مقایسه جایگاه ایران با کشورهای منطقه غرب آسیا از جهت مشارکت در حکمرانی اقتصادی بین المللی

منظور از حکمرانی اقتصادی بین الملل مجموعه ای از روش های متنوع فردی و نهادی، عمومی و خصوصی است که منافع و انگیزه های متضاد و متنوع را با هم جمع و سازگار کرده و یک اقدام مشارکتی اتفاق می افتد. حاکمیت جهانی شامل نهادها و رژیم های رسمی و ترتیبات غیررسمی است که کشورهای مختلف از طریق آن ها منافع خود را دنبال می کنند. پنج گروه بازیگر اصلی در حوزه حکمرانی اقتصادی جهانی شامل دولت-ملتها، شرکت های چندملیتی، نهادهای رسمی اقتصاد جهانی، نهادهای منطقه ای و غیررسمی اقتصاد جهانی و در نهایت مردم و سازمان های مردم نهاد قابل شناسایی است. این پژوهش درصدد ارائه پاسخ به این سوال است که جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با سایر کشورهای منطقه غرب آسیا در مشارکت در فرآیند حکمرانی اقتصاد بین المللی چه جایگاهی دارد؟
این پژوهش تلاش کرده است که مفهوم کیفی حکمرانی اقتصادی بین المللی را با استفاده از مدل های تصمیم گیری چندمتغیره (MCDM) و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در فضای فازی (توام با عدم اطمینان)، کمی و سنجش پذیر نماید. بدین منظور با روش تحلیل سلسله مراتبی فازی و با شناسایی 32 معیار و زیرمعیار وزن های نسبی هر یک مشخص و پس از مشخص شدن مقادیر، عدد متناظر با نقش آفرینی هر کشور در حکمرانی اقتصادی بین المللی به دست می آید.
بر اساس این رتبه بندی، حکمرانی اقتصادی بین المللی در منطقه غرب آسیا کاملا مشارکتی است و هیچ کشوری به تنهایی سهم قابل توجه و جایگاه رهبری اقتصادی را به خود اختصاص نداده است. در رقابت بین کشورها، کشور عربستان سعودی در منطقه بالاترین رتبه را در بهره گیری از بازیگران حکمرانی اقتصادی داشته و درنتیجه بیشترین نقش را در حکمرانی اقتصادی ایفا کرده است. جمهوری اسلامی ایران نیز در این رتبه کاملا در میانه جدول قرار گرفته است و رتبه هشتم را به خود اختصاص داده است.