بررسی استقرارهای دهستان رستاق بر اساس اسناد مکتوب و داده های باستان شناسی

رستاق یکی دهستان های تشکیل دهنده بخش مرکزی شهرستان اشکذر است که مابین دو شهر اشکذر و میبد قرار گرفته است. بر اسا س متون محلی، قدیمترین استقرار شکلگرفته در این دهستان، مربوط به دوره اشکانیان است. همچنین، محوطه های باستانی نیز شناسایی شده اند که به این دوره قابل تاریخ گذاری هستند. در دوره ساسانی، علاوه بر اینکه متون به موجودیت برخی اسقرارها اشاره می کنند، شواهد باستانشناختی مرتبط به این دوره نیز به دست آمده است. منابع درباره دوران صدر اسلام رستاق سکوت کرده اند؛ اما با توجه به شواهد به دست آمده، محوطه ملک آباد به این دوره تاریخ گذاری می شود. دوره ایلخانی یکی از دوره های رونق این دهستان است، چون علاوه بر اینکه منابع به استقرارهای زیادی اشاره می کنند، محوطه های مختلفی نیز شناسایی شده اند که به این دوره قابل تاریخ گذاری بوده و تا دوره صفوی، که به علت سکوت منابع تاریخی یکیاز دوارن تاریک دهستان رستاق به حساب می آید، مسکونی بوده اند. در دوره قاجار نیز تعداد استقراراها در م نطقه گسترش یافته و روستاهای مختلفی شکل می گیرند. به همین دلیل، این دوره نیز یکی از دوران رونق دهستان رستاق به حساب می آید. در نتیجه، از دوره اشکانی تا دوره قاجار استقرارهای مختلفی در این دهستان شکل می گیرند که تعدادی از آنها متروک شده اند، برخی هنوز به صورت روستاهایی در این دهستان پراکنده شده اند و برخی در دوره معاصر، به شهرهای بزرگی تبدیل شده اند. در این مقاله سعی شده است با شیوه توصیفی - تحلیلی - تاریخی روند شکل گیری این دهستان و تغییرات به وجود آمده در آن براساس منابع مکتوب و داده های باستانشناسی تجزیه و تحلیل شود.