تاثیر حذف آهک بر ذرات و فرسایش پذیری خاک مطالعه ی موردی: حوضه ی جونقان استان چهارمحال و بختیاری

بافت خاک یا درصد نسبی ذرات شن، سیلت و رس با توجه به اینکه برخی از خصوصیات خاک نظیر مقاومت خاک به فرسایش پذیری، نفوذپذیری، ظرفیت نگهداری رطوبت، CEC و رفتار خاک در مقابل شخم و دیگر عملیات خاک ورزی را منعکس می سازد، اهمیت زیادی دارد. محدوده ی مورد مطالعه با مساحت حدود 4/1715 هکتار، در کنار سد خاکی آیج، شرق شهرستان جونقان استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است. به منظور تحقیق، 40 نمونه خاک دست خورده از منطقه جمع آوری، سپس نمونه ها در هوای آزاد خشک وکوبیده شد و بعد از عبور از الک 2 میلی متری، آزمایش های موردنظر بر روی آنها صورت گرفت. هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر حذف آهک بر درصد اجزای تشکیل دهنده ی خاک های سطحی و فرسایش پذیری منطقه ی مورد مطالعه است. برای بررسی تاثیر حذف آهک بر اجزای سازنده ی خاک ها، از روش آماری Paired-Samples T-Testدر سطح احتمال 05/0 استفاده شد. نتایج نشان داد که حذف آهک بر روی درصد ذرات رس، سیلت و شن خیلی ریز تاثیر معنی داری داشته، اما بر روی شن تاثیر معنی داری نداشته است. همچنین نتایج تجزیه ی مکانیکی خاک پس از حذف کربنات کلسیم، نشان داد که میزان رس و شن خیلی ریز خاک ها عموما با حذف کلسیم کربنات به طور معنی داری کاهش یافته ، در صورتی که میزان سیلت خاک ها افزایش و شن خاک نیز تغییر معنی داری پیدا نکرده است. این مسئله با این فرض قابل توجیه می باشد که کربنات کلسیم در این خاک ها عمدتا جزء بخش رس و شن خیلی ریز خاک بوده است که با حذف کربنات کلسیم، ذرات شن خیلی ریز به ذرات سیلت تبدیل و آهک در حد ذرات رس، به علت حل شدن از بین رفته است. در نتیجه با حذف کربنات کلسیم، میزان رس و شن خیلی ریز کاهش و میزان سیلت، افزایش می یابد. لذا با حذف آهک، انتظار می رود فرسایش پذیری خاک افزایش و در پی آن مقاومت خاک کاهش یابد.