بررسی و ارزیابی اصالت طرح های توسعه شهری در بافت های تاریخی (مطالعه موردی: طرح احیای میدان امام علی(ع) اصفهان)

بی توجهی به اصالت بافت تاریخی، صدمات جبران ناپذیری برای ثروتهای ناملموس اجتماعات محلی در پی دارد. اگر چه مفهوم اصالت در متون شهرسازی دهه های اخیر، کاربرد بسیاری پیدا کرده اما در عمل، معیارهای شهرسازی با اصالت کمتر بررسی شده اند. استخراج معیارهای کاربردی اصالت که سئوال اصلی پژوهش بر محور آن شکل گرفته، مطالعات جامع و بین رشتهای را می طلبد. در این پژوهش که با استفاده از روش قیاسی- استقرایی و بر اساس مطالعات اسنادی و کتابخانه ای در حوزه های مشترک شهرسازی و علوم اجتماعی انجام شده، سه معیار اصلی اصالت معرفی می شود که عبارتند از: حفظ و تقویت حس هویت و منحصر به فردی مکان، عدم پیروی از رویکردهای ضد اصالت و رعایت راهکارهای شهرسازی با اصالت. هریک از این معیارها دارای زیر معیارهای گوناگونی هستند. پاسخگویی به نیازها و سلیقه های جامعه و ارائه چارچوبها و دستورالعملهای کلی دو زیر معیار شهرسازی با اصالت هستند. پیروی شکل1 از خیال، پیروی شکل از ترس و پیروی شکل از امور مالی از معیارهای ضد اصالت محسوب می شوند؛ پیروی شکل از خیال به تکرار عینی شکل ها از مکانها و زمانهای دیگر به زمان حاضر و پیروی شکل از ترس به تاثیر طرح توسعه شهری بر جداییگزینی نژادی- قومی، درآمدی و سنی اشاره دارد. برای حفظ اصالت مکان نیز لازم است سیاستگذاری ها و طرحهای توسعه شهری، به صورت چارچوب ها و دستورالعمل های کلی ارائه شوند، چرا که بر اساس این چارچوب ها و دستورالعمل های کلی، امکان تغییر طرح ها و سیاست ها در فرآیندی پویا و بیپایان برای پاسخگویی به نیازها و سلیقه های متنوع جامعه وجود دارد. در این مطالعه پس از معرفی این معیارها، اصالت مکان طرح احیای میدان امام علی(ع) با استفاده از روش AHP مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این ارزیابی نشان داد که اگرچه این طرح از مجموع معیارها نمره قابل قبول کسب میکند اما در معیار عدم پیروی از رویکردهای ضد اصالت، وضعیت مناسبی ندارد.