بروز و شیوع بیماری برخاسته از خاک (عفونت کورینه باکتریوم سودوتوبرکولوزیس) در یک گاوداری شیری بزرگ در غرب تهران: اولین گزارش از ایران

سبب بروز بیماری برخاسته از خاک کورینه باکتریوم سودوتوبرکولوزیس است. این باکتری با دوگونهی سم دیوارهی پرچرب عامل (CWLT) و اگزوتوکسین از نوع فسفولیپاز D، به سهولت وارد ماکروفاژ میشود؛ در آن زنده میماند و پس از پخش شدن، به جدار مویرگها (لنف و خون)، سلولهای سرخ خون و بهویژه بافتهای زیرپوست و گره های لنفاوی آسیب میرساند. خاک آلوده به این باکتری توسط باد جابهجا و از راه آسیبهای پوستی ناشی از ضربه و یا نیش حشرات به بافت زیرجلد یا از طریق مخاطات آسیب دیدهی تنفسی یا گوارشی به بافتهای لنفاوی یا خونی بدن میرسد و باعث نکروز بافت درگیر و شکلگیری آبسهی زیر جلد و گره لنفاوی و به ندرت در گاو بروز آبسه داخل بدنی میشود. این بیماری از 15 /4/92 تا 31 /6/92، 8 /8 درصد از 2000 راس گاو مولد را درگیر کرد که 67 درصد حذف شدند و بقیه در طی 14 روز درمان با پنیسیلین و اکسیتتراسایکلین ظاهرا بهبود یافتند. در این درگیری درصد گاوهای بیمار از شکم نخست تا پنجم به ترتیب 3 /42، 20، 3 /7، 12 و 5 بود؛ بهعلاوه یک راس تلیسه بالای 6 ماه نیز مبتلا شده بود. در این گله مفاصل اندامهای حرکتی قدامی بیش از خلفی درگیر شدند و بعد از آن به دیگر مفاصل و گره های لنفاوی ناحیه کشیده شد که به صورت درد، تورم و زخم مفاصل و بزرگی و حالت آبسه گره های لنفاوی بروز پیدا کرد. در یافته های هیستوپاتولوژی، پرخونی، خونریزی، ادم خونی یا لنفی، شکلگیری توده های پنیری و تجمع فیبرین و سروزیته و حضور میکروآبسه ها جلب توجه میکرد. جداسازی باکتری بهعنوان کلید تشخیص قطعی این بیماری از ترشحات و بافتها انجام شد. با توجه به مشترک بودن این بیماری بین دام و انسان، امکان پراکندگی عامل و سختی درمانپذیری، تا زمان دسترسی به واکسن با کیفیت باید تمام دامهای درگیر هرچه سریع تر به کشتارگاه اعزام شوند.