بررسی اثر حفاظتی عصاره هیدروالکلی برگ گیاه حرا(Avicennia marina. L) بر بافت بیضه و روند اسپرم سازی در موش های صحرایی نر القاء شده با تتراکلریدکربن

استفاده از ترکیبات شیمیایی آسیب رسان امروزه کاربرد وسیعی در جوامع پیدا کرده است. تتراکلریدکربن که در صنایع بهداشتی بکار می رود موجب اختلال در عملکرد بافت بیضه و هورمون های آندروژنیک می شود. گیاهان دارویی دارای ترکیباتی هستند که قادرند از اختلالات اسپرماتوژنز در بیضه جلوگیری نمایند. هدف از این بررسی مطالعه اثر محافظتی عصاره برگ گیاه حرا بر روی روند اسپرماتوژنز موش های صحرایی القاء شده با تتراکلریدکربن می باشد.

در این بررسی تعداد 42 سر موش صحرایی نر به شش گروه کنترل، شم، شاهد، تیمار 1، 2 و 3 بطور تصادفی تقسیم شدند. گروه های تیمار توسط تتراکلریدکربن مقدار ml/kg2 تتراکلریدکربن با درصد 1:1 با روغن زیتون القاء شدند و دو ساعت بعد به ترتیب با عصاره هیدروالکلی برگ گیاه حرا با دوز mg/kg200،mg/kg 400 و mg/kg800 روزانه و به مدت 96 ساعت به روش تزریق داخل صفاقی درمان شدند. گروه شاهد مقدار ml/kg2 تتراکلریدکربن با درصد 1:1 با روغن زیتون به صورت تک دوز منفرد دریافت نمودند. گروه کنترل و شم به ترتیب سالین نرمال روزانه و روغن زیتون (تک دوز) به میزان ml/kg2 و بطور داخل صفاقی دریافت کردند. بعد از پایان آزمایشات، با ایجاد یک برش طولی در اسکروتوم، به وسیله پنس بیضه ها خارج و بافت های اضافی آن حذف شد و مراحل تهیه مقاطع بافتی با دقت انجام گرفت. همچنین شمارش و تحرک اسپرم و نسبت وزن بیضه به وزن بدن (GSI) به عمل آمد.داده ها با استفاده از روش آماری ANOVA مورد ارزیابی قرار گرفت و معیار اختلاف معنی دار بین آنها با 05/0 P<در نظر گرفته شد.

این مطالعه نشان داد که تتراکلریدکربن بطور گسترده ای بافت بیضه را دچار نکروز می نماید. تعداد اسپرم ها و تحرک آنها در گروه شاهد کاهش معنی داری را نشان داد (01/0P<). نسبت وزن بیضه به بدن در گروه های تیمار نسبت به گروه شاهد افزایش معنی داری را داشتند (01/0P<).

برگ گیاه حرا دارای ترکیبات آنتی اکسیدانی و فلانوئیدی زیادی است. احتمالا این مواد قادرند که از اثرات توکسیک موادی نظیر تتراکلریدکربن در بافت های بدن به خصوص بیضه بطور معنی داری محافظت نمایند.