شناسایی ابعاد و مولفه های رفتار شهروندی سازمانی در صنعت گردشگری

هدف این پژوهش شناسایی ابعاد و مولفه های رفتار شهروندی سازمانی در صنعت گردشگری است. این پژوهش رویکرد ترکیبی دارد و در آن از تکنیک های تحلیل محتوای جهت دار و دلفی فازی استفاده شده است. با طراحی چارچوب فرایند رمزگذاری، کدها، زیرمقوله ها، مقوله ها و تم اصلی مشخص شد و با پیشرفت تحقیق رمزهای جدید و به اقتضای آن زیرمقوله های جدید اضافه یا اصلاح شد. به منظور بررسی اعتبار نتایج، کنترل جزئی و نهایی مطابق با اصول تحلیل محتوای جهت دار انجام شد. برای اجرای تحقیق، چهارده مدل مطرح انتخاب شد و با بهره گیری از نظریات پیشین و مطالعات صنعت گردشگری، مولفه هایی متناسب با تعریف مفهومی استخراج شد. در ادامه با هدف کسب نظر خبرگان، پرسش نامه ای با روش دلفی فازی طراحی شد. باتوجه به اجماع خبرگان در دور سوم فرایند دلفی فازی، دوازده مولفه در مدل نهایی شناسایی شد که از دو بعد سازمان محور یا فردمحور و پیشبرد یا مراقبت و چهار ناحیه محافظ، خدمتگزار، راهنما و پیش گام تشکیل شد. مولفه های هواداری، ابتکار فردی، اطاعت پذیری، ادب و فضیلت شهروندی، که در مطالعات پیشین شناسایی شده بودند، به خوبی در این چارچوب جای گرفتند. باقی مولفه ها، اگرچه با اقتباس از نظریه های پیشین است، با اصلاح در مدل آورده شدند. فراوانی مقوله هایی مانند اطاعت پذیری، فضیلت شهروندی و کمک بین فردی نشانگر اصالت این مولفه ها در مدل های اولیه است که توانسته اند در مدل های بعدی نیز باقی بمانند.