بررسی اثر شوری بر گیاه پالایی خاک های آلوده به کادمیوم توسط گیاه آفتابگردان (Helianthus annuus L.)

به منظور بررسی اثر شوری بر گیاه پالایی خاک آلوده به کادمیوم توسط گیاه آفتابگردان، آزمایشی در گلخانه آموزشی- پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین در سال 1392 اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل: آلودگی خاک با کادمیوم در چهار سطح: صفر، 30، 60 و 90 میلیگرم کادمیوم در کیلوگرم خاک و تیمار شوری از منبع کلرید سدیم در چهار سطح: صفر، دو، چهار و شش دسی زیمنس بر متر بودند. نتایج نشان داد بیشترین میزان کادمیوم برگ و ساقه در تیمار (90 میلیگرم کادمیوم در کیلوگرم خاک و شش دسی زیمنس بر متر) با میانگین 33/6 میلیگرم در کیلوگرم ماده خشک و کمترین مربوط به تیمار (90 میلیگرم کادمیوم در کیلوگرم خاک و شاهد) با 13/13 میلیگرم در کیلوگرم و بیشترین ضریب جذب کادمیوم در شوری (شش دسی زیمنس بر متر+ 30 میلیگرم کادمیوم در کیلوگرم خاک) با 199/0 و کمترین مربوط به تیمار (شاهد+ 90 میلیگرم کادمیوم در کیلوگرم خاک 095/0)، بیشترین و کمترین درصد پروتئین در تیمار شاهد و تیمار 90 میلیگرم کادمیوم در کیلوگرم خاک بهترتیب با میانگین 32 و 23 درصد بهدست آمد. بیشترین درصد پروتئین در تیمار شش (دسیزیمنس بر متر) با میانگین 38 درصد حاصل شد. کمترین درصد پروتئین نیز مربوط به تیمار شاهد (شوری صفر) بود. بیشترین و کمترین میزان کلروفیل a از تیمار شاهد و شوری شش دسیزیمنس بر متر با میانگین 096/1 و 767/0 میلیگرم بر گرم وزن تر برگ حاصل شد. بیشترین و کمترین محتوی پرولین در تیمار 90 میلیگرم کادمیوم در کیلوگرم خاک و شاهد بهترتیب با میانگین 621 و 523 میکرومول در وزن تر برگ بهدست آمد. بیشترین و کمترین محتوی نسبی آب در تیمار شاهد و تیمار 90 میلیگرم کادمیوم در کیلوگرم خاک بهترتیب با میانگین 76 و 60 درصد مشاهده شد. بیشترین محتوی نسبی آب در تیمار شاهد (شوری صفر) با میانگین 74 درصد و کمترین آن نیز مربوط به تیمار شش دسیزیمنس بر متر بود. نتایج نشان داد که شوری و کادمیوم بر محتوی نسبی آب، محتوی پرولین، محتوی کادمیوم برگ و ساقه، ضریب جذب کادمیوم، درصد پروتئین، محتوی کلروفیل aتاثیر معنی داری داشتند اما تاثیر شوری بر درصد روغن معنیدار نبود. اثر متقابل کادمیوم و شوری نیز بر محتوی کادمیوم برگ و ساقه، ضریب جذب کادمیوم، محتوی کلروفیل a معنیدار بود. شوری سبب افزایش فراهمی و جذب کادمیوم توسط گیاه شد بهطوریکه با افزایش شوری محتوی کادمیوم گیاه نیز افزایش یافت.