آسیب شناسی کاربردهای قرآنی ملاصدرا؛با محوریت مبحث نفس کتاب الشواهد الربوبیه

ملاصدرا، در مبحث نفس کتاب الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، مانند بسیاری دیگر از آثار خود، به کرات از آیات قرآن بهره برده است. در مقاله حاضر، این کاربردها مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. بدین منظور، کاربست آیات در این مبحث، در چهار بخش دسته بندی شده و سپس درستی یا نادرستی کاربرد این آیات در آن مواضع، مورد ارزیابی و مداقه قرار گرفته است. فرضیه بحث، استفاده بجا و صحیح ملاصدرا از این آیات بوده؛ اما نتیجه مداقه بیشتر آن است که در بسیاری از موارد، آراء و پیش فرض های فلسفی وی سبب شده اند که فهم او از این آیات و به کارگیری آن ها در مواضع و موارد خاص، با ظاهر و سیاق آیات مباین و ناسازگار باشد؛ و لذا نوعی تفسیر یا تاویل باطل محسوب می شوند. تنها در موارد اندکی، استفاده صدرا از آیات و تفسیر آن ها، منطبق بر معنای ظاهری و سیاق آیات بوده است، و او در ارائه چنین تفاسیر صحیح و متقنی از مبانی فلسفی و حکمی خود بهره برده است.