تراکم و تنوع جامعه پرندگان آشیانه حفره ای در پارک ملی گلستان

این پژوهش، جهت بررسی تاثیر متغیرهای محیط زیستی موثر بر فراوانی و تنوع جامعه پرندگان آشیانه حفره ای در پارک ملی گلستان انجام پذیرفت. شاخص های تراکم، تنوع و همباشی پرندگان با متغیرهای محیط زیستی با استفاده از روش نمونه برداری مسافتی و روش رج بندی مورد مطالعه قرار گرفت. پرندگان و متغیرهای محیط زیستی به فاصله شعاعی 25 متر از هر یک از 122 نقطه نمونه برداری بررسی شد. محور اول آنالیز تطبیقی متعارف دو گروه عمده از پرندگان را از یکدیگر متمایز نمود. گروه اول، شامل گونه های آشیان حفره ای ثانویه نظیر الیکایی، چرخ ریسک بزرگ، چرخ ریسک پس سر سفید، سینه سرخ و مگس گیر سینه سرخ همبستگی مثبتی با تعداد درختان با ارتفاع کمتر از 10 متر، تعداد درختان با قطر برابر سینه کمتر از 20 و 20-50 سانتی متر داشت. گروه دوم، شامل دارکوب خال دار بزرگ، دارکوب خال دار کوچک، دارکوب سیاه، کمرکلی جنگلی و دارخزک که بیشتر آن ها جزء پرندگان آشیان حفره ای اولیه هستند، همبستگی مثبتی را با ارتفاع درختان، ارتفاع درختان خشک سرپا، قطر برابر سینه درختان خشک سرپا، درجه پوسیدگی درختان خشک سرپا، ارتفاع درختان خشک افتاده، قطر برابر سینه درختان خشک افتاده، درجه پوسیدگی درختان خشک افتاده و تعداد درختان با قطر برابر سینه بیش از 100 سانتی متر داشت. نمایه غنای N2، شاخص تنوع شانون و شاخص یکنواختی گونه ای کامارگو همگی دارای بیشترین ارزش عددی در ارتباط با متغیرهای زیستگاهی همچون ارتفاع و قطر خشکه دارهای سرپا، ارتفاع و قطر خشکه دارهای افتاده، تعداد درختان با ارتفاع زیاد و قطر برابر سینه بیش از 100 سانتی متر و رده بالای پوسیدگی خشکه دارها بودند. نتایج این تحقیق بیان گر اهمیت متغیرهای زیستگاهی به ویژه خشکه دارها و درختان کهن سال در حفظ تنوع جامعه پرندگان به ویژه پرندگان آشیانه حفره ای و در نتیجه حفظ تنوع زیستی بوم سازگان های جنگلی است.