بررسی دینامیک کربن آلی در اجزاء اندازه ای خاک کاربری های مختلف اراضی

هدف از این تحقیق بررسی تاثیر کاربری های مختلف اراضی بر توزیع کربن آلی در اجزاء اندازه ای خاک می باشد. بدین منظور تیمارهای کشت آتریپلکس 18 ساله با شدتهای چرایی متوسط، شدید و بصورت قرق، همچنین آتریپلکس 3 ساله قرق، اراضی کشت جو آبی و تیمار شاهد (اراضی طبیعی بدون کشت بوته) در قطعه چهار شهریار انتخاب شدند. نمونه برداری خاک به روش تصادفی سیستماتیک در سه تکرار برای هر تیمار و از عمقهای 10-0، 30-10 و 100-30 سانتی متری انجام شد. تفکیک اجزاء اندازه ای خاک با استفاده از الکهای 18، 35، 60 و270 مش صورت گرفت و خاکهای هر عمق به 5 کلاس اندازه ای تقسیم شدند و درصد کربن موجود در هر یک از اجزاء اندازه ای اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که محتوای کربن آلی خاک با کاهش اندازه ذرات در همه تیمارها افزایش یافت و در تمامی اعماق خاک بیشترین مقدار کربن آلی به ترتیب در اجزاء اندازه ای F5 و F4 وجود دارد بطوری که درصد کربن در اجزاء اندازه ای μ250> بیشتر از میانگین درصد کربن کل خاک و در اجزاء اندازه ای μ250< کمتر از آن است. تیمارهای مورد بررسی علی رغم اینکه از نظر درصد کل کربن با یکدیگر اختلاف دارند ولی بطور کلی از لحاظ نسبت کربن اجزاء اندازه ای به کل کربن خاک اختلاف زیادی در اجزاء اندازه ای گوناگون وجود ندارد. فقط تمامی تیمارها باعث کاهش این نسبت در اجزاء اندازه ای درشت 2- 1 میلی متر نسبت به شاهد و افزایش آن در اجزاء اندازه ای μ250> در اراضی جو آبی و آتریپلکس 18 ساله با چرای شدید شده اند که نشان دهنده تمایل کربن به تجمع در اجزاء اندازه ای ریز خاک است و کلا هر گونه مدیریت اراضی که باعث افزایش تجمع کربن در اجزاء اندازه ای ریز خاک شود می تواند گامی در جهت ترسیب پایدار کربن خاک باشد.