ارزیابی سیاست های طرف تقاضای اقتصاد بر رشد تولید کشاورزی در ایران

هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی آثار دو سیاست عمده طرف تقاضای اقتصاد، یعنی توسعه صنایع وابسته به کشاورزی و افزایش تقاضای خانوارها از محصولات این بخش بر رشد تولید در زیربخش های کشاورزی است. به این منظور ماتریس حسابداری اجتماعی ایران بر مبنای آخرین جدول داده- ستانده ایران در سال 1380 تدوین و ضرایب فزاینده مربوط به تولید و آثار درآمدی در چهار زیربخش عمده کشاورزی محاسبه شد؛ سپس ضرایب فزاینده با استفاده از روش تحلیل ساختاری مسیر تجزیه شد تا آثار کوتاه مدت این دو سیاست از آثار بلندمدت آن تفکیک شوند. نتایج نشان می دهد که در بین صنایع وابسته به کشاورزی، توسعه تولید محصولات غذایی فراوری شده آثار فراوانی بر رشد تولید همه محصولات خام کشاورزی هم در کوتاه مدت و هم در بلندمدت دارد و پس از آن توسعه تولید سایر صنایع وابسته مثل دخانیات، قالی و قالیچه، هتل و رستوران و خود محصولات کشاورزی در جایگاه بعدی قرار می گیرند. نتایج برآورد آثار درآمدی نیز نشان داد که اثر تزریق درآمد به همه گروه های درآمدی خانوارها به ویژه گروه های کم درآمدتر بر رشد تولید محصولات خام غذایی بسیار چشمگیر است. به علاوه بازتوزیع درآمد از گروه های بالادرآمد به گروه های کم درآمد نیز دارای آثار مشابهی است؛ بنابراین دو سیاست اخیر می توانند گزینه مناسب سیاستی برای رشد محصولات کشاورزی هم در کوتاه مدت و هم در بلندمدت در نظر گرفته شوند.