تاثیر اعتقاد به توحید افعالی بر پذیرش جبر یا اختیار از نظر غزالی و ابن عربی
نویسنده:
چکیده:
هر یک از نظریات جبر و اختیار طرفداران خود را دارد. در این مقاله بر آن هستیم که موضع دو تن از مدافعان نامدار توحید افعالی را دربرابر این موضوع برررسی کنیم. بی تردید کسی که خدا را فاعل مطلق نظام هستی می داند و معتقد به لا موثر فی الوجود الا الله است، درباره اختیار انسان با فردی که انسان را فاعلی مستقل و هم عرض خدا می پندارد، نظر مشابهی ندارد.
غزالی به نفی نظریه جبر و تفویض پرداخته و معتقد به راه سومی به نام کسب است که توسط اشاعره مطرح می شود. ابن عربی نظریه کسب را تایید می کند، اما آن را راه حل نهایی بحث جبر و اختیار نمی داند. وی با جمع میان جباریت حق و تجلی اختیار خدا در انسان از بند جبر و تفویض می رهد و در عین حال حریم توحید افعالی را نیز حفظ می کند.
غزالی به نفی نظریه جبر و تفویض پرداخته و معتقد به راه سومی به نام کسب است که توسط اشاعره مطرح می شود. ابن عربی نظریه کسب را تایید می کند، اما آن را راه حل نهایی بحث جبر و اختیار نمی داند. وی با جمع میان جباریت حق و تجلی اختیار خدا در انسان از بند جبر و تفویض می رهد و در عین حال حریم توحید افعالی را نیز حفظ می کند.
کلیدواژگان:
جبر و اختیار ، توحید افعالی ، نظریه کسب ، تجلی و ظهور ، وحدت وجود ، غزالی ، ابن عربی
زبان:
فارسی
در صفحه:
29
لینک کوتاه:
magiran.com/p1318536
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!