اینترنت و هویت در ایران: (تحلیل ثانویه تحقیقات کمی موجود طی سالهای 1382 - 1395)

مفهوم هویت در سال های اخیر، به شدت متاثر از فناوری اطلاعات و ارتباطات بوده و فضای مجازی، نقشی پررنگ در شکل گیری یا تغییر هویت کاربران، به ویژه جوانان در ایران داشته است. هویت به عنوان یکی از مهم ترین مولفه های زندگی اجتماعی، به شدت تحت تاثیر دنیای مجازی اینترنت است. هدف تحقیق حاضر بررسی نسبت بین اینترنت و هویت در ایران است. براین اساس، 38 مقاله علمی-پژوهشی کمی (شامل 918 صفحه) در زمینه اینترنت و هویت در ایران طی سال های 1382 تا پایان فروردین ماه 1396 تجزیه وتحلیل ثانویه شد. اطلاعات تحقیق با استفاده از پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، نشریات علمی ایران و پایگاه های اختصاصی الکترونیکی مجلات علمی- پژوهشی مصوب وزارت علوم گردآوری شده اند. پژوهش دریافته که بیشترین تحقیقات کمی به ترتیب به چهار گرایش پژوهشی اینترنت و هویت های ملی (11 مورد)، اجتماعی (5 مقاله)، فرهنگی (5 مورد) و دینی (3 مقاله) جوانان در ایران اختصاص داشته است. نتایج تحقیق معرف آن است که اینترنت به مثابه میدان هایی برای فراغت مجازی جوانان تلقی شده و علاوه بر آن جوانان ایرانی درخلال استفاده از اینترنت در معرض تغییرات هویتی قرار گرفته اند. به واسطه استفاده اینترنت هویت های مدرن رشد کرده و همچنین هویت بازنمایی شده است؛ لیکن زمینه کاهش انواع هویت های گوناگون (ملی، اجتماعی، فرهنگی، دینی و...) جوانان را فراهم کرده است. همچنین اینترنت سبک های زندگی جوانان را به شیوه های جدید زندگی دیجیتال پیوند زده و باعث توجه بیشتر جوانان به اوقات فراغت و تغییر نحوه گذران اوقات فراغت کاربران شده است.