

گونه پده (Populus euphratica Oliv.) در مناطق وسیعی از ایران به طور طبیعی انتشار یافته است. با توجه به دو پایه بودن این گونه، امکان تلاقی های درون گونه ای در شرایط طبیعی وجود دارد. بنابراین تکثیر جنسی و کشت نهال های حاصل از بذر به منظور دستیابی به توانمندی های ژنتیکی موجود در درون گونه و نیز انتخاب ژنوتیپ های پرمحصول و سازگار اهمیت دارد. به منظور تولید نهال بذری پده در دو شرایط کشت گلخانه (ماسه بادی) و شرایط آزمایشگاهی (درون شیشه ای) بذرهای درخت پده با هفت مبداء جغرافیایی انتخاب و به لحاظ درصد قوه نامیه و درصد زنده مانی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که مبداءهای جغرافیایی بذور در دو شرایط کشت، دارای اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد بودند ولی درصد قوه نامیه بذرهای مبداءهای مختلف اختلاف معنی داری را نشان نداد. در شرایط کشت آزمایشگاهی در کلیه مناطق بیش از 70 درصد بذر ها تبدیل به نهال شدند که در شرایط کشت گلخانه ای این رقم کمتر از50 درصد بود. با توجه به این که هزینه ها برای کشت در شرایط آزمایشگاهی بالا است، بنابراین کشت در شرایط گلخانه ای برای تولید نهال بذری منطقی تر به نظر می رسد. بذرهای با مبداء گتوند در شرایط کشت گلخانه ای با میانگین 46/44 درصد بالاترین بازده تولید نهال را داشت که این امر می تواند به دلیل توان تلقیح پذیری درختان این رویشگاه باشد. نتایج اندازه گیری طول ساقه و ریشه نهال های بذری نشان داد که نسبت طول ساقه به طول ریشه برای نهال های بذری مبداءهای مختلف دارای اختلاف معنی داری بوده ولی ارتباط رگرسیونی معنی داری بین طول ساقه و ریشه مشاهده نشد.