بررسی کانی شناسی آزبست در مجموعه دگرگونی تخت سلیمان در شمال شرق تکاب-NW ایران

سنگ های الترامافیک در مجموعه ی دگرگونی پرکامبرین تخت سلیمان بر اساس درجه ی سرپانتینی شدن در دو دسته متاپریدوتیت های سرپانتینی شده و سرپانتینیت ها رده دسته بندی شده اند. سرپانتین با بیش از 90% حجمی، تشکیل دهنده ی اصلی سرپانتینیت هاست. انواع سرپانتینیت ها بر اساس نوع پلی مورف های سرپانتین، ویژگی های ریزساختاری و بافتی شامل سرپانتینیت های توده ای، سرپانتینیت های شیستی و سرپانتینیت های کریزوتیل دار شناسایی شدند. کریزوتیل در سرپانتینیت ها طی شرایط ایستایی و برشی شکننده تشکیل شده است. در شرایط ایستایی کریزوتیل به همراه لیزاردیت حاصل از تجزیه ی الیوین و پیروکسن در بافت های سودومورفی غربالی و بستایت در سرپانتینیت های توده ای تشکیل شده است. با تشکیل و گسترش یک سری درز و شکاف در شرایط برشی شکننده در راستای منطقه های برشی محلی، پدیده ی سرپانتینی شدن دوباره فعال شده و الیاف کریزوتیل با گستردگی بالا در زمینه ی ریز دانه ی سنگ و نیز به صورت پر کننده ی رگچه هایی به ضخامت میلی متری در شکستگی های داخل سرپانتینیت تبلور یافته است. ضخامت نازک رگچه های آزبست در سرپانتینیت های کریزوتیل دار تخت سلیمان احتمالا در ارتباط با مقادیر بالای الیوین در ترکیب پروتولیت سرپانتینیت هاست. مقادیر کم Cr2O3 در ترکیب شیمی کریزوتیل های آنالیز شده، مقادیر کم کلینوپیروکسن و فراوانی الیوین در پروتولیت، سرپانتینیت ها را تایید می کند. سرپانتینیت شیست ها در شرایط برشی شکل پذیر در منطقه های برشی ناحیه ای تشکیل شده اند. رگه های آزبست آمفیبولی به ضخامت چندین متر به صورت پر کننده ی درزها و شکستگی ها در منطقه های برشی ناحیه ای تشکیل شده اند. طول الیاف ظریف و بلند آزبست آمفیبول تا چند سانتی متر نیز می رسد. بر اساس ویژگی های ریخت شناسی، سنگ نگاری، داده های بیناب سنجی رامان، کانی شناسی XRD و بررسی ریزپردازشی، آزبست در سرپانتینیت های تخت سلیمان از نوع آزبست کریزوتیل و آزبست ترمولیت تشخیص داده شد.