بهینه سازی مسیر چاه های جهت دار با استفاده از الگوریتم زنبور عسل مصنوعی

حفاری چاه های جهت دار، علیرغم آنکه متاثر از شرایط عملیاتی است، اما در آن، انتخاب مسیر مناسب بسیارحائز اهمیت است. یکی از شاخصه های مهم در انتخاب این مسیر، کمتر بودن میزان درگ و گشتاور اعمالی به رشته حفاری است. این مهم به ویژه در چاه های با دسترسی گسترده و یا چاه های افقی بیش از پیش نمایان می شود چرا که هر چه میزان درگ چاه با رشته حفاری کاهش یابد، امکان حفاری در حالت بدون چرخش رشته حفاری(سریدن) بیشتر میگردد. به ویژه آنکه استفاده از تکنولوژی های جدید مستلزم صرف هزینه بیشتر است. در این مقاله، بهینه کردن مسیر یک چاه جهت دار با اولویت کمتر بودن میزان درگ و گشتاور اعمالی به رشته حفاری مورد بررسی قرار می گیرد. بدیهی است هرچه میزان درگ کمتر شود، امکان اعمال وزن بیشتر بر روی مته و به تبع آن، سرعت حفاری افزایش پیدا می کند. جهت بهینه کردن مسیر حفاری از الگوریتم زنبور عسل مصنوعی استفاده می گردد. در این روش، با انتخاب عمق اندازه گیری شده ی نهایی به عنوان تابع هدف و دخالت پارامترهای مسیر نظیر شدت سگدست و زاویه نهایی چاه و تاثیر این پارامترها بر روی درگ اعمالی به رشته حفاری، مسیر بهینه در دو حالت کوتاه ترین مسیر و کوتاه ترین مسیر با توجه به کمترین درگ اعمالی به رشته حفاری انتخاب می گردد. لزوم رسیدن به نقطه هدف در چاه های جهت دار مساله را به یک مساله مقید تبدیل می کند، نکته قابل توجه در روند بهینه سازی، آن است که محدودیت های عملیاتی را نیز می توان به عنوان قید در نظر گرفت و از این روش برای الگوهای مختلف چاه های جهت دار استفاده کرد.