تحلیل دیدگاه تفسیری فریقین در خصوص آیات آغازین سوره عبس

از جمله آیاتی که دستاویزی برای منکران عصمت پیامبر اکرم’ قرار گرفته، ده آیه آغازین سوره عبس است که با لحنی عتاب آمیز، سخن از چهره ترش نمودن و بی اعتنایی به حال مشتاقان هدایت به میان آورده است. غالب مفسران اهل سنت این آیات را مربوط به رفتار پیامبر اکرم’ در مقابل ابن ام مکتوم دانسته اند، اما غالب امامیه آن را ناظر به فردی اموی دانسته و ساحت پیامبر اکرم’ را از اتهام دور نموده اند. مستند هر دو گروه روایاتی است که با نگاه تامل آمیز به ضعف و ارسال دچار می باشند و آنچه از بررسی مفاد آیه به دست می آید آن است که روی سخن با فردی است که دارای مسئولیت هدایت و ارشاد بوده و این آیه وی را به دلیل کوتاهی اش مورد توبیخ قرار می دهد. این فرد با توجه به ویژگی های اخلاقی پیامبر اکرم’ آن حضرت نیست؛ گرچه مشخصات آن هم دقیقا روشن نیست.