ارتباط عوامل توپوگرافی و تنوع گیاهان در جنگل های شرق دودانگه ساری، استان مازندران

تنوع گونه ای گیاهان در یک اجتماع در پاسخ به عوامل توپوگرافی تغییر می کند. هدف از این مطالعه بررسی اثر عوامل توپوگرافی مانند ارتفاع از سطح دریا، جهت دامنه و درجه شیب روی تنوع گونه ای گیاهان در منطقه جنگلی دودانگه واقع در جنوب شهرستان ساری بود. با نمونه برداری از پوشش گیاهی منطقه توسط کوادرات های 400 مترمربعی، 237 گونه گیاهی شناسایی شد. کل کوادرات ها به 7 طبقه ارتفاعی، 3 طبقه از نظر درجه شیب و 8 طبقه از نظر جهت دامنه تقسیم شدند. آنالیز تابع تشخیص نشان داد که اولین عامل تعیین کننده در تفکیک جوامع گیاهی، ارتفاع از سطح دریا است. شاخص های رایج تنوع گونه ای و یکنواختی در هر طبقه محاسبه گردید و نمودارهای آن رسم شد. بیشترین تنوع (5/1 تا 6/1 برای شاخص شانون در پایه لگاریتمی 10) و بیشترین یکنواختی (38/0 تا 42/0 برای شاخص اسمیت و ویلسون) در طبقات ارتفاعی متوسط بدست آمد. تنوع کمتر دامنه های شمال غربی نسبت به دامنه های جنوبی، جنوب شرقی و جنوب غربی، بدلیل دمای کمتر و سرمای زودرس شیب های شمال غربی است که باعث از بین رفتن قسمت های هوایی غیرخشبی درختان و سایر گیاهان و در نتیجه تنوع کمتر می شود. تفاوت تنوع در درجات شیب و در تیپ های مختلف گیاهی از نظر آماری معنی دار نبود. بنابراین، می توان نظریه پیوستگی گلیسون را در مقیاس مورد مطالعه تایید کرد.