اثر باکتری های محرک رشد، کود نیتروژن و گوگرد بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه کرچک (Ricinus communis L.) در منطقه سیستان

با توجه به اهمیت روغن گیاه صنعتی کرچک (Ricinus communis L.) در صنایع و با توجه به تاثیر تغذیه بهینه گیاهی و اثر مقادیر مختلف کود نیتروژن و گوگرد در حصول عملکرد مناسب، این پژوهش جهت شناسایی مناسب ترین اثر محرک های رشد برای گیاه کرچک اجرا گردید. به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف کود نیتروژن، گوگرد و باکتری های محرک رشد بر خصوصیات عملکردی کرچک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مجتمع بقیه الاعظم (چاه نیمه) وابسته به دانشگاه زابل واقع در شهرستان زهک در سال زراعی 91-1390 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل باکتری های محرک رشد در سه سطح (شاهد، نیتروکسین، سوپرنیتروپلاس به میزان دو لیتر در هکتار)، کود نیتروژن در سه سطح (صفر، 150 و200 کیلوگرم در هکتار) و کود گوگرد در دو سطح (صفر و 300 کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج این بررسی نشان داد نیتروژن، گوگرد، باکتری و اثرات متقابل باکتری × نیتروژن و باکتری × گوگرد از نظر آماری دارای اختلاف معنی داری بود، ولی اثر متقابل گوگرد × نیتروژن اختلاف معنی داری نداشت. وزن دانه ها، وزن هزار دانه، تعداد کپسول و دانه در بوته تحت تاثیر هیچ یک از این تیمارها قرار نگرفت. بیشترین تاثیر باکتری بر روی وزن خشک کپسول، ارتفاع گیاه، تعداد برگ، درصد روغن و مقدار پروتئین و گوگرد فقط بر روی تعداد گل آذین در گیاه و نیتروژن بر روی اکثر صفات مشاهده شد. نتایج این بررسی نشان داد که بیشترین تاثیر باکتری ها بر روی گیاهان اثرات متقابل باکتری × گوگرد که بالاترین و کمترین درصد روغن به ترتیب مربوط به تیمار نیتروکسین و سوپرنیتروپلاس با میانگین 51/89 و 47/85 همچنین اثرات متقابل باکتری × نیتروژن بالاترین و کمترین ارتفاع گیاه مربوط به تیمار نیتروکسین و شاهد به ترتیب با میانگین 82/29 و 53/33 را به خود اختصاص دادند.