مدل پویای سیستم به سازی شبکه آبیاری فومنات از دیدگاه شاخص های کفایت و عدالت

سهم عمده ای از منابع آبی برای مصارف کشاورزی از طریق شبکه های آبیاری و زهکشی استفاده می شود. بررسی عملکرد شبکه های کشور نشان داده است که کارایی بسیاری از آن ها پایین می باشد. لذا توجه به مقوله بهسازی شبکه های آبیاری، جهت ارتقاء عملکرد آن ها اهمیت ویژه ای دارد. به دلیل پیچیدگی مسئله بهسازی شبکه های آبیاری و وجود تعاملات بین اجزای آن، نیاز به یک نگاه جامع و آینده نگر وجود دارد. یکی از ابزارهای مدیریتی برای این منظور، علم پویایی سیستم است. در این تحقیق وضعیت موجود شبکه آبیاری فومنات در قالب ساختار علی و معلولی شناسایی و مدل مفهومی و کمی حاکم بر بهسازی این شبکه از دیدگاه شاخص های فرآیندی، تعیین گردید. خروجی های مدل در قالب سیاست های مختلف بهسازی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصله حاکی از آن است که با ادامه روند فعلی در آینده، وضعیت شبکه از منظر مطلوبیت که مجموعه ای از شاخص های فرآیندی است، وخیم تر خواهد شد. در مقابل نشان داده شده است که در صورت اعمال سیاست های مختلف، سطح مطلوبیت شبکه به نسبت های مختلف افزایش می یابد. از بین سیاست های منفرد، سیاست سرمایه گذاری برای بهسازی فیزیکی و سیاست ثابت نگه داشتن سطح زیر کشت، به ترتیب در کوتاه مدت و بلند مدت بیش ترین تاثیر را بر افزایش مطلوبیت شبکه داشته اند.