نقد شوپنهاور از فلسفه اخلاق کانت

مفهوم «اراده» جزء یکی از مفاهیم کلیدی فلسفه اخلاق «کانت» و «شوپنهاور» محسوب می شود. در نظام اخلاقی کانت، اراده زمانی وجهه اخلاقی پیدا میکند که کاملا تابع عقل و قوانین ماتقدم و مطلق آن باشد. اما شوپنهاور معتقد است که چون اراده انسان مقدم بر عقل اوست، بنابراین عقل نمیتواند اراده را به انجام کاری وادارد. او به جای عقل، انگیزه ها و محرک ها را به عنوان منشا اصلی شکل گیری هر عمل ارادی- ازجمله عمل اخلاقی- می داند. ولی نکته مهم اینجاست که او با تقسیم محرک ها به سه نوع «همدلی»، «اگوئیسم» و «سوءنیت»، فقط همدلی را به عنوان محرک عمل اخلاقی یا پایه اصلی اخلاق قرار میدهد و دو محرک دیگر را به عنوان محرکهای ضداخلاقی کنار میگذارد. او با انجام این کار پایه عقلانی اخلاق کانت را در قالب سه نوع استدلال مورد انتقاد قرار میدهد: او ابتدا فرمالیسم اخلاقی کانت و ادعاهای ماتقدم آن را زیر سوال می برد، سپس تزلزل مفهومی موجود در اخلاق کانت را (که ناشی از ناسازگاری میان ادعای ظاهری او مبنی بر تاسیس اخلاق بر پایه عقل و علاقه باطنیاش به اخلاق کلامی است) مورد انتقاد قرار داده و در نهایت نظام اخلاقی کانت را متهم به اگوئیسم می کند. در نتیجه، مقاله حاضر سعی میکند با توصیف انتقاد شوپنهاور از نظام اخلاقی کانت، جایگاه و ویژگی اصلی اخلاق شوپنهاور را مشخص نماید.