تحلیل اثرپذیری تراز پرداخت ها از تحولات بازار ارز: مطالعه موردی ایران

ترازپرداختها یکی از مهمترین شاخص های اقتصادی هر کشوری است، زیرا این متغیر، اطلاعات مهمی را از موقعیت بین المللی، چگونگی ارتباط اقتصاد ملی با کشورهای دیگر و نیز تغییرات موجودی ارز و طلای آن کشور، نشان می دهد. به بیان دیگر، اهمیت و بررسی ترازپرداخت هاونتیجتا بازار ارز، بدان سبب است که اغلب کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران که از عدم تعادل تجارت خارجی خود به دلیل آثار ناخوشایند آن بر اقتصاد داخلی (تولید، تورم و...) در رنج می باشند، روشن می باشد. لذا، این مطالعه درصدد است تا تبعات و پیامدهای ناشی از شوک های نرخ ارز بر ترازپرداخت هارامورد تجزیه و تحلیل و واکاوی قرار دهد. این امر با استفاده از داده های سری زمانی ماهانه طی دوره ی فروردین ماه 1385 الی مردادماه 1392 و بکارگیری مدل Near-VECM صورت پذیرفته است. مدل Near-VECM (که برپایه نتایج تحقیق در مقایسه با مدل VECM، از قدرت توضیح دهندگی بالاتری برخوردار بوده اند)، ضمن بررسی آثار تغییرات نرخ ارز واقعی بر ترازپرداخت ها، اثر نااطمینانی های این متغیر که به کمک مدل های مختلف GARCH، مدل سازی و برآورد شده بود را نیز بر ترازپرداخت ها مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار می دهد. بر اساس یافته های این پژوهش، روابط کوتاه مدت و بلندمدت قوی و معناداری میان متغیرهای تحقیق وجود داشته و نااطمینانی نرخ ارز واقعی، اثر منفی و معناداری بر ترازپرداخت ها در کوتاه مدت و بلندمدت داشته است. علاوه بر آن، ضریب متغیر تصحیح خطا در مورد پویایی مدل (6/ 0-) نیز با علامت منفی و معنادار، گویای سرعت بالای فرآیند تعدیل بوده است. لذا، با توجه به نتایج تحقیق، ضروری می نماید که سیاست های اقتصادی اجرایی دولت با تاکید بر کاهش نااطمینانی در بازار ارز طراحی و اجرا گردد