هدف داری آفرینش از منظر قرآن کریم و حکمت متعالیه

در خصوص سازگاری یا ناسازگاری آموزه های حکمت متعالیه با آموزه های قرآنی و وحیانی همواره اختلاف نظر وجود داشته است. مقاله ی حاضر با هدف بررسی میزان هماهنگی آموزه های حکمت متعالیه با آموزه های قرآنی، یکی از مهم ترین مسائل فلسفی-کلامی یعنی مساله یهدف داری آفرینش را با روش تحلیلی-تطبیقی، در سه محور اصل غایت مندی، علت غایی و غایت افعال الهی، از دیدگاه قرآن کریم و حکمت متعالیه مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه رسیده است که از دیدگاه قرآن کریم و حکمت متعالیه، آفرینش کاملا غایت مند است؛ علت غایی آفرینش جهان، انسان، و علت غایی آفرینش انسان، ذات خداوند است؛ غایت و هدف فعلی مخلوقات و افعال الهی نیز همان ذات خداوند است، پس به طور کلی می توان گفت علت غایی و غایت افعال الهی، ذات بی همتای اوست. بنابراین، دیدگاه حکمت متعالیه در زمینه ی غایت مندی افعال الهی با قرآن کریم هماهنگ بوده و هیچ گونه تعارض و حتی اختلافی در این زمینه وجود ندارد.