دموکراتیزه شدن روابط علم و جامعه: از با سوادی علمی تا تولید مشترک دانش

این مقاله به بررسی وضعیت ایران و دیگر کشورهای جهان و تحلیل دیدگاه ها و تجربیات دانشمندان دوره مدرن در زمینه ارتباط علم و جامعه می پردازد. دانشمندان همواره خواهان ارتباط با جامعه و گروه های مردم بوده اند که بیشتر جریانی یک سویه و مبتنی بر منطق تک گویی از دانشمندان به سوی عامه نادان و غافل بوده است؛ اما در دهه های اخیر ارتباط علم و جامعه دگرگونی یافته و رفته رفته به فرایندی گفت وگویی و مشارکت باز مبدل شده است. مقاله حاضر در پی پاسخ گویی به این سوالات است:- صورت های ارتباط علم و جامعه در دهه های اخیر چگونه بوده اند؟
- این صورتبندی ها چه ارتباطی با دگرگونی صورت جامعه داشته اند؟
- بین صورت های دموکراسی معاصر و صورت های ارتباط علم و جامعه چه توازنی وجود دارد؟
- وضعیت ارتباط علم و جامعه را در ایران چگونه می توان در سمت و سوی رابطه دموکراتیک تر سامان داد؟
مقاله پیوند بین سه مقوله علم، جامعه و دموکراسی را بررسی می کند تا پیوند صورت بندی های مفهومی مزبور با تحولات اجتماعی و دگرگونی در صورت های دموکراسی معاصر را روشن کند. یافته های این مطالعه نشان می دهد که ظهور تحولات فرهنگی و تکنولوژیک و شکل گیری مدرنیته اخیر یا جامعه پسامدرن در دموکراتیزه کردن دانش و جامعه موثر بوده است. بخش نهایی مقاله با نگاهی به وضعیت ایران مجموعه ای از پیشنهادها را برای گسترش فرایندهای دموکراتیک در رابطه علم و جامعه ایران طرح می کند.