جستاری درباره عبدالله بن سبا

وجود تاریخی شخصیتی به نام عبدالله بن سبا یکی از مسائل مورد اختلاف در متون تاریخی و فرقه شناختی جهان اسلام است که با توجه به اهمیت آن مستشرقان نیز در این زمینه به اظهار نظر پرداخته اند. دو دیدگاه متضاد درباره عبدالله بن سبا وجود دارد؛ دیدگاه نخست او را شخصیتی موثر در رویدادهای صدر اسلام می داند و دیدگاه دیگر وجود تاریخی او را زیر سوال می برد و او را شخصیتی ساختگی می شمرد. نوشتار حاضر پس از بررسی و نقد این دو دیدگاه، کوشیده است به استناد متون روایی و تاریخی از دیدگاهی جدید دفاع کند که به موجب آن ابن سبا وجود تاریخی داشته و به عنوان یک شهروند معمولی درباره حضرت علی(ع)غلو کرده است ولی نقش او در رویدادهای صدر اسلام شایسته ذکر نیست.