مروری بر برنامه غنی سازی آرد با آهن و اسید فولیک در ایران

درصد زیادی از جمعیت جهان، گرسنگی پنهان را تحمل می کنند و از کمبود ریزمغذی ها رنج می برند. کم خونی فقر آهن، یکی از مشکلات شایع بوده که با کمبود این ترکیبات بروز می کند و در دنیا راه حل های متعددی برای مقابله با آن مورد استفاده قرار می گیرد. در این پژوهش، برنامه غنی سازی آرد با آهن در ایران به عنوان یک راهکار جهت رفع کم خونی بررسی شده است.
مطالعات انجام شده به صورت کوهورت، مورد- شاهدی، کارآزمایی بالینی با کلمات کلیدی: کم خونی، غنی سازی و کمبود ریزمغذی ها تا سال 2015 از پایگاه های اطلاعاتی ،Ovid ،PubMed Blackwell Synergy ،Elsevier Science و موتور جستجوگر Google scholar جمع آوری شدند و کلیه مقالات منتشرشده به زبان انگلیسی و فارسی، مورد بررسی قرار گرفتند.
غنی سازی با آهن به دلیل اثربخشی بالا و پایین بودن احتمال بروز عوارض ناشی از مصرف بیش از حد، در بسیاری از کشورها به عنوان بهترین راهکار مبارزه با فقر آهن معرفی گردیده است و از آنجایی که نان غذای غالب مردم ایران می باشد؛ بنابراین از آرد جهت غنی سازی استفاده شد. در این برنامه، پودر پرمیکس حاوی 30 ppm آهن و 1/5 ppm اسید فولیک جهت غنی سازی آرد در کشور مورد استفاده قرار گرفت. به دلیل تنوع گندم مصرفی، مقدار نهایی آهن در آرد غنی شده گاهی 80-85 ppm برآورد شد که این مقدار در افراد سالم با وضعیت اقتصادی پایین به دلیل مصرف زیاد نان و افراد با وضعیت اقتصادی بالا به دلیل دریافت آهن از سایر منابع، ممکن است مخاطراتی را ایجاد کند. اجرای این طرح پس از مدتی از شروع غنی سازی، به دلیل بروز برخی مشکلات در برخی استان های کشور متوقف گردید.
به نظر می رسد مطالعات انجام شده در داخل کشور پیش از کشوری نمودن اجرای این سیاست، کافی نبوده و ضروری بود که مطالعات پایلوت در چند استان در کنار پژوهش جهت بررسی عوارض احتمالی و یا مشکلات اجرای این طرح صورت می گرفت. شایان ذکر است که در زمینه اثرات جانبی غنی سازی آرد با آهن در ایران، مطالعات محدود است و شواهد زیادی در این زمینه وجود ندارد.