اثر تاریخ کاشت و پوشش نهال روی جوانه زنی بذر و کاهش خسارت سرمای دیررس در نهال ون

در چند سال اخیر سرمای دیررس بهاره روی نهال های گونه ون (Fraxinus excelsior L.) در نهالستان های کوهستانی خسارت زیادی وارد کرده است. این تحقیق با هدف کاهش خسارت سرمای دیررس بهاره روی نهال های گونه ون در نهالستان درزیکلای شرکت چوب فریم واقع در کیلومتر 17 جنوب شرقی شهر پل سفید اجرا شد. در این تحقیق دو تیمار پوشش نهال (در دو سطح شامل کرت های دارای پوشش با نایلون سفید در هنگام سرما و کرت های بدون پوشش نایلونی) و تاریخ کاشت (در چهار سطح کاشت در هفته اول اسفند، اواسط اسفند، هفته اول فروردین و هفته آخر فروردین) در قالب طرح کرت های خرد شده با سه تکرار در دو سال متوالی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر تیمار تاریخ کاشت روی جوانه زنی (سبزشدن) بذر ون معنی دار بود (p<0.01)، اما اثر پوشش کرت و اثرهای متقابل پوشش کرت در تاریخ کاشت روی میزان جوانه زنی بذر ون و نیز روی قطر یقه ون معنی دار نبودند. اثر تاریخ کاشت روی ارتفاع نهال ون معنی دار بود (p<0.05). ارتفاع نونهال ها پس از کاشت در هفته اول اسفند، به تدریج افزایش یافت و با کاشت در اوایل فروردین، به بیشترین مقدار خود رسید و دوباره کاهش یافت. اثر پوشش کرت، اثر تاریخ کاشت و اثر متقابل تاریخ کاشت در پوشش کرت روی میزان تلفات ناشی از سرمای دیررس بهاره در نهال های ون، معنی دار شد (p<0.01). مقدار تلفات نونهال های ون در کرت های بدون پوشش 80 درصد و در کرت های دارای پوشش حدود 20 درصد بوده است. وقتی که روی کرت های دارای نونهال های ون پوشش ایجاد شد، تفاوت معنی داری در میزان تلفات ناشی از سرما در تاریخ های مختلف کاشت دیده نشد، اما در کرت های فاقد پوشش، میزان تلفات به تدریج با نزدیک شدن تاریخ های کاشت به هفته آخر فروردین، به طور معنی داری کاهش یافت. با توجه به بازده تولید نهال و میزان تلفات ناشی از سرما، پیشنهاد می شود بذر ون بعد از یک دوره 12 ماهه استراتیفه سرد، از نیمه دوم اسفند تا نیمه اول فروردین کاشته شود و در اواخر فروردین، نهال ها با استفاده از پوشش نایلونی از سرمای احتمالی محافظت شوند.