جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "روستا" در نشریات گروه "تاریخ"
تکرار جستجوی کلیدواژه «روستا» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
این مقاله به بررسی استراتژی ها و تحولات عمرانی در برنامه پنجم دوره پهلوی (1356-1352) می پردازد و به ویژه بر فصل عمران و نوسازی روستایی تمرکز دارد. در این برنامه، هدف اصلی توسعه زیرساخت های عمرانی در مناطق روستایی بود که شامل ایجاد حوزه های عمرانی، اجرای پروژه های زیرساختی و آموزشی، ارتقای مهارت ها و دانش روستاییان و بهبود شرایط زندگی آنان می شد. در این راستا، مقاله به تحلیل جایگاه عمران و نوسازی روستایی در برنامه پنجم می پردازد و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به دو سوال کلیدی پاسخ می دهد: نخست آنکه مهم ترین اهداف و راهبردها برای عمران و نوسازی روستایی در این برنامه چه بود؟ و دوم، مهم ترین چالش های اجرایی این برنامه چه بودند؟ نتایج تحقیق نشان می دهد که راهبردهای اصلی این برنامه شامل ایجاد زیرساخت های لازم برای توسعه روستاها، تامین آب آشامیدنی، بهبود بهداشت و درمان و ایجاد تاسیسات فرهنگی و آموزشی و برنامه ریزی برای ایجاد حوزه های عمران روستایی به منظور تسهیل در اجرای پروژه های عمرانی و توسعه ای در مناطق بود. در نقطه مقابل، ابهام در سیاست ها و خط مشی های اجرایی، عدم تعریف دقیق از مفاهیم شهر و روستا، ضعف در مبانی تصمیم گیری برای تخصیص منابع مالی و عدم هماهنگی در اجرای پروژه های عمرانی، از جمله عواملی بودند که مانع از دستیابی به موفقیت های مورد انتظار در حوزه عمران روستایی در برنامه پنجم عمرانی شده بودند. علاوه بر این، مقاله به بررسی تاثیرات اجتماعی و اقتصادی این برنامه بر زندگی روستاییان نیز می پردازد و تلاش می کند تا با تحلیل داده های موجود، تصویری جامع از چالش ها و موفقیت های این دوره ارائه دهد. این بررسی می تواند به عنوان یک منبع ارزشمند برای پژوهش های آینده در زمینه توسعه روستایی و برنامه ریزی های عمرانی مورد استفاده قرار گیرد.
کلید واژگان: عمران, نوسازی, روستا, برنامه عمرانی پنجم, راهبردها, چالش هاThis article examines the development strategies and developments in the fifth plan of the Pahlavi period (1973-1977) and especially focuses on the construction and rural modernization period. In this program, the main goal was to develop civil infrastructure in rural areas, which included creating civil areas, implementing infrastructure and educational projects, improving the skills and knowledge of villagers, and improving their living conditions. In this regard, the article analyzes the position of rural development and modernization in the fifth program and answers two key questions using the descriptive-analytical method First, what were the most important goals and strategies for rural development and modernization in this program? And second, what were the most important implementation challenges of this program? The results of the research show that the main strategies of this program include creating the necessary infrastructure for the development of villages, providing drinking water, improving health and treatment, and creating cultural and educational facilities and planning to create rural development areas. It was to facilitate the implementation of construction and development projects in the regions. On the other hand, the ambiguity in policies and executive policies, the lack of precise definition of the concepts of city and village, weakness in the decision-making bases for the allocation of financial resources, and the lack of coordination in the implementation of construction projects, including There were factors that prevented the achievement of the expected success in the field of rural development in the fifth urban plan. In addition, the article examines the social and economic effects of this program on the lives of the villagers and tries to create a comprehensive picture by analyzing the available data. To present the challenges and successes of this course. This survey can be used as a valuable resource for future research in the field of rural development and urban planning.
Keywords: Construction, Renovation, Village, Fifth Construction Plan, Strategies, Challenges -
تحولات دهه چهل ایران در حوزه های مختلف از جمله آموزش وپرورش مبتنی بر اصول انقلاب سفید بود. در این راستا با تشکیل سپاه دانش براساس اصل ششم اصول انقلاب سفید، گسترش سوادآموزی در روستاهای کشور در دستور کار مشترک وزارت فرهنگ و جنگ قرار گرفت. طبق این اصل، افراد دیپلمه می توانستند خدمت سربازی و نظام وظیفه خود را بعد از یک دوره کوتاه آموزش نظامی و روش تدریس، در روستاها به آموزش و سوادآموزی روستاییان بپردازند. البته بعد از مدتی کوتاه حوزه ماموریتی سپاهیان دانش گسترش یافت و فعالیت های عمرانی در روستاها را نیز شامل شد. به اقتضای این ماموریت ها، مراکز و نهادهای چندی برای تقویت سپاهیان دانش اعم از علمی، نظاری، تدارکاتی و... تاسیس شد. این مقاله با بهره برداری از منابع کتابخانه ای با محوریت اسناد، به ویژه صورت مذاکرات و مصوبات شورای عالی فرهنگ/ آموزش وپرورش و به روش توصیفی تحلیلی حاکی است که سپاهیان دانش در طی یک دهه ونیم فعالیت خود در روستاهای کشور موفق شدند نه تنها در سوادآموزی روستاییان، بلکه در عرصه تحولات فرهنگی، اجتماعی و حتی اقتصادی دستاوردهای مفیدی داشته باشندکلید واژگان: سپاه دانش, روستا, آموزش, عمرانHistory of Villages and Rural Settlements in Iran and Islam Journal, Volume:2 Issue: 1, 2024, PP 97 -124The developments of the forties in Iran in various fields, including education, were based on the principles of the White Revolution. In this regard, with the formation of the Knowledge Corps based on the sixth principle of the principles of the White Revolution, the expansion of literacy in the country's villages was placed on the joint agenda of the Ministry of Culture and War. According to this principle, people with diplomas could do their military service and conscription after a short period of military training and teaching methods in the villages to teach and educate the villagers. Of course, after a short period of time, the field of mission of Sepahian Danesh expanded and included construction activities in villages. According to these missions, several centers and institutions were established to strengthen the knowledge corps, including scientific, supervisory, procurement, etc. This article, using library resources focusing on documents, especially the minutes of negotiations and approvals of the Supreme Council of Culture/Education and Education, and using a descriptive-analytical method, indicates that the knowledge corps succeeded not only in the literacy of the villagers, but also in the field of developments during their one and a half decade of activity in the country's villages. have useful cultural, social and even economic achievements.Keywords: Knowledge Corps, Village, Education, Construction
-
تبرستان یا مازندران به دلیل موقعیت طبیعی و اقتصادی اش، جایگاه خاصی در ایران باستان و در دوران اسلامی داشته است. این سرزمین دارای شهرها و روستاهای پرجمعیت با درآمد بالا بود و از لحاظ سیاسی نیز تا مدت ها توانسته بود استقلال نسبی خود را در کنار حکومت های مرکزی و حاکم در ایران حفظ کند. مسئله اصلی این پژوهش که به روش تاریخی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی انجام شده، بررسی اوضاع سیاسی، اقتصادی و مذهبی روستاهای تبرستان در طی قرون پنجم تا نهم هجری قمری است. سوال اصلی پژوهش این است که روستاها چه نقشی در حوادث سیاسی و فرهنگی و چه جایگاهی در مسائل اقتصادی تبرستان داشتند؟ یافته های پژوهش بیان گر آن است که منابع به دلیل جایگاه اقتصادی و موقعیت طبیعی تبرستان، به بیان اوضاع این منطقه در قرون متمادی پرداخته اند. اگرچه به شهرها بیش از روستاها توجه شده است، بااین حال منابع داده های ارزشمندی درباره روستاها نیز ارائه می کنند، از جمله می توان به وضعیت مذهبی و سیر رشد تشیع در روستاهای تبرستان، نقش فعال روستاها در حوادث سیاسی، به ویژه در دوره فتوحات، حکومت علویان تبرستان و مرعشیان، اوضاع اقتصادی و انواع محصولات تولیدشده و صادرات آن ها به دیگر نواحی و نیز شرح عجایب روستاها اشاره کرد. در کل روستاهای تبرستان نقش تعیین کننده ای در تحولات آن داشتند.کلید واژگان: تبرستان, روستا, سیاسی, اقتصادی, فرهنگی, تاریخ محلیHistory of Villages and Rural Settlements in Iran and Islam Journal, Volume:2 Issue: 1, 2024, PP 33 -59Due to its natural and economic location, Tabaristan or Mazandaran had a special place in ancient Iran and the Islamic period, this land had densely populated cities and villages with high incomes, which politically was able to maintain its relative independence from the central and ruling governments in Iran for a long timeThe main issue of this research, which is done in a historical way and with a descriptive-analytical approach, is the study of the political, economic, and religious situation of the villages of Tabaristan during the fifth to ninth centuries AH . The main question of the research is what t role did villages play in political and cultural issues and what was the position of the villages in the economic issues of Tabaristan? The findings of the research indicate that due to the economic position and the natural position of Tabaristan, resources have expressed the situation of this region for many centuries, although cities have been considered more than villages However, the sources also provide valuable data about the villages, such as the religious situation and the growth of Shi'ism in the villages of Tabaristan, the active role of the villages in political events, especially during the period of conquests, the rule of the Alawites of Tabaristan and Marashiyan, the economic situation and the types of products produced and exported to other areas, and also mentioned the description of the wonders of the villages . In general, the villages of Tabaristan played a decisive role in the developmentsKeywords: Tabaristan, Village, Political, Economic, Cultural, Local History
-
در دوره ساسانی شهرهای بسیاری ساخته و یا نوسازی شد و مورخان سده های نخستین اسلامی شهرسازی را از ویژگی های بنیادین شاهان ساسانی برشمرده اند. از آغاز دوره ساسانی و با روی کار آمدن شاهانی مانند اردشیر بابکان و شاپور یکم روند شهرسازی آغاز شد و تا پایان دوره ساسانی و پیش از تلاطم های سیاسی ناشی از قتل خسرو پرویز می توان این روند را دنبال کرد. درباره شهرهای ساسانی پژوهش هایی انجام گرفته است، اما بیشتر از دیدگاه های باستان شناسانه و زبان شناسانه به این موضوع پرداخته شده است. بیشتر این پژوهش ها، در برقراری نسبت میان امر اجتماعی ناشی از وجود عینی شهرها در بستر تاریخ دوره ساسانی از یکسو، و جهان مفهومی مردم ایران در دوره ساسانی درباره شهرنشینی از سوی دیگر، به عنوان مسئله تحقیق، توفیق چندانی نیافته اند. این پژوهش سعی بر آن دارد تا با تکیه بر روش تاریخ مفهومی، نسبت میان بستر اجتماعی در تاریخ دوره ساسانی و درک ایرانیان از شهر به عنوان سکونتگاهی متمایز را به مسئله بدل کرده و نشان دهد که چگونه چندین لایه معنایی در پایان دوره ساسانی در این مفهوم انباشته شده بود.کلید واژگان: ساسانیان, شهر, روستا, آبادی, تاریخ مفهومیDuring the Sasanian period, many cities were built or renovated, and the historians of the first Islamic centuries have listed urban planning as one of the fundamental characteristics of the Sasanian kings. From the beginning of the Sassanid period and with the rise of kings like Ardeshir Babakan and Shapur I, the process of urban development began, and this process can be followed until the end of the Sasanian period and before the political turmoil caused by the murder of Khosrow Parviz. There have been some researches about the Sassanid cities, but mostly from the archaeological and linguistic points of view. Most of these researches have not achieved much success in establishing the relationship between the social issue arising from the objective existence of cities in the history of the Sassanid period on the one hand, and the conceptual world of the Iranian people in the Sassanid period regarding urbanization on the other hand, as a research problem. This research aims to turn the relationship between the social context in the history of the Sasanian period and Iranians' understanding of the city as a distinct settlement into a problem by relying on the method of conceptual history, and show how several layers of meaning at the end of the Sasanian period in this The concept was accumulated.Keywords: Sasanian, City, Village, Ābādi, Conceptual History
-
دشتی به عنوان یک گستره سیاسی- اداری در طول تاریخ تغییرات زیادی را تجربه کرده است. از سال 1359ش به این طرف این عنوان بر شهرستانی در میانه استان بوشهر اطلاق شده است، اما پیش از آن، عنوان یادشده گاهی بر ماندستان تاریخی منطبق شده و گاهی آن قدر وسعت یافته که ماندستان یکی از بلوکات پنجگانه آن به شمار آمده است. این ناحیه در تمام مفاهیم خود، تا روزگار نزدیک به ما فاقد نقطه شهری بوده است. روستاهای پرشمار اما کم جمعیت آن که با فاصله ناچیزی از یکدیگر قرار داشتند، یکی از مشخصه های مهم این منطقه را تشکیل می داد. انزوای جغرافیایی این مجموعه روستایی به علت محصور بودن در یک ناحیه بیابانی و دوری از راه های مواصلاتی عمده، زمینه ای فراهم کرده بود تا سنت های تاریخی آن از تاثیرات دیگر نقاط تا اندازه زیادی محفوظ بماند. با توجه به ظهور علما و ادبای برجسته از این منطقه، سنن سوادآموزی آن، یکی از ویژگی های قابل مطالعه روستاهای این منطقه محسوب می شود.واکاوی کیفیت سوادآموزی همگانی با هدف روشن ساختن چگونگی آموزش سواد خواندن و نوشتن، سطوح سواد روستاییان، شناخت منابع آموزشی و نوع و کاربرد تربیت علمی در روستاهای منطقه دشتی، مسئله پژوهش حاضر است. این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع مکتوب صورت گرفته است. نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش در چند سطح انجام می شده، خواندن بر نوشتن ارجحیت داشته و متون مذهبی و ادبی تنها منابع آموزشی مردم این منطقه بوده اند؛ زیرا هدف اهالی از سوادآموزی، درک بهتر مفاهیم مذهبی و رفع مشکلات فقهی در زندگی شخصی و اجتماعی بوده است.کلید واژگان: قاجار, پهلوی, دشتی, روستا, سنت, سوادآموزیHistory of Villages and Rural Settlements in Iran and Islam Journal, Volume:1 Issue: 3, 2023, PP 53 -82Dashti, a region with political and administrative importance, has seen many changes over time. Since 1979, this name refers to a county in the middle of Bushehr Province. Earlier, it sometimes meant the historical area of Mandistan, and at other times, it included Mandistan as one of its five parts. This area, in all its forms, had no cities until recently. Its numerous yet small villages, close to each other, were a key feature of this region. The geographical isolation of this rural cluster, due to being surrounded by a desert area and distant from major transport routes, helped preserve its historical traditions. The area is known for producing famous scholars and writers, making its traditional education and literacy practices important topics for study.The purpose of this research is to explore the quality of general literacy education, aiming to clarify how literacy, reading, and writing were taught, understand the literacy levels of the villagers, recognize educational resources, and the nature and application of scientific training in the villages of the Dashti region. This research was conducted using a descriptive-analytical method and based on written sources. The results showed that education was conducted at multiple levels, with reading being prioritized over writing, and religious and literary texts being the only educational resources for the people in this region. This was because the main goal of literacy education for residents was to better understand religious concepts and address jurisprudential issues in their personal and social lives.Keywords: Qajar, Pahlavid, Dashti, Village, Literacy
-
نظام اجتماعی روستا از زمان های گذشته بر جمع گرایی استوار بوده است. در این نوع زندگی اجتماعی، بزرگان قوم از اعتبار و منزلت والایی برخوردار بودند. در هر روستا چند نفر از افراد مسن که در راس قوم یا طایفه بزرگی قرار داشتند، به عنوان ریش سفیدان روستا شناخته می شدند و بسیاری از مشکلات روستاییان به وسیله این افراد حل وفصل می شد، اما پس از انقلاب سفید، دولت در صدد برآمد تا بر نقش خود در امور روستاها بیفزاید؛ بنابراین، اصل نهم انقلاب با عنوان خانه انصاف مطرح شد که در تاریخ تشکیلات قضایی ایران معاصر نقطه عطف مهمی محسوب می شود، چرا که دولت در ایجاد خانه انصاف، ضمن حفظ ساختار سنتی روستاها و حل مشکلات از طریق افرادی که مورد تایید روستاییان بودند (اعضای خانه انصاف)، سعی داشت به لحاظ بوروکراسی اداری با تاسیس نهاد جدید بر اهمیت اصلاحات در کشور تاکید بیشتری داشته باشد؛ لذا بررسی عملکرد آن ها و تاثیری که بر نظام قضایی روستاها داشتند، بسیار حائز اهمیت است. پژوهش پیش رو، در صدد است تا با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی این دوره، با به کارگیری روش توصیفی تحلیلی کارکردهای نهاد خانه انصاف را در حل وفصل مشکلات روستاییان بررسی کند. دستاوردهای پژوهش نشان می دهند که هرچند این نهاد تازه تاسیس در رفع پاره ای از مشکلات موثر عمل کرد، اما به دلیل نبود نظارت دقیق بر عملکرد اعضا از سوی ناظران و وجود مشکلات عدیده در روستاها، در بسیاری موارد قادر به حل امور نبود و کارکردهای اصلی (اجرای عدالت) آن عملی نشد.
کلید واژگان: نهاد قضایی, روستا, خانه انصاف, کارکرد, کرمانHistory of Villages and Rural Settlements in Iran and Islam Journal, Volume:1 Issue: 2, 2023, PP 91 -115The social system of the village has been based on collectivism since the past. In this type of social life, the elders of the tribe had high prestige and dignity. In each village, a few elderly people who were at the head of a large tribe or clan were known as village elders, and many of the villagers' problems were solved by these people. But after the White Revolution, the government tried to increase its role in rural affairs; Therefore, the ninth principle of the revolution was proposed under the title of the House of Justice, which is considered an important milestone in the history of the judicial system of contemporary Iran, because the government, in creating the House of Justice, while maintaining the traditional structure of villages and solving problems through people approved by the villagers (members House of Justice), tried to put more emphasis on the importance of reforms in the country by establishing a new institution in terms of administrative bureaucracy. Therefore, it is very important to examine their performance and the effect they had on the judicial system of the villages. The upcoming research is trying to use the library and documentary resources of this period, by using the descriptive-analytical method, to examine the functions of the House of Justice institution in solving the problems of the villagers. The results of the research show that although this newly established institution was effective in solving some of the problems, but due to the lack of strict monitoring of the performance of the members by the supervisors, the existence of many problems in the villages, the House of Justice institution is not able to solve the issues in many cases. It did not exist and its main functions (implementing justice) were not implemented.
Keywords: Judicial Institution, Village, House Of Justice, Function, Kerman -
توجه به تاریخ محلی و زیرشاخه های آن از نیازهای پژوهشی امروز تحقیقات تاریخی است که کمتر به آن توجه شده است. منطقه چهاردولی شهرستان اسدآباد همدان یکی از این مناطق است که در تاریخ معاصر شاهد رخدادهای بسیاری بوده است؛ از جمله جنگ دولت مشروطیت علیه ابوالفتح میرزا سالارالدوله در این منطقه، به سال 1329 ق که منجر به شکست سالارالدوله و کشته شدن یپرم خان ارمنی گردید؛ بنابراین توجه به جایگاه و تاریخ این منطقه، در پرتو اسناد نویافته و منابع از منظر محلی و ملی ضروری است. در این مقاله با نگاهی نو به نقش اشخاص، موقعیت جغرافیایی منطقه و اسامی روستاها پژوهش انجام شده است. فرضیه این تحقیق بر این است که وجه تسمیه روستاها و منطقه، برگرفته از نام طایفه و اشخاص است که با ورود به منطقه، صاحب موقعیت نظامی- اقتصادی شده اند و در تحولات منطقه و کشور ایفای نقش کرده اند. این پژوهش با استفاده از منابع اسنادی- کتابخانه ای و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی انجام شده است. محدوده جغرافیایی تحقیق، منطقه چهاردولی اسدآباد استان همدان است. یافته های پژوهش نشان از برگرفتن نام منطقه از قوم و طایفه چرداول است که از منطقه شیروان و چرداول ایلام به این منطقه کوچانده شده اند و روسای آن در تحولات دوره معاصر ایران نقش داشته اند.کلید واژگان: جغرافیای تاریخی, چهاردولی, اسدآباد همدان, طایفه چرداول, چرداور, روستا, دوره قاجارHistory of Villages and Rural Settlements in Iran and Islam Journal, Volume:1 Issue: 1, 2023, PP 57 -83Paying attention to local history and its sub-branches is one of today's research needs, historical research that has received little attention. Chahardoli region of Asadabad-Hamadan city is one of these regions that has witnessed many events in contemporary history, including the war of the constitutional government against Abul Fatah Mirza Salar al-Dawlah in this region in 1329 AH, which led to the defeat of Salar al-Dawlah and the death of Yprem Khan, an Armenian. Therefore, it is necessary to pay attention to the location and history of this region in the light of new documents and sources from a local and national perspective. In this article, research has been done with a new look at the role of individuals, the geographical location of the region and the names of the villages. The hypothesis of this research is that the names of the villages and the region are derived from the names of the clans and individuals who gained military-economic status by entering the region and played a role in the development of the region and the country. This research was done using documentary-library sources and descriptive-analytical research method. The geographical limit of the research is Asadabad quadrilateral region of Hamadan province. The findings of the research show that the name of the region is taken from the Cherdavel tribe and tribe, which were moved to this region from Shirvan and Cherdavel regions of Ilam, and its chiefs played a role in the developments of the contemporary period of Iran.and played a role in the development of the region and the countryKeywords: Historical Geography, Chardoli, Asadabad Hamadan, Cherdavol, Cherdavar Clan, Village, Qajar
-
شرایط اقلیمی نامناسب و بحران های طبیعی از مهم ترین مخاطراتی است که زندگی روستاییان و موجودیت روستاها را در معرض تهدیدهای مختلف قرار می دهد. مرگ ومیر انسان ها و احشام، تخریب خانه ها و شبکه آب های زیرزمینی، ازبین رفتن محصولات و کمبود مواد غذایی، فقر، بیکاری و مهاجرت، نمونه این تهدیدها است. بررسی اسناد و گزارش های موجود از دوره پهلوی نشان می دهد از میان مخاطرات طبیعی در استان اصفهان، سه بحران خشکسالی، سیل و آفات گیاهی بیشترین تاثیر منفی را در روستاها داشته است. براین اساس، پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه ای و اسنادی به این سوال پاسخ می دهد که چرا روستاییان استان اصفهان دوره پهلوی در رویارویی با بحران های طبیعی، روستاها را ترک می کردند. هدف پژوهش، تحلیل آثار بحران های خشکسالی، سیل و آفات نباتی بر وضعیت روستاییان استان اصفهان در دوره پهلوی (1304-1357) است. نتایج تحقیق نشان می دهد پیامدهای حوادث مزبور از جمله ناپایداری اقتصاد کشاورزی، بیکاری و فقر، بر زندگی روستاییان استان اصفهان در دوره پهلوی تاثیر نهاد. کمبود اعتبارات عمرانی روستایی و بخش کشاورزی، نبود نیروی انسانی متخصص در برنامه ریزی روستایی و آشنا با مدیریت بحران، تمرکزگرایی و فراهم نبودن فرصت شغلی در روستاها نیز اثرات زیان آور این عوامل را تقویت می کرد. درنتیجه روستاییان فقیر با توجه به ازدست دادن حداقل امکانات زندگی خویش، راه حلی جز مهاجرت نمی یافتند و این پدیده پیوسته روبه رشد بود. تمرکز بر یک موضوع اجتماعی در مقطعی از تاریخ گذشته استان اصفهان با استفاده از اسناد نویافته و بررسی و تحلیل داده های موجود در این دسته از منابع، نشانگر نوآوری موضوع است.
کلید واژگان: بحران های طبیعی, روستا, توسعه, مهاجرت, دوره پهلویUnsuitable climatic conditions and natural crises are among the most important dangers that expose the lives of villagers and the existence of villages to various threats. The death of humans and animals, destruction of houses and underground water network, loss of crops and lack of food, poverty, unemployment and migration are examples of these threats. Examining the available documents and reports from the Pahlavi period shows that among the natural hazards in Isfahan province, drought, flood and plant pests had the most negative impact on the villages. Based on this, the present research aims to answer this question with a descriptive-analytical method and based on the information obtained from library and documentary sources. Why did the villagers of Isfahan province leave the villages during the Pahlavi period in the face of natural crises? The aim of the research is to analyze the effects of drought, flood and plant pests on the condition of the villagers of Isfahan province during the Pahlavi period. The results of the research show that the consequences of the aforementioned events, including the instability of the agricultural economy, unemployment and poverty, greatly affected the lives of the villagers of Isfahan province during the Pahlavi period. The lack of rural construction credits and the agricultural sector, lack of specialized human resources in rural planning and informed with crisis management, the concentration and lack of employment opportunities in the villages also strengthened the harmful effects of these factors. As a result, poor villagers had no choice but to migrate due to the loss of minimum living facilities, and this phenomenon was constantly growing. Focus on a social issue at a point in the past history of Isfahan province using newly found documents and review and analyze the data available in this category of sources, it indicates the novelty of the subject.
Keywords: natural crises, Village, Development, Migration, Pahlavi period -
نشریه سخن تاریخ، پیاپی 41 (بهار 1402)، صص 123 -144
زمین های کشاورزی یکی از اساسی ترین منابع درآمدزایی برای حکومت ها بوده است و فرمانروایان با درک اهمیت آن روی زمین های کشاورزی سرمایه گذاری می کردند. با توجه به سهم مهم درآمد زمین های کشاورزی در اقتصاد حکومت ها، پژوهش حاضر به این پرسش پاسخ می دهد که عوامل چالش زای اقتصادی در کشاورزی قرون سوم و چهارم قمری در سرزمین های خلافت شرقی اسلامی چه بوده است. این پژوهش با استفاده از رویکرد توصیفی_تحلیلی و با رجوع به منابع کتابخانه ای به پرسش مد نظر پاسخ می گوید. فرضیه پژوهش بر این استوار است که عدم مدیریت درست فرمانروایان کنار برخی عوامل محیطی چالش هایی را برای کشاورزی این قرون ایجاد کرده است. یافته های پژوهش نشان می دهد عواملی، همچون ناامنی، تغییر چندباره مالکیت اراضی، گسترش اراضی اقطاعی و کاهش قدرت دهقانان، عدم وجود نظام کارآمد مالیاتی و اخذ خراج، تاثیر سیاست های فرمانروایان و برخی عوامل محیطی، مانند زلزله، از عوامل مهم چالش زا برای کشاورزی در قرون سوم و چهارم قمری در سرزمین های خلافت شرقی اسلامی بوده است.
کلید واژگان: کشاورزی, زمین, روستا, شهر, خراجAgricultural land has been one of the most basic sources of income for governments, and the rulers, realizing its importance, invested in agricultural land. Considering the important share of agricultural land income in the economy of governments, the present research answers the question of what were the economic challenging factors in agriculture in the third and fourth lunar centuries in the lands of the Islamic Eastern Caliphate. This research answers the question by using descriptive-analytical approach and referring to library sources. The hypothesis of the research is based on the fact that the lack of proper management of the rulers along with some environmental factors has created challenges for agriculture in these centuries. The findings of the research show that factors such as insecurity, multiple changes of land ownership, the expansion of feudal lands and the reduction of peasants' power, the absence of an efficient tax system and collection of tribute, the influence of rulers' policies and some environmental factors, such as earthquakes, are among the important challenging factors for agriculture in the lands of the Eastern Islamic Caliphate in the third and fourth lunar centuries.
Keywords: Agriculture, land, village, city, tribute -
امنیت را اطمینان خاطر افراد و گروه های مختلف اجتماعی نسبت به حفظ موجودیت و هویت خود در برابر تحولات عادی و عمدی دانسته اند. نظم و امنیت از مهم ترین و بنیادی ترین نیازهای هر جامعه برای بازتولید شرایط تداوم حیات آن جامعه است. یکی از ابعاد مهم امنیت هر جامعه ای امنیت اقتصادی است که بستر و زیربنای اساسی جوامع برای دستیابی به توسعه و رفاه اجتماعی محسوب می شود. در تاریخ اجتماعی ایران، روستا واحد استقرارگاهی است که گروهی از مردم در آن یکجانشین شده و عمدتا به کشاورزی و دامداری مشغول اند. اقتصاد جامعه ایرانی در دوره میانه به ویژه از منظر تامین درآمد مالیاتی، تولید مواد غذایی و تامین مواد خام مورد نیاز صنایع شهری وابسته به تولیدات کشاورزی و روستاییان بود. با وجود نقش بسیار مهم و تعیین کننده جامعه روستایی، از منظر عوامل و زمینه های تاثیرگذار امنیتی، به مراتب بیشتر از جوامع شهری و کوچروی آسیب پذیر می نمود. این تحقیق بر آن است که با استفاده از روش تحلیل تاریخی و استناد به منابع و شواهد، این سوال را مورد مطالعه و واکاوی قرار دهد که مولفه های تاثیرگذار بر امنیت اقتصادی جوامع روستایی چه بودند؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که ساخت دولت و قدرت، گسترش شیوه زندگی و معیشت کوچروی، نظام حقوقی و مالیاتی حاکم و تحولات سیاسی- نظامی از مهم ترین عواملی بودند که زندگی روستایی را دچار ناامنی فزاینده کرده و بازتولید شرایط تداوم این شیوه تولید و زندگی را با تهدیدات بنیادی مواجه می ساخت.
کلید واژگان: امنیت, روستا, ایران, کشاورزی, دولت سلجوقیSecurity has been regarded as the assurance of individuals and different social groups to preserve their existence and identity against normal and intentional changes. Order and security are of the most important and fundamental needs of any society to reproduce the conditions for the continuation of life of that society. One of the important dimensions of the security of any society is economic security, which is considered the basic foundation of societies to achieve development and social welfare. In the social history of Iran, a village is a settlement unit where a group of people are settled and are mainly engaged in agriculture and animal husbandry. The economy of Iranian society in the middle period, especially from the perspective of providing tax revenue, food production and providing raw materials needed by urban industries, was dependent on agricultural and rural productions. Despite the very important and decisive role of the rural community, from the point of view of the factors and fields affecting security, it was far more vulnerable than the urban and rural communities. This research aims to study and analyze the question of what were the factors influencing the economic security of rural communities by using the method of historical analysis and citing sources and evidence. The findings of the research show that the construction of the government and power, the expansion of the nomadic way of life and livelihood, the ruling legal and tax system, and the political-military developments were among the most important factors that made rural life increasingly insecure and reproduced the conditions for the continuation of this way of production and life with faced fundamental threats.
Keywords: security, village, Iran, agriculture, Seljuk government -
برای روستا و شهر به عنوان دو سکونت گاه مهم در فرهنگ ایرانی و اسلامی، تعاریف و کارکردهای متفاوتی بیان شده است. از جمله روستا به محدوده جغرافیایی متشکل از افرادی گفته شده که غالبا نسبت به شهر اجتماعی کوچکی را تشکیل می دهند. هم چنین، گذشته از آن که از منظر تولید و اقتصاد بیش تر متکی بر کشاورزی است به مرور زمان کنش های متقابل در آن موجب پیدا شدن حافظه جمعی و محلی، عواطف، باورها، آداب و رسومی گردیده که تداوم مهم ترین مشخصه آن هاست. درمقابل، شهر را می توان سکونتگاه دایمی، انبوه و نسبتا بزرگی از افرادی دانست که از نظر اجتماعی ناهمگون هستند و از منظر اقتصادی، اغلب با تولید کالا و مصنوعات و نیز تجارت و بازرگانی پیوند خورده است. در نهایت، تنوع فرهنگی و فکری، امکان پذیرش نگرش های نو، داد و ستد فرهنگی و تغییرپذیری، از مشخصه های شهر و شهرنشینی به حساب می آیند. در سطح کلی، فهم کارکردهای شهر و روستا و غلبه هریک از این دو به دلیل اثراتی که بر ابعاد مختلف سیاسی و فکری و... دارد، اهمیت خاصی در مطالعات تاریخی دارد. ازطرفی، به هم تنیدگی مناسبات ایران عصر قاجار با غرب که شهر و شهرنشینی مدرن از مبانی اساسی تحولات همه جانبه آن به حساب می آمد، مطالعه تطبیقی کارکردهای شهر و روستا را جهت فهم نوع مواجه جامعه ایرانی با مواردی چون نوسازی، نگرش های نوین سیاسی، اقتصادی و... را به عنوان مسئله تحقیق افزون می سازد. براین اساس، این مقاله تلاش دارد با نگاهی انتقادی و با رویکرد توصیفی-تحلیلی زوایایی از موضوع را روشن سازد.
کلید واژگان: ایران, شهر, روستا, قاجار, انقلاب مشروطهDifferent definitions and functions have been expressed for the village and the city as two important settlements in Iranian and Islamic culture. The village, for example, is a geographical area made up of individuals who often form a small social city relative to the city. Also, in addition to being more dependent on agriculture in terms of production and economy, over time, interactions in it have led to the discovery of collective and local memory, emotions, beliefs, customs and traditions that are the most important feature of their continuity. Permanent, massive, and relatively large individuals are considered to be socially heterogeneous and, from an economic point of view, are often associated with the production of goods and products as well as trade and commerce. Finally, cultural and intellectual diversity, the possibility of accepting new attitudes, cultural trade and variability of the characteristics of the city and urbanization are considered. At the general level, understanding the functions of urban and rural areas, and especially the dominance of each of them, is of special importance in historical studies due to its effects on various political and intellectual dimensions, etc. Meanwhile, the intertwining of Qajar Iran's relations with the West, in which the city and modern urbanization were considered as the basic foundations of all-round developments, comparative study of the functions of the village to understand the type of Iranian society facing issues such as modernization, attitudes. New political, economic, etc. as a research problem. Therefore, the present article tries to clarify aspects of the issue with a critical look and a descriptive-analytical approach.
Keywords: Iran, city, village, Qajar, Constitutional Revolution -
نشریه مطالعات ایرانشناسی، پیاپی 20 (بهار 1400)، صص 117 -132
مراسم ترحیم در مازندران آداب مخصوص به خود را دارد و اغلب در حسینیه یا امامزاده های مجاور گورستان برپا میشود. در گذشته گاه در این مراسم زمینهایی را نیز برای مزار وقف میکردند. این مقاله نخست به آیینهای مرتبط با مرگ در مازندران اشاره و سپس نوع مالکیت زمینهای گورستان را در آداب ترحیم مردم این منطقه بررسی میکند. برای دستیابی به این منظور محتوای برخی از وقفنامه های گورستان به شیوه توصیفی- تحلیلی مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته اند. یافته های پژوهش حاضر حکایت از آن دارد که آداب ترحیم و وقف گورستانهای مازندران نشات گرفته از نوع نگرش و جهان بینی مردمان این منطقه است. واقفان با اعتقاد به جهان پس از مرگ، برای آرامش روح درگذشتگان خود نه تنها زمینهایی را وقف گورستان میکردند بلکه بر مزار بزرگان و بستگان خود نیز موقوفات بسیاری اختصاص میدادند تا در هر دو جهان از کردار نیک خود بهره مند شوند.
کلید واژگان: وقف, ترحیم, گورستان, روستا, مازندرانFunerals are held in Mazandaran following specific customs. They are often held in hoseyniyehs (religious centers) or holy shrines near cemeteries. In the past, some pieces of land were sometimes endowed to graves. The present paper initially deals with death-related rituals in Mazandaran and then investigates the ownership quality of graveyard lands in the funerary customs of Mazani people. The author has examined the contents of a number of cemetery endowment deeds following a descriptive-analytic method to achieve this purpose. The findings of this study indicate that the funerary rituals and endowment of graveyards in Mazandaran originate in the worldview of the people of this region. Believing in afterlife, benefactors not only endowed land to graveyards for the peace of the spirit of their diseased dears but also made several other endowments on the grave of their relatives and great figures so that they could benefit from their good deeds in both worlds.
Keywords: Endowment, funeral, graveyard, village, Mazandaran -
مبارزات چریکی در قرن بیستم استراتژی مهم برخی سازمان ها و گروه های سیاسی در بعضی کشورها مانند چین، کوبا، الجزایر، برزیل و ایران به شمار می رفت. مبارزه چریکی رابطه مستقیمی با مکان جغرافیایی دارد؛ شهر و روستا عمده ترین این مکان ها برای انجام نبردهای پارتیزانی به شمار می روند. در ایران گروه هایی با اتخاذ رویکرد مسلحانه و مشی چریکی وارد عرصه مبارزه با رژیم پهلوی شدند که در میان آن ها سازمان چریک های فدایی خلق را می توان آغازگر این جریان در عرصه عمل قلمداد کرد. پژوهش حاضر سعی دارد با رویکرد توصیفی-تحلیلی و تکیه بر منابع اسنادی و کتابخانه ای به این پرسش ها پاسخ دهد که چه عواملی سبب شد فداییان خلق اولویت مبارزات خود را جنگ چریکی در شهر قرار دهند؟ و نتایج عملکردشان در این زمینه علیه حکومت پهلوی چه بود؟ یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که عوامل عمده شکست عملیات سیاهکل، ویژگی های کالبدی-فضایی شهرها، محوریت گروه پویان-احمدزاده در سازمان و تاثیرپذیری از الگوهای موفق مبارزات چریکی شهری در سایر کشورها به تمرکز فعالیت های سازمان در شهر انجامید. همچنین عملکرد سازمان نشان می دهد پس از انتقال فعالیت ها به شهر، نبردهای چریکی در چهار شیوه تهاجم، خرابکاری، اعدام انقلابی و تبلیغات مسلحانه با موفقیت بیشتری همراه شد.
کلید واژگان: فداییان خلق, مبارزه چریکی, جنگ چریکی شهری, شهر, روستاGuerrilla fight in the twentieth century was considered as an important strategy for some political groups and organizations across different countries like China, Cuba, Algeria, Brazil, and Iran. Guerrilla fight is directly linked to a geographical place. Therefore, cities and villages are regarded as the main places for the operation of partisan battles. In Iran, some groups adopting an armed policy and guerrilla strategy embarked on combatting the Pahlavi Regime, among which the Organization of Iranian People’s Fedai Guerrillas (OIPFG) can be considered as the initiator of this action in practice. The present research aimed to identify the factors making Iranian People’s Fedia Guerrilas choose cities as their places of priority for the guerrilla warfare and the results of their performance in their urban guerrilla warfare against Pahlavi Regime. The findings of this study using a descriptive-analytical approach and based on documents and library texts show that the following four major factors made the OIPFG centralize its activities in the urban areas: the failure in Siah’kal operation, physical-spatial features of cities, the centrality of the Pooyan-Ahmadzadeh group in the OIPFG, and the emulation of successful patterns of urban guerrilla warfare in other countries. Furthermore, the performance of the OIPFG shows that after their failure in Siah’kal and the transfer of their activities to the cities, guerrilla battles gained more success in four ways of assaults, sabotage, revolutionary executions and armed propaganda.
Keywords: Iranian People’s Fedai Guerrillas, guerrilla fight, urban guerrilla warfare, City, Village -
پیش از انجام اصلاحات ارضی سال 1341ش/1962م، در مدیریت روستایی، کدخدا پس از مالک نقش محوری داشت. هر چند نهاد کدخدایی یک ساختار کهن در جامعه روستایی داشت، اما از دوره پهلوی و تشکیل دولت مدرن در ایران، همزمان با تلاش روزافزون دولت با هدف نفوذ در جامعه روستایی، تغییراتی در وظایف، ساختار و کارکرد منصب کدخدا ایجاد شد. هدف این مقاله، تبیین کارکرد منصب کدخدا با رویکرد مدیریت بحران های طبیعی در روستاهای استان اصفهان دوره پهلوی است. سوال اصلی تحقیق، این است که کنش کدخدا در رویارویی با بحران های طبیعی در روستاهای استان اصفهان دوره پهلوی چگونه بود؟ مطالعه به روش توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر گردآوری اطلاعات منابع کتابخانه ای و اسنادی است. یافته های تحقیق، نشان می دهد، کدخداها در سراسر دوره پهلوی، عملکرد فعال، موثر و مثبتی در جهت مدیریت بحران های طبیعی نداشتند. ضمن اینکه عواملی چون، نداشتن آگاهی علمی، تخصص، تسلیم پذیری در برابر بحران های طبیعی، نداشتن قدرت تصمیم گیری و ابتکار عمل به دلیل نظام اداری متمرکز، چالش های موثر بر عملکرد کدخداها بود.
کلید واژگان: کدخدا, روستا, بحران های طبیعی, تمرکزگرایی, دوره پهلویPrior to land reform in 1962, Kadkhoda played a pivotal role in rural management after the owner. Although Kadkhodai is a structure in rural society, since the Pahlavi period and the formation of the modern government in Iran, changes in the duties, structure and function of Kadkhoda's position have been made as the government seeks to influence rural society. The purpose of this article is to explain the function of Kadkhoda position with the approach of natural crisis management in the villages of Isfahan province in the Pahlavi period.The main question of the research is Kadkhoda's action in dealing with natural crises in the villages of Isfahan province. What was the Pahlavi period like? The study is descriptive and analytical and is based on collecting information from library and documentary sources. The findings show that throughout the Pahlavi period, the Kadkhodas did not have an active, effective and positive function in managing natural crises. In addition, factors such as lack of scientific knowledge, expertise, succumbing to natural disasters, lack of decision-making power and initiative due to the.
Keywords: Kadkhoda, Village, natural crises, Centralism, Pahlavi period -
پس از کودتای 28 مرداد، محمدرضاشاه انجام اصلاحاتی را ضروری دانست که اوج آن در انقلاب سفید تداعی پیدا کرد. انقلاب سفید طی چندین مرحله و 19 اصل تحقق پیدا کرد که تشکیل خانه های انصاف در روستاها در اصل نهم آن مطرح شد. از آنجایی که تشکیل خانه های انصاف باعث ایجاد یک نظام اجتماعی و قضایی در روستاهای ایران شد، لذا بررسی عملکرد آنها و تاثیری که بر نظام قضایی روستاهای کشور داشتند، مهم به نظر می رسد. هدف مقاله حاضر بررسی عملکرد نهاد خانه انصاف در روستاهای اصفهان از زمان اجرای طرح تا سال 1357ش است و در این راستا به سوال های زیر پاسخ می دهد: 1. تعامل مردم با این نهاد تازه تاسیس چگونه بود؟ 2. خانه انصاف تا چه اندازه در رفع مشکلات روستائیان موفق عمل کرد؟
پژوهش پیش رو درصدد است تا با استفاده از منابع تاریخی و اسنادی این دوره، با به کارگیری رویکرد توصیفی تحلیلی، چرایی و چگونگی تاسیس نهاد خانه انصاف را در روستاهای اصفهان بررسی کند.
دستاوردهای پژوهش حاکی از آن است که هرچند این نهاد تازه تاسیس در رفع پاره ای از مشکلات موثر عمل کرد، اما به دلیل عدم نظارت دقیق بر عملکرد اعضاء از سوی ناظران، خود منشآ مشکلات دیگری شد و کارکرد مثبت آن تحت تاثیر قرار گرفت.کلید واژگان: خانه انصاف, روستا, اصفهان, نظام قضایی, پهلویAfter the 28th Mordad coup, The Mohammad Reza Shah decided to make reforms and such reforms were made mostly in the form of white revolution. The white revolution was realized in several steps and 19 principles and formation of the Eensaf Houses at the villages was proposed in the 9th principle. The formation of Ensaf Houses caused the establishment of a social and judicial system at the villages, thus, the study of their formation and effects on judicial systems of villages is necessary. The present study aims to investigate the formation of Ensaf Houses at the villages of Esfahan province since its beginning to 1357 SH and answer following questions: How did people interact with this new-established organization? How much did it succeed in solving the problems of villagers?
The present research seeks to investigate the reasons of the establishment and method of Ensaf Houses functions in the villages of Esfahan by the use of library and documentary resources of this period and applying a descriptive-analytical method.
The findings of this research suggest that, although this newly established institution has worked positively to overcome some of the problems, due to lack of proper monitoring of the performance of members by the supervisors, it caused other problems and its positive performance was affected.Keywords: Ensaf House, village, Esfahan, judicial system, Pahlavi -
نشریه تاریخ، پیاپی 53 (تابستان 1398)، صص 140 -168
موضوع زمین، مالکیت، نظام زمین داری و سیاست حکومت در این باره و تعامل جامعه و حکومت در این زمینه در تاریخ ایران اغلب از جمله عوامل تاثیرگذار بر تغییر و تحولات اقتصادی و اجتماعی و سیاسی بوده است. دوران صفوی با توجه به استمرار طولانی مدت حکومت، از این نظر دربردارنده ی نکات و تجارب فراوانی است. این پژوهش در پی تبیین این مسئله است که در عصر صفوی به ویژه از دوره ی شاه عباس اول در مناطق روستایی و کشاورزی ایران چه الگویی از نظام زمین داری مورد استفاده قرار گرفته و این موضوع چه تاثیری بر زندگی روستاییان و از سوی دیگر بر تعامل این بخش از جامعه و حکومت داشته است؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد که با توجه به چارچوبی که حکومت صفوی برای مالکیت زمین ها و برداشت محصول در نظر گرفته بود، در مجموع و در برابر مالیات ها و تکالیفی که متوجه کشاورزان بود، منافع کمتری عاید آن ها می شد. چنین شرایطی در بلندمدت به شکل گیری و گسترش شکاف بین کشاورزان، به عنوان بخش مهمی از جامعه و حکومت منجر شد. این پژوهش به روش تاریخی، توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده و از آنجا که موضوع زمین داری همچنان به عنوان یکی از مسائل مهم جامعه ی ایران مطرح است، می تواند با تبیین یک تجربه ی تاریخی، نکاتی کاربردی عرضه کند.
کلید واژگان: صفویان, کشاورزان, مالکیت, روستا, شاه عباس اولJournal of History, Volume:14 Issue: 53, 2019, PP 140 -168The subject of land, ownership, the land ownership system and the government policy and community engagement with government in Iranian history have been among the influential factors on the economic, social, and political changes. Safavid era due to the long-term sustainability of the government includes many tips and experiences. This research seeks to explain the subject that in the Safavid era especially from the era of Shah Abbas the first, what model of the land system has been used in rural and Iranian agriculture? And does this affect the lives of villagers and on the other hand, how has it interacted with this part of society and government? The findings of this study indicate that, the Safavid regime’s framework for land ownership and harvest, in total, compared to taxes and duties dictated, had less benefits for farmers. Such conditions in the long run lead to the formation and expansion of the gap between farmers as the main part of the society and the government. This research has been conducted in a historical, descriptive analytic manner using library resources and since the issue of land management continues to be one of the most critical issues of Iranian society, this research by using historical experiences can present practical tips.
Keywords: Safavid, Shah Abbas the first, Farmers, tax, village -
پژوهش در تاریخ اجتماعی برای کاربردی کردن پژوهش های تاریخی اهمیت شایانی یافته است. تاریخ های محلی در این مطالعات اجتماعی، به روشن نمودن حیات مدنی و میراث های فرهنگی و تمدنی کمک شایانی کردهاند. حمام های عمومی، به عنوان یکی از میراث های معماری ایران، و دستاوردهای اجتماعی و فرهنگی آن، برای پژوهش در تاریخ اجتماعی و محلی ایران، و یافتن آداب و سنن فرهنگی و اخلاقی ایرانیان، بسیار مهم است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای و با بهره گیری از شیوه میدانی و روایات شفاهی، در پی یافتن پاسخی برای این پرسش است که معماری و آداب و کارکردهای اجتماعی حمام های عمومی در سوادکوه چگونه بوده است؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که علاوه بر تامین بهداشت و سلامت عمومی، حمام ها در تعاون، معاشرت مردم، تبادل اطلاعات و افزایش آگاهی های اقشار روستایی، جامعه پذیری، آشنایی با شکاف های طبقاتی و اجتماعی، توجه به فرایض دینی مانند نماز، بروز اختلافات ملکی و ارضی و ارثی، خاطره گویی و انتقال تجربیات به نسل های پسین روستا، ارائه موسیقی اصیل سنتی منطقه و آوازخوانی، و تداوم سنت ها و آداب اجتماعی و فرهنگی منطقه تاثیر به سزایی داشته است. در حوزه معماری، حمام ها، تحت تاثیر جغرافیا و اقلیم منطقه قرار داشته است هم از جهت سبک معماری، و هم از جهت مصالح و مواد اولیه. در آغاز دوره پهلوی، حمام های خانگی جای خود را به حمام های بزرگ و عمومی داد. این تغییر، موجب کارکرد اجتماعی حمام ها در حیات روستایی سواد کوه شد.
کلید واژگان: حمام های عمومی, روستا, سوادکوه, تاریخ محلی, معماری, پهلویResearch in social history is very important for applying historical research. Local histories help to clarify civil life, cultural heritage and civilization. As a part of Iranian architectural heritage and its social and cultural achievements, public baths would be important for studying the social and local history of Iran and finding the Iranians’ cultural and moral traditions. This study is based on a cross-sectional method. Relying on the library resources and using field study and oral narrations, this study tries to seek an answer for this question that how the architecture, customs and social functions of the public baths was in Savadkooh? According to research findings, in addition to providing Hygiene and Public Health, public baths play significant roles in cooperation, communication, exchanging information, increasing awareness of rural people, sociability, understanding the social and class divisions, considering religious practic such as prayers, property, land and inheritance disputes, telling memories and transferring experience to the next generations of village, performing traditional and folk music and singing, and the persistence of social and cultural customs and traditions. The geography and climate of the region affected on the architecture style and the materials used in the construction of the baths. At the beginning of the Pahlavi era, domestic baths were replaced by large public baths and this change caused the social function of baths in the rural life of Savadkooh.Keywords: Public baths, village, Savadkooh, Local history, Architecture, Pahlavid -
رستاق یکی دهستان های تشکیل دهنده بخش مرکزی شهرستان اشکذر است که مابین دو شهر اشکذر و میبد قرار گرفته است. بر اسا س متون محلی، قدیمترین استقرار شکلگرفته در این دهستان، مربوط به دوره اشکانیان است. همچنین، محوطه های باستانی نیز شناسایی شده اند که به این دوره قابل تاریخ گذاری هستند. در دوره ساسانی، علاوه بر اینکه متون به موجودیت برخی اسقرارها اشاره می کنند، شواهد باستانشناختی مرتبط به این دوره نیز به دست آمده است. منابع درباره دوران صدر اسلام رستاق سکوت کرده اند؛ اما با توجه به شواهد به دست آمده، محوطه ملک آباد به این دوره تاریخ گذاری می شود. دوره ایلخانی یکی از دوره های رونق این دهستان است، چون علاوه بر اینکه منابع به استقرارهای زیادی اشاره می کنند، محوطه های مختلفی نیز شناسایی شده اند که به این دوره قابل تاریخ گذاری بوده و تا دوره صفوی، که به علت سکوت منابع تاریخی یکیاز دوارن تاریک دهستان رستاق به حساب می آید، مسکونی بوده اند. در دوره قاجار نیز تعداد استقراراها در م نطقه گسترش یافته و روستاهای مختلفی شکل می گیرند. به همین دلیل، این دوره نیز یکی از دوران رونق دهستان رستاق به حساب می آید. در نتیجه، از دوره اشکانی تا دوره قاجار استقرارهای مختلفی در این دهستان شکل می گیرند که تعدادی از آنها متروک شده اند، برخی هنوز به صورت روستاهایی در این دهستان پراکنده شده اند و برخی در دوره معاصر، به شهرهای بزرگی تبدیل شدهاند. در این مقاله سعی شده است با شیوه توصیفی - تحلیلی - تاریخی روند شکل گیری این دهستان و تغییرات به وجود آمده در آن براساس منابع مکتوب و داده های باستانشناسی تجزیه و تحلیل شود.
کلید واژگان: رستاق, داده های باستانشناسی, روستا, اشکذر, زارچRastagh is one of the villages located between Ashkzar and Meibod cities in central district of Ashkzar Meibod. According to local resources, the most ancient settlement ofthis village is belonged to Arsacids. Furthermore, the archeology districts which exploredrecently are belonged to Arsacids era. Not only resources of Sasanid era show the existence of some of these settlements but also archeological evidences have beenexplored of this era prove that. Although, it has not been founded any trace about thisvillage in the resources of the early history of Islam, the exictence of Malek Abad districtover this period has been confirmed by ultimate researches. Ilkhanid era is one of themostsignificant period of this district. The researches andexplored archeology districts belonged to this era confirm that this village had been inhabited until Safavid era. Anyinformation has been achieved about this village over Safavid era due to the lack of historical evidence in resources. Over Qajar era, this settlement had been developed inthis strict and many villages were founded. Consequently, from Arsacids to Qajar erawere founded different settlements in this district that some of them had been isolated,other have existed as village and the number of them have altered to great cities duringcontemporary period. This essay endeavors to analyze the process of foundation of thisvillage and its changes based on available resources and archeology data by employing ahistorical descriptive approach.Keywords: Rastagh, archeology data, village, Ashkzar, Zarch -
در پی اقداماتی که از دوره مشروطه در راستای گسترش دایره نفوذ حکومت در اقصا نقاط کشور صورت گرفت، تغییراتی در ابعاد مختلف مدیریت روستایی از جمله منصب کدخدایی و ساختار و کارکردهای آن ایجاد گردید. هدف مقاله حاضر بررسی منبع اقتدار این منصب، جایگاه و ساختار آن در مدیریت جامعه روستایی، کارکردها و همچنین حقوق آن از برقرای مشروطه تا پایان حکومت پهلوی اول می باشد. در این پژوهش از نظریه ماکس وبر در باب سلطه استفاده شده است. طبق این نظریه سلطه یا براساس سنت استوار است و قدرت ناشی از ساختار سنتی است و یا مبتنی بر قانون است. سوال های پژوهشی این مقاله نیز عبارتند از اینکه آیا اقتدار کدخدا در دوره مورد بحث، متاثر از سنت بوده یا قانون، و اینکه آیا کدخدا در این دوره نمایندگی مالک و دولت را در روستاها برعهده داشته است یا نمایندگی روستائیان را در برابر دولت و مالک. روش تحقیق در این مقاله توصیفی– تحلیلی و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای– اسنادی می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که منشاء اقتدار کدخدا در این دوره با هیچ یک از دو نوع نظریه سنتی یا قانونی سلطه بصورت کامل قابل تبیین نیست و اقتدار وی ترکیبی از هر دو نوع منبع اقتدار، یعنی سنت و قانون بوده است. همچنین کدخدا در این دوره بیشتر نمایندگی مالک و دولت را در میان روستائیان ایفا می کرده است. کلیدواژه: کدخدا، روستا، مالک، رعایا، دولت، دوره پهلوی اول.
کلید واژگان: کدخدا, روستا, مالک, رعایا, دولت, دوره پهلوی اول -
در طول تاریخ ایران، کدخدا یان به عنوان روسای روستاها، نقش بسیار مهمی در ساختار اداری و تامین امنیت روستاها ایفا کردند. این موقعیت و عملکرد در دوره ی قاجاریه نیز تداوم و تکامل یافت و به موجب «قانون تشکیل ایالات و ولایات و دستورالعمل حکام» مصوب 14 ذی القعده ی 1325، اداره ی امور روستاها رسما بر عهده ی کدخدایان گذاشته شد؛ اما در سال 1354 ه.ش، کدخدا از سیستم اداری ایران حذف و مناصب دیگری همچون «دهبان» و «انجمن ده» جایگزین آن شدند. در این پژوهش ضمن بررسی موقعیت و جایگاه اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کدخدا و عملکرد اداری- سیاسی او در جامعه ی روستایی دوره ی قاجار و تداوم و تحول ساختار و عملکرد کدخدا در طول این دوره، به این سوال پاسخ می دهیم که جنبه های مثبت و منفی نقش کدخدا برای دولت، مالک و روستاییان چه بوده است. در این مقاله از روش توصیفی- تحلیلی و بررسی تاریخی مبتنی بر اسناد و داده های موجود در منابع استفاده می کنیم.
نتیجه ی این تحقیق نشان می دهد که در جامعه ی روستایی عهد قاجار، کدخدا به عنوان رئیس ده، بالاترین مقام اجرایی حاضر در روستا بود و ارتباط مقامات دولتی و مالکان غایب با روستاییان و بالعکس بیشتر به واسطه ی او انجام می شد. کدخدا با توجه به شرایط زمانه، میزان قدرت و نفوذ مالک و مقامات بالادستی دیگر، مطیع یا سرکش بودن افراد زیردست، میزان نفوذ و اعتبار در بین مردم و ویژگی های اخلاقی و شخصیتی خود، گاه به عنوان نماینده ای چاپلوس برای حکومت ظاهر می شد و با گرفتن مالیات های گوناگون از رعایا، باعث بدبختی آن ها می شد و گاه به صورت زبان گویای افراد زیردست خویش دربرابر ظلم و ستم مقامات دولتی دیگر درمی آمد و با رسیدگی به مشکلات مردم، برای رفاه و آسایش آنان اقدام می کرد.
کلید واژگان: کدخدا, قاجاریه, روستا, مالک, زارع, مناصب اجتماعی
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.