بررسی تاریخ و تمدن شهرهای خراسان بزرگ (نمونه موردی: سمرقند، هرات، بلخ و مرو)

تمدن راه مشترک زندگی، اندیشه و کنش انسان و دربرگیرندهی سازگاری کلی با نیازهای اقتصادی یا محیط جغرافیایی پیرامون و سازمان مشترکی برای فرو نشاندن نیازهای اجتماعی و سیاسی محیط پیرامون و مجموعهی مشترکی از اندیشه ها و دستاوردها است. فرهنگ و تمدن یک جامعه هویت آن جامعه است و منشاء عمدهی دگرگونی های اجتماعات بشری که تمام جهت گیری ها و کارکردهای گوناگون از آن سرچشمه میگیرد، لذا آگاهی از فرهنگ و تمدن به جهت شناخت هویت و نقطهی آغازین دگرگونی های اجتماعی تاریخی ضروری بهنظر میرسد. از آن جاییکه هدف از پژوهش حاضر شناخت و بررسی تاریخ و تمدن شهرهای خراسان بزرگ شامل شهرهای سمرقند، هرات، بلخ و مرو می باشد، روش پژوهش منطبق بر روش توصیفی- تحلیلی و به صورت مطالعه اسنادی و کتابخانه ای است. در این راستا از مقالات، کتب، پژوهشها و طرحهای مستند داخلی و خارجی مرتبط با موضوع در جهت دستیابی به هدف پژوهش استفاده شده است. بحث ما بر سر تاریخ شهرهای خراسان بزرگ که هماکنون بیشتر آنها از حوزهی اقتدار سیاسی خارج شده اند، تنها یک بحث جغرافیایی تاریخی نخواهد بود، زیرا که هویت تاریخی هر منطقهای بسته به فرهنگ، مذهب و احساس یگانگی ملی دارد که خوشبختانه با همهی اینکه بیش از یک قرن است که برخی شهرها از ایران جدا گشتهاند، پیوندهای مذهبی و فرهنگی آن مناطق، محققین و مورخین ما را بر آن داشته است تا پیشینهی تاریخی آنها را بررسی و در برابر انستیتوهای شبیه سازی فرهنگی و اجتماعی، از مواد کتبی و تاریخی خود بهره گیرند.