تخمین مقادیر تبخیر و تعرق مرجع با استفاده از مدل FAO-56PM در حوضه رودخانه آیدوغموش

سازمان خوار و بار و کشاورزی جهانی، مدل پنمن مونتیس (FAO-56PM) را به عنوان یک مدل استاندارد در تخمین تبخیر و تعرق گیاه مرجع ارائه کرده است. نبود برخی از متغیرهای اقلیمی از قبیل تابش خورشیدی، رطوبت نسبی و سرعت باد می تواند مانع بزرگی در تخمین تبخیر و تعرق با استفاده از مدل FAO-56PM باشد. برای غلبه بر مشکل عدم دسترسی به متغیرهای اقلیمی، از یکسری روابط و معادلات در قالب مدل پنمن مونتیس استفاده شده است. با توجه به این نکته، ارزیابی صحت این مدل برای نقاط مختلف، حائز اهمیت می باشد. در این تحقیق از معادلات فوق برای تخمین پارامترهای سرعت باد، رطوبت نسبی و تابش خورشیدی بهره گرفته شد و در نهایت اقدام به برآورد تبخیر و تعرق مرجع در حوضه رودخانه آیدوغموش شده است. به این منظور از داده های سال 1389 و 5 ایستگاه تبخیرسنجی آیدوغموش، چپینی، خواجه شاهی، موتورخانه و میانه تونل 7 استفاده گردید. مقایسه مقادیر تبخیر و تعرق حاصل از داده های تخمین زده شده با مقادیر بدست آمده از داده های واقعی مربوط به سال 1389 در این مدل نشان می دهد که تفاوت بین تبخیر و تعرق مرجع ETO در هر دو مورد بسیار جزئی می باشد. در این تحقیق مقادیر RMSE و MBE در بیش ترین و کم ترین میزان به ترتیب معادل 0/227 تا 0/971 و 0/271- تا 0/724 بدست آمده است. در این بین بیش ترین درجه صحت مربوط به معادله رطوبت نسبی بوده و در آن مقادیر RMSE، MBE و ضریب همبستگی (تبیین) R2 به ترتیب معادل 0/232، 0/810- و 0/986 به دست آمد. همچنین کم ترین دقت متعلق به مدل هایگریوز بوده و در آن مقادیر RMSE، MBE و R2 به ترتیب معادل 0/523، 0/241 و 0/958 می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده می توان چنین عنوان کرد که با استفاده از داده های محاسباتی می توان مقادیر تبخیر و تعرق را با بیشترین دقت برآورد نمود.