نقش انصاف در مسوولیت مدنی

با وجود تحولات صورت گرفته در نظام های مسوولیت مدنی، مفهوم سنتی انصاف که ریشه در اخلاق دارد، کمرنگ نشده است و این مفهوم به تناسب این تغییرات با چهره ای جدید به میدان آمده تا بازیگردان مهمی در صحنه باشد. سهم انصاف در نظریه های توجیهی مسوولیت مدنی (عدالت اصلاحی، عدالت توزیعی و کارایی) و مشاهده مصادیقی از آن در مبانی، ارکان و آثار مسوولیت مدنی این پرسش را مطرح کرده که آیا از انصاف می توان به عنوان یک قاعده در مسوولیت مدنی یاد کرد یا نقش فرعی دارد و استثنایی است بر قواعد عمومی؟ در این مقاله با استقرا در قسمت های مختلف مسوولیت مدنی در نظام های حقوقی سعی شده نقش و جایگاه انصاف در مسوولیت مدنی مورد نقد و بررسی قرار گیرد. مطالعه انجام شده نشان می دهد که تحولات صورت گرفته در مبانی مسوولیت مدنی، گسترش پاره ای از مسوولیت های محض، نظام مسوولیت مضطر، نقش تقصیر زیاندیده، پیدایش مفهوم تقصیر انتفاعی، میزان دین مسوولیت مدنی و نحوه جبران آن و... بر پایه انصاف استوار است.